Muziek
Gaudeamus kompositiekonkours 1977.
Voor de laatste maal werd het Gaudeamus kompositiekonkours herfst 1977 afgewikkeld: een keus uit 152 inzendingen uit 26 landen. De jury samengesteld uit Hans Ulrich Engelmann, Wlodzimierz Kotonsky, André Laporte en Jan van Vlijmen selekteerde daaruit een 29-tal werken, waarvan 9 voor uitvoering werden vrijgegeven en 20 aanbevolen. Zes werken konden niet worden uitgevoerd, maar geperst in een weekeinde bleef er heus genoeg over. Tien Amerikanen vormden een meerderheid tegenover vijf komponisten uit Duitsland, twee uit Japan, Italië en Roemenië en één uit Schotland, Frankrijk, Spanje en Engeland. Opmerkelijk was dat uit dit laatste land er maar één kandidaat viel te beluisteren, in vorige jaren is dat wel eens anders geweest. Maar daar stond tegenover dat er toch een heleboel Engelse komponisten present waren in het kader van een uitwisseling met de Park Lane Group met Nederlandse jonge komponisten. Resultante van een bijeenkomst georganiseerd door Gaudeamus en de Society for Promotion of New Music te York.
Uitschieter was de Roemeen Serban ichifor, wiens Anamorphose voor strijkkwartet zowel vanuit de partituur bekeken als wat het publieke sukses betrof een (dubbel) schot in de roos betekende. De Duitser Thomas Lauck verdiende de tweede, de Amerikaan Dennis Eberhard de derde prijs, terwijl voor de Japanner Shigenobu Nakamura een aanmoedigingsprijs van de AVRO was weggelegd.
Is het in zo'n geval een duidelijke zeef die gehanteerd wordt? Welnee, men had bijvoorbeeld ook Events van de Griek Michael Travlos kunnen bekronen, of Wandlungen in D van de Duitser Gerhard Müller-Hornbach. Het is bijzonder moeilijk sterk uiteenlopende werken voor sterk uiteenlopende bezettingen met elkaar te vergelijken. En is niet het kompetitiekarakter hopeloos uit de tijd? Zeer zeker, maar men was bij Gaudeamus tot nu toe bang dat de belangstelling snel zou terug lopen wanneer die prijzen zouden worden afgeschaft.
Maar daar is nu toch het mes ingezet. Dank zij de diskussies gehouden op 7 mei en 4 juni 1977 onder leiding van bestuurslid drs. Bernard Franken met een zestal Nederlandse musici en uit België de pianist Claude Coppens en uit Duitsland de kritikus Reinhard Oehlschlägel. De aanbevelingen zoals het loslaten van het konkours-idee en het tematiseren van de inzendingen werden overgenomen.
1977 was dus inderdaad het laatste Gaudeamus-kompositie-konkours, dat wil zeggen: in 1978 komt er een soort overgang tot stand, maar van dan af zal het workshop-idee overheersen en zal een nauwere samenwerking met het Gaudeamus Vertolkers Konkours (werken worden ingestuurd voor bepaalde instrumenten of instrumentengroeperingen) totstandkomen.
Ernst Vermeulen.
Auteursrechtelijk beschermd