In Memoriam Rafaël Debevere.
Op 18 juni 1977, in zijn negentigste levensjaar (oArendonk 1887), overleed onze medewerker Rafaël Augustinus Debevere. Na een korte studieperiode aan de Leuvense universiteit werd hij in 1911 priester in het bisdom Brugge. Wegens zijn Vlaamse overtuiging en aktiviteiten die hij als zodanig in verschillende funkties ontplooide, kwam hij in konflikt met de Brugse bisschop Lamiroy. Vanaf 1940 verbleef hij tot aan zijn dood in het Westvlaamse Loker, het landelijke dorp aan de voet van de Kemmelberg, vlakbij de Frans-Vlaamse Westhoek.
Vanaf zijn aankomst in Loker, maar ook al vroeger, want hij was van 1919 tot 1932 kapelaan in het nabije Poperinge, legde hij een dokumentatie aan over de kultuurhistorische rijkdom van de Franse Nederlanden. Hierover publiceerde hij slechts sporadisch in regionale bladen, totdat een ontmoeting in 1963 hem in kontakt bracht met
Ons Erfdeel. Vanaf 1965 tot in 1970 is hij met grote regelmaat aan dit blad gaan meewerken. Hij publiceerde onder meer over het door hem in Belle ontdekte Middelnederlands
Rafaël Debevere (1887-1977).
Getijdenboek, over de Frans-Vlaamse voorman en musikoloog Edmond de Coussemaker en over de zestien schilderijen van Tournehem. In 1971 werden al zijn in ons tijdschrift verschenen artikelen gebundeld onder de titel
Verzamelde Opstellen.
De laatste jaren werd hij zwaar door ziekte en lijden beproefd. Maar desondanks bleef hij zijn grote belangstelling behouden. Door zijn originele persoonlijkheid - hij was onder meer vriend en raadsman van wijlen eerste minister Théo Lefèvre - ging van hem een bijzondere aantrekkingskracht uit. Hij was een overtuigd Vlaming, met alle konsekwenties daaraan verbonden. De miskenning die hem als gevolg van zijn overtuiging te beurt viel, verbitterde hem niet; hij bleef als mens en kristen even autentiek.
Naast de waarachtigheid van zijn overtuiging, sierde hem een vanzelfsprekende verdraagzaamheid. Die werd hem niet altijd in dank afgenomen. Maar hij bleef zichzelf, ontving mensen, besprak met hen hun problemen en hielp er een oplossing voor te vinden. In zijn eenvoudige huis, tot in de nok met boeken gevuld, was hij een groot mens. Dat is de adel die hem sierde en waaraan velen met mij een warme herinnering zullen blijven bewaren.
Jozef Deleu.
- Rafaël Debevere, Historische en essayistische fragmenten, in de VWS-Cahiers, jaargang 3, 1968.
- Rafaël Debevere, Verzamelde Opstellen, met een woord vooraf door T. Lefèvre en een inleiding en bibliografie door J. Deleu, 1971.