Ons Erfdeel. Jaargang 20

Teaterjaarboek.

Het Teaterjaarboek voor Vlaanderen is aan zijn tiende aflevering toe. Andermaal vinden we hier alle gegevens over de produkties van het afgelopen teaterseizoen netjes verzameld en gerangschikt. Van alle professionele groepen wordt hier de samenstelling van het gezelschap gegeven evenals een volledige ‘fiche’ van alle produkties. Aldus heeft de redaktie van het Jaarboek een vrij betrouwbaar overzicht samengesteld. Ook de luister- en televisiespelen van de BRT werden gewoontegetrouw opgenomen en het werk van eerder marginale groepen ontbreekt niet. Alleen de amateurgezelschappen moeten het stellen met een lijstje van de door hen gekreëerde Vlaamse stukken. De programma's van receptieve teaters en kulturele centra maken het panorama van het Vlaams teaterleven vrijwel kompleet. In deze laatste sektor zijn er echter wel enkele lakunes. De Noordnederlandse gastvoorstellingen te Antwerpen, georganiseerd door het Elckerlyc-genootschap bijvoorbeeld, vindt men in het Jaarboek niet terug. Bovendien biedt het boek een niet onaardige verzameling foto's van de belangrijkste produkties. Een indeks op de namen van auteurs, direkteurs en regisseurs maakt van deze publikatie beslist een handig referentiewerk.

Uiteraard moet men alleen dankbaar zijn voor het bestaan van dit Jaarboek. Zelfs voor een niet zo ver verleden moet men vaak vele vergeelde krantenverzamelingen doorworstelen om nog maar enkele basisgegevens over ons teaterleven te verzamelen. Toch reikt de opzet van dit werk niet verder dan het opmaken van een inventaris. Ook een kritische doorlichting van het voorbije seizoen zou hier haar plaats moeten kunnen krijgen. Eventuele nieuwe tendenzen en de specifieke bijdrage van bepaalde gezelschappen zouden aldus belicht kunnen worden. Hoe mat

[p. 141]

het toneelleven te onzent vaak ook verloopt, elk seizoen brengt wel één of enkele merkwaardige of belangrijke produkties, die een ruimere aandacht verdienen. Mistero Buffo was zo'n prestatie. De KNS-produktie van Arme Moordenaar door Pavel Kohout in de regie van Walter Tillemans was dat eveneens. Voor het afgelopen seizoen zou mijn keuze wellicht op de NTG-versie van Peter Shaffers Equus vallen. Over dergelijke produkties ware het aangewezen een soort dossier samen te stellen bestaande uit foto's, interviews met akteurs en regisseur (eventueel ook de auteur), een gedetailleerde analyse van de opvoering en de reakties van de kritiek.

Elk jaar wijdt de redaktie bijzondere aandacht aan één bepaald tema. In deze aflevering schetsen Karel Hemmerechts en Alfons Van Impe, naar aanleiding van het honderdjarig bestaan van de KVS, de voorgeschiedenis van deze Brusselse schouwburg. Dit bondig opstel geeft ons een goed overzicht van de sporadische uitingen van Nederlands toneel en de verschillende pogingen tot het oprichten van een volwaardig Nederlands gezelschap in de hoofdstad vanaf 1815. Meer nog dan in Antwerpen of Gent was de strijd voor een eigen teater te Brussel een eksponent van de strijd voor het bestaan en de rechten van het Nederlands en van de Vlaamse volksmens. Dit aspekt tekent trouwens nog steeds de huidige KVS. Een onnauwkeurigheid in deze historische schets betreft het Théâtre du Parc. Dit teater dat in 1815 kortstondig werd herdoopt tot Hollandsche Schouwburg in he Park en waar ook van 1854 tot 1859 Vlaamse voorstellingen werden gegeven, werd niet in 1792 maar wel in 1782 als bijhuis van de Munt opgericht.

Vermelden we tot slot nog dat deze aflevering ook enkele In Memoriams bevat gewijd aan Paul Van Aerden, Vie de Ruyter en Jan Cammans. Al met al is dit Jaarboek een verzorgde uitgave met belangrijke dokumentaire waarde.

Dr. Jozef de Vos.

Teaterjaarboek voor Vlaanderen 1975-76, uitgegeven onder de auspiciën en met de steun van de Minister van Nederlandse Kultuur.