Spoken bij Globe.
Voor zijn laatste regie dit seizoen bij Globe koos Ton Lutz het toneelspel ‘Spoken’ van Hendrik Ibsen. Hij speelde daarin ook zelf de rol van de zelfingenomen dominee Manders. ‘Spoken’ is een stuk van 1882 dat een ontmaskering van de leugen wil uitbeelden, de leugen die achter elk leven zit en wel speciaal hier achter het leven van de weduwe Alving. Het kindertehuis dat ter herinnering aan haar man zal worden geopend, brandt diezelfde avond dat het drama zich afspeelt af en daarmee het hele leugenachtige beeld van de familie; ook de zoon komt in waanzin om en als de morgenzon door de vensters straalt zit de desolate weduwe alleen bij de puinhoop van haar leven. Het geheel is een trieste ontmaskering. De oorspronkelijke titel van het spel is ‘Gengangere’ hetgeen letterlijk vertaald betekent ‘zij die terugkeren’ en het is alsof de geest van de hoererende en aan de drank verslaafde gestorven man en vader over het huis terugkeert en zijn eigen nalatenschap vernietigt. De zalvende dominee, de timmerman en zijn aangenomen dochter (onwettig kind van de gestorvene) nemen nog juist de laatste boot terug naar de stad. De zon gaat op en de tragedie heeft zich voltrokken: de verlaten weduwe als een piëta met haar waanzinnig gestorven zoon.
Een triest spel in grote lijnen voortreffelijk getekend door Ton Lutz als dominee, Ann Hasekamp als tragische weduwe en Dick Scheffer als de hinkende timmerman, pseudo vader (voortreffelijke kreatie!). Het dienstmeisjepseudo dochter van Edda Barends vond ik minder, de overspannen zoon van Johan Ooms was voor mij biezonder zwak, maar hij is in het stuk ook nogal zwak, zgn. erfelijk belast aangedikt getekend. Het naturalistisch bloed kruipt waar het niet gaan kan!
Piet Simons