kunnen opdoen! Marijke Ferguson, de stuwende kracht achter Studio Laren zocht kontakt met Etty Mulder, waarvan ze wist dat deze een doktoraalskriptie voorbereidde over de unieke dichterkomponist. Zo ontstond een programma met teksten (op de band en life), projekties, uitwerking van miniaturen als dekor en een representatief aantal stukken. Voor de pauze gebaseerd op de Prologue, een literair werk van vier ballades en verhalende poezie, waarin ‘Nature’ en ‘Amours’ elk met drie kinderen (respektievelijk de intelligentie, de dichtkunst, de muziekkunst en de zoete gedachte, de vreugde, de hoop) bij de komponist op bezoek komen. Na de pauze speelde de tematiek van Remède de Fortune, een literair-muzikaal werk vol melancholie de hoofdrol, afgesloten door de al even imponerende treurballade van Andrieu naar een tekst van Eustache Deschamps, met enkele treffende citaten uit de grote kroningsmis van Machaut. Wie denkt dat de citaatkompositie een dadaïstische kollagevorm van onze tijd is, vergist zich deerlijk Zeer veel muziek uit Middeleeuwen en Renaissance maakt gebruik van voorgevormd materiaal als objet trouvé.
In dit programma voerde de weke, lyrische klank de boventoon: melancholie is ook Machauts sterkste troef. Een klankschoonheid die zijn hoogtepunt vond - altans wat mij betreft - in de grandioze ballade ‘De toutes flours’, met zijn vallende melodie - dalende melodieën zijn bijna altijd de mooistel - en zijn draaiende middensektie (aan het eind herhaald) waarin het rad, symbool van Fortune als het niet te ontlopen mensenlot, beter nog: het noodlot, niet meer is te remmen. Buitengewoon verfijnd raffinement. Ook adekwaat voorgedragen. Slechts één estampie vormde het kontrast: de uitgelaten dans, die de treurende minnaar (natuurlijk Machaut-zelf, over bekentenisliteratuur gesproken) toch nog met hoop vervult en hem er toe brengt het kasteel van zijn geliefde op te zoeken, dáár immers klinkt deze dans, dáár wordt feest gevierd. Maar een feest is nou juist het laatste dat de gedempt-buigzame kunst van Machaut karakteriseert.
Ernst Vermeulen