De Song Books van John Cage.
In dezelfde periode waarin Brown ons inwijdde in de improvisatiekunst presenteerde Ileana Melita in samenwerking met Mark Furneaux de Song Books van Cage. Ze zijn in 1970 ontstaan, twee in totaal en vormen een draaiboek voor muziekteater met als uitgangspunt een aantal songs: 88 stuks van de meest uiteenlopende aard. Cathy Berberian had er zich al aan gewaagd in Den Haag, maar Ileana Melita ging verder: zij nam het teaterelement meer serieus. Furneaux (mimespecialist) voerde de regie, de zangeres had de leiding over de muzikale presentatie, Simone Schouten zorgde voor de mouvementen, Dorien Baerends, Galia Gil, Marianne Hiele en Mieke Lodder zongen en dansten eveneens waar dat zo te pas kwam met als één der hoogtepunten Satie's galante walsje met kindertrompetjes. Want Satie en Cage zijn één, hoe hevig Cage ook zijn best heeft gedaan om de klassieke ‘kunst’-muziek van zijn elitaire karakter te ontdoen: Satie was hem voor. Behalve teksten van Satie gebruikte Cage ook die van Thoreau, Schiller en vele anderen: de Song Books van Cage brengen alles bij elkaar wat Cage interesseert, dat is het uitgangspunt. In het voorwoord stelt hij dat één tot 17 zangers aan de uitvoering kunnen deelnemen, als onvervalst anarchist dikteert hij ons niets. Hij biedt alleen aan. Ileana Melita koos er dus 7.
Men kan zich afvragen in hoeverre haar visie afweek van een typisch Amerikaanse. Naar mijn gevoel stak er meer Amsterdamse gein in dan typisch Amerikaans dadaïsme. Maar boeiend was het: knetterend-krakend, flitsend wisselend, met delen uit Cage's Pianokoncert (vakkundig verwerkt door Theo Bles) maar ook een vierhandige galoppade in grootvaders stijl. Kortom: het huwelijk van Cage en music-hall. Bij mijn weten in deze mate een primeur. In het serieuze Holland.
Ernst Vermeulen