Kijkboek over de hedendaagse kunst in België.
Samengesteld door Albert van Wiemeersch, galeriehouder van Kunstforum te Schelderode, verscheen het royaal gepresenteerde boek Contemporary Painters and Sculptors in Belgium. Het boek bevat een voorstelling van een honderdvijftig beeldende kunstenaars uit ons land. Elk krijgt twee pagina's met foto en enkele reprodukties w.o. één in kleurendruk. Bovendien is er een korte tekst, in zes talen gesteld, eigenlijk een korte biografie met vermelding van opleiding, prijzen en belangrijke tentoonstellingen. Het is eigenlijk dus niet meer dan een kijkboek, een album, waarin de geïnteresseerde kijker-lezer zelf ook kritisch moet optreden. Dat is ongetwijfeld een goed en verdedigbaar standpunt, was het niet dat de voorgestelde keuze noodgedwongen en vanzelf een optie veronderstelt. Het gevaar van zulke boeken, die nooit volledig kunnen zijn, ligt in het feit dat zij eigenlijk een keuze opdringen en dat zij in het buitenland, waarvoor dit boek krachtens titel, teksten en opvatting in eerste instantie bestemd lijkt niet alleen een onvolledig, maar ook een wat vertekend beeld bieden van de huidige situatie.
Wij weten niet wie of wat de uiteindelijke keuze van deze honderdvijftig kunstenaars heeft bepaald. Wij hoeven dat ook niet te weten, maar dan moet men begrijpen dat die vertekening ons dwarszit. Van de honderdvijftig ingeschakelde kunstenaars zijn er op zijn minst twintig die zachtjes uitgedrukt, wat uit de toon vallen, goden van mindere orde dus, die op zich met volle inzet hun werk zullen ondernemen en eerlijk voor hun kunst leven, dat wel. André Goezu, Vic Dooms, Paul Antoine, Colette Bitker, Henri De Cocker, Charles De Rouck, Roland Massa, Danny Matthijs, François Olin, Luc Perot, Jean Ransy, Betty Schmetz, Geo Sempels, Jean van Noten bijvoorbeeld. En wie zal er eens de moed hebben om het echte verhaal van een figuur als Charles Delporte te schrijven? Aan de andere kant zijn er een aantal grote afwezigen. Voor de vuist weg: Felix De Boeck, Rik Slabbinck, Henri-Victor Wolvens, Luc Peire, Dan van Severen, Jack Godderis, Pierre Cox, Roger Raveel, Armand Vanderlick, Jef Verheyen, Etienne Le Compte zijn in dit boek niet vertegenwoordigd. Wij kunnen natuurlijk uit de diverse tendensen nog meer namen uitzoeken. Minimal Art, Hard Edge, Naïeve kunst komen er bijv. helemaal niet aan bod, hoewel wij in ons land ook van deze, en natuurlijk nog andere tendensen, opvallende adepten hebben. Maar, zoals gezegd, wij weten niet waar en hoe de mogelijkheden van het boek waren begrensd.
De enkele hierboven genoemde namen en anderen uit een uiteraard subjektieve keuze zouden echter zonder meer een objektiever beeld gebracht hebben van de inderdaad bijzonder rijke waaier waarmee de beeldende kunst thans in ons land verschijnt. En dan zouden inderdaad enkele mindere goden geofferd moeten worden. Maar geef toe, dat is geen leuk spelletje.
Ondanks alle kritiek over de keuze, biedt dit werk tenslotte toch wel een aantrekkelijk beeld van het leven van de kunst bij ons. Daarom is het ook zo bijzonder jammer dat het hele pak voortreffelijke dokumentatie en illustratie niet werd voorafgegaan door enkele strakke, beknopte essayistische bijdragen. De samensteller die goed geplaatst is, had iets kunnen neerschrijven over het leven van een kunstmanager en van een kunstgalerij. En hij had andere schakels van het kunstleven aan het woord kunnen laten: de kritiek, de verzamelaar, en niet ten laatste ook de kunstenaar zelf. Wij hebben behoefte aan een bijvoorbeeld vijfjaarlijks degelijk overzicht van de situatie der beeldende kunst in ons land en het zou goed zijn als dit niet door een officiële instantie werd gedaan. In deze optiek bekeken is het boek van van Wiemeersch een goede poging, in een andere zin een mislukte kans.
Fernand Bonneure
Contemporary Painters and Sculptors in Belgium, 296 blz. uitgegeven door Albert Van Wiemeersch, Bisdomkaai 7, 9000 Gent.
Auteursrechtelijk beschermd