Een boek over beeldhouwer Albert Termote.
Uitgegeven door de Heemkundige kring Karel van de Poele te Lichtervelde verscheen eind 1969 een boek van de hand van Georges Vandewalle over de beeldhouwer Albert Termote. Deze tans 83-jarige zoon van een meubelbeeldsnijder werd inderdaad te Lichtervelde geborea en het is waarachtig wel goed dat zijn geboortedorp hem de eer geeft die hem toekomt. Want Termote is iemand. Hij studeerde te Gent, werkte in zijn jeugd als uitvoerder bij beeldhouwers als Geo Verbanck en Georges Minne, week uit naar Engeland bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en vestigde zich in 1915 in Nederland. Hij woont daar nog, te Voorburg namelijk, en hij heeft er zich een stevige faam veroverd als beeldhouwer van openbare en kerkelijke monumenten. In nagenoeg alle belangrijke Nederlandse steden kan men werk van hem bewonderen. We noemen slechts het befaamde Willibrordsmonument op het Janskerkhof te Utrecht, het Radiomonument te Eindhoven, beeldhouwwerk voor het stadhuis te Nijmegen, het Mariamonument te Maastricht. Dat zijn enkele van de vele werken van deze meester, die tans in een veertigtal Nederlandse steden en dorpen prijken. Het boek bevat een uitvoerige studie over het oeuvre van Termote, kronologisch opgesteld door K.E. Schuurman, een korte historische beschouwing over Termote de Lichterveldenaar, door G. Vandewalle, waaruit wij noteren dat Termote, in zijn jeugd grote bewondering koesterde voor een veel te weinig bekende Lichterveldse kunstschilder Amand Goddyn. Naast een curriculum vitae en een opgave van literatuur volgt er ook een lijst van de tentoonstellingen die Termote in zijn rijk en lang kunstenaarsleven heeft georganiseerd; daaruit blijkt dat hij slechts één maal, in 1952, te Brussel en te Luik tentoongesteld werd en dan nog in een rondreizende ekspositie van Nederlandse beeldhouwers. Hierop volgt dan een volledige oeuvre-katalogus en het boek wordt besloten met een grote reeks goedgekozen illustraties, die echter niet altijd duidelijk of kunstzinnig
zijn afgedrukt.
Termote is een typische monumentale beeldhouwer. Of zijn werk nu op groot formaat uitgevoerd wordt, dan wel kleiner blijft en voor het privébezit bestemd is, toch voelt men bij het bekijken van zijn werk dat de spanning die in het werk ligt werkelijk van binnenuit komt en haakt naar een vormgeving in de ruimte. Zijn werk is dan ook krachtig veruiterlijkt en vertoont een bijzonder stevige vormgeving. In bepaalde portretten evenwel zien wij een vertederend sentiment naar voren treden. Beweging en ritme zijn twee andere kenmerken die in zijn oeuvre naar voren treden. Ruiterstandbeelden of andere komposities met paarden zijn hiervoor typisch.
Termote schijnt in zijn jeugd te Lichtervelde met bewondering te hebben opgekeken naar de stoere paarden die de bierwagens tot voor de ouderlijke herberg trokken. Die aandacht voor het paard is hem blijkbaar bijgebleven, want wanneer men deze katalogus doorbladert, zien wij dat er niet minder dan dertien viervoeters zijn afgebeeld.
Velen zullen opkijken wanneer ze zullen vaststellen wat deze Vlaming in Nederland (die in 1932 Nederlands staatsburger werd) gerealiseerd heeft in zijn leven. Het ging niet altijd even makkelijk, zo luidt het in de biografie, maar er is inderdaad een lange weg afgelegd vanaf het moment dat een jonge beeldsnijder poppetjes sneed voor de toeristen te Volendam, tot de meester van tans. En tenslotte zien wij ook met een zekere spijt dat Termote niet alleen praktisch nooit in ons land tentoongesteld heeft, maar dat blijkbaar ook geen enkel van zijn beelden in ons land een definitieve bestemming heeft gekregen. We hebben al niet te veel openbare monumenten staan in onze steden en dorpen, maar Lichtervelde of de provincie West-Vlaanderen zouden wel voorbeeldig werk kunnen doen wanneer een werk van Termote alhier zijn definitieve bestemming zou krijgen. Termote heeft zijn faam en bekendheid in Nederland gezocht en gevonden. Het boek van Vandewalle brengt hem ten gepasten tijde de erkenning die hem ten volle toekomt.
Fernand Bonneure