frans-vlaanderen
Kan. J. Verdonck en J. Tillie 75 jaar.
Op de jongste Frans-Vlaamse Kultuurdag werd hulde gebracht aan twee Frans-Vlamingen n.a.v. hun vijfenzeventigste verjaardag: Kan. J. Verdonck en J. Tillie, die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de Vlaamse zaak in Frans-Vlaanderen.
Daar is vooreerst Kan. Jozef Verdonck, geboren te Boeschepe op 6 september 1894, tans rustend eredeken in zijn geboortedorp.
De meesten onder ons kennen hem als de zeer welbespraakte Vlaamse predikant die meermaals - ook nog dit jaar - te Ekelsbeke is opgetreden of als de prettige kauseur die op de Kultuurdag te Waregem en in enkele afdelingen van het Davidsfonds gesproken heeft over onze taal in Frans-Vlaanderen. Weinig Zuidvlamingen hanteren zo vlot en met een zo rijke woordenschat de ‘Vlaamse taal’ als Kan. J. Verdonck. En toch is hij zeer bescheiden en hij verontschuldigt zich altijd met de woorden dat hij slechts een ‘geschaafde’ Vlaamse taal spreekt en niet een ‘beschaafde’.
Uit het leven en de bedrijvigheid van Kan. Verdonck kunnen we vermelden dat hij altijd in de voorlinie heeft gestaan, ook tijdens de twee oorlogen als soldaat, onderluitenant of kapitein, zo zelfs dat hij tweemaal werd gewond en een stuk ijzer in zijn zijde draagt met het gevolg dat hij - zoals hij lachend zegt - nooit precies zijn gewicht kan bepalen. Misschien is het ook daaraan te wijten dat hij op vijfenzeventigjarige leeftijd nog altijd ijzersterk blijkt... Met die twee kwetsuren is hij drager geworden van de ‘Légion d'honneur’. In de Vlaamse strijd werd hij daardoor onkwetsbaar!
Na de eerste wereldoorlog heeft hij drie jaar lang te Rijsel Nederlands onderwezen aan de Vlaamse seminaristen. Als priester is hij verder veertien jaar rondreizend missionaris-predikant geweest en van 1925 tot 1939 heeft hij zeer veel Vlaamse preken gehouden. Ook als pastoor van Oostkapel in 1939 preekte hij elke zondag in het Vlaams. Op de verschillende plaatsen waar door het Vlaams Verbond van Frankrijk het jaarlijks Vlaams Kongres werd gehouden was ook Kan. Verdonck de kanselredenaar.
In opstelprijskampen is hij meermaals een eerste-prijswinnaar geweest, zowel voor de tweede wereldoorlog bij de prijsvragen van het Vlaams Verbond als voor enkele jaren bij de Nederlandse Taalen Letterkundige Prijsvragen, die door het Komitee voor Frans-Vlaanderen in samenwerking met het Comité Flamand de France en met het Kultuurverbond van Waregem, werden uitgeschreven.
Als pastoor-deken van Steenvoorde heeft hij het Vlaams toneel, met name het Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen uit Westouter, zijn beste steun verleend. Zijn vertrek aldaar betekende voor Flor Barbry dan ook een groot verlies. Wij hopen echter dat zijn opvolger in de toekomst voor het Vlaams toneel te Steenvoorde ook iets zal willen doen.
Te Steenvoorde bleef gelukkig nog een ander Vlaming op de barrikade: Jozef Tillie, in dit stadje geboren op 29 augustus 1894. Hij is dus ongeveer een week ouder als Kan. J. Verdonck. Als zoon van een schoenfabrikant leerde hij Vlaams in het bedrijf van zijn vader waar tweehonderd Vlaamssprekende handarbeiders werkzaam waren. Zijn Vlaams is geen schoolvlaams geweest maar, zoals hij het zelf zegt, het Vlaams van de straat. Van jongs af leefde bij Jozef Tillie een sterk Vlaams gevoel en een groot verlangen naar een betere kennis van de taal. Als vertegenwoordiger in België van een bekend zuivelbedrijf van zijn stad kreeg hij later veel gelegenheid om die taal verder te ontwikkelen maar wellicht heeft hij nooit vermoed dat een Komitee uit Waregem ooit op hem een beroep zou doen voor het geven van Nederlandse lessen. Inderdaad op 24 april 1963 werd in het oud-gemeentehuis van Steenvoorde een Nederlandse kursus geopend met als leraar Jozef Tillie. Er waren vierentwintig leerlingen onder wie de burgemeester van Steenvoorde, Dr. J.M. Ryckewaert, een innemend man, sterk Vlaamsbewust, die voor Jozef Tillie een grote steun bete-
Auteursrechtelijk beschermd