Nederlands in Indonesië.
Max Nord, joernalist en dichter, publiceerde in het Nederlandse weekblad ‘Accent’ enkele reisindrukken over Indonesië, waar hij enkele maanden verbleef. In het raam van ons tijdschrift interesseert ons vooral het tweede artikel (18.10.1969), waarin hij handelt over het Nederlands in Indonesië.
Max Nord bericht dat Nederland sedert het herstel der diplomatieke betrekkingen in Indonesië populair aan 't worden is. De kursussen Nederlands schieten als paddestoelen uit de grond en hun aantal wordt nu geschat op 400 tot 600. Wat de oorzaak is van de populariteit van het Nederlands kon Max Nord niet volledig achterhalen; wel vermeldt hij eveneens een ruime belangstelling voor andere talen, als Engels, Frans en Duits.
Wellicht speelt het verleden de doorslaggevende rol in deze wedergeboorte van het Nederlands, ondanks twee koloniale oorlogen. Het is zo dat bijvoorbeeld de opleiding van de juristen bestaat uit het kennisnemen der wetsartikelen door middel van diktaten, bij gebrek aan kennis van het Nederlands om de Nederlands-Indische wetboeken (nog van kracht in Indonesië) te bestuderen. Dit geldt ook voor andere vakken, geschiedenis bijvoorbeeld. Vandaar de aandrang van Indonesische intellektuelen op meer, beter en officieel onderwijs in het Nederlands.
Na deze vaststelling vraagt Max Nord: Wat doet Nederland? Hij kan drie Nederlandse leeszalen vermelden, alle op Java: Djakarta, Bandoeng, Djokjakarta. Vier andere worden waarschijnlijk nog dit jaar geopend. In Djakarta, met het niet onaardig gemiddelde van 60 bezoekers per dag, zijn een 2300 boeken aanwezig: tamelijk veel literatuur, maar ook veel technische werken, kinderboeken, dag-, week- en maandbladen. Op de andere twee plaatsen zijn zowat 1500 boeken voorhanden. Voor alle drie de leeszalen was in september een aanvulling van 500 boeken onderweg. Daarbij een vraag van mij: wat doet België om er voor te zorgen dat ook de Vlaamse auteurs daar vertegenwoordigd zijn?
Bemoedigend is dat de Nederlandse ambassadeur, mr. Hugo Scheltema, grote aandacht besteedt aan de kansen voor onze taal in Indonesië. Bovendien is sedert half augustus 1969 een neerlandikus, dr. J.W. de Vries, in Djakarta aan het werk aan de Universiteit Indonesia, waar tegen januari 1970 een Nederlandse leerstoel voorzien is. Dr. De Vries zal daarnaast de verschillende kursussen Nederlands over heel de archipel gaan koördineren en organizeren. Hij stelt ook een nieuw leerboek Nederlands samen, ter vervanging van het huidige, dat (op aanvraag en gratis) in tienduizend