Ons Erfdeel. Jaargang 13

Arca, Gents Jeugdteater en eindelijk een Vlaams toneeltijdschrift.

Te Gent gebeurt er de jongste jaren heel wat op teatergebied. Er is niet alleen de bloei van het N.T.G., er zijn ook de levenskrachtige kamertonelen Arca en Vertikaal. Bovendien werd er onder leiding van Frans Roggen, Jaak Vey en Walter Vanderswaelmen een nieuw ensemble - Arena - opgericht dat in november zijn eerste produktie bracht, waarover ik in een volgend nummer verslag zal uitbrengen. Daarenboven is het Gents Jeugdteater gestart en wordt er thans ook een goed teatertijdschrift uitgegeven, voor de eerste maal in Vlaanderen.

Kortom het gonst van teateraktiviteiten in de Arteveldestad en ik wil daarom graag aandacht wijden aan de seizoeninzet van het Arcateater, de opvoering door het Gents Jeugdteater en de publikatie van het tijdschrift Teater.

Arca.

Het Arcateater heeft het seizoen ingezet met een boeiend eksperiment, n.l. de kreatie van Kosmika door de negentienjarige Vlaamse auteur Jan Decorte.

Kosmika bestaat uit drie delen, in feite eenakters waarin de schrijver op een vreemdsoortige wijze een kosmisch gevoel uitdrukt. Hij roept een bizarre wereld op waarin myten, riten, erotiek, passie, demonie een overheersende rol spelen. Een

Kosmika van Jan Decorte door Arcateater-Gent.

wereld waarin allerlei felle kontrasten in een magische sfeer met elkaar in botsing komen. Ik beweer geenszins dat Kosmika een meesterwerk is, zeker niet. Het is zelfs niet eens een goed geslaagd toneelstuk. Het is echter wel een interessant, belofterijk debuut van een schrijver die zich in het eigentijds teater wil affirmeren met een werk waarin hartstocht, geweld en seks flink gekruid en scherp belicht op het voorplan worden geschoven, een stuk dat verrassende speelmogelijkheden biedt.

De regie werd verzorgd door Jean-Pierre De Decker die met een prijzenswaardige moed, een fijne feeling en een stevige konsekwentie dit drieluik heeft gemonteerd, zodanig dat vele tegenstanders van het modern, erotisch getint teater hebben geprotesteerd bij de taferelen die De Decker nochtans met voorbeeldige smaak in inzicht heeft verwezenlijkt. In een schitterend dekor van Jo Lannoy hebben de vertolkers (Reinhilde Decleir, Dirk de Batist, Jo Decaluwé en Perrt Dijkstra) fraaie typeringen, vlot spel en samenspel, krachtige zegging, knappe lichaams- en stembeheersing laten bewonderen.

Het Arcateater heeft met deze produktie opnieuw bewezen dat het zijn opdracht - progressief eigentijds teater - nauwgezet uitvoeren wil.

Jeugdteater.

Een even bemoedigend debuut werd gemaakt door het Gents Jeugdteater dat na een testopvoering vorig seizoen momenteel zijn stageperiode voor erkenning en subsidiëring ingaat.

De taak van dit ensemble omschrijft direkteur Hugo Van der Cruyssen als volgt: eindelijk eens boeiend jeugdtoneel brengen in Vlaanderen.

Met de eerste opvoering van het speeljaar 1969-'70 - Kon-Tiki geschreven en geregisseerd door Tone Brulin - werd met één slag bewezen dat het ernst is met het Jeugdteater. Wat het publiek te zien kreeg was iets totaal nieuws, onvervalst, aantrekkelijk, eigentijds jeugdtoneel dat ten zeerste gewaardeerd werd door het jonge publiek (lager middelbaar onderwijs). Geen sprookje, geen zedenlesjes, geen prediktoontje, geen oubollig gedoe. Integendeel: een interessante intrige - de reis van het Kon-Tiki-vlot - voorgesteld op een originele wijze, doorspekt met wetenswaardigheden en overwegingen, met zwier gespeeld door jonge akteurs die met stem en lichaam verbazende resultaten bereikten. Fris, kleurrijk, fel

[p. 142]

ritmisch toneel dat de jeugd van vandaag direkt aanspreekt.

Tone Brulin heeft een vernieuwing in de jeugdtoneelliteratuur en het opvoeren van toneelstukken voor een jeugdig publiek ingeluid.

In die richting dient te worden doorgewerkt als men de moderne jongelui wil winnen voor het teater.

Tijdschrift ‘Teater’.

Sinds jaren wordt er in onze toneelwereld heftig gediskussieerd over de noodzakelijkheid van een gespecialiseerd teatertijdschrift, een orgaan waarin op een wetenschappelijk verantwoorde wijze geschreven wordt over de dramatische kunst. Links en rechts werden pogingen ondernomen, hier en daar werd een blad uitgegeven (het ene al beter dan het andere), maar van een tijdschrift met de klasse van buitenlandse edities was tot dusver geen sprake.

Intussen had de aktieve Teaterklub te Gent een poging gewaagd en een gestencild, goed verzorgd blad uitgegeven, een schuchtere aanloop naar iets groots.

Die poging is thans gelukt want uit dit bescheiden initiatief is een daad gegroeid die voor de Vlaamse toneelwereld van uitzonderlijke betekenis kan zijn. Naast, maar gestimuleerd door Teaterklub onder de dynamische leiding van Dr. Hugo Coene, werd een van deze vereniging volledig onafhankelijke redaktieraad samengesteld die instaat voor de editie van een tijdschrift, dat de pretentie wil hebben op niveau het teater, zowel in binnenals buitenland, te ontleden, te belichten en kritisch te beoordelen.

Hoofdredakteur ervan is Jaak Van Schoor; redaktiesekretaris: Walter Vanderswaelmen, Kineastlaan 12 te Wondelgem; administratie: Louis Bekaert, Lusthoflaan 74 te Wondelgem; redaktieraad: Hugo Coene, Walter Eysselinck, Alfons Goris, M.A.J. Hoste, Rik Lanckrock, Frans Roggen, Carlos Tindemans, Alfons Van Impe, Paul Van Morckhoven, Roland Van Opbroucke en Marcel Van Spaandonck.

Abonnementsvoorwaarden: 100 fr. per jaar voor 4 nummers.

P.R. 1204.81 van Teaterklub - Gent. Voor Nederland: F. 8.

Het eerste nummer werd op 23 oktober te Brussel aan de pers uitgereikt.

Naast een Ten Geleide bevat het de volgende bijdragen: Meebouwen aan de infrastruktuur van het teater door Jaak Van Schoor, Teater: spiegel en motor (een interview met ondergetekende) door Marcel Van Spaandonck, Grotowski en seks door Tone Brulin en Franz Marijnen, Het hoe en het waarom van een tweede plateau te Gent door Jaak Van Schoor, Het toneel door Tone Brulin, Via oerbronnen tot inzicht en loutering komen door Walter Vanderswaelmen, Het teater moet de straat op door Lily Van den Bergh, Brief aan D. door Eugenio Barba, Kort genoteerd en Boekenschouw.

Rik Lanckrock