Bartho Smit.
De promotors van het Volksteater Vertikaal - gelegen in een voorstad van Gent, vlakbij Merelbeke-station - mogen nog eens een grote pluim op hun hoed steken. Ze zorgden voor de wereldkreatie van ‘Putsonderwater’, een stuk van de Zuidafrikaan Bartho Smit. Daarmee leverden ze een prestatie waar onze grote en gevestigde schouwburgen jaloers kunnen op zijn. Men heeft bij Vertikaal géén moeite geschuwd om ‘Putsonderwater’ het volle pond te geven. Het stuk werd in de oorspronkelijke taal, in het Zuidafrikaans, opgevoerd. Wat heel wat moeite heeft gekost, maar uiteindelijk tot een méér dan bevredigend resultaat heeft geleid. Voor de uitspraak werd een beroep gedaan op een Zuidafrikaanse juffrouw Ezanne Swiegers.
Het was onze betreurde teaterman Fred Engelen, - als professor en regisseur werkzaam in Zuid-Afrika - die de kreatie van ‘Putsonderwater’ op het oog had. Hij monteerde zelfs meerdere fragmenten.
Na zijn overlijden heeft Volksteater Vertikaal de geplande wereldkreatie overgenomen. Bartho Smit, de schrijver van ‘Putsonderwater’, werd geboren in 1924, in Transvaal. Zijn ‘Verminktes’ werd in Zuid-Afrika verboden, maar in Londen als ‘The Maimed’ opgevoerd door het Royal Court Theatre. Bartho Smit wordt de voornaamste toneelauteur onder de Zuidafrikaanse jongeren genoemd en ‘Putsonderwater’ geldt als het rijpste avantgarde-drama. In Volksteater Vertikaal werd dit stuk, onder een knappe regie van Wilfried de Langhe, een meevaller.