Ons Erfdeel. Jaargang 11

toneel

In Memoriam Richard Flink.

In ‘De Myte van Sisyfus’ wijdt A. Camus onder het hoofdstuk ‘De Absurde Mens’ een beschouwing aan het toneel en de toneelspeler. Hij zegt daarin o.a. (ik citeer uit de uitgave van De Bezige Bij, Amsterdam 1962 in de vertaling van C.N. Lijsen): ‘Het rijk van de toneelspeler is vergankelijk. Zijn roem is zoals men weet, het kortstondigste. Dit wordt tenminste algemeen beweerd. Maar elke roem is kortstondig... De toneelspeler zal ons in het gunstigste geval een foto nalaten, en niets van wat hij was, van zijn gebaren en zijn stiltes, van zijn korte bezieling of zijn tedere zuchten zal meer tot ons komen. Niet bekend zijn betekent voor hem niet spelen en niet spelen betekent honderdmaal sterven met alle wezens die hij anders bezield en opgewekt zou hebben.’

Daarmee wordt de vluchtigheid van het artistieke werk van de akteur wel scherp geformuleerd. Ik moest hieraan denken toen ik enkele maanden geleden het overlijdensbericht van Richard Flink las. Hoevele malen had ik hem niet gezien in zijn uitbeelding van markante figuren. Maar het gordijn is nu voor goed gevallen, en hij leeft alleen nog voort in onze herinneringen en misschien dat in het toneelmuseum een band aanwezig is waarop zijn stem is vastgelegd. Onvergetelijk blijft hij voor mij in de rol van Arthuro Ui in het stuk van Bertolt Brecht dat een aantal seizoenen geleden werd opgevoerd. De vinnige wijze waarop hij deze figuur uitbeeldde was uniek. Levendig kan ik mij ook nog herinneren zijn kreatie van Pantalone in De Leugenaar van Godoni, in het seizoen 1962-63, gespeeld door het Nieuw Rotterdams Toneel. Vooral de eetscène met Lelio

[p. 181]

(een rol van zijn zoon Coen Flink) was verrukkelijk. Vele rollen heeft hij natuurlijk vertolkt zoals Erza Mannon in Rouw past Electra van O'Neill, graaf Von Berg in Incident in Vichy om slechts enkele uit de laatste jaren te noemen. Maar niet alleen als akteur, ook als regisseur was hij een man van formaat. Zo voerde hij o.a. de regie van De Kaukasische Krijtkring van Brecht tijdens het Holland Festival van 1961. Hij regisseerde o.a. Faust van Goethe, De Plaatsbekleder van Hochhuth en het vorig jaar verraste hij iedereen met de oorspronkelijke enscenering van Hamlet. Uit deze zeer summiere opsomming blijkt wel zijn grote veelzijdigheid. Aan verschillende gezelschappen heeft hij mede leiding gegeven o.a. aan het Theater en het Nieuw Rotterdams Toneel. Hij debuteerde in 1924 bij het gezelschap van Fabricius in Den Haag. Op 64-jarige leeftijd is hij gestorven. Het Nederlands toneel verliest in hem een belangrijke figuur, die gezien zijn laatste regie van Hamlet nog volop in ontwikkeling was.