‘Outspan’, Frans Claerhout.
‘Huiswaarts’, Frans Claerhout.
sy volk aan die daglig: gedra deur godsdienssin, ontroerd deur die warmte van die menslike liefde, gevoed deur die weelde van die aarde: Kristus, Madonna, moederliefde, kinderspel, lewensverwagting, lewensvervulling van die bruidspaar, die tuiste; vrugbaarheid en fleurigheid van die land.
Tewens is nawysbaar dat Claerhout in Suid-Afrka wortel geskiet het. Hy het gekom: Vlaming en sendeling, met die roeping van 'n boodskap en verrykt met sy volk se tradisie. As mens het hy gekonfronteer geword met hierdie land. Die skilder beeld sy konfrontasie met Suid-Afrika treffend uit in sy werk: Bejegening, enersyds blye verwagting van die mense, en, andersyds nederige besinning oor 'n veelsydige delikate taak. Hier kom geen betweter, geen grootdoener nie. Claerhout besef welke onnoemlike ellende in naam van religie sy eie mense aangedoen is in nog nie so lang vervloe dae (o.m. Priester Daens). Hier kom 'n nederig man die homself beywer mense te leer ken, 'n man die 'n plek soek waar hy 'n kristelike lewensbeskouing kan inplant en doen gedy. Dis geen wêreldskokkende ‘Auseinandersetzung’. Dis 'n benadering besiel deur meegevoel, meegevoel met die jonge moeder in verrukking vir haar kindjie, met die verwagting van die meisiekind, met die geswoeg van landliede, met die vreugde in die lewe. Die kunstenaar aanvaar hierdie land en sy mense. Hy verseil nie in Wolkenkoekoeksland nie, maar verwyl te Thaba' Nchu onder klein luidjies die hy skoonmenselikheid wil bybreng.
Nadat ik zeer beknopt de kenmerken van Frans Claerhouts visie heb aangestipt, zou ik de verwezenlijkingen van zijn artistiek streven in het licht willen stellen.
Terugblikkend naar de tentoonstelling van 1965 in deze zelfde galerij, kan ik mijn indrukken samenvatten in het gezegde: van krag tot krag.
De belofte die in 1965 in het vooruitzicht werd gesteld, lossen de tentoongestelde werken in: techniek matureerde voortreffelijk, palet verrijkte glansrijk, onderwerpen bieden meer afwisseling.
Wat techniek betreft, stip ik aan dat Claerhout zijn penseel steviger houdt en met meer zekerheid hanteert. Aarzeling verstoort niet langer het evenwicht van zijn schildering.
Claerhout grijpt naar meer kleuren, meer bepaald naar meer heldere kleuren, die zijn gelige aardekleur leven bijbrengen. Hij beheert zijn kleuren beter, hun tekstuur en hun toon. De lichtere schakeringen scheppen een optimistische indruk. Het groter en rijker palet biedt meer armslag en de kunstenaar doet goed voordeel met de ruimere mogelijkheden.
Claerhout waagt zich aan meer en meer nieuwe en verschillende onderwerpen. Hij durft nieuwe tema's en nieuwe problemen aan: de kunstenaar vervolmaakt zijn vaardigheid. In dit verband zou ik uw aandacht willen vestigen op de klassieke discipline die hij zich is gaan opleggen. Deze discipline kan de schilder na verloop van tijd slechts verrijken.
Vorderingen werden in verschillende richtingen gemaakt dank zij een metodische toeleg. Ik acht het een voorrecht enkele weken geleden een tentoonstelling van Claerhouts tekeningen te hebben mogen inleiden en dat er tans een tentoonstelling van zijn tekeningen in Kaapstad wordt gehouden.
Auteursrechtelijk beschermd
