Proewe van Vertolking in Afrikaans van 'n Sesoeto Lied.
DIE oorspronklike woorde van onderstaande lied is reeds deur Karl Endemann in 'n byvoegsel tot sy ‘Sotho Grammatik’ opgeteken. Om die strekking van die lied duidelik te maak is dit nodig om 'n kort verklaring by te voeg.
Vir die Basoeto pikbouers, wat van geen besproeiïng weet nie, is voldoende reënval absoluut noodwendig vir hul ekonomiese welvaart. Die reën word indirek deur die kaptein van 'n stam verskaf, wat dit afsmeek van sy vaders, die stamgode. Nou bestaan daar egter die geloof by die Basoeto en baie ander Bantoestamme, dat tweelingkinders en kinders wie se botande eerste deurbreek abnormale skepsels is en dat, waar hulle aan die lewe gelaat word, 'n aanhoudende droogte die gevolg sal wees.
Dit is natuurlik dat, gedurende voorspoedige jare, die gebod om sulke kinders te dood nie so streng gehandhaaf word nie. Kom daar egter 'n kwaai droogte, dan moet dit bestry word deur al hierdie abnormale kinders op te spoor, hulle te dood en in nat grond in die rivierbed te begrawe.
Ons lied handel blykbaar van so'n gebeurtenis. Die kaptein het gebied dat die kinders moet gedood word omdat hulle die droogte veroorsaak, en nou verskyn die moeders wat hierdeur getref word voor die kaptein om genade te vra vir hul kinders en om hom te versoek, dat hy eers nog ander pogings sal aanwend om reën van sy goddelike vaders te verkry.
Eers prys hulle die mag en die moed van hul kaptein in 'n statige aanhef. Hierop antwoord hy met selfverheerlikende woorde. Dan volg die aandoenlike versoek van die bedroefde moeders om hulle hierdie wrede smart te bespaar.
Koor van moeders:
Kraalslang, veelkleurige, jy wat deurkruis al die bruisende strome.
Jy wat oortrek met skielike oorlog pofadder d'lafaard,
Wat, lui in sy vesting, die dade van helde en manne vermy!