De Noordstar. Jaargang 3

[p. 209]

Sagen der boorden van den Rhyn.
II.
De doodenberoover.

Vóór eeuwen bestond er in het Openauerdal een slot Beerenberg genaemd. Nu, ô onstandvastigheid der wereldsche zaken! heeft de forsche arm des tyds zuilen, muren en torens omverregeworpen en verbryzeld. Eenige steenhoopen zyn de treurige overblyfselen van het vorig grootsche gebouw! Op de plaets waer eenmael de Vryheer de harnassen en helmen zyner voorvaderen aenschouwde, vinden nu distels en doornen eenen tierigen grond. De kapel, weleer de schuilplaets van ingetogenheid en godsvrucht, is thans de krocht waer wolven hunne jongen aen der menschen waekzaemheid ontrukken! Ja, hier staerde, voor jaren, de Vryvrouw met een betraend oog in de toekomst, en bad om de wederkomst van haer' gemael, die het zwaerd aengegespt had, om ten stryde tegen zynen nabuer te trekken!... Welk ruime veld van herinneringen! Hoe zyn die oude sterke burgten van de aerde verdwenen? Welke hand heeft die magtige torens doen vallen? Die zware

[p. 210]

muren omverre gerukt? Zoo vergaet de merisch, zoo vergaen zyne werken! zoo ook bezwyken volkeren en koningdommen!

Na den dood van den laetsten telg der Vryheeren van Beerenberg, bleef dit slot lang onbewoond. Geen ridder durfde er zyne verblyfplaets vestigen, geen landman durfde het by nacht naderen, daer men beweerde dat er nare geesten in het oude gebouw rondwaerden. Beerenberg was alzoo voor al de bewooners van dit oord, een voorwerp van schrik geworden. En nogtans moest, volgens een volksverhael, er ergens in den burgt een groote schat, bestaende in goud, kleinooden en edelgesteenten, verborgen liggen; echter had het nog niemand durven wagen de eenzame woonplaets te doorkruisen, en den schat optezoeken.

Een ruwe knaep, die niets ter wereld bezat, van het goud, zoo als men zegt, zynen God maekte, en zich nimmer vreesachtig had getoond, besloot aldaer zyn fortuintje eens te gaen maken, en alzoo zyne ontredderde zaken in beter orde te stellen!

‘Hoe, riep hy uit, ik weet genoeg op welke wyze ik met geesten moet omgaen: het zal toch de eerstemael niet zyn dat zy met my zullen handelen. Ja, ik ben er van verzekerd, zy zullen my den schat moeten aenwyzen, of het zal met die aerdige gasten niet goed vergaen. Morgen wil ik dit kansje wel eens beproeven.’

Met byl, hamer en beitel op den rug, en eene fakkel in de hand, beklom hy des anderdags de steile rotsen welke het geduchte slot tot grondvest dienden. Aen deszelfs ingang gekomen, zag hy zich reeds tegengehouden door zware steenblokken, die, daer het gevaerte

[p. 211]

niet meer onderhouden werd, uit den voorpui gevallen waren. Hy vond nog al eenige moeite om deze steenen uit den weg te ruimen: het veil had ze langs alle kanten omslingerd, en als aen den grond gehecht.

Weldra had hy, met zyne werktuigen, alle hinderpalen overwonnen. Nu doorliep hy beurtelings het slot, de aengrenzen der kapel, de torens, maer hy ontmoette niets dan in eene zael eenige wapenrustingen der overledene vryheeren. Daer hy nergens zynen gouddorst kon verzadigen, besloot hy eene laetste pooging te doen, en den kelder der burgkapel te doorzoeken: misschien was daer de rykdom opgesloten.

De zware byl viel op de kelderdeur, de bindten borsten, het hout scheurde krakend, en bonsde onder de verdubbelde hamerslagen in de diepte. Driftig steeg de gouddorstige knaep den steilen trap af.

Wat naer tooneel! Hoe akelig worden deze, uit zichzelve verschrikkelyke kerkgewelven, door de ononderbrokene stilte, en de flauwe stralen welke de fakkel in het ronde werpt! Hier rusten de overblyfselen der Beerenbergsche vryheeren! Nimmer klonk eene menschenstem in deze treurige plaets, dan om den vrede van den Allerhoogste over de zielen aftesmeeken, of om aen te duiden, dat een sterveling van de aerde verdwenen was, en, op zyne beurt, zyne voorvaderen kwam vervoegen! Nu kwam een woesteling, uit vuige baetzucht, deze heilige beenderen ontroeren; de doemling kwam deze prachtige zuilen schenden.

Onverschrokken doorwandelde de vermetele knaep deze schuilplaets der rust, en het holle gewelf herhaelde zyne zware stappen. Het scheen dat, by het naderen

[p. 212]

van het licht, de grafnaelden als uit den grond oprezen en dat hare opschriften zich vertoonden, om hem den dood te herinneren, en hem van zyn eerloos opzet aftetrekken. Maer de ontaerde knaep sloeg weldra de hand aen zyn heiligschendend werk; de zerken scheurden onder zynen hamer: de asch der overledenen was al wat zich aen zyne gulzige oogen opdeed.

Eene grafstede welke zich door hare prachtige maer treurige versiering boven de anderen, die tot dan toe aen den hamer ontkomen waren, onderscheidde, boeide thans het oog van den knaep. Nadat zyne byl het praelgevaerte van zynen sluitsteen ontroofd had, kloof hy woedend de kist, welke er zich in bevond, aen twee. Maer - de byl viel hem uit de hand, en ter zelfder tyd liet hy eenen vervaerlyken gil, en de kerkgewelven herhaelden brommend zyn geschreeuw.

Wat had de ellendeling dan gezien? Wat had hem dien schrik ingeboezemd, hem die nimmer voor zyn leven bevreesd was?

In dit graf rustte eene jonkvrouw, de laetste telg van haren stam. De dood had haer lichaem ongeschonden gelaten, de rozentint kleurde nog hare wangen, en hare opene oogen glinsterden nog als eene heldere vlam, en schenen woedend den knaep aentestaren. Deze dacht eerst dat het leven in haer teruggekomen was, om hem over zynen snooden handel te straffen; maer, daer hy de jonkvrouw niet zag bewegen, begon hy vryer adem te scheppen, en keerde naer de kist terug nieuwsgierig om het voorwerp zyner ydele vrees van naderby te kennen.

Zoo groot daer even de schrik geweest was, zoo hevig was nu zyne vreugde: de jonkvrouw droeg aen

[p. 213]

den vinger eenen kostbaren diamanten ring, en eene keten met edelgesteenten bezet, omgaf haer den blanken hals.

Spoedig greep de knaep halssnoer en ring, en besloot voor dien dag zyne nasporingen te eindigen, dewyl zyne fakkel toch byna opgebrand, en zyne moeite door het gevondene rykelyk vergoed was. Hy haestte zich dan dit afschrikkelyk vertrek te verlaten, om des anderendags met nieuwen moed zyn onderzoek te herbeginnen.

In zyne woonst gekomen, zeide hy aen alwien hem over zyne vermetele uitrusting in Beerenberg sprak, dat hy vergeefs naer den gewaenden schat gezocht had; maer dat hy echter van zin was nog eene pooging te wagen: misschien kon hy een tweedemael beter gelukken.

Des ochtends trok hy dus met zyne werktuigen het slot weder binnen; eenige dorpelingen hadden hem willen volgen, dewyl zy zagen dat de nikker hem toch den nek niet gekraekt had, zoo als men het algemeen had verwacht. Maer verder dan het vertrek van den ouden Kastelein durfde niemand treden, de landlieden waren te voorzigtig; eerst wilden zy afwachten, wat er van den knaep zoude geworden.

Deze steeg den trap af, en naderde de verbryzelde graven. Op eens hoort hy eene stem als de donder: ‘Ellendeling, Ellendeling!’ roepen.

Verbaesd slaet hy zyne blikken in het ronde, en ziet de jonkvrouw die hy den vorigen dag van hare sieraden ontroofd had. Reeds was hy eenige stappen teruggedeinsd, wanneer het woord: ‘Ellendeling!’ hem weder in de ooren klonk. De knaep stuerde bevreesd zyn wankelende schreden naer de jonkvrouw. Deze was op eenen

[p. 214]

verbroken zuil gezeten, en eene gryze samaer overdekte hare tengere leden.

‘Waerom, riep zy uit, waerom hebt gy de beenderen myner ouderen ontrust?’

De jongeling sloeg bevend zyne oogen naer den grond, en bleef sprakeloos.

‘Waerom, riep zy weder, hebt gy my myn halssnoer, mynen ring ontnomen?’

De ruwe knaep durfde niet antwoorden, maer ditmael aenzag hy de jonkvrouw met strakke blikken.

‘Welnu, hernam zy, gy zult u met my verlooven. Uwe hand?’

Sidderend drukte de jongeling de yskoude hand welke de jonkvrouw hem toereikte, en vloog met een angstig geschrei uit de rustplaets der dooden.

De donderende stem liet zich weder hooren: ‘Blyf, blyf, ellendeling!’ en de holle kerkergewelven weêrgalmden van deze woorden. Maer de jongeling steeg den trap op, ylde naer de dorpelingen, die intusschen tot in de Kapel genaderd waren, en vertelde hun wat hem overkomen was.

Nauwelyks had hy het schrikverwekkende verhael geëindigd, of de grond spleet zich open, de gewelven stortten onderzyne voeten in, en zyn hoofd verbryzelde op de verbrokene zuilen die in den grafkelder verstrooid lagen.

Op dit gezigt liepen de landlieden bevreesd uit de burgkapel. Nooit, ondanks menigvuldige navorschingen, heeft men het lichaem van den Doodenberoover wedergevonden.

jakob. h......