De Noordstar. Jaargang 2

[p. 281]

Stem-muziek.
Zes vlaemsche zangstukjes door den heer H. Cartol, verkrygbaer by de heeren Schott, muziekhandelaren te Antwerpen.

Om te zeggen dat de vlaemsche tael niet zoo als andere talen voor de muziek geschikt is, moet men nooit de gelegenheid gezocht hebben om een onzer oude vaderlandsche liedekens, welke wy in zulk eene menigte, ja, zelfs, in grooter getal dan andere volken bezitten, te hooren uitvoeren. Lang reeds is het eene beproefde waerheid, dat het Vlaemsch zoo wel als het Duitsch en het Italiaensch, en beter dan het Fransch voor de muziek geschikt is. Eenige aterlingen onzer aloude tael, te weinig met dezelve bekend, kunnen slechts het getal uitmaken van hen die deze waerheid niet erkennen. De fransche romancen en liedjes die sedert 1830 meer en meer in onze vlaemsche steden verspreid en uitgevoerd zyn geworden, zouden byna de vlaemsche stem-muziek in den nacht der vergetelheid begraven hebben; ware het niet, dat er zich nog in tyds eenige yverige taelminnaers hadden opgedaen, om derzelve haren ouden luister by te brengen.

De heer Hendrik Cartol, zoo is de naem van een onzer jonge

[p. 282]

kunstenaren die, aengeport door vaderlandsmin, een dezer dagen het waegde, niettegenstaende de moeilykheid die er zich tot de verspreiding opdoet, eenen zangbundel, bevattende zes vlaemsche zangstukjes met begeleiding van Piano, in het licht te zenden.

De pooging van dezen jongen kunstenaer tot het invoeren der te lang verwaerloosde vlaemsche stem-muziek is ten hoogste prysbaer en wy hopen hem, na het korte overzigt welke wy over zyne werkzaemheid gaen geven, den welverdienden lof te kunnen toewyzen.

Het eerste zangstukje, getyteld: Lieflyke Avond, woorden van Emm. Rosseels, is een fraei stukje; doch hier en daer moet de zanger, die min of meer met gevoel bezield is, zekere schokken ontmoeten die hem beletten zyn gevoel naer eisch te kunnen uitdrukken, door dat de breede gang der stem in eenige zinnen afgesneden wordt. De begeleiding is eenvoudig en komt zeer wel met de stem-muziek overeen.

Het tweede: De Geus, woorden van P.F. Van Kerckhoven, is een zangstukje dat beter gelukt is, slechts hadden wy den uitgang een weinig krachtiger en verhevener gewenscht.

Het derde stukje: Vreest gy 't Onweer niet? woorden van Emm. Rosseels, is zeer natuerlyk; voor al de begeleiding is treffend geschetst. Te midden van dit stukje treft men eene verandering van toon aen die niet weinig aen de waerde deszelfs bybrengt; maer wy vreezen sterk dat er de zanger niet eene reeds bekende phrase in ontmoete; behalven dit is het een der besten uit den bundel.

Het vierde zangstukje, getyteld: Bertha, woorden van Th. Van Ryswyck, is van geene mindere waerde, niettegenstaende, dat de heer Cartol de versmaet van den schryver niet al te wel begrepen heeft. De begeleiding zou ook wel een weinig minder eentoonig mogen zyn. Het is in den aert der oude vlaemsche balladen.

Myn Meisje, woorden van P.F. Van Kerckhoven, is een dier zangstukjes welke men niet zeggen kan nogmaels gehoord te hebben, doch daer men verscheidene trekken in aentreft die reeds bekent en zeer oud zyn. Wy zouden derhalve den heere

[p. 283]

Cartol aenraden, hoe verbloemd ook deze trekken zyn, dezelve zoo veel mogelyk te vermyden.

Het zesde en laetste stukje: De Gondolier, geschikt voor twee stemmen, is allerliefst en komt ons als nieuw voor. Byzonder de aengename gang van 't stukje is onbetwistbaer.

Niettegenstaende de kleine gebreken die wy den heer Cartol hier hebben getracht aentewyzen, is en blyft zyn werk allerverdienstelykst. Wy durven ons verzekerd houden, dat, met eenige studie en een weinig aenmoediging de heer Cartol eens een goeden naem onder de toonkundigen zal verdienen. Wy wakkeren ook alle liefhebbers der stem-muziek aen die tot heden zich tot de fransche zangstukjes gewend hebben, om den jongen kunstenaer in zyne welmeenende pogingen te ondersteunen en op die wyze medetewerken om de zangerigheid onzer schoone moedertael voor allen onbetwistbaer te maken.

e.r.