De Noordstar. Jaargang 2

[p. 138]

De etsingen.

Door den hoogduitschen schilder, de beroemde Aelbrecht Durer, uitgevonden, zyn de etsingen of sterk waterplaten door onze oude nederlandsche meesters tot eenen verbazenden trap van volmaektheid gebragt. Rembrant Van Ryn inzonderheid, heeft in dit vak der kunst zoodanig uitgemunt en op alle zyne gewrochten eenen zoo meesterachtigen stempel weten te drukken, dat op den dag van heden zyne minstverspreide platen tot ongehoorde pryzen verhandeld worden. De etsing heeft boven de gewoone snykunst het voordeel dat zy, door den meester zelfs verveerdigd, meer oorspronklykheid, vuer, uitvinding, zwier en vryheid mag aenbieden en nimmer door den kluister van slaefsche navolging verstyfd wordt. Hierby komt nog de gemakkelykheid der bewerking, welke niet meer arbeid noch last dan eene gewoone teekening achter zich sleept.

De etskunst nogtans is tegelyk met onze groote schilderschool der XVII eeuw verdwenen, en natuerlyk; want zy is innig met het koloriet verkleefd en kan zonder hetzelve niet bestaen. Derzelver hoogste verdienste inderdaed ligt in het effekt, in de tegenstellingen van licht en schaduw, meer nog dan in de zuiverheid der lynen, in de uitvoerigheid van het geheel. Voor de kleurlooze school die op het einde der vorige eeuw en het begin der tegenwoordige ontstaen is, was de steendrukkunst eene gelukkige uitvinding, mits deze zich in de onmogelykheid bevindt het koloriet op eene voldoende wyze uittedrukken, en tusschen wit en zwart slechts een zeer beperkt getal middeltoonen kent. Doch daerom juist kan die ook voor onze hedendaegsche schilderschool, die steeds nader en nader tot de kleur onzer oude meesters terugkeert, niet berekend blyven, en is men om zoo te zeggen verpligt tot de etskunst terug te keeren, en in deze eenen magtigeren tolk voor een magtiger koloriet te zoeken.

Dit heeft de heer Eug. De Block, een onzer geest- en kleurrykste kunstenaers, gevoeld; en de hand aen het werk slaende, heeft hy, met de platen welke tot heden in de Noordstar verschenen zyn, aen zyne kunstgenoten een voorbeeld gegeven dat weldra algemeen zal gevolgd worden. Reeds zyn de heeren Le

[p. 139]

Hon, Huard, Duwée, te Brussel, de beide Dillens, te Gent en Alex. Smidt te Antwerpen, aen het werk om ook hunne bydragen in ons Tydschrift te doen verschynen. De etskunst is herboren, hare voortgang is verzekerden slechts met den bloei onzer schilderschool zal de heure een einde nemen.

De kunstplaet welke wy heden onzen lezeren aenbieden is naer een tafereel van den H. De Block, door den schilder zelve, verveerdigd. Beter dan wy zal die plaet het onderwerp en de schakering van het schildery uitleggen, het breede binnenhuis en deszelfs geestige stoffering toonen. De warme en krachtvolle kleur van De Block is zoo algemeen gekend en geschat dat wy ook hierover zouden mogen heenstappen, indien het stuk onder deze betrekking niet een waerlyk meesterstuk was. Alle kunstenaers welke hetzelve in Antwerpen gezien hebben, getuigen er van als van iets buitengewoons en de beste meesters onzer oude school niet onweerdig. Deze regtveerdigheid van kunstgenoten is zeker wonderbaer; maer iets wonderlyker nog is dat de Franschen, die vitzieke verachters van alles wat niet binnen de muren van Parys gekiemd is, ook eenpariglyk de uitmuntenheid van het tafereel van onzen wakkeren landgenoot erkend hebben. Dit hebben wy vernomen uit een viertal brieven van den H. Graef Le Hon, gezant van Belgiën in Frankryk, welke het tafereel bezit en het in zyne welbezochte zalen ten toon stelt aen alles wat er in Parys groot is door kunst of door stand in de maetschappy. Wy hebben het voorregt genoten deze brieven, aen eenen van 's graven bloedverwanten geschreven, te Brussel te doorloopen en het zoude ons moeilyk vallen alle den lof te herhalen welke er in dezelven over onzen kunstryken landgenoot bevat is. Een woord dan zy genoeg. Volgens het oordeel der meerderheid der beroemdste fransche schilders, mag de H. De Block, zoo hy op zoo schoon eenen weg onverhinderd voortgaet, zich verwachten weldra zynen naem, als dien van een der grootste mannen in zyn vak, door gansch Europa te zien verspreiden. - Elk wie het vaderland liefheeft en deszelfs roem betracht, zal als wy by zulke voorzegging zyn hart van hoogmoed en geluk voelen kloppen.