| |
| |
| |
| |
Aen eenen Kunstschilder.
I.
ô Ja! der dichtren zon heeft ook op u geschenen?
De duisterzwangre nacht is voor uw oog verdwenen;
De kunst heeft u vervoerd, u 't vlammend brein gevuld;
En uw' ziel, der aerde onttogen,
Is in 's Hemels sfeer gevlogen
En van de englen ingehuld.
Daer vond uw geest zich van een' heilgen glans omgeven,
Daer werd dan voor uw oog het dekkleed opgeheven
Welk voor eene aerdsche ziel gestaêg gesloten blyft:
Gy zaegt ongeschapen dingen,
En uw tong begon te zingen
Waer men tusschen silfen dryft.
En een geest uit schooner oorden,
Sprak tot u die heilge woorden,
Die, op aerd, voor 's menschen hart
Zyn als balsem in de smart;
En tot u in min verslonden,
Heeft hy u van 't aerdsch ontbonden,
U tot kunstenaer gemaekt.
‘Ga, sprak hy, myn lieveling!
Dael nu uit der geesten kring,
Dael in stilte op aerde neder;
Spoedig keert gy by ons weder;
| |
| |
Want uw ziel is niet geschikt
Om lang by der menschen kindren
Te vernachten. Ach! zy hindren
Alles wat te vurig blikt:’
‘Wees onwrikbaer! Ga, myn zoon!
Ga! dat men een aerdsche kroon
Op uw zaelgen schedel drukke;
Dat de wrange nyd zich bukke
Voor uw schitterende magt,
Dat uw broedren, ooggetuigen
Uwer kunst, zich voor u buigen,
Wyken voor uw geestenkracht.’
‘En zoo soms het bange lot
U bezwaerdet, en 't genot
Keeren mogt in bitterheden;
U doen wanklen in uw schreden,
Dan, sla dan den blik omhoog;
Denk dan aen de hemellingen,
Aen 't geluk der lievelingen,
En geen traen ontsnappe uw oog!’
‘Neen! myn zoon, geen wrange traen
Vinde ooit tot uw hart een baen.
Neen! uw ziel moet edel wezen;
Want gy zyt een uitgelezen;
Mag u geene klagt ontprangen:
In dees oord is uw verlangen,
‘Neen! de wereld is geen woon
Voor all' wie een schooner kroon
In ons zalig oord verwachten;
Slaek dan geene bittre klagten
| |
| |
Laet geen vrees uw hart bekruipen,
Noch het spyt er binnen sluipen,
De aerde heeft geen waer geluk.’
‘Maer een traen van zuivre vreugd,
Die uw' ziel en hart verheugt,
Laet dien van uw wangen glyden;
Dit zyn tranen die verblyden
En versterken 's menschen hart,
Die u 't hemelsch zoet doen smaken,
U het leven lieflyk maken,
U verwinnen doen de smart!’
| |
II.
En, gevoerd op zachten veder,
Daeldet gy by ons ter neder,
Gansch ontzet om 't schoon vertoog
U getoond aen 's hemels boog.
Nu, nu mogt het al verdwynen,
Nu zaegt gy geen zon meer schynen;
Stierf nu zachtjes in uwe ooren;
Maer de kunstgeest bleef u by.
Want hy steeg met u op aerde;
En al wat uw oog ontwaerde
Schetste hy u lieflyk voor,
Hy omkransde 't met een gloor,
Hy wees u de schoone dingen,
Die de dichtren steeds bezingen,
En hy schonk aen alle een ziel,
Sprak tot u: ‘ô zielsbeminden
Hoor, eer gy gaet ondervinden,
Welke taek uw geest beviel.’
| |
| |
‘Alles zal uw oog ontleden,
En de driften en de zeden
Van uw broedren gadeslaen;
En de vreugd en 't zoet getraen,
Zullen in uw kunstgebaren,
Want gy zult een echo zyn
Van 't geschapen, en het leven
Zult gy aen het stofflyk geven
En 't beschenken met een brein.’
En nu zweeg hy - maer zyn woorden
Die uw ziel en geest doorboorden,
Bleven u in 't hart geprent,
Ter vertroosting in de ellend;
En gy zaegt den geest verdwynen,
Zaegt nu geenen glans meer schynen;
En gy schroomdet reeds de smart;
De bevreestheid deed u beven;
Doch gy voeldet u herleven;
Want de geest bleef in uw hart.
| |
III.
Buig! geschapen, buig u neder!
Kniel gedwee voor 's menschen geest!
Toon Natura! toon uw schoonheid,
Gy waer in de kunstnaer leest;
Want zyn brein beseft uw siersels,
En hy voelt zich 't brandend hart
Kloppen, hygen, driftig jagen
En geprangt door liefde smart,
Wen hy op u staet te staren,
Diep verrukt, en diep vervoerd,
In een geestdrift weggezonken
Die hem hart en ziel ontroert.
| |
| |
| |
IV.
Zie! daer zit de kunstenaer!
Zie! daer droomt hy aen de heemlen!
Zie! hy ziet de geesten weemlen,
Zich vereenende in een schaer.
Ja! hy ziet hun sefirsdans,
Zwierend heen en weder dryven,
Glinstrend boven hem verblyven,
Hem omgeven met een glans.
Ach! hoe overstroomt zyn hart!
Ach! hoe schittren nu zyn oogen,
Brandt zyn ziel van liefdesmart.
Komen hare blanke vingren
In des jonglings lokken slingren,
En aenzien hem lief en teêr.
En zy reiken hem een kroon,
Door haer teder hand gevlochten,
Die zy met haer medebrogten
Uit haer goddelyken woon.
En een lach betrekt haer mond,
En zy werpen liefdeblikken,
Die des jonglings borst verkwikken,
En zy scharen zich in 't rond.
En de schilder grypt 't penseel;
Want hy voelt zyn boezem scheuren
In den geestdrift; en de kleuren
Vallen brandend op 't paneel.
| |
| |
Nu, nu dwaelt hy onbevreesd
In verbeeldings luchte dreven;
Nu, nu krygt het al een leven,
Alles buigt zich voor zyn geest.
Dan ontvallen aen zyn hand
Die zoo zoete meisjestrekken,
Welke in aller harten wekken
Heilgen, zuivren liefdebrand.
Dan, dan maelt zyn kunstvertoog
Ons die langgedroomde beelden,
Die zoo zacht ons zinnen streelden;
Wen ze zweefden voor ons oog.
Ja! dan heeft het al een ziel;
En de driften staen te lezen
In het schoon en zielvol wezen,
Dat des schilders hand ontviel.
Ach! zyn boezem schynt versmacht
In die goddelyke stonden,
En zyn geest, in kunst verslonden,
Voelt een heilge scheppingskracht.
Zwevend by der geesten schaer,
Schept zyn brein ons kunstgebaren
Waer op wy verwonderd staren:
Dan, dan is hy kunstenaer!....
p.f.v.k.
Antwerpen 11 Mei 1839.
|
|