| |
| |
| |
| |
Juanita.
Een verhael.
Hebt gy nooit in een oogenblik van mymering en zoete droomery de straten van Antwerpen doorloopen, en met genoegen de oogen laten rusten op het klein, wit geschilderd huisje, waer zich aen het venster het blonde hoofd van een lief meisje vertoonde? Bleeft gy dan niet met verrukking op dit aengenaem tafereel staren, en dacht gy niet by uzelven, dat het geluk en de rust alleen dit huis moesten bewoonen, daer de tevredenheid op het gelaet des meisjes te lezen stond? Is het u ook integendeel niet gebeurd dat eene koude huivering u beving wanneer gy bleeft stil staen voor eene oude, gryze wooning, door welkers enge vensterramen de zon, als ten ondanks, hare stralen liet vallen? Denkelyk hebt gy u dan ingebeeld dat dit gebouw weleer de woonste van eene lage en booze ziel moest geweest zyn, en dat menig schrikverwekkend tooneel tusschen deszelfs gryze muren moest plaets gehad hebben?....
Het was in zulk een gebouw, in het midden der Wolstrate gelegen, dat Don Rodriguez Gallo de Calatrava, een ryk en edel spanjaerd, zich in den jare 1645, met
| |
| |
den woon had gevest. Ofschoon hy slechts den ouderdom van twee-en-veertig jaer kon bereikt hebben, was reeds zyn voorhoofd met diepe rimpels doorsneden. Zyn gelaet was stuer en droeg de kenteekens van de onstuimigste driften die in den boezem eens menschs kunnen woelen. Nimmer had men hem aen eenige openbare verheugingen weten deel nemen en aen zyne eenige dochter Juanita alleen gelukte het soms een grimlach op zyne lippen te doen komen, en dan gebeurde het ook nog wel dat, op hetzelfde oogenblik dat het meisje aen zynen boezem gekneld lag, hy ze eensklaps van zich wegstiet en in aller yl het vertrek uitvlugtte, als of hy zich berouwde van haer een blyk van tederheid te hebben gegeven.
Zoo waren de schoonste jaren des levens voor Juanita voorbygeloopen, zonder dat zy eenige der vermaken die zich voor andere vrouwen aenbieden, had kunnen genieten; en dit zou voor haer niets geweest zyn zoo zy slechts eene moeder had gehad aen wie zy zich had kunnen vertrouwen, en by wie zy troost voor hare smarten had kunnen vinden; maer eilaes! hare moeder had zy nooit gekend, en niemand was er die medelyden met het arme kind had. Niemand? Ik bedriege my: in haren zangmeester, in Edward Ravels, jongeling van omstreeks vier-en-twintig jaer, had zy eenen waren vriend en eenen bescheiden vertrouweling gevonden. En dit kon niet anders zyn, want Edward was de eenigste vremdeling die in den huize werd toegelaten; en daer Juanita slechts tusschen hem en hare oude kamerjuffer kon kiezen, was het niet te verwonderen dat zy den voorkeur aen den jongeling had gegeven. Daeren- | |
| |
boven hunne karakters stemden zoo gelykvormig dat zy schenen voor elkander geboren te zyn. Beide waren zy in de school des ongeluks opgevoed, want zoo min als het meisje had Edward de omhelzingen eener moeder mogen genieten, en zynen vader had hy reeds verloren voor dat hy nog de uitgestrektheid van zulk een verlies kon gevoelen.
Dit waren de geheimen die onze jongelieden zich toevertrouwden wanneer Don Rodriguez de les niet bywoonde, of wanneer Paquita, de oude kamerjuffer, door de hitte des dags overvallen, of ongevoelig aen de schoonheden der muzyk, een middag slaepje deed. De korte stonden die zy aldus konden overbrengen waren de gelukkigste oogenblikken huns levens, want niets verzacht zoodanig de smarten als dezelve in den boezem eens vriends te kunnen storten, eens vriends wiens hart het uwe begrypt, die u zoete en troostende woorden toespreekt of met u weent wanneer de tranen u ontvallen, en deze ontbraken nooit by het verhael hunner ongelukken.
Nogtans konden deze geheime gesprekken niet lang duren zonder gevaerlyk te worden, en de jongelingen ondervonden zulks spoedig. De vriendschap die zy voor elkander koesterden was weldra in een teederer gevoel, in eene vurige liefde verkeerd; alhoewel zy zich zulks niet durfden bekennen was het niet te min zeker dat deze met ongewoonen drift in hun hart woelde, en wanneer hun de sluyer van de oogen viel, was het reeds te laet om dit gevoel te overmeesteren.
Op een avond dat Edward zich alleen in zyne woonst bevond, was hy allengs in eene diepe mymering geval- | |
| |
len en scheen door droeve en bittere gedachten aengerand, wanneer eensklaps zyne borst zich lucht gaf: ‘Ongelukkige als ik ben, - sprak hy, - ongelukkige! Zal dan nooit het noodlot ophouden my te vervolgen? Zal dan nooit de zon van een geluksdag voor my aen de kim opreizen?... O Juanita, Juanita! waerom leerde ik u kennen? waerom liet gy my in uwe ziel lezen, ô meisje, in uwe ziel zoo schoon en zoo zuiver als die der engelen? waerom moest eene dwaze min myne rust komen stooren en my den vrede des harte ontnemen?.. Ach! Zinnelooze als ik was! Kon ik niet begrypen dat deze liefde het ongeluk myns levens moest veroorzaken en myne dagen met droefheid en smart vervullen? Kon ik ooit de hoop voeden uw gemael te worden, ik die noch rykdom, noch macht bezit en die door uwen vader als eenen verachtelyken worm zou aenzien worden zoo ik van hem uwe hand dorst afsmeeken. Neen! zoo verre heeft myne inbeelding my nimmer kunnen verleiden; nooit heb ik my zulke dwaze schimmen kunnen voorhouden, en nogtans bemin ik u uit alle myne krachten, ô Juanita!.... Ja, feller klopt my de boezem wanneer ik u genaek; wanneer uwe handen de myne komen raken, oh! dan voel ik een' gloeyender drift alle myne aders doorloopen; dan zoude ik aen uwe voeten nedervallen en u toeroepen: Juanita, ik bemin, ik aenbid u!.. Maer neen! weg, weg met zulke schimmen! De dood alleen kan een einde aen myne smarten stellen, en dáér alleen zal myn lyden ophouden, dáér, waer eeuwige rust te vinden is!’
Deze laetste woorden des jongelings doofden zich uit in een bitter geween. Bittere tranen ontvielen zyne oo- | |
| |
gen en rolden hem als gladde perels over de wangen. De engel der rust vergat dezen nacht zyne zachte vleugelen over Edward uittespreiden.
Terwyl deze laetste zyne klagten aldus uitgalmde en den echo des nachts tot vertrouweling zyner geheimen maekte, dacht Juanita dan nog wel eens aen den jongeling die zoo zeer aen haer verkleefd was?... Was zy misschien niet van die ligtveerdige vrouwen die alle middelen in het werk stellen om zich van eenen man bemind te maken, en die, wanneer zy overtuigd zyn van eene onbluschbare vlam in zyn hart ontstoken te hebben, zyne liefde versmaden en den spot met hem houden?.... Neen! zulk een gedacht kon nooit in des meisjes boezem eene plaets vinden! Zy ook minde Edward uit alle hare krachten, en deze liefde gaf haer den moed om de onverschilligheid van haren vader te verdragen.
Edward nogtans liet zich niet door eene dwaze hoop verblinden: hy verstond dat Juanita nimmer zyne echtgenote, kon worden, en liever als de kwellingen die hy nu gevoelde te blyven onderstaen, had hy besloten Antwerpen en zyn vaderland te verlaten, om in een afgelegen oord de vergeting zyner liefde te zoeken en de rust des harte weder te vinden. Zoo haest hy dit besluit gevormd had, dacht hy het dadelyk ten uitvoer te stellen, maer voor zyn vertrek wilde hy nog eenmael Juanita zien en haer en laetste, een eeuwig vaerwel zeggen. Het meisje had nauwelyks Edward verstaen of zy wilde hem van zyn voornemen afkeeren, doch de sterke aendoening die haer getroffen had, belette haer te spreken. Niets kon zy doen dan hare armen
| |
| |
tot den jongeling uitreiken, die zich met drift er in wierp; en haer aen zyne borst klemmende, drukten hunne zuivere lippen den eersten liefdekus op elkanders wangen.
Op dit oogenblik trad Don Rodriguez eensklaps het vertrek binnen en zag zyne dochter aen Edward's borst rusten. ‘Ellendeling! - riep hy in hevige gramschap ontsteken, terwyl zyne hand den dolk greep die hy altoos op zich droeg; - Ellendeling! zyn dit de lessen die myne dochter van u moest ontfangen! Oh! uw bloed zal my wreken over den hoon die my aengedaen wordt!’
Edward die reeds het stael zyne borst voelde raken vatte den arm des spanjaerds, en sprak hem met eene koelheid die nog deszelfs woede vergrootte: ‘Ik wist niet dat een edel spanjaerd moed genoeg bezat om een ongewapend mensch te moorden.’
- ‘Een spanjaerd treft zyn' vyand wanneer de gelegenheid zich gunstig aenbiedt,’ riep Juanita's vader die met geweld zyn arm uit Edward's handen rukte en andermael poogde hem het stael in de borst te jagen, maer het meisje had zich voor zyne voeten geworpen en klemde zyne knien tusschen hare armen: ‘ô Vader, - sprak zy, - wees niet ombarmhartig! spaer Edward, spaer myn vriend!..... Ik alleen ben schuldig, ik ben het die hem tot de min uitlokte en die hem in myne armen heb gesloten wanneer hy my wilde ontvlugten! Ach vader, vergeef! want ik wist niet wat ik dede; ik min hem zoo zeer....’
- ‘Zwyg, zwyg, rampzalig kind! - viel Don Rodriguez in, - eer ik uw doodvonnis uitspreke!’
- ‘Ach! vader, ging het meisje voort; - heb mede- | |
| |
lyden en gedenk u dat, zoo ik gefeild hebbe, ik de lessen eener moeder heb moeten derven, eener moeder die my het gevaer zou hebben leeren kennen....’
- ‘Uwe moeder! - zegt gy, - rampzalige, gy komt eene wond te raken die ik sedert twintig jaren zoek te heelen. Uwe moeder! weet gy dan niet dat uwe moeder eene zotte liefde had ingeboezemd aen eenen ellendigen dien ik met den naem van vriend begroette, en dat zy hem met wedermin betaelde; weet gy dan niet dat myne handen met hun bloed bevlekt zyn!.....’
De kracht ontbrak aen het meisje om deze gruwelen aentehooren; zy zeeg in onmacht voor de voeten haers vaders neder.
Edward kon dit lyden niet langer verdragen: ‘voeg eene euveldaed by de gene die gy reeds begaen hebt; - sprak hy, - moord my, maer spaer uwe dochter.’
- ‘Neen! beiden hebt gy den dood verdiend; - beiden zult gy sterven!’
- ‘Dan zult gy toch niet zonder wederstand my het leven benemen,’ zegde de jongeling, terwyl hy den spanjaerd vastgreep en hem ten gronde wierp. Rodriguez, onvoorziens aengevallen, poogde zynen dolk in Edward's hart te stooten, doch deze vatte hem by den arm en trachtte hem het moordtuig te ontrukken.
Deze worsteling had reeds eenige oogenblikken geduerd, en ongetwyfeld zou den jongeling de overhand behouden hebben, zoo niet eenige dienstboden op het gerucht waren toegeloopen en hunnen meester uit dit gevaer verlost hadden. Op deszelfs bevel vatteden zy den jongeling en het meisje dat altoos nog buiten kennis was, en volgden Rodriguez tot in den diepsten kel- | |
| |
der des huizes waer geene lucht kon indringen. ‘Hier kunt gy gerust en ongestoord uwe liefdeverklaringen hernieuwen, - sprak hy op eenen spottenden toon; - myne wraek vergunt u het zaligst genot, van in de armen uwer minnares den dood aftewachten.’
- ‘Monster!- riep de jongeling,- hier boven wacht u een wreker!’ Maer reeds kon zyne stem niet meer tot aen de ooren des spanjaerds doordringen: de deur des verblyfs had zich voor eeuwig op hen gesloten.
Nog denzelfden dag verliet Don Rodriguez de stad met geheel zyn gevolg, en sedert dien tyd bleef het huis gedurende verscheidene jaren onbewoond.
s. blereau.
|
|