| |
| |
| |
| |
De kruisvaerder.
Eene legende.
1095-1100.
(Vervolg.)
VI.
Corhannah.
alse hi dus jammerlike claghet,
ende hi hem selven dus versaghet;
soo sent hem God in siere herte.
die hi in siere herten droech.
Theophilus, een Gedicht uit de XIVe eeuw.
Uitgegn. door Ph. Blommaert.
Natuer, die opperkunstnarin,
Die zonder einde, noch begin
Uit heuren eigen schoot mag teelen,
Is immer grootsch en wonderbaer,
Of lachend voor den harpenaer.
Hy wie haer eens bemind heeft, is
Verbonden aen heur' heimenis;
Omdat ze in 't harte van den man
Door hare schoonheid paren kan,
| |
| |
En met gelyken wellust streelen
Twee driften die de ziel verdeelen,
Omdat zy de Onstandvastigheid
Die steeds met de Gewoonte strydt,
Door vorm- en kleurverwisselingen
Vermag te voedsteren, met dingen
Wier aert, wier innige bestaen
Nooit een' herschepping ondergaen.
En ook aen elke luchtstreek bragt
Natuer eene andre tooverkracht.
Zy schonk het Noorden schriktooneelen
Verbystrend voor der menschen oog,
Zy schonk aen zuider werelddeelen
De kettingbergen hemelhoog,
Zy schonk het Westen ryker oogsten
Dan immer andre streek bezat,
En, in gesteenten, schonk zy 't Oosten
De stralen die de zon vergat.
Doch hoe verwondrend, hoe begeestrend,
Hoe oog- en hart- en zielvermeestrend
Steeds heur' gewrochten mogen zyn,
Blyft toch, in alle werelddeelen,
Het schoonste van heur' tafereelen
Een zuideravondzonneschyn.
Hy verwt met goud en purperglansen
Het wolkjen aen de hemeltransen,
En met zyn' gloed verlevendigt
Hy alles wat by 't middaglicht
Verdoofd en bleek te kwynen ligt.
| |
| |
De wellustvolle balsemgeuren,
Die uit der bloemen kelk zich beuren,
Verspreidt hy door het ruim der lucht;
En weelderige tooveringen
Stort hy door alle zintuigdeelen
In 't harte der ellendelingen,
Die onbekende troost mag streelen
Wanneer de foltring henen vlugt.
Gepeins hem van 't harte,
| |
| |
Van vrouwen die speelden,
Maer ze is niet slechts een ydel goochelbeeld
Uit scheppingskracht en droomery geteeld,
De vrouwe die, in ligten avonddos,
Heur' schreden wendt door 't groene pallembosch,
En zich verschuilt in 't duistre, opdat misschien
Geen menschenoog heur' stappen zou bespiên;
Want eene wreede, een' rasse dood zou ligt
De straffe zyn voor 't breken harer pligt,
Die haer beveelt der mannen oog te vliên.
Ze is dochter van der Turken Sultanus,
Die haer voorheen verloofde, met een kus,
Aen eenen held die ook, als hy, de wet
Van den profeet, den huichlaer Mohammed
In 't harte droeg en volgde, en met geweld
Kon staven door zyn kromzwaerd in het veld.
Hy minde haer, want eene ryke kroon
Versierde 't hoofd heurs vaders, en zy was
Zoo zuiver als een smetloos spiegelglas
En als een grieksche standbeeld was zy schoon.
Lorhannah doch had slechts met tegenzin
Heurs vaders wil volbragt, en zonder min
Kreeg zy den zoen des jonglings op heur koon.
| |
| |
Een' kristen' vrouw, die Soliman weleer
Als slaef by haer geplaetst had, deed heur' geest
Zich oopnen voor de reine kristenleer,
Die haer sinds dan steeds heilig was geweest
En in heur hart den valschen Koran had
Vervangen met het Evangelieblad.
| |
| |
| |
| |
‘ô Ridder ik ken u, ik min u! - De Koning
Des Lands is myn vader. Ik ben, ter belooning
Der zege die hy op de Kristnen bekwam,
Verloofd aen een kryger uit Mohammeds stam.
ô Ridder ik haet hem. 'k Ben kristne, ik belyde
't Geloove dat u naer deez' streken geleidde,
En 'k bid u hoe schaemte op de wang my nu bloost,
Ik bid u om redding, om hulp en om troost!
- Turkin, gaet heen, gy terregt my,
Wat hulp, wat redding verregt gy
Van een' geboeiden knecht?
- ô Spreek niet zoo, heer Diederik,
Die dood of leven in uw' blik,
By haet of liefde, vindt!
ô Spreek niet zoo, ik terg u niet,
En ik, ô Diedrik! verg u niet
- Turkin, bespottend is de tael
Die gy me in de ooren suist.
Zegt! kunt gy ketenen van stael
- Myn vuist, ô ridder, is te zwak,
Die sterker kluisters reeds verbrak.
Spreek, ik bedien me er van?
- Turkin, der Kristnen leer verbiedt
Wat aen den Duivel houdt!
| |
| |
- Myn talisman verbiedt zy niet,
Uw' wreede wakers zyn verblind
En zoo ge uw lot aen 't myne bindt
- Turkin, de boei die my omkneld
Weêrhoudt my niet alleen;
Er is een heiliger geweld
Ik heb eene aengebeden vrouw
Die ik in Vlaendren liet,
Aen heur behoort myn hart en trouw,
En haer verraed ik niet!’
Dan zag Lorhannah Diedrik aen
Met blikken wild en strak,
Zy kon de woorden niet verstaen
Zy, volgens Mohammedes leer,
Had nog, de onnoosle, nimmermeer
Der Kristnen trouw bevroed:
En biddend was het wederwoord
‘ô, Spot niet ridder! ons behoort
De tyd niet; stond by stond
Vervliegt hy. - Diedrik zoo de nacht
Verdwynt voor 't morgenrood,
Weet gy wat dán ons beide wacht?
- Ik weet het. 't Is de dood.
- De dood, de dood, ja! en gy spot,
Oh! tusschen ons en 't wreedste lot
| |
| |
Zweeft slechts één oogenblik!
- Turkin, ik spot of aerzel niet,
't Is waerheid die ik spreek,
My naekt geen kommer, geen verdriet
- Welke eeden? Waervan spreekt gy my?
Gy zyt toch in uw' Harem vry,
- Turkin, gy dwaelt; der Kristnen vloek
In 't heilig Evangelieboek
Verbiedt het ons de Heer:
Slechts ééne Gade, slechte één Man!
Dus klinkt des Heeren wet
En met den vreesbren kerkeban
Wordt 't overspel verplet.’
Nooit sloeg de snelle bliksemschicht
Zich plotselings uit de aerde rigt
Dan die die 's meisjes vurigst' hoop
Dat zy de zeden van Euroop,
Uit Diedriks tael, verstond.
Heur boezem prangde toe; 't gevaer
Zy gilde luidkeels; onder haer
En knielend bad zy dan tot hem
Wiens voet heur arm omtoog,
En zoeter werd heur' zoete stem,
En teedrer werd heur oog:
| |
| |
‘ô Ridder 'k verg niet meer uw hart,
Ik verg niet meer uw' min!
ô! Red my, red u uit de smart!
Indien 'k u volgen mag, indien
'k U slechts by wylen nog mag zien,
En Diederik, tot in de ziel geschokt,
Gevoelde zich door 's meisjes tael verlokt;
Een' warme traen ontviel zyn oog, en hem
Vermurwde 't hart by die Syrenenstem.
Hy regtte ze op, hy kuste ze en hy zei:
‘ô, Wees getroost, Lorhannah! Vlieden wy!’
Ryk gehuld in goud en zy;
Vloden, een'ge stonden later,
johan-alfried de laet.
(Vervolg en einde hier na.)
|
|