|
| |
| |
| |
| |
De kruisvaerder.
Eene legende.
1095-1100.
(Vervolg.)
III.
De Morgenstond.
Ward wohl je ein Weib gesehn
Das so elend war und schön.
De zon in 't vroegste morgenduer
Glom onbeneveld, trotsch en puer;
Zy had met blyde majesteit
En woud en velden overspreid,
Zy stortt' haer licht by stroomen uit,
Zy kleurde lachend boom en kruid; -
Het bruine en rykgekleurde mos,
Der eikenstammen najaersdos,
Glom met een' zachten, stillen prael
By 't licht der vrolyke uchtendstrael,
En 't scheen als was het dáér gezet
Op dat een droomer mogte gissen
Wat verw natuer op heur palet
Kan mengen in geheimenissen.
| |
| |
Want verder, verder op 't panneel
De kleur werd sombrer, duistrer, vael;
Niet hevig schoot de zonnestrael
Heur' warme glansen door het hout;
Er was slechts ééne plek in 't woud
Die heldrer, sterker werd beschenen
Met stralen door het loover henen,
Slechts ééne plek waerop de zon
In gansch heur trotschheid heerschen kon,
En haren vuergloed schieten mogt;
En nog begrensd met morgendampen,
Schier overwaessemd met dit vocht,
Scheen die met duisterheid te kampen.
Ontzaglyk bood zich aen 't gezigt
Het diepe woud by 't schaduwlicht,
Ja, treurig had het mogen schynen
Zoo niet der vooglen refereinen,
Zoo niet de hersftwind, zoel en zacht,
Er leven hadden bygebragt:
Doch vrolyk, vleyend voor 't gehoor
Zong het gevleugeld dichtrenkoor.
En de adem van den zefier zond
De gele blaedren in het rond,
De kruin der boomen deed hy beven
't Gras boog hy, golvend, tot den grond,
Zoo dat men vreugd, beweging, leven
In 't schoon en gulle landschap vond.
| |
| |
Doch mooglyk had de zwartste nacht
Een' grooter troosting aengebragt
Voor haer wie ginds in 't burchtgesticht
Heur weenend oog ten hemel rigt.
Het is Blandina de edelvrouw;
In gouden laken niet, - in rouw,
In zwarten rouw is zy gekleed
Als een' die d'aerd' heur' afstand deed;
En zelfs heur vader zou zich ligt
Bedriegen aen heur aengezigt,
Want nu reeds is de blos der jeugd,
Dit tooisel van het vrouwlyk schoon,
Dit vriendlyk teeken van de vreugd,
Verdwenen van heur' bleeke koon.
Hoe droevig stil is heur gelaet!
Niets slechts heur somber rouwgewaed
Getuigt van een verbroken hart!
ô Neen! de stempel van de smart
Is innig op heur' wezenstrekken.
Gedrukt, en zal die lang bevlekken.
Ja! wat een enkle nacht vermogt
Wordt door geen' jaren heils herkocht:
Wat doove rimpels op heur' wang!
Wat is heur grimlach naer en bang!
Heur' zware schedel helt voorover,
Heur' armen hangen styf en stram,
Zy rilt als populieren loover,
En wanklend is haer' tred, en lam.
| |
| |
Zy nadert langzaem, bevend tot
Een vensterraem van 't eenzaem slot;
Dit juist waer uit men mag aenschouwen
Het schoonst gedeelte der landouwen;
En toch, zy hecht heur' blikken niet
Op al 't betoovrends dat zy ziet,
Niet op de velden, niet op 't bosch
Niet op het rykgekleurde mos,
Niet op de troostende natuer,
Niet op den hemel van lazuer,
Neen! maer heur' blikken, styf en strak,
Betrachten slechts door 't vensterglas
Den weg waer hy heur heil verbrak,
Den weg waer hy verdwenen was!
‘Het is dan waer!... Het roode kruis der riddren,
Het bloedig kruis glom op zyn borstmetael!
Hy zag vergeefs my bidden, weenen, siddren;
Zyn hart voor my was - als zyn' borst - van stael!
Hy wist dan niet dat hy my ziel en leven,
By Gods altaer, voor eeuwig heeft gegeven,
En dat geen pligt, geen ridderlyke staet
Hem van het my gegeven woord ontslaet!
Hy wist dan niet..... Ellendige, zwyg stil!...
Is het zyn woord dat ik hem vergen wil? -
Neen, niet zyn woord! - Zyn hart, zyn hart alléén
Is myn geluk, myn wellust hier beneên!
Neen, niet zyn woord! - Een enkle lach van hem,
Een enkle toon van zyne mannenstem,
Die ik met zorg in myne ziel bewaerde,
Was al myn heil, myn' zaligheid op aerde.
‘En toch verliet de Wreede zyne gâ!’
| |
| |
‘Nog lang, helaes, vloog hem myn oogslag na,
Doch hy verdween, - Hy mint my niet misschien....
Welk wreed gedacht! - ô Neen!, het is zoo niet,
Ik heb wanneer de Goede my verliet
In ellek oog een' vrome traen gezien!
Droef, maer zoetaerdig was zyn' stem; - hy rilde
Van weedom toen hy my omhelzen wilde....’
‘Hoe was de nacht van gistren duister, vael!
Een ware nacht van onheil! - Geene strael,
Geen enkle strael scheen aen den hemeltrans...
En nu! - nu blinkt de zon in vollen glans,
En alles schynt te lachen. - Welk een spot! -
Neen!.,. mogelyk is 't een voorzegging! - God,
Ik ben uw' dienstmaegd en gy moogt gebiên!’
‘ô Kon ik eens myn gade wederzien!’
En zoo ging vrouw Blandina voort,
By zucht en halfgesproken woord,
Tot dat de nacht gevallen was. -
Dan slechts verliet zy 't vensterglas
Om, in haer echtkoets steeds alleen,
Den nacht te slyten in geween;
Om hem, den oorsprong harer smart,
Te minnen met een vurig hart,
En om te vreezen en te hopen. -
Er waren jaren reeds verloopen,
Verloopen in den diepsten rouw,
(Want geene maer had zy ontvaên,)
En elke morgend vond de vrouw
Nog roerloos by het venster staen.
| |
| |
| |
IV.
De Schermutzeling.
Da sprach die kühne Held Roland:
Ich kann wohl fechten und schirmen,
Doch hält mir diese kunst nicht stand
Vor wellen und vor stürmen.
Hoe stikkend, brandend is de lucht!
Hoe gloeyend zyn de zonnestralen,
Voor welke zelfs de kemel ducht,
By 't schier onmooglyk ademhalen!
En niets dan zand, en niets dan zon
Mag het verlangend oog ontwaren;
Voor dorst geen enkle waterbron,
Voor zonnegloed geen' pallemblâren.
Hier is de schrikbre woesteny
Waerover dood en onheil zwieren,
Hier de onbegrensde heerschappy
Der wilde en zwervende Arabieren;
Hier brengt geen heerlyk landverschiet
De vreugd in 't hart der vreemdelingen;
Hier komt het denkbeeld van het Niet
In vastgeklemde boezems dringen;
| |
| |
En echter is het schouwtooneel
Der onbeheinde woestenyen
Dat mannelyken drift kan vleyen.
Er is in al wat, zonder grens,
Het dwalend oog op niets laet rusten
Iets dat den hoogmoed van den mensch
Streelt met onzeggelyke lusten,
Iets dat, dien steeds verholen drift,
Dit vaek verborgen zielsgevoelen,
Zoo diep in aller hart gegrift,
Ontwaekt, en in de borst doet woelen,
Iets dat, met onweêrstaenbre kracht,
Den wandelaer, by het verbeiden,
Van vryheid spreekt en overmacht,
Twee zustren die men nooit zal scheiden
En daerom komt der menschen voet
Het zand der woesteny doorwaden,
En 't matte lichaem in den gloed
Van vuer'ge zonneglansen baden.
Aen 't punt van de lansen,
| |
| |
Komt ginds en rydt sneller,
| |
| |
Geen harnas beschermt hen
Voor 't scherp van de zwaerden,
Hunn' knods of hunn' degen;
| |
| |
De stappen der dravers op d'onvasten grond.
Doch ook der Turken leger woedt,
Het kromzwaerd plengt in kristen bloed,
Het blank en ryk besneden stael
Doorklieft der riddren borstmetael,
En d' Halvemaen, gerust en fier,
Trotseert de heil'ge Kruisbanier.
| |
| |
Hunn' schenkels ter aerden
En 't bloed van de vromen
Doch eensklaps stuit de kamp. De woedende Arabieren
Staen pal. Een enkle stond verjaegt der Kristnen moed
Geen Turk beweegt zich meer; geen uit den ridderstoet
Laet met zyn' arm de lans, het zwaerd, de strydbyl zwieren;
En alles vlugt verschrikt, verward. De vreeze doet
Den snellen draveren den lossen teugel vieren.
Welke macht heeft de Barbaren,
Welke macht de Kristenscharen
De macht die de Turken, de Kristnen komt tarten
Zy klemt alle boezems en doet in de harten
Heur naem is de Semoen, zy heerscht zonder wetten
Heur wapens zyn wolken die alles verpletten
Hoor hoe de Semoen woedt en buldert in het rond!
Zyn donder brult en rolt en ligt van op den grond
Een zee van zand ten hoogen,
| |
| |
Zyn' breede wolken, als een mantelkleed van vuer,
Bedekken met hunn' gloed den hemel van lazuer
Voor de onheilvreezende oogen.
Doch te vergeefs! - Te traeg is hunne vaert;
Daer naekt alreeds het huilend wolkgevaert;
Het gloeyend zand dat uit de wolken spat
Heeft reeds den stoet der ruiteren omvat. -
En eenen stond, een' enklen stond nadien
Was er in gansch de vale woesteny
Geen minste spoor van snelle ruitery,
Geen minste spoor van menschenvoet te zien.
johan-alfried de laet.
(Het vervolg hier na.)
|
|
Auteursrechtvrij
