|
| |
| |
| |
| |
De kruisvaerder.
Eene legende.
1095-1100.
Gallifort.
I.
Al dat van monschen comt, is menscheydt onderdaen.
Willem Van Nieuwelandt.
Cleopatra. 1 deel, 1 uytkomen.
Niet ver van Antwerps vestingsmuer
Waer ik, in't weiflend avonduer,
Waer ik, gezeten op een' steen,
Het voorhoofd in de hand,
Gedacht de dagen van't voorheen,
Den roem van't Vaderland;
Waer ik, wen alles rustig was,
Dan op den dooden waterplas,
Gegroend door mos en riet;
| |
| |
Dan op het diep, het sombre woud,
Ontzaglyk, duister, digt,
Waer meen'ge spookgeest zich onthoudt
By 't goochlend manelicht;
Dan op het bruinend halmendak,
Een akkerman wien niets ontbrak,
Dan weder op de breede zael
Zyn stamblazoenen hing ten prael
En in dit wisslend tafereel,
My kunstloos voorgesteld,
Van hut, van woud en van kasteel
Vond ik des werelds beld.
Toen ik het nietig hutjen zag
Waer eens het burchtslot stond,
Gevoelde ik wat de tyd vermag
Die 't prachtgebouw verslond,
En by het aenzien van het woud
Zoo trotsch in 't avonduer,
Riep ik - ‘Dit slechts wat gy ons bouwt
‘O dit, ja, en slechts dit alleen!
Hoe zwaer gemetst uit harden steen,
Wordt spoedig nietig puin!’
| |
| |
‘Ja, waer ik zit en wat ik zie
Was eenmael 't machtig slot
Van eenen vromen ridder die
Beproefde 't vreemdste lot!’
En dan hernam de mymering
En sloot myn' geest als in een' kring
Ik zag die vrome tyden weêr
Deed wyken voor zyn krygers heir
Wen iedre held om 's Heilands graf
Zyn have en huis verliet,
En dat het heilig Sion gaf
Ik heugde toen het vreemde lot
Zich eertyds noemde heer van 't slot
Want 't plekjen waer myn voet op stond
Als een alouden heldengrond,
Niet ver van Antwerp's vestings muer
Waer ik, in heimvol avonduer,
Soms, mymrend, henen week.
| |
| |
| |
II.
Blandina.
Hi nam orlof ende wilde varen.
Daer mocht men sere sien mesbaren
Ende utermate wenen sere.
't Was avond. Aen den hemeltrans
Blonk reeds de maen in vollen glans,
Maer droevig was heur schemerlicht
Omdat de wolken, zwaer en digt,
Voor 't oog 't bedekten keer op keer
Dat zy heur' stralen schoot ter neêr.
De wind was huilend, woest en koud;
Hy woedde vreeslyk in het woud
Waer menig geelend blaedje reeds
Van d'hoogen stam ten gronde rees,
En gansch het aenzien der natuer,
Van diepe woud en valen bemd,
Scheen lachend niet, maer norsch en stuer
En op een' droeven toon gestemd.
| |
| |
Zelfs Gallifort dat in de lucht
Zyn sterke torens, ver geducht,
Verhefte met den haen er boven,
Scheen ook aen onheil te gelooven;
Want 't immer gulle en gastvry huis
Was donker als een monnikskluis;
Geen heerlyk toortslicht zag men pralen,
Men hoorde stappen in de zalen
Noch knechten roep, noch vrouwenzang;
Een doode stilte, pynlyk, bang,
Omvattede het hoog gebouw,
En 't was of 't heerlyk Gallifort
Gedompeld ware in diepen rouw,
En met bedroefdheid werd omgord.
Een vrouw die op het voorhof stond,
Het oog geslagen tot den grond,
De handen zamen, 't hoofd gebogen,
Scheen innig, diep en droef bewogen.
Nogtans zy gilde of weende niet
Als een die uitbarst in verdriet;
Zy zweeg, en 't groot lazuren oog
Was nog van zilte tranen droog,
Heur bleeke wang was niet geraekt
Door 't streepje welk de traen er maekt
En pynlyk kleurt met purperrood,
Neen, doch heur aenzigt was gelyk
Dit van die slapen in den dood,
Zoo kalm ja, en zoo smartelyk!
| |
| |
Schoon was dit roerloos vrouwenbeeld,
Als was zy uit een' maegd geteeld
Geschapen in het kunstenryk;
Heur' blonde lokken hingen teêr
Gevlochten, op haer schouders neêr,
Heur hoog verheven voorhoofd scheen
Gehouwen uit albastersteen,
Bleek was heur wang nu, bleek haer mond
Waerop de smart te lezen stond,
Doch ligtlyk kon men gissen dat
Een' heldrer' kleur dien verwen zou,
Zoo eens de vale en doove spat
Verdwynen konde van den rouw.
Heur' leest was edel, tenger, fyn
En wel besneden. - 't Moest zoo zyn,
Want zy behoorde tot 't geslacht
Der Edellieden - en de nacht
Die haer omsloot met duisternis
Nog van haer' vormen in wier mass'
Geene omtreklyn te vatten was;
Fier was heur' houding nog, hoewel
Heur boezem pynlyk hygde, en snel,
En hevig joeg. Een prachtig kleed
Van gouden laken liet zyn' plooyen
Ter aerde dalen styf en breed,
En scheen eene eedle borst te omtooyen.
| |
| |
Ja, edel waren borst en hart
Der vrouw, verloren in de smart,
Die op dit byster uer alleen
Het breede voorhof had betreên.
Zy was des heeren gemalin,
De vreugde van zyn huisgezin
Welk, sedert een'ge maenden pas
Dat zy er in getreden was,
Aen niets dan aen de zaligheid
Der vuer'ge liefde was gewyd;
Ook hy wie haer eens kennen mogt,
Hy slaef of ridder heer of knecht,
Bleef haer met hart en geest verknocht
En aen heur' vroomheid vastgehecht.
Zy sleet haer leven t'allen tyd
In godvrucht en weldadigheid,
En nergens vond men kluis, noch hut
Die niet voor kommer werd beschut
Door haer, die heure vreugde zocht
Waer zy een pyn verheelen mogt.
Blandina's naem was in dit oord
Een' zegening, een vreugdewoord,
En niemand had, waerom het waer',
Het minste leed gepleegd aen haer.
En toch, toen ze op het voorhof stond,
De handen zamen, 't hoofd gebogen,
Het oog geslagen tot den grond,
Was ze innig, diep en droef bewogen!
| |
| |
Wat was haer leed? wat wrevel had
Heur hart geraekt, en eene spat
Van droefheid op haer' mond geprent,
Voorheen aen gullen lach gewend?
Wat onheil was haer overkomen?
Had zy heur moeders dood vernomen?
Was de oneer op heur broeders naem
Gedrukt? of had de snelle faem
't Verlies van goed haer aengekondigd?
Of had zy mogelyk gezondigd
En haren zuivren naem verloren?
Had heur gemael, op stuerschen toon,
De liefde van zyne uitverkoren
Beloonigd slechts met spot en hoon?
Neen! niets van dit was haer geschied.
Geen werkelyke smart verried
Heur aengezigt op dezen stond
Het geen men op haer trekken vond
Was vrees en angstige verbeiding.
Wie wachtte zy? - was eene scheiding,
Die moest gebeuren, aen heur hart
Zoo bitter en zoo vol van smart? -
Zy luistert, - zie! - zy buigt den schedel,
Zy knielt ten gronde, - zy, zoo edel,
Zy legt het oor ter aerde, - rap
Ryst ze op, - een gil onvliedt heur borst.
Wat heeft zy toch gehoord? - den stap
Des dravers die heur' gade torscht.
| |
| |
‘O ja! ja! daer is hy! - 'K heb angstig gewacht,
'K heb vreeslyk geleden een deel van den nacht:
O ja, ja! daer is hy, myn gade, myn vrind,
Die 'k immer zoo vurig, zoo trouw heb bemind!
O ja! ja! daer is hy! - 't is uit met myn' smart,
Hy brengt weder vrede aen het angstvolle hart,
Zyn' woorden zyn troosting en vreugd! ô myn God!
Laet hem by zyn' gade op het vaderlyk slot!
- Ja, Riddren genoeg zyn er heden bereid
Om 't graf van den Heiland te kampen om stryd.
ô Ruk hem dan God! van myn' zyde niet af,
By hem is myn leven, van hem is myn graf.’
- ‘Ik hoor hem! ik zie hem! zyn draver rent voort,
'K hoor 't blaffen der honden vooraen aen de poort;
Daer is hy! daer is hy! de valbrug daelt neêr!’
- ‘O laet my myn' gade, barmhartige Heer!’
- Zy sprak en ylings sneld' haer voet
Den yzren ruiter te gemoet.
Maer nauwlyks sloeg ze een blik op hem
Zy hoorde nauwlyks zyne stem,
Of hartverscheurend klonk in 't rond
Een gil die haer ter aerde vond.
Wat had Blandina dan gezien? -
Het was heur gade niet misschien? -
Hy was het; doch een' blanke strael
Verlichtte hevig 't borstmetael,
En dáér, dáér blonk het roode kruis
Van hen die wydden hart en hand,
En die verlieten have en huis
Ten dienste van het Heilig Land!
johan-alfried de laet.
(Het vervolg hier na.)
|
|
Auteursrechtvrij
