Noordnederlandse Historiebijbel

Hier beghint dat boec van Danyel, den propheet

[1]

Nabugodonosor die hadde gevangen in Judeen 4 eerbaer kinderen, als Daniel, Ananyas, Azarias ende Mysael. Ende hy bevalse enen meester, diese mit anderen kinderen leren soude. Doe en wouden die kinderen der heyden spise niet eten ende seiden tot haren meester: "Wi sijn van der joden aert. Wi en eten van der heyden spise niet. Mer geeft ons erweten, bonen ende water. Daertoe sijn wi tevreden." Doe seide die meester: "Ic heb anxt. Saech u die coninc ende gi magere waert dan anderen kinderen, dat hi op mi vertoornen soude." Doe seide Danyel: "Beproeftet mit ons 10 dagen ende besiet dan onsen aensichten." Die meester beproefdet 10 dagen ende en gaf hem niet te eten dan bonen ende water. Ende na 10 dagen doe waren die kinder scoenre van aensichten dan die ander kinderen, die des conincs spise aten.

Omdat die kinderen God ontsagen, soe gaf hem God grote wijsheit, sodat si alle die meesters te boven ghingen van dien lande. Doe maecte Nabugodonosor Dany\el

[fol. 207va]

rechter in Babilonien. Ende die ander 3 kinderen maecte hi rechters buten over alt lant.

Doe dede die coninc Nabugodonosor een beelde van goude maken dat 11 cubitus lanc was. Dat dede hi setten op der plaetsen. Ende hi ontboet al sijn volc daeromtrent dat si souden comen ende aenbeden dat beelde voir haren God. Ende so wie dat niet en dede, die soud men in enen gloeyenden oven worpen.

Doe worden die drie kinderen gewroecht, Ananyas, Azarias ende Mysael, uut nyde van des conincs gesin, dat si sinen god niet en wouden anbeden. Doe deedse die coninc voir hem comen ende vraechde hem waerom dat si sinen gebot niet en hielden. Doe seiden si, si anbeden den almachtigen God an, die hemel ende aerde ende al dat daerin is gescepen ende gemaect heeft. "Wi en anbeden gene gemaecte dingen."

Doe seide des conincs gesin: "Aenbeet dit beelde of men sel u worpen in enen gloeyenden oven." Doe seiden die kinderen: "Onse God die wi anbeden, die mach ons wel verlossen uut die vlamme des vuers." Doe worden die heren toornich ende worpen die drie kinderen in enen gloeyenden oven. Doe quam die engel Gods tot hem in den

[fol. 207vb]

oven. Ende doe sloech die vlamme des vuers uut den oven 40 cubitus verre ende verbarnde alle die daeromtrent waren. Ende den kinderen en hinderdet niet. Daer saten si in den oven ende benediden ende loveden Gode ende songen Hem enen lofsanc, die men singet in der missen des saterdages in der quatertemper: Benedictus es, Domine, Deus patrum nostrorum. Ghebenedijt bistu, Here, God onser vaderen. Du biste lofsaem van ewen tot ewen. Ghebenedijt is die heilige naem dijnre eren. Hi is heilich ende eersaem van ewen tot ewen. Ghebenedijt is dinen heiligen throen dijns conincs rijcs. Du biste lofsaem ende eersaem van ewen tot ewen. Ghebenedijt bistu die daer bescouwes alle heymelike dingen ende sittes boven der engelen choere van cherubin. Du biste lofsaem ende eersaem van ewen tot ewen. Ghebenedijt bistu in den firmament des hemels. Du biste lofsaem ende eersaem van ewen tot ewen.

Daerna doe vermaenden si alle gescepen dingen God te gebenedien ende seiden desen psalm: Benedicite, omnia opera Domini, Domino. Laudate et superexaltate eum in secula. Benediet Gode, alle Gods wercken. Loeft Hem ende verhoget Hem in ewicheit. Benediet Gode, alle Gods engelen. Benediet Gode, alle hemelen. Benediet Gode, alle

[fol. 208ra]

wateren die boven den hemele sijn. Benediet Gode, alle Gods craften. Benediet Gode, sonne ende mane. Benediet Gode, alle sterren des hemels. Benediet, alle regen ende douwe, Gode. Benediet Gode, alle geesten Gods. Benediet Gode, vuer ende hetten. Benediet Gode, winter ende somer. Benedijt Gode, mysel ende ripe. Benedijt Gode, vorst ende coude. Benedijt Gode, ijs ende snee. Benedijt Gode, dach ende nacht. Benediet Gode, licht ende duusternisse. Benediet God, blixem ende wolken. Benediet, al aertrijc, onsen Here God ende sel loven ende verhogen Hem in ewicheit. Benediet God, berch ende dal. Benediet God, al dat daer groeyt in der aerden. Benediet God, alle fonteynen. Benediet God, zee ende vloet. Benediet God, walvis ende al dat daer beroert in den water. Benediet God, alle vogelen des hemels. Benediet God, alle menschenkinderen. Benediet God, beesten ende alle vye des veldes. Benedien sel al dat Ysrahelsche volc onsen Here God ende sellen Hem loven ende verhogen in ewicheit. Benediet Gode, alle priesteren. Benediet, alle knechten Gods, den Here. Benediet God, alle rechtvaerdige geesten ende sielen. Benediet God, alle heiligen ende die oetmoedich sijn van herten. Benediet God, Ananya, Azaria ende Mysael. Lovet ende hoget Hem in ewicheden.

Daerna doe ghinc die coninc Nabugodo\nosor

[fol. 208rb]

tot den oven om te besien of die kinder verbarnt waren. Ende doe hi voir den oven quam, doe sach hi daer vier kinderen in sitten. Doe seide die coninc: "Ic hiet u 3 kinderen in den oven worpen ende ic sie daer nu 4 kinderen in. Ende die vierde is ghedaen als die Gods Zoen." - Hoert daer een wonderlic woert dat die coninc seide van den Gods Sone, menich hondert jaer te voren eer Hi geboren wort. - Doe seide die coninc tot den kinderen: "Coemt uut, gi knechten des groten Gods." Doe ghingen die kinderen uten oven ende hem en was niet een haer van haren hoefde noch van haren cleder niet enen draet verbarnt. Doe gebenedide die coninc Gode ende geboet over al sijn lant dat nyement spottelic en spraec op den God van Ysrahel. Doe maecte die coninc die drie kinderen vorsten ende heren in sinen lande. Ende hi geboet al sinen volc dat men hem onderdaen soude wesen.