Noord en Zuid. Jaargang 24

[p. 331]

Verscheidenheden.

P.H. VAN MOERKERKEN,
17 Febr. 1839 - 25 April 1901.

Ons past een woord van hulde aan de nagedachtenis van dezen hoogst verdienstelijken leeraar en zeer belangstellenden medewerker aan ons tijdschrift.

Voor de Universiteit bestemd en daartoe aan het gymnasium en het athenaeum te Deventer voorbereid, zag hij zich genoodzaakt dit plan op te geven en in 1861 een plaatsing hij het onderwijs te zoeken. Achtereenvolgens doceerde hij sinds 1861 aan het gymnasium te Leeuwarden, sinds 1865 aan de R.H.B. te Gouda, sinds 1867 aan de R.H.B. te Leeuwarden, sinds 1872 aan de R.H.B. te Middelburg, sinds 1882 aan de R.H.B. te Utrecht.

Steeds maakte hij den indruk van een ernstig en zeer bekwaam man, die de wetenschappelijke methode volgde en rusteloos arbeidde, hoewel hij alle reclame versmaadde. Enkele werken voor het onderwijs in Engelsche taal- en letterkunde daarbuiten gerekend, droeg elke arbeid den stempel van ernstig onderzoek en van groote ingenomenheid met den arbeid.

Dat de Vlaamsche Akademie van Wetenschappen zijn arbeid Over de verbinding der Zinnen in het Gothisch in 1888 met goud bekroonde, bewijst voldoende, dat hij zich met zijn studie niet binnen de enge grenzen van het schoolprogramma hield en dat hij met goed gevolg streng wetenschappelijke onderzoekingen ten uitvoer bracht.

Bijzondere zorg besteedde hij aan de studie van de literatuur uit den bloeitijd, in de eerste plaats aan de werken van Vondel, Hooft en Huygens, waaruit hij met groote zorg bewerkte bloemlezingen gaf, die van evenveel kennis als goeden smaak getuigen, ook de toegevoegde levens- en karakterschets was het resultaat van degelijke

[p. 332]

studie. Bij vluchtig doorbladeren van zijne Aphorismen uit Vondels werken, een werkje van ruim honderd bladzijden, ziet men reeds hoe nauwlettend hij den auteur, dien hij behandelde, gewoon was te lezen. Zijne belezenheid ook in Grieksch en Latijn stelde hem in staat dikwijls aan den voet der bladzijde den oorspronkelijken tekst te laten afdrukken, waarnaar Vondel vertaald had. Zijn laatste en grootste werk was Het Nederlandsche Kluchtspel in de 17e eeuw, 6 à 700 bl. gr. 8^o, een handboek van blijvende waarde en door toelichtende aanteekeningen en woordenlijst een onmisbaar hulpmiddel bij de studie.

Ons tijdschr. heeft vele belangrijke bijdragen aan hem te danken, reeds van den beginne af stelde hij er belang in; bijzonder trok de aandacht zijn groote studie over de Huwelijksfuik van Cats vergeleken met het Fransch.

Moerkerken had voor den loopenden jaargang eene studie beloofd over een stuk van Potgieter, en hij was er reeds aan begonnen, toen hij het beloofde, het is hoogstwaarschijnlijk onvoltooid gebleven.

Hij laat de herinnering na van een welbesteed leven, waarin hij hoogst omvangrijke studiën ondernam en volbracht, en wel in den waren zin, nl. niet om met noodeloos of nutteloos materiaal te pronken, dat een ander niet bezit, maar om saam te brengen wat nuttig kon en moest zijn, om een werk te doen ontstaan, dat aan anderen de studie kon vergemakkelijken, dat strekken kon tot helderder begrip en inzicht, tot beter verstand, tot werkelijke ontwikkeling.

Amst.

Taco H. de Beer.