Noord en Zuid. Jaargang 22

Schroef = bekerschroef, beker.

Op eene vraag door mij aan Mr. J.A. Sillem naar aanleiding van 't woord schroef (Spa. Brab. vs. 2067) gedaan, schreef genoemde geleerde¹⁾: ‘Het waren voet- of verhoogstukken voor rinschewijnglazen of roemers, die er bovenop geschroefd werden, of liever binnen vier klampen bevestigd, die den voet vasthielden. Daar zij bestemd waren om den glans van den maaltijd te verhoogen, waren zij veelal van zilver of verguld zilver vervaardigd.... O.a. zijn 5 dergelijke bekerschroeven... in de zilverkamer van het Nederl. Museum te zien.

Dat deze toelichting juist is, kan blijken uit den volgenden regel van Vondel's Warande der Dieren (Inleydinge vs. 56):

Nu vrunden drinckt eens om, ziet hier is wel te pas
Op kunst-rijck goud geschroeft een crystalynen glas.

Van dit woord schroef komt dan ook natuurlijk het in de 17e eeuw gebruikte werkwoord schroeven = drinken, dat te vergelijken is met kitten, ver-, toepullen van kit en pul eveneens in de 17e eeuw gewoon en 't latere pokelen van pokel.

Warffum.

G.A. Nauta.

1) Zie de door mij opnieuw bezorgde uitgave van den Spa. Brabander bl. 265.