Noord en Zuid. Jaargang 11

Eene Spellingkwestie.

Op het jongste Nederlandsche Taal- en Letterkundig Congres heeft de heer A.A. Vorsterman van Oyen verzet aangeteekend tegen het veldwinnend gebruik, om waar familienamen met Van, De of Ter samengesteld zijn, eene groote V, D of T te bezigen.

Dat gebruik steunt op de dusgenaamde nieuwe spelling, die voorschrijft: ‘Wanneer eigennamen van personen uit de vereeniging van twee woorden bestaan, dan wordt ieder hoofddeel met eene kapitale letter geschreven; b.v. De Witt, Ter Horst, Van Erp.’

Mag ik, in alle bescheidenheid, hier een woordje meêspreken?

Ten deele ben ik het met het Woordenboek, ten deele met den heer V.v.O. eens.

Eigennamen moeten steeds met eene hoofdletter beginnen. Ik schrijf dus: de Hr. (of Dr., of Mr., of Prof.) De Witt, Ter Horst, Van den Berg. Verwarring of misverstand wordt aldus voorkomen. De burgemeester Van Tienhoven kan dan niet voor den burgemeester van Tienhoven, de pastoor Van Vlijmen niet voor den pastoor van Vlijmen, de predikant Van Rijswijk niet voor den predikant van Rijswijk worden gehouden. In een alphabetisch register zoude ik De Witt, Ter Horst en Van den Berg echter nooit anders plaatsen dan onder de W., de H. en de B.: lidwoorden of voorzetsels maken nooit het hoofdbestanddeel van een eigennaam uit.

Tot zoover - en niet verder - ga ik met de nieuwe spelling mede. Komt de familienaam niet alleen voor, maar voorafgegaan door voorletters of voornamen of door een anderen familienaam dan zoude ik steeds de kleine D, T of V gebruikt willen zien. Iedere naam, uit hoevele leden ook samengesteld, maakt eene eenheid uit; en evenals men volgens de woordenlijst zelve schrijft Van den Berg en niet Van den Berg, zoude ik ook geschreven willen zien Jan van den Berg, J.P. van den Berg, Willem de Vries, enz.; wat trouwens geheel in overeenstemming is met de wijze, waarop aldus heetende personen meestal gewoon zijn zich te teekenen. Zoo ook waar een adellijke titel aan den familienaam voorafgaat: Gijsbert Karel graaf van Hogendorp, Willem baron van Nagell, enz. Eveneens niet Vorsterman Van Oyen, Siepman Van den Bergh, Du Tour Van Bellinchave, maar Vorsterman van Oyen, Siepman van den Bergh, Du Tour van Bellinchave.

[p. 294]

Hoe echter bij verkortingen? Iemand, die Van den Berg heet, schrijft een artikel in een dagblad, en wil het niet voluit onderteekenen. Hij teekene dan v.d. B. niet V.d.B., daar men anders de eerste letter voor een voorletter zal aanzien. Dus evenmin V.d.B., D.W., T.H. als men Van den Berg, De Witt of Ter Horst bedoelt, als J.V.d.B., P.D.W., W.T.H., V.V.O., voor Jan van den Berg, Pieter de Witt, Willem ter Horst, Vorsterman van Oyen.

Ten slotte verklaar ik, dat ik mijne meening gaarne voor beter geef, en voor iedere terechtwijzing erkentelijk zal zijn.

Mr. C. Bake.