Noord en Zuid. Jaargang 7

Een Paar Woorden Verklaard.

Wanneer men, al lezende, woord voor woord tot in zijn herkomst tracht na te gaan, zal men allicht bevinden dat de moeite karig beloond wordt.

Een enkele vondst echter maakt de inspanning van dagen goet, en niemand heeft daarom reden zich te laten ontmoedigen, want op den duur loont die moeite zichzelf.

Zoo vond ik de verklaring van enkele (meest bastaard) woorden die ik hierbij den lezers van ‘Noord en Zuid’ voor beter aanbied.

Muskaatwijn is een wijn evenals alle andere (?) uit druiven geperst. Muskaatwijn echter wordt geperst uit een bijzonder soort druiven, waarop zich gaarne vliegen, lat. musca, it mosca, fr. mouches nêerzetten.

Ratifiëeren is een term, meestal bij gelegenheid van een vredesverdrag gebruikt, dien ik vroeger niet verstond.

Voor het opstellen der akten en verdragen der staatslieden onderling werd vroeger de Latijnsche taal gebruikt. Wanneer ieder artikel gelezen, en behoorlijk besproken was, ging men over tot een behoorlijke redactie, die daarna weer werd nagezien, door de verschillende partijen, die elk artikel, oorspronkelijk zeer conscientieus, teekende met bijvoeging van: Res rata fiat.

Uit 't gebruik weer bij die gelegenheid den ratafieerenden plenipotentiarius een glas likeur aan te bieden is 't gebruik ontstaan zekere alcohölische, aromatische likeur ratafia te noemen.

Fanfare ontleenen wij aan 't Spaansch, en de Spanjaarden ontleenden 't aan de Arabieren. In de laatste taal beteekent fanfara, iemand die zijn eigen lof zingt. Vgl. fr. fanfaron.

[p. 348]

Paragraaf. 't Eigenaardig teeken voor dit woord is §. Dat teeken is ontstaan uit twee dooreengestrengelde letters S, die in vroeger tijd voor de handteekening werden geplaatst als verkorting van 't woord subscripsi, ik heb onderteekend. Toen dat gebruik verviel behield men het teeken om er hoofdstukken mee aan te duiden.

Gazet, gazette. Theophrastis Renaudot, een geneesheer te Parijs, verzamelde van alle zijden nieuwtjes om zijn zieken op te vroolijken, tot hij eindelijk op de gedachte kwam als uitgever van eene courant op te treden. Hij noemde die gazette omdat te Venetië waar dergelijke nieuwsbladen reeds lang bestonden voor het lezen er van una gazetta, een klein muntstukje werd betaald.

Antimacassar, gehaakt of gewerkt kleedje, dat men over den rug van leuningstoelen werpt. Anti = tegen, Macassar = soort van olie (naar een eiland van dien naam in O.-Indie) dus eigenlijk een doek, die 't stoelbekleedsel tegen haarolie beschermt Ook in Nederland algemeen bekend, hoewel geen woordenboek 't noemt.’

J.H. Suurbach.