| |
| |
| |
Tractaet van de secreten der bien. Inhouden, hoe en op wat manieren men de selve regeren en vervoeren moet, om groot voordeel en profyt daer van te genieten.
DE plaetse daer men biën houden wilt, die moet altyd in het Zuyden staen op datse des Somers en ook des winters altyd de soete Locht genieten mogen. Het beste water dat de biën genieten mogen is het gene dat over steenagtige gronden loopt, en altyd klaer is, mits zy daer door dies te beteren Honing genereren, dan men moet in steenen leggen oft eenig Hout, dat buyt 't Water uyt kijkt, op datze des te gemakkelijker daer by komen mogen: En soo verre daer geen stroomende water ontrent en is, sal men dat uyt eenen klaeren put putten, ende door eenige Goten laeten loopen niet verre van haer woon-plaetse, op dat zy door het water dragen niet en komen siek te worden. Van den Thymus haelen zy hun beste voedzel, en daer van maken zy ook den besten Honing, en krygen daer van de meeste jonkxkens. Savie, het kruyd Thymbra, en het kruyd Cyrius, sijn der biën hun beste voedzel. De huyskens ofte de korven der bien, sijn de beste die van Dennen-hout, van Abeelen hout, ofte van stroey gemaekt worden, van eenen Elleboge breed en twee Elleboogen lank, die men van buyten met Leem kalk, ofte met koeyen stront bestrijken zal, mits zy daer door min te verkorten komen. Dit Dierken woond geern in stilte, en bemind niet de conversatie van menschen: daerom dat men rontommen haere korven, wel behoord een ligt en doorgaten scheynsels te maeken, op datse daer door Vliegen van de Vogelen, en van den douw mogen bevryd wesen, sy genieten geerne altyd eenderleye Aes, daerom soo
| |
| |
verre als mense met de Korven vervoerd op een ander plaetse, des te liever en te eer tot uyt vliegen genegen zyn. Als zy van den Tythimulum eten, ofte daer van smaeken soo sterven zy van den buijk loop: daerom dat men dat voorsz. kruyd daerom ontrent wassende, teenemael overal zal uytroeyen, en soo verre zy daer van besmet sijn soo sal men Granaetschellen kleyn stooten, en siften, en die met Honing vermengen en haer voor leggen. En zoo verre als gy bevind datse blindagtig geworden zijn, zoo zal men hun berooken met Organa.
| |
Hoe dat men aen de Bien geraeken sal.
ALs gy merkt datter eenen Swerm wilt uytvliegen door 't geraes dat men binnen hoord, ende ook aen de gene die vooren uytkomen, en voor de korf swermende blyven alwaer sy den grooten hoop verwagten zoo zal men met Sand onder de Biën smyten, en een groot geluyd met een bekken maken, waer door zy verschrikt wesende de selfe zullen konnen worden geleyd daer men hun hebben wilt, en alsmen siet dat zy ergens aen eenen boom kleven op eenen hoop, soo sal men een Bie-korf gereet hebben die van binnen met honing gesmeerd is, den zelven digt daer aengehouden wesende, zal men desen voorzeyden bieswerm met eenen vleugel daer in strijken: en daer in wesende, sullen zy zeer geerne daer in blyven, zonder in haren ouden korf te keeren, al zet men ook dezen korf daer digt by want zy zyn zeer geerne in een nieuwe wooninge.
| |
Hoe dat men de Bien vervoeren sal.
Als men de Biën wilt vervoeren, soo sal men die snagts stillekens met Sakken toe binden, en men salse van daer nemen, al eer dat het dag is,
| |
| |
want op deze maniere zullen zy alderminst verstoord en bedroefd worden.
| |
Om te beletten dat de Bien niet weg en vliegen.
OM dit te beletten, soo en isser niet beter, dan dat men rondommen de gaetjens aen de biekorven, smeere met drek van een jong geworpen kalf. Item, als gy siet dat den ganschen Swerm daer nog is, zoo tragt den Koning soetjens by sijn Vleugelkens te vangen, en brekt hem de hendekens van sijn Vleugelkens af, soo en sal hy niet verre vliegen en daer hy blyft den ganschen hoop. Item, soo verre als gy den korf van buyten den avonts met tammeen, wilde Olyf bladers te samen gestooten, bevryft ofte den korf van buyten met Meide nat maekt, soo en sullen zy niet weg vliegen. De jonge biekens sal men een bekken voor setten, Meide daer in wat Thymus met fijne Blomkens geleyt is. Andere nemen Rosynen, met Thymus te samen gestooten tot een massa, die sy haer voorleggen, daer uyt datse seer wel gevoert worden: En dat de insonderheyd, als zy van wegen de koude ofte regen, of wind bedwongen sijn in den korf te blyven. En als nu den Voor-somer thien dagen begonnen is, soo sult gy de kerven met Koeyen-drek berooken, waer door datse als dan sullen bedwongen wesen uyt te vliegen op welken tyd, gy hun korven sult mogen reynigen en schoon maeken: Want den stank van den koeyen drek maektse traeg, en hy bederft en verhinderd ook de Spinne-koppen daer ontrent, haere netten te spannen.
| |
Op wat tijd dat men den Honing vergaderen sal.
DEn regten tyd, om de korven van den Honing te berooven, of dien te slaen, is in den Mey, en in 't beginsel van den Herfst. Want zoo
| |
| |
verre als men den Honing daer uyt nemt al eer de Honing-raten volkomen sijn soo worden sy seer verstoord, en zy moeten van dorst ophouden, gelijk zy ook zullen doen, zoo verre als men de korven door gierigheyd al te seer van den Honing beroofd, want men moet haer 't thiende deel laeten behouden, namentlijk in den Voor-somer, en in den Somer, maer des winters de twee deelen haer laten, en nemen daer uyt een derde deel: dus doende sullen zy daer over soo mismoedig niet wezen, en zullen nog voedzel genoeg behouden.
Voords zal menze uyt dryven met den rook van koeyen mest.
| |
Remedie om van de Bien niet gesteken te worden, als men den Honing daer uythaelen wilt.
NEmt Fenegriek meel dat in de Hoven gedroogt is, giet daer by sap van Malue, en Olie maekt het als eene dunne Pap? hier mede besmeerd alle de naekte plaetsen van uw Lichaem. Nemt ook daer van eenen Mond vol, en spuyt dat twee ofte dry-mael achter een, door de gaetjens in den Korf. Item soo nemt droogen Koeyen-drek, stekt hem aen in een potken, en zet het digte by de gaetjens van den Bie-korf een half ure lang, op dat den Rook daer in mag trekken, daer naer zoo nemt hem van daer, en laet hem daer ontrent voorts uyt rooken zoo zult gy met vrede den Honing mogen uytnemen.
| |
Om te weten of den Honing vervalscht is, of niet
Of den Honing vervalscht is, of niet, soo stekt het vier daer in, soo verre als hy niet en is vervalscht, zoo sal hy brandende worden.
| |
Om van de Wespen niet gesteken te worden.
Bestrijkt u over al met sop van wilde Malue en zy zullen u niet steken.
| |
| |
| |
Een ander.
Nemt sap van wilde Malue en Olie te saemen gemengt, bestrykt u hier mede: ofte behangt u geheel Lichaem met wilde Malue en de Wespen en zullen u niet steken, en oft gy van de Wespen gesteken wierd, al blever ook den strael in steken, zoo bestrijkt te plaetse met het voorz. Sap, oft met Olie, en het zal genezen.
|
|