De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 21

[p. 154]

Mignon.
Roman door Agatha de Haan.
(Vervolg.)

Elke gedachte, iedere droom en wensch werd door Alex en Mignon neergeschreven, openhartig en gul, en even zoo gelezen door haar, voor wie gedachten en droomen geschreven waren.

Freule Fee liet zich dikwijls uit de brieven van Alex voorlezen en verheugde zich als een kind in de vriendschap der beide jonge meisjes.

‘Een lief hartje!’ zei ze soms en knikte goedkeurend.

Het was overigens een stil, afgezonderd leven op het slot. Mignon deed wat zij kon om het gezellig te maken in de oude vertrekken, maar de vroolijkheid vermocht zij niet aan te brengen.

Voortdurend vertoefden haar gedachten bij hem, dien zij niet vergeten kon. Hij lag zoo ongelukkig en lijdend, ginds, in de verre stad. En zij kon en mocht niets voor hem doen.

Zwaarmoedig liep zij dikwijls door de velden, waar nu geen schoonheid meer was te genieten en als de lucht zoo grauw en somber verborgen was in mist en wolken, dan leek die lucht zoo ver van haar af, alsof zij zelfs met haar gebed die hoogte niet bereiken kon.

Het werd winter en freule Fee voelde zich ziek. Zij mocht niet uitgaan en Mignon paste haar zorgvuldig op. De dokter bezocht haar dikwijls en drukte dan zijn arm pleegdochtertje liefdevol en bemoedigend de hand. Hij leed evenzeer als zijn vrouw onder het verdriet, dat men zijn jongen had aangedaan en onder de teleurstelling van zijn eigen wensch. Maar hij begreep Mignon en had haar vergeven. Dikwijls bracht hij haar de groeten van Albert over en verzekerde, dat de jongeman hard werkte en volstrekt niet het hoofd liet hangen.

‘Hij is gevoelig, maar geen laffe peinzer, die zich laat meesleepen door zijn verdriet; er is een flinke, gezonde kern in hem!’ De vader was trotsch op zijn zoon.

Het deed Mignon goed deze lofspraak te hooren en nog meer goed deed haar de geruststellende verzekering, dat Albert niet gebukt ging onder de scheiding. O, zij hoopte zoo vurig volkomen vrede en een nieuw, groot geluk voor hem.

Vol van dankbaarheid zei ze dit alles aan den dokter.

‘Mama zal er overheen komen, m'n kind, maar zij heeft er tijd voor noodig! Geloof maar, dat zij je nog niet vergeten heeft, daar zorgt je portret wel voor, dat Albert voor haar geschilderd heeft.’

Floris zou eenige dagen komen logeeren.

De oude freule wist niet genoeg verrassingen voor hem te bedenken. Allerlei dingen, waarin hij belang stelde of waaraan hij behoefte kon hebben, liet zij voor hem uit de stad komen en Mignon moest haar bij de keuze helpen.

En dit deed dezelfde vrouw, welke eens den knaap ontvangen had met wantrouwen en tegenzin.

Floris kwam en deed zijn best om tante door allerlei nieuwtjes en plagerijen wat op te vroolijken. De mooie geschenken nam hij aan met alle kalmte, alsof het zoo behoorde. Hij was er volstrekt niet uitgelaten over. Dat prikkelde tante Fee tot wrevel en vinnigheid. Toen hij 's middags bij haar zat, begon zij er over.

‘Allemaal gekheid, men moet nooit kniezen, tante. Als je bepaald niet dood wil en dat vriend Hein heel duidelijk aan het verstand brengt, och, dan is hij zóó'n kwaje kerel niet, of hij is wel voor redeneering vatbaar. En dan komt hij wel 'ns een ander keertje terug. Zie onzen jonker bij voorbeeld eens, wat is hij er niet ellendig aan toe geweest! Het was soms niet aan te zien, zooveel pijn leed hij. Maar nu is hij er bovenop. Wel zeggen de dokters, dat het nog lang kan duren en het is ook nog niet zeker, dat hij in dienst kan blijven, maar het leven heeft hij er afgebracht,’ vertelde Floris.

‘En als hij uit den dienst moet, wat dan?’

Floris haalde de schouders op en zuchtte. ‘Waarom moeten ook zooveel nuttelooze oude menschen, om wie niemand iets geeft en die niet eens meer van het leven genieten willen, zoo driedubbel dik in hun duiten zitten en een zieke luitenant te weinig zakgeld hebben? Een mooie verdeeling, voorwaar!’

‘Nuttelooze oude menschen!’ zei tante kregel. ‘Ik zie niet n, wie nutteloozer is, een oud mensch, die groote sommen in zijn testament vermaakt aan liefdadige instellingen en wijze genootschappen, of een armzalige jongeman, die zich airs geeft en voor zich zelf niet kan zorgen! Of denk je, Floris, dat rijke, oude bloedverwanten altijd zoo gek zijn, hun geld na te laten aan de lieve familie, die op hun dood aast, als gieren op een lijk?’

‘Neen,’ spotte Floris bedaard, ‘zij kunnen het ook b.v. vermaken aan een kattenasyl, of een tehuis voor verwaarloosde muizen en ratten, of aan... een vlooientheater!’

‘Je wordt beleedigend,’ snauwde tante.

‘Dat is toch niet mijn bedoeling, tante. Ik zeg wat wáár is, wat rijke, gekke bloedverwanten kunnen doen. Want van de verstandigen is zoo iets niet te vreezen.’

‘Vreeselijke gedachte! Om het geld, het ellendige, doode geld, waarvoor men geen geluk kan koopen, worden wij geteld als een som, verlangt men naar onzen dood,’ steunde tante Fee bitter.

‘Dat kunt u voorkomen. Geef alles vóór uw dood weg, dan verlangt niemand meer daarnaar, want dan heeft niemand er meer belang bij, of u leeft of sterft. Misschien wordt u dan nog wel na uw dood oprecht beweend. Uw leven is ons voorloopig nog te weinig dierbaar om tranen te kunnen eischen.’

Floris lachte zacht. Zijn luidruchtige jongenslach had hij in de ziekenkamer van zijn broer in weken van angst en smart verleerd.

‘Jij praat mooi, jij, die bij mijn leven reeds toont geen dankbaarheid te kennen voor mijn geschenken,’ beet tante hem toe.

‘Wij worden zeer persoonlijk, tante. Maar waarom eigenlijk een conflict? Verlangt u, dat ik knielen zal voor de mooie dingen, die u voor me gekocht hebt? Het was heel vriendelijk van u, ik ben er u ook dankbaar voor. Maar ik blijf er kalm onder, omdat ik weet, dat het u eigenlijk niets kost. Of u een gulden of een goudstuk voor mij besteedt, blijft voor u hetzelfde. Als er liefde in uw geschenk was, de hartelijkheid van een goede tante voor haar neef, dan zou alles mij veel meer waard zijn. Daar kan ik echter van u moeilijk aan gelooven.’

‘Liefde, hartelijkheid,’ gromde tante, ‘wát noem jij zoo, brutale jongen?’

‘Luister, tante! Ik had een vriendje, een armen, gewonen jongen, die nooit zakgeld had en weinig mooie dingen. Ik gaf hem wel eens dingen, die ik zelf dubbel en dwars had en waar ik niets aan miste. Ik mocht hem graag en eens kon ik hem een dienst bewijzen, daardoor hechtten wij nog meer aan elkaar. Hij kon mij nooit iets teruggeven, maar op een keer bracht hij mij zijn vink, een mooien bloedvink, tante. Ik wist, dat het diertje zijn eenige schat was en dat hij er dol aan gehecht was. En dat diertje gaf hij mij, met tranen in de oogen, en toch zich houdend, alsof hij er niets om gaf. Dat heb ik gevoeld, tante, dat was liefde! Zulk een geschenk is dank waard. Heb u wel eens ooit zulk een geschenk aan iemand gegeven? Ik had het nog nooit gedaan vóór dien tijd en tegenover mijn vriendje schaamde ik mij over mezelf, omdat ik hem nooit iets gegeven had wat waarde had voor mezelf en wat me moeite kostte om af te staan.’

‘En dus hebben mijn geschenken geen waarde voor je?’

‘Niet veel, tante. Als u van mij hieldt, dan wel. Maar ik weet wel beter. U ziet in ons, Forren, allemaal geldwolven, huichelaars en hatelijke insecten. En alleen omdat wij geen geld hebben en graag een beetje van u zouden overnemen.... als er kans op was. Steekt daar nu wel zoo'n groot kwaad in? Het is zoo gemakkelijk en zoo prettig geld te hebben. Als ik er maar aan denk, dat de wereld zoo mooi en zoo groot is, dat God overal wonderen heeft gewrocht en dat ik ze nooit zien zal, omdat ik geen geld heb, dan... ja dan...’

‘Wat dan, Floris?’

‘Och... niets. Maar ik kan 't niet helpen, dat dan de wensch in me opkomt...’

‘Ging tante Fee maar dood!’ viel de freule in de rede.

‘Waarom tante? Mijn wensch is eenvoudiger. Tante behoeft immers niet te sterven, als ik reislust heb. Zij kon ook de reis voor mij betalen en zelf rustig voortleven. Als ik millioenen had, ik zou ze beter besteden.’

‘Dat geloof ik wel,’ hoonde tante.

Floris lachte veelbeteekenend.

De fraaie hazewind, Floris' lieveling, likte hem de hand.

‘Wij hebben altijd ruzie, tante, maar in één ding zijn wij het eens, n.l. in onze voorliefde voor hem!’

‘Ja!’ zei tante nadenkend.

‘Een mooie, schrandere hond en zoo aanhankelijk. Kuno houdt ook veel van honden. Hij heeft er twee, mooie dieren. Houdt u van paarden, tante?’

‘Neen... ja!’

‘Ja dus! Kuno heeft veel van zijn vos gehouden, maar nu kan hij er niet meer over hooren. Na dat vreeselijk ongeluk zal hij waarschijnlijk nimmer meer een paard bestijgen. Kuno is erg veranderd, tante! U zoudt hem nauwelijks herkennen. Zoo bleek en vermagerd en zoo zachtmoedig, tante. Hij is veel aardiger voor ons allen. En hij spreekt ook niet meer door den neus. Ik geloof zelfs, dat hij minder aristocratisch van beginselen is, ten minste hij is veranderd in zijn houding jegens de bedienden. Ik plaag hem ook niet meer!’

‘Dat kan een zegen zijn!’

‘Zegt u dat wel, tante!’

‘De luitenant mag toch zeker nog niet uitgaan?’

‘Hè? Uitgaan? Hij ligt nog steeds te bed en als hij eenige uren daags in een ziekenstoel mag zitten, is hij al heel dankbaar. De volgende week gaat hij voor het eerst naar beneden; dat zal een dag van gewicht voor ons zijn... Ik denk, dat al zijn vrienden dien dag zullen komen vieren; zij houden hem nu dikwijls reeds een uurtje gezelschap.’

‘Zoo, zoo!’ knikte tante, zonder de minste belangstelling.

Floris wierp het hoofd in den nek.

Later, toen hij met Mignon alleen was en zij samen een wandeling gingen maken, vertelde hij alle bijzonderheden van het ongeluk en van den langen, langen strijd om het leven van den gekwetste.

Mignon luisterde met zooveel aandacht, dat Floris steeds uitvoeriger werd en vele kleinigheden verhaalde, welke haar be-

[p. 155]

lang inboezemden en waarvoor Alex in haar brieven geen tijd had gehad.

Zij waren met hun vieren een wandelrit gaan doen, Kuno en zijn vrienden. Kuno had niet dol gereden, zooals hij anders wel eens deed, maar de vos was ongedurig en weerspannig. Op een oogenblik, dat de andere officieren hem vooruit waren - het was juist op een spoorlijn -, verzette vos zich weer en gaf Kuno de handen vol werk. Het noodlot wilde, dat het paard met een hoef in de rails haakte, toen gebeurde het ongeluk. Kuno viel en het paard op hem, maar het sprong weer op en trapte zijn bewusteloozen ruiter.

De officieren namen hem op en brachten hem naar het eerste huis het beste. Toen hij weer tot bewustzijn kwam, verlangde hij naar huis te worden vervoerd, wat dan ook met de uiterste zorg gedaan werd.

‘Hij is zoo veranderd, juffrouw Mignon. De hoogmoed is er geheel uit, geloof ik. Hij was altijd een beste broer voor me, al hadden wij dikwijls ruzie samen. Maar nu is het nog heel wat anders. Hij is zoo hartelijk en eenvoudig geworden, vol belangstelling voor iedereen. Maar toch... ik geloof, dat hij een groot verdriet heeft en dat dit verdriet niet met...’

‘Geen wonder, Floris! Je broer zal bezorgd zijn, dat hij den dienst wellicht moet verlaten.’

‘Neen, juffrouw Mignon, dat is het niet, er is iets anders. Mama heeft het ook opgemerkt en Alex ondervraagd. Maar Alex zegt niets en toch geloof ik, dat zij zijn vertrouwde is en er alles van weet. Het liefst praat hij met haar over hier, over tante en vooral hebben zij het dan druk over u!’

‘Over mij!’ fluisterde Mignon blozend.

‘Ja! Kuno was er erg verschrikt van, toen Lex hem onlangs vertelde, dat uw verloving met m'neer Albert af is; hij werd zoo wit als een laken. Eerst leek het alsof hij vroolijker zou worden, maar het duurde niet lang en nu laat hij het hoofd weer hangen. Arme Kuno! Ik wou, dat ik hem helpen kon. Juffrouw Mignon, weet u wat ik het liefste wilde?’

‘Nog niet, Floris.’

‘Wel, ik wenschte onzen Kuno de rijkdommen van tante Fee te kunnen verschaffen. Maar dat zal moeilijk gaan, vreest u ook niet, juffrouw Mignon?’

‘Ik weet niet, Floris. Ik wilde, dat ik je daarin helpen kon.’

‘Kunt u eigenlijk goed uit tante wijs worden?’

‘Soms niet! Maar zij is goedhartig en wil het niet weten. Zij zal niet onbillijk over haar vermogen beschikken, Floris!’

‘Onbillijk? Zij kan voorkeur hebben... Verbeeld u, dat wij geen van allen een cent krijgen en alles aan een honden- en apentheater komt!... ha, ha!’

Mignon lachte onwillekeurig mee.

's Middags kwam de dokter en noodigde Floris en Mignon uit, een bezoek te brengen op villa Mignon.

Zij gingen: Floris onbevangen, Mignon met bezwaard hart.

De ontvangst stelde haar echter gerust; mevrouw Ter Meer kon toch niet geheel de genegenheid verloochenen, welke zij haar pleegkind nog altijd toedroeg.

Het trof Mignon als een groot onverdiend geluk. Toen zij weer zou heengaan, begon zij zacht te schreien en deze ontroering deed ook de doktersvrouw innig aan. Troostend nam zij het meisje onder den arm en fluisterde: ‘Ik had het je reeds vergeven, kind, maar om mijn jongen deed het mij zoo zeer. Heb nog wat geduld, kind, het kan weer goed worden, zóó goed als het vroeger was. En... je komt nu zeker nog eens terug, Albert wenschte het immers!’

‘Als ik mag, o, dan niets liever, mevrouw!’

Mama durfde het meisje nu niet meer zeggen.

Toen Floris weer vertrokken was, werd tante Fee bepaald grillig en ongedurig; zij zat dikwijls urenlang in diep gepeins, dan weer liep zij het slot rond als een rusteloos kind. Mignon begreep er niets van. Op een morgen verklaarde de freule echter aan het ontbijt:

‘Ik ben nu heelemaal in orde. Zeg eens, Mignon, heb jij geen behoefte aan afleiding? Niet? Nu, ik dan wel!’

Mignon glimlachte verstrooid.

‘Wij gaan op reis, meisje!’

Mignon kon er niets tegen hebben, integendeel.

‘Verheugt het je niet?’

‘O, zeker, freule. En het zal u veel goed doen!’

‘Dat hoop ik. Als de menschen mij maar niet overal ergernis in den weg schuiven...’

Het grijze hoofd boog zich nadenkend.

‘Ziet u er tegen op, freule?’

‘Ik ben er in jaren en jaren niet uit geweest, kind.’

‘Dat is niets, dat went spoedig genoeg. En ik kan immers goed voor u zorgen.’

‘Als jij je ten minste niet laat schaken...’

Mignon lachte vroolijker dan zij sedert maanden gedaan had.

‘De tijden van romantiek en dwaasheid zijn voorbij.’

‘Ik hoop het, want ik ben er niets op gesteld in de een of andere vreemde stad plotseling met de bagage alleen te zitten.’

‘Waar gaan wij heen, freule?’

‘Eerst naar Den Haag! Ik heb mijn familie den heelen zomer onder dak gehad; het wordt nu tijd om bij hen eens een kijkje te gaan nemen. Ik wil weten wat voor een malle boel het daar is. Het is altijd dienstig te weten... och kind, wij zullen er wel goed ontvangen worden, twijfel er niet aan; ik ben immers een nutteloos oud mensch en een erftante.’

‘Dat laatste kan ik niet tegenspreken, freule, en dat is ook volstrekt geen ramp. En of men een nutteloos oud mensch is of het tegendeel, hangt alleen van eigen wil af.’

‘Je wordt haast even brutaal als Floris.’

‘Ik wed, dat uw familie u evengoed zou ontvangen, als u niet de erftante was. Doch, lieve freule, zou het niet beter zijn, wanneer u alleen naar hen toegaat en mij hier laat om... op het huis te passen?’

‘Als waakhond is Shakespeare veel beter. Ik heb je zorgen noodig, meisje, daar ben ik aan gewend. En ik moet Floris mijn hazewind present geven. Ik wil dat zelf doen, om te zien of hij er dankbaar voor is of niet.’

Het werd Mignon blij te moede; tante Fee stond aan den vermetelen, schalkschen knaap haar eigen lieveling af.

Mignon maakte alle toebereidselen voor de reis. Zij was in een wonderlijke stemming; zij zag tegen die reis op en voelde zich toch met hart en ziel getrokken naar de Van Forrens.

‘Wat zou ik daar in dat hoogadellijk gezelschap, ik, Mara Lunardi, de arme gezelschapsjuffrouw van freule Fee!...’

En toch... toch...

‘Mara,’ zei de freule op een avond, ‘laat mij eens al je japonnen zien en je schoeisel en hoedjes en dergelijke dingen.’

Verbaasd gehoorzaamde het meisje en stalde haar gansche keurig onderhouden garderobe uit.

‘Er zijn wel mooie dingen bij, maar mijn pleegkind komt niet als een ondergeschikte in dat trotsche huis.’

‘Maar, freule, ik...’

‘Stil, morgen gaan wij haar A. en daar doen wij inkoopen. Ik zal je wel eens aankleeden, zoodat die malle nuffen in de residentie zich de oogen uitkijken.’

‘Maar, freule, u hebt voor u zelve nog niets nieuws besteld!’ waagde Mignon te zeggen.

‘Dat is ook niet noodig; ik ben een oude vrouw en mijn zwart-zijden kleed en mijn bontmantel zijn voor een verblijf bij de Forrens...’

‘Veel te ouderwetsch. Freule, u dwingt op die wijze zelf uw familie tot huichelarij. Het is niet prettig door anderen te worden nagekeken en uitgelachen, vooral als het niet noodig is. Het kan voor mevrouw Van Forren en freule Alex niet anders dan pijnlijk zijn u in gezelschap te brengen in een toilet, dat dertig jaar uit den tijd is. Waarom plaagt u haar opzettelijk als u verlangt, dat zij u oprecht genegen zullen zijn?’

‘Maar ik, op mijn ouden dag... en ik werd in mijn jeugd al uitgelachen om mijn leelijkheid, toen hielp al geen kostbaar kleed en nu... zullen ze mij weer uitlachen, als ik mij opdirk. Jij weet niet wat dat is, Mignon, jij werd nooit uitgelachen.’

‘Gekheid, freule! Laat mij maar voor u kiezen, ik wil de Hagenaars eens overbluffen, om uwentwil. Is u van plan lang te blijven en uit te gaan?’

‘Natuurlijk; zij mogen mij wel eens den kost geven en anders zijn er nog hotels. Wij zullen ook naar concerten gaan en naar de opera. Het is lang geleden, dat ik aan zoo iets meedeed... Ja, Vondel, kom hier, brave vriend, de leelijke oude vrouw keert nog eens terug in het leven.’

Het schemerde.

Maar het was niet de bekoorlijke schemering, die nog duizend tinten van den zonsondergang stal; niet de schemering, waarin de vogels nog neuriën, omdat zij zoo vol zijn van het levensgenot van den dag.

Het was een koude, grauwe schemering, welke weldra zou vergaan in winterduisternis.

Alex van Forren trok het neusje dieper in den bontkraag en stapte dapper naast Floris langs de gracht, waarin de wind het water deed schubben en rimpelen.

‘Mijnheer Albert!’ riep de jonker plotseling uit en liep lachend een heer in den weg.

De schilder bleef aangenaam verrast stilstaan en begroette de freule op de hoffelijkste wijze. Zij stonden een oogenblik te praten, tot de jongeman opeens vroeg:

‘Ik houd u met mijn gebabbel toch niet op?’

Alex schudde haastig van neen. ‘Wij waren op weg om even wat muziek te gaan koopen, waar Kuno om gevraagd heeft.’

‘Als u tijd hebt, moest u met ons meegaan,’ vond Floris.

‘Als de freule het niet opdringend vindt, dan maar al te graag.’

En zoo sloot hij zich bij hen aan.

Later kwam hij naar het welzijn van den luitenant vragen en de schilder werd ontvangen op een wijze, welke hem zeer aangenaam aandeed en hem zijn bezoek spoedig deed herhalen.

Mevrouw Van Forren was een innemende dame, goedhartig en eenvoudig; Alex geleek haar in vele opzichten. De baron was een ernstig, teruggetrokken man. Maar zijn vriendelijke blik sprak waar zijn mond zweeg. Zijn stil-zijn bracht nimmer een drukkende stemming in den huiselijken kring.

Albert werd spoedig een welkome gast. Dikwijls zat hij urenlang bij Kuno en verwonderde zich over de groote verandering in den eens zoo zelfbewusten, hoogmoedigen jongeman.

(Wordt vervolgd.)