De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 18

Finland en de finnen.

Heeft Rusland langen tijd den naam van ‘beul van Polen’ gedragen, in de laatste jaren zijn het vooral de Finnen geweest, wier plechtig bezworen rechten en vrijheden op ergerlijke wijze werden vertrapt door hardvochtige Russische ambtenaren. Duidelijk was de toeleg zichtbaar, van de Finnen Russen te maken, - een hopelooze onderneming, daar de Finnen een afzonderlijk volk uitmaken, en ondanks alle maatregelen van geweld en onderdrukking vastbesloten zijn, hun eigen karakter te handhaven.

Finland is eeuwenlang een deel van Zweden geweest: ook thans nog bestaat een aanzienlijk deel der bevolking (ruim dertien percent), vooral in de steden en aan de kust, uit Zweden. In de twaalfde eeuw veroverde koning Erik de Heilige Finland en voerde er het Christendom in. Onder de regeering van koningin Ulrike Eleonora moest Zweden in 1721 Lijfland, Estland, Ingermanland en het zuidelijk deel van Finland, Karelië, aan Rusland afstaan. In 1741 begon Zweden een nieuwen oorlog met Rusland, ten einde de verloren provinciën terug te winnen, maar verloor bij den vrede van Abo een nieuw stuk van Finland. In 1809 eindelijk verloor Zweden het overige deel.

De in de zeventiende eeuw gemaakte veroveringen behielden onder Catharina II haar oud bestuur, en toen er nieuwe veroveringen bij kwamen, werden alle landen tot een grootvorstendom Finland vereenigd. Door de inlijvingsakte van 27 November 1809 werden aan Finland belangrijke voorrechten toegekend, zoodat het niet alleen zijn eigen, van den Russischen regeeringsvorm afwijkend bestuur had, met een volksvertegenwoordiging, waarin de vier standen: ridderschap, geestelijkheid, steden en boeren, zitting hadden, maar ook eigen wetten en financiën, eigen beheer en rechtspleging en een eigen nationale militie verkreeg. Alle staatsambtenaren moesten ingezetenen zijn, en de gouverneur-generaal te Helsingfors en de minister voor Finland te St.-Petersburg werden door den czaar benoemd. Het bestuur berustte bij den Senaat te Helsingfors, waarvan de gouverneur-generaal rechtens voorzitter was. De drie gerechtshoven te Abo, Wasa en Wiborg zouden in hoogste instantie beslissen, en de universiteit te Helsingfors de draagster en het symbool zijn der Finsche wetenschap.

[p. 112]

Al deze vrijheden werden achtereenvolgens beknibbeld, aan de voorrechten der Finnen op ruwe wijze getornd, de wrevel en verontwaardiging der vrijheidlievende bevolking opgewekt door het eigendunkelijk, grof optreden van Russische beambten, die tot opdracht hadden, in den Fin den Fin te dooden.

Wat de gesteldheid van het land betreft, deze wordt door den naam Finland, in het Finsch Suomi, d.w.z. Sumpfland, moerasland, tamelijk duidelijk aangewezen. Meren en moerassen beslaan niet minder dan een derde der geheele oppervlakte. Van de overige 65 procent van den grond wordt 57 procent door hout bedekt, zoodat er voor weiden maar 5, voor bouwgrond zelfs maar 2.3 procent overblijft.

type van een fin, naar de teekening van a. edufett.

Met het oog hierop kan de dichtheid der bevolking niet groot zijn: op een oppervlakte, welke die van ons land ruim tienmaal overtreft, wonen dan ook maar twee en een half millioen inwoners. Deze zijn voor 86 procent Finnen, voor 13 procent Zweden; de Russen, Duitschers, Lappen zijn maar ettelijke duizenden sterk. Wat den godsdienst betreft, is geheel Finland Luthersch, met uitzondering van 45000 Grieksch schismatieken en enkele honderden katholieken.

De voornaamste steden zijn Helsingfors, de zetel der regeering, met 65.000 inwoners, de oude hoofdstad Abo met 31.000, Wiborg en Tammerfors ieder met 20.000, en Wasa met 10.000 inwoners.

De Finnen zijn van sterken lichaamsbouw, middelmatige gestalte en hebben een plat gezicht met vooruitspringende jukbeenderen. Het in de jeugd lichtblonde haar gaat later in een bruine kleur over. De baard is dun, de oogen zijn meestal donkergrijs, de gelaatskleur is vaal, dikwijls geelachtig. Aan geestesgaven ontbreekt het den Finnen niet; zij bezitten een rijke en mooie volkspoëzie en hun literatuur wordt onder de belangwekkendste van Europa gerekend.