De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 17

Bij de Platen.

De criticus. -

Wij zijn hier blijkbaar in het atelier van een kunstenaar, een graveur, die zooeven een proef heeft getrokken en ze aan het critisch oordeel van een vriend onderwerpt. Deze beschouwt ze met vorschend oog, niet gewoon zonder meer zijn goedkeuring uit te spreken, maar als hij na nauwkeurig onderzoek zijn tevredenheid betuigt over het knappe werk, dan mag de artiest zich ook overtuigd houden, dat hij iets werkelijk goeds geleverd heeft.

Hetzelfde mag ook zonder eenig voorbehoud gezegd worden van den graveur Baude, aan wiens stift wij zoo menige fraaie plaat in de Illustratie hebben te danken en die door zijn superieur werk zich een welverdienden naam heeft verworven.

Moeilijke binnenvaart en huiswaartskeerende visschers. -

De schilder, naar wiens doeken de beide groote afbeeldingen in dit nummer, die bij den eersten oogopslag dezelfde hand verraden, zijn vervaardigd, is de nauwelijks 32jarige Heinrich Hellhoff, in een klein stadje in de Pruisische provincie Posen geboren. Reeds in zijn prilste jeugd toonde hij liefhebberij voor schilderen, en boven elk ander tijdverdrijf gaf hij de voorkeur aan zijn verfdoos. Daar echter in het kleine landbouwstadje iedere artistieke opwekking ontbrak, bleef zijn talent sluimeren, en meenden zijn ouders en meende ook hij zelf, dat het machinevak hem het beste paste. Op achttienjarigen leeftijd begaf hij zich, na het gymnasium afgemaakt te hebben, naar Berlijn, waar hij in een uitgebreide machinefabriek drie jaar werkzaam was.

Te Berlijn kon het natuurlijk niet uitblijven, dat hij zich, daartoe aangespoord door verzamelingen, tentoonstellingen enz., met nieuwen ijver aan zijn lievelingsbezigheid, het schilderen, wijdde, en zoo bracht hij na den ingespannen arbeid van den dag zijn vrije uren met schilderen door. Langzamerhand kwam de wensch, de kunst niet als liefhebberij, maar als levensdoel te beoefenen, steeds krachtiger bij hem op. Drie en twintig jaar oud, bezocht hij de Academie te Berlijn, en nu begonnen voor den jeugdigen kunstbeoefenaar jaren vol ontbering en harden arbeid, want hij moest studeeren en te gelijker tijd zijn brood verdienen. Dikwijls klopte de honger aan zijn deur, en enkel ware geestdrift voor zijn ideaal en een onwankel-

[p. 408]

baar geloof in zijn talenten waren voor den kunstenaar de bron, waaruit hij moed en volharding putte tot bereiking van zijn doel.

Hij doorliep snel de verschillende klassen der Academie en legde zich in de eerste jaren hoofdzakelijk op het portretteeren toe. Maar reeds in vroeger tijd had hij gelegenheid gehad, de zee en het strandleven nader te leeren kennen, en alles wat hij hier zag, wekte dermate zijn belangstelling, dat hij zich verscheidene jaren met de studie der zee, in 't bijzonder met die van het visschersleven bezighield. Hij ondernam studiereizen naar Denemarken, Zweden en Noorwegen en bezocht ook het marine-atelier van Sallzmann. In den winter van 1898 stelde hij voor de eerste maal zijn doeken te Berlijn ten toon, waarvan er een tweetal werden aangekocht door den kanonnenkoning Krupp te Essen.

Om zijn gezichtskring te verruimen ondernam Hellhoff verscheidene reizen naar het Zuiden, bezocht Hongarije, de Balkan-Staten en Zuid-Rusland, maar voelde spoedig dat het ruwe Noorden hem meer aantrok dat het zachte Zuiden, en met vernieuwde belangstelling wendde hij zich tot het zeeleven.

Bewijzen zijner laatste werkzaamheid zijn zijn magistrale doeken, in het afgeloopen jaar te Berlijn tentoongesteld en in dit nummer gereproduceerd.

‘Huiswaartskeerende visschers’ heet het eene. Ernstig en zwijgend schrijden de visschers met zware stappen door de duinen. De strijd met het vijandige element heeft zijn stempel op hun leven en hun persoonlijkheid gedrukt; het beroep, dat hun zoo vaak den dood in het aangezicht heeft doen zien, heeft hen karig met woorden gemaakt en schijnbaar hun gevoel voor zachter aandoeningen verstompt, - schijnbaar, want het ruwe omhulsel verbergt de zachte kern, die zij bewaard hebben.

De tweede schilderij: ‘Moeilijke binnenvaart’ toont ons de zee bij storm, het geduchte element in beroering. Een haringkotter komt terug van de vangst en wil de beschermende haven binnenloopen. Een touw wordt gereed gehouden en zal het volgende oogenblik worden uitgeworpen, ten einde het vaartuig voor de dreigende klippen te bewaren.

Z.H. Groothertog Karel Alexander van Saksen-Weimar-Eisenach. -

Ook hier te lande werd met oprechte deelneming de tijding vernomen, dat de grijze groothertog van Saksen - Weimar - Eisenach in den avond van Zaterdag 5 Januari zacht en kalm was ontslapen.

portret van h.m. koningin wilhelmina.
Kunstnaaldwerk van den Heer H. Funnekotter te Rotterdam.

Door zijn huwelijk met prinses Sophie der Nederlanden, door de hartelijke betrekkingen, die hij ook na den dood zijner gemalin met het Huis van Oranje onderhield, door zijn vele bezoeken aan ons land en de residentie en de minzaamheid, die hij daarbij steeds aan den dag legde, was hij hier te lande populair.

Groothertog Karel Alexander werd den 24n Juni 1818 te Weimar geboren als de eenige zoon van groothertog Karel Frederik en grootvorstin Maria Paulowna. Na in 1834 en 1835 Italië bereisd te hebben, volgde hij tot 1337 de colleges aan de hoogescholen te Jena en Leipzig, en bezocht daarna Oostenrijk, Schotland, Engeland en Nederland. Verscheidene jaren was hij als officier in dienst bij het regiment kurassiers te Breslau, en in 1841 ging hij naar St.-Petersburg, om het met hem verwante Russische hof te bezoeken.

Den 8n October 1842 huwde hij met prinses Sophie Louise, een dochter van onzen koning Willem II en de Russische grootvorstin Anna Paulowna, met wie hij vijf en vijftig jaar in gelukkigen echt heeft geleefd.

In 1853 volgde Karel Alexander zijn vader op als groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach, waarover hij als een zorgzaam landsvader bijna acht en veertig jaar heeft geregeerd. De tradities van het hof te Weimar getrouw, bevorderde hij naar vermogen kunsten en wetenschappen en liet naar zijn aanwijzingen den Wartburg restaureeren.

Het is den groothertog gedurende zijn lang leven gegeven geweest, verscheidene herdenkdagen te vieren: zoo in 1867 zijn zilveren, in 1892 zijn gouden bruiloft, in 1888 zijn zeventigsten verjaardag, waarop de Duitsche keizer hem tot Pruisisch generaal met den rang van veldmaarschalk benoemde, in 1898 zijn tachtigsten verjaardag, die echter wegens den rouw over het overlijden zijner gemalin slechts in stilte werd herdacht.

Een zware slag voor den groothertog was het overlijden van zijn eenigen zoon Karel August op 50jarigen leeftijd in November 1894, in 1897 gevolgd door het verscheiden zijner gade, die door haar lieftalligheid de harten van al haar onderdanen had veroverd.

Twee dochters hebben den groothertog overleefd: prinses Marie, gehuwd met prins Heinrich VII van Reuss, en prinses Elisabeth, de gemalin van den prins-regent Johan Albrecht van Mecklenburg-Schwerin. Op den troon van Saksen-Weimar is groothertog Karel Alexander opgevolgd door zijn kleinzoon Wilhelm Ernst, die in 1876 geboren is. Moge deze de voetstappen drukken van zijn grootvader, wiens nagedachtenis in het Duitsche land, waarvan Bismarck hem eens een der zuilen noemde, nog lang in zegening zal blijven.

Portret van H.M. de koningin. -

Wij twijfelen niet, of dit portret van H.M. de koningin, vervaardigd door den heer H. Funnekotter te Rotterdam, wiens atelier voor kerkornamenten en kunstborduur werken een zoo goeden naam heeft,  zal vooral door onze lezeressen met dé meeste belangstelling worden bezichtigd. Het geheele portret is nl. van de allerfijnste floszijde met den ingrijpsteek geborduurd. Deze fijne steek draagt den naam van ‘point de satin,’ evenals in den regel ook dergelijk werk, om de fijnheid van het borduursel aan te geven, ‘au point de satin’ wordt genoemd, m.a.w. geborduurd met den fijnsten ingrijpsteek zoo regelmatig en effen, dat het op korten afstand fijn geweven stof (satijn) gelijkt.

Dit kunstwerk met de naald, dat ten volle de vertaling van het woord borduren door ‘schilderen met de naald’ rechtvaardigt, is indertijd door den heer Funnekotter tentoongesteld in de zalen van den Rotterdamschen Kunstkring - waar een tiental dagen uitsluitend werken uit Funnekotter's atelier werden geëxposeerd - en werd reeds den eersten dag der tentoonstelling door den welbekenden Rotterdamschen kunstliefhebber, nu wijlen den heer A. van Stolk aangekocht.

Al is, ondanks de opnamen met verschillend licht gedaan, de photographie ver beneden het origineel gebleven, toch achten wij dit voortbrengsel van kunstnijverheid merkwaardig genoeg, om het onder dezen vorm onder de aandacht van hen te brengen, die niet in de gelegenheid zijn geweest, het oorspronkelijke werk te bezichtigen en te bewonderen.