De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 17

[p. 183]

De heer van Lustoord,
door
Joh. Toebosch.
(Slot)

VI.

Den volgenden namiddag was Rosa weer bij vrouw Geurtsen.

‘Wat zegt u wel van den zoon van den burgemeester?’ vroeg de laatste. ‘Een flinke jongen, vindt u niet?’

‘Ja wel.’

‘Beter mensch is er niet,’ ging vrouw Geurtsen voort. ‘Hij is een rijkelui's kind en heeft gestudeerd, maar dat moet ik zeggen, hij kent geen hoogmoed; hij praat met ons menschen als met zijn gelijken. En als hij je met het een of ander helpen kan, doet hij het met plezier.’

‘Zoo, wel dat is mooi van hem.’

‘Ja, juffrouw, dat zegt u wel.’

Op dit oogenblik werd de deur geopend en trad de besproken persoon zelf binnen.

‘Ik kwam hier toevallig langs, en ben zoo vrij eens even in te loopen,’ zei hij. ‘Hoe gaat het er nu mee, vrouw Geurtsen? En juffrouw Stormberg ook hier, dat had ik niet durven verwachten.’

Geheel oprecht was deze verklaring niet, want de jonge man koesterde de stille hoop, dat Rosa er zou zijn, en deze van haar kant vond het niet onaangenaam, den zoon van den burgemeester weer te zien.

Het was ook niet de laatste maal, dat de jongelieden elkander ontmoetten. Elken dag ging Rosa vrouw Geurtsen opzoeken, en ze staakte deze bezoeken niet, hoewel de zieke zoo goed als hersteld was, en geen hulp meer noodig had. Bijna elken dag kwam Karel dan hier toevallig langs, en liep even toevallig eens naar binnen. Hij informeerde dan naar den toestand der vrouw, en maakte vervolgens een praatje met de ziekenoppaster.

Geurtsen en zijn vrouw hadden wel blind moeten geweest zijn, om niet spoedig te begrijpen, waar het heen moest. ‘Ik moet me al erg vergissen, als dat geen paar wordt,’ zei de arbeider op zekeren dag tegen zijn vrouw.

‘Je kunt zien, dat ze zin in elkaar hebben,’ beaamde deze. ‘'t Is maar jammer, dat de oude lui het zoo oneens zijn, anders was de zaak al gauw beklonken.’

De beslissing zou echter spoediger komen, dan iemand verwachtte. Op een namiddag kwam Stormberg op zijn wandeling langs de woning van Geurtsen. Dit bracht hem op de gedachte eens naar den toestand der zieke te informeeren, om dan met Rosa naar huis terug te keeren. Hij trad dus het huisje binnen en opende de deur der huiskamer, doch bleef toen met verbaasde oogen op den drempel staan.

In de kamer zat de arbeider met zijn vrouw, die geheel hersteld scheen. Naast haar zat zijn dochter en tegenover haar iemand, dien hij verre was van hier te verwachten - de zoon van den burgemeester.

De onverwachte komst van den kolonel had een verwonderlijke uitwerking. Geurtsen en zijn vrouw keken elkander half verlegen, half verschrikt aan, want het gelaat van Stormberg voorspelde niet veel goeds. Rosa was hevig ontsteld opgesprongen, en zelfs de jonge Verhaak was een oogenblik uit het veld geslagen. De kolonel was eenige oogenblikken sprakeloos, zoo was hij getroffen. Eindelijk borst hij los: ‘Duizend bommen en granaten, wat moet dat hier?’

‘Vader,’ stamelde Rosa verschrikt.

‘Rosa, onmiddellijk naar huis,’ luidde het bevel.

Karel wilde spreken, doch Stormberg draaide hem den rug toe, en verwijderde zich zonder een woord te zeggen.

Op weg naar Lustoord werd tusschen vader en dochter geen woord gewisseld, maar thuisgekomen barstte het onweder los. Doch Rosa, van den schrik bekomen, hield zich flink. Openhartig vertelde ze haar vader, dat ze den jongen man liefhad, en niet twijfelde, of dit gevoel werd door hem gedeeld; en verklaarde ten slotte, nooit een ander dan Karel te nemen.

Stormberg was woedend. ‘Geen stap zet je meer in dat huis!’ riep hij uit. ‘O, had ik geweten, waarom het te doen was, ik was al lang tusschenbeide gekomen. Wat, dacht je met dien kerel te trouwen! Nooit, zeg ik je!’

‘En wat kan u daartegen hebben, vader? Ieder spreekt niets dan lof van hem; hij is algemeen geacht en bemind. U moogt gerust naar hem informeeren.’

‘Wat, informeeren, je doet wat ik je gezegd heb. Geen voet zet je meer in dat huis, begrepen! Zet je dat huwelijk maar gerust uit het hoofd, daar komt toch niets van. En hiermee is het uit!’ Dit zeggende draaide Stormberg zich om en liep toornig den tuin in, om te trachten wat tot bedaren te komen.

Nooit had hij zoo iets kunnen denken. Dus zijn dochter koesterde genegenheid voor den zoon van den burgemeester, en verklaarde ronduit nooit een ander te zullen nemen. Rosa had een vasten wil; als ze iets voorhad, gaf ze niet gemakkelijk toe, er zat ook wat militair bloed in haar. Maar zou hij dan toestemmen, dat zij beneden haar stand trouwde? Neen, dat nooit!

Langzamerhand begon de kolonel echter te bedaren, en met zijn bedaardheid kreeg hij zijn gezond verstand terug, zoodat hij de zaak eens begon te berchouwen, zooals ze was.

Zou dat huwelijk zoover beneden haar stand zijn? Verhaak was toch een geacht burgemeester, daarbij een groot grondeigenaar, en van zeer fatsoenlijke familie. Diens zoon had hij altijd hooren roemen als een degelijk, braaf jonkman. Hij mocht gerust informeeren, had zijn dochter gezegd. Nu, hij zou daar eens over denken.

Toen Stormberg kort daarop aan zijn avondmaal zat, was hij geheel bedaard, en praatte even vriendelijk en opgewekt met zijn dochter, alsof er niets gebeurd was. Rosa was niet weinig verwonderd over deze spoedige verandering, en in haar hart keerde de hoop terug.

VII.

Den volgenden morgen had Karel met zijn vader een gewichtig onderhoud. De jonge man was tot een leeftijd genaderd, dat hij er gerust aan denken mocht, zich een levensgezellin te kiezen. Toevallig was het gesprek op dit onderwerp gekomen, en Verhaak raadde zijn zoon aan, langzamerhand naar een vrouw uit te zien.

Karel liet zijn vader uitspreken en antwoordde toen, dat hij zijn keus reeds bepaald had.

Verhaak zag zijn zoon verwonderd aan. ‘Wel, wel,’ zei hij lachend, ‘heb je al iets op het oog? En wie is de uitverkorene?’

‘Rosa Stormberg,’ antwoordde de jonge man bedaard.

De burgemeester stond als van den donder getroffen. Een oogenblik dacht hij, dat zijn zoon schertste, maar neen, de jonge man was zoo ernstig, dat alle twijfel aan de waarheid zijner woorden buitengesloten was. ‘Rosa Stormberg,’ bracht Verhaak eindelijk met moeite uit.

‘Ja, vader, Rosa Stormberg. En ik denk, dat daartegen geen bezwaren zullen zijn,’ ging Karel voort, ziende, dat zijn vader hem nog altijd met open mond bleef aanstaren.

‘Geen bezwaren,’ bulderde de burgemeester. ‘Geen bezwaren, zeg je! Geen bezwaren, om te trouwen met de dochter van den kolonel, die me op schandelijke manier onderkroopen heeft, die me heeft beleedigd in het bijzijn mijner gemeentenaren!’

‘Komaan, vader, u moet daar niet meer aan denken. Ik geloof, dat ge beiden schuld hebt, en het beter zal zijn alles te vergeten en te vergeven, en u met den kolonel te verzoenen.’

‘Wel ja, ik zal naar hem toegaan, en om vergiffenis vragen. Neen, dat nooit. En aan dat huwelijk behoeft ge niet te denken, daar zal ik nooit in toestemmen, nooit, versta je?’

‘Dat zal u wel, vader. Rosa en ik houden van elkaar, en nooit zal ik een andere nemen dan haar,’ antwoordde Karel beslist.

Verhaak was te opgewonden om hiertegen iets in te brengen, en liep daarom, zooals hij in zulke gevallen gewoon was, het huis uit en het veld in. Hier kon hij zijn toorn den vrijen teugel vieren; hij was woedend op zijn zoon, op den kolonel en diens dochter, op zich zelf, en terwijl hij halfluid mompelde, maakte hij zooveel gebaren, dat eenige arbeiders op het veld zich verschrikt afvroegen, of de burgemeester plotseling zijn verstand verloren had. Doch zijn woede was te hevig om lang van duur te zijn; toen hij uitgeraasd was, begon hij kalm bij zich zelf te overleggen, hoe dit nieuwe onheil af te weren.

Neen, van dat huwelijk kwam niets. Hij was vader, en zou toonen, dat hij baas was. Maar Karel had zoo beslist gesproken; het zou wel moeilijk zijn hem tot andere gedachten te brengen. En als zijn vrouw nu ook nog tegen hem partij trok, wat dan? Dat Karel zich zoo iets ook in zijn hoofd kon halen, anders zoo verstandig, en nu....

Verhaak ging bij zich zelf aan 't overleggen hoe dwaas zijn zoon handelde, maar zonderling, hij kon daarvoor geen reden vinden. De dochter van Stormberg was een beschaafde, minzame jongedame; iedereen in het dorp roemde haar goedheid, haar vriendelijkheid; op zulk een schoondochter zou hij trotsch kunnen zijn. En dan de dochter van een kolonel! Zulk een partij had hij nooit voor zijn zoon durven droomen, en thans zou hij er zich met hand en tand tegen verzetten? Goed en wel beschouwd had zijn zoon al moeilijk een betere keuze kunnen doen.

Maar die kolonel! Verhaak kon niet aan Stormberg denken, zonder zich kwaad te maken. Had Karel evenwel geen gelijk, dat het niet goed was daaraan altijd te denken, en had hij zelf ook geen schuld? Wat zou hij hij doen? Hij kon toch ook niet naar Stormberg gaan, en dezen de hand ter verzoening aanbieden.

Terwijl Verhaak zoo dacht, kwam hij voorbij ‘de Zwaan,’ en hij besloot eens binnen te gaan, om zijn zinnen wat te verzetten. In de herbergkamer vond hij slechts één bezoeker, en die ééne was - de kolonel.

Deze was reeds vroeg naar het dorp gewandeld, en had een bezoek gebracht bij zijn vriend, den pastoor, om bij dezen inlichtingen te vragen over Karel Verhaak. Die inlichtingen waren allergunstigst geweest; de geestelijke, die den jongeling reeds als kind gekend had, had niets dan lof van hem gesproken. Die loftuitingen hadden den kolonel goed gedaan. Zijn dochter had dus niet het oog laten vallen op een onwaardige.

Toen Stormberg voorbij ‘de Zwaan’ kwam, was hij even binnengegaan, zoodat de burgemeester hem daar ontmoette.

‘Goeden morgen, burgemeester,’ zei de kolonel beleefd, nog onder den indruk van het goede, dat hij zooeven gehoord had.

‘Goeden morgen, kolonel,’ antwoordde Verhaak, verrast door dezen vriendelijken groet. En hij voegde er bij: ‘Mooi weer vandaag.’ ‘Ja, prachtig weer, lekker om te wandelen.’ Met deze woorden was het gesprek geopend, dat nu vanzelf vlotte. En toen Dirks een oogenblik later de kamer binnentrad, kon hij zijn oogen niet gelooven, toen hij daar burgemeester en kolonel in een druk onderhoud gewikkeld zag, alsof ze sinds jaren de beste vrienden waren.

Eindelijk moest Stormberg, die thuis eenige zaken af te handelen had, vertrekken, en nu bood Verhaak aan, een eindje mee op te wandelen, hetgeen gaarne aangenomen werd.

De Lichtendonkers waren niet weinig verbaasd, toen zij de beide mannen, die eerst gezworen vijanden waren, in druk gesprek door de straat zagen wandelen, en den weg naar Lustoord inslaan. Ook Karel zag hen voorbijkomen, en hij meende te droomen. Doch neen, hij zag wel goed, maar van waar die plotselinge ommekeer? Het was onbegrijpelijk, doch zijn moeder drukte hem de hand en zei: ‘Me dunkt, dat ik je wel feliciteeren kan met uw aanstaand huwelijk.’

Ongeveer halfweg namen de beide mannen afscheid, na afgesproken te hebben, elkander binnenkort te komen opzoeken.

‘Nu, burgemeester,’ zei de kolonel, hem hartelijk de hand schuddend, ‘het is mij zeer

[p. 184]

aangenaam geweest met u kennis te hebben gemaakt,’

‘Hetzelfde, volkomen hetzelfde, kolonel,’ antwoordde Verhaak. ‘En ik hoop, dat we elkaar binnen enkele dagen nader zullen spreken.’

‘Wat een flinke man,’ zei Verhaak bij zich zelf, terwijl hij naar huis terugkeerde, ‘zoo open, zoo rondborstig. Jammer, dat ik zoo lang ruzie met hem gehad heb. Maar nu alles bijgelegd is, geloof ik, dat die zaak van Karel zoo goed als beklonken is.’

‘Die burgemeester is toch een zeer geschikt mensch,’ dacht Stormberg. ‘Het spijt me, dat ik hem verkeerd beoordeeld heb. Hoe eerder nu dat huwelijk tot stand komt, hoe liever; ik denk dat we het spoedig van weerskanten eens zullen zijn.’

Vroeg men zich in het dorp verbaasd af, wat er toch wel gebeurd mocht zijn, om de vijandschap in vriendschap te veranderen, een paar weken later volgde nog grooter nieuws, namelijk dat Karel en Rosa in het huwelijksbootje zouden stappen. Niemand in Lichtendonk had zoo iets verwacht, niemand behalve Geurtsen, die thans vertelde, dat hij al lang gezien had, ‘waar het heen moest.’ Doch omtrent één zaak waren allen het eens: dat het een mooi paar was.

Op den huwelijksdag was het geheele dorp in feesttooi; van alle huizen wapperde de vlag, de straten waren versierd met groen en bloemen, en op verschillende plaatsen verrezen eerebogen.

De kolonel en de burgemeester waren voortaan beste vrienden. Van dé vroegere vijandschap was niets. meer overgebleven, en waarom ook? Het zoo vurig begeerde ‘Lustoord’ was thans immers voor Verhaak en zijn vrouw als een tweede tehuis.

Toen een paar jaar later de afgevaardigde van het district verklaarde, wegens hoogen ouderdom bij de volgende verkiezing niet meer in aanmerking te willen komen, begreep men geen geschikter opvolger te kunnen vinden dan den zoon van den burgemeester. Als groot grondeigenaar, door zijn stand, door zijn uitgebreide kennis, en door de algemeene achting, die hij genoot, was hij de aangewezen persoon om het district te vertegenwoordigen, en bij de verkiezing werd hij dan ook met bijna algemeene stemmen gekozen.

de kleine vogelaar, naar de schilderij van fritz sonderland.