De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 17

Jong huishouden,
door
F.J.A.L. Cordens.

VI.

Met zwaarte in het hoofd stond Willem op, hij had onvoldoende geslapen en moest bijtijds naar het kantoor. Aan het ontbijt kon hij niet op mama wachten, die later dan gewoonlijk beneden kwam; maar hij verzocht Anna, haar zijn groeten te doen en ging aan zijn bezigheden.

Anna's moeder was verstandig genoeg om op het gebeurde van den vorigen avond niet meer terug te komen, maar Anna vond het toch niet prettig, dat zij juist nù met de meedeeling voor den dag kwam, dat zij den volgenden dag wilde vertrekken. Ze had van te voren gezegd, dat ze hoogstens een paar dagen zou blijven; die dagen waren nu om en nu werd het hoog tijd, dat zij de leiding van haar huishouden weer op zich ging nemen, want ze was er volkomen van overtuigd, dat thuis de heele boel in de war liep als zij er niet bij was. De pogingen van haar dochter, die haar aanspoorde, nog een dag langer te blijven, waren vergeefsch.

Om twaalf uur kwam Willem thuis; hij zag er betrokken uit, vermoeid als hij was van den vorigen avond, en dan had hij slechte tijdingen gekregen op zijn kantoor. Een van zijn beste klanten verkeerde in moeilijke omstandigheden en stond op het punt zijn betalingen te staken. Graag had hij er dien middag naar toe gegaan om eens te zien hoe het daar was, maar Leeuwarden lag een eind uit de buurt en dan wachtte hij 's middags nog bezoek van iemand, van wien hij een aanzienlijke bestelling hoopte en met wien wellicht een voordeelig contract was af te sluiten. Hij besloot dus het zekere voor het onzekere te nemen, en den volgenden dag naar Leeuwarden te gaan.

De begroeting van mama was heel hartelijk, maar Willem keek een beetje vreemd op, toen zij hem zeide, dat zij den volgenden dag vertrok.

‘Dat is jammer,’ zei hij, ‘ik moet morgen naar Leeuwarden en zal dan nog eenige dagen in het Noorden blijven. Gedurende dien tijd moest u Anna gezelschap houden.’

Mama verklaarde, dat dit niet ging; ieder moest op zijn zaken passen, zei ze en knoopte er nog een paar algemeene opmerkingen aan vast, die volgens het oordeel van Willem best achterwege hadden kunnen blijven. Hij zweeg dus verder.

's Middags had hij op zijn kantoor het verwachte bezoek, maar de vreemde mijnheer, onder-directeur van een Haagsche maatschappij, maakte wel mooie praatjes, maar tot zaken doen kwam het niet; hij vond het eene te duur en het andere niet goedkoop genoeg, en dan weer kon hij het niet eens worden over den tijd van levering. Willem had veel ambitie om den beleefden Haagschen mijnheer de deur uit te gooien, maar zoover kwam het niet, want deze stond eindelijk zelf op en verliet met veel buigingen en strijkages het kantoor, zonder de geringste order achter te laten.

Willem was boos over den verloren tijd; het speet hem, dat hij niet naar Leeuwarden gegaan was, en daarenboven was hij niet goed in zijn humeur, daar zijn zwaarte in het hoofd zich sinds een paar uren in hoofdpijn had omgezet.

Toen hij thuiskwam om te dineeren, vernam hij tot zijn schrik, dat er een invitatie van tante Betsy gekomen was, om den avond te komen passeeren, en dat die vriendelijke uitnoodiging met bereidwilligheid was aangenomen.

‘Je vindt het immers goed, man?’ vroeg Anna met haar liefste stemmetje. Willem gaf wel te kennen, dat hij liever niet ging, want hij moest den volgenden morgen op reis; maar Anna beduidde hem, dat mama heelemaal nog niet bij haar broer was geweest, en nu was het juist de laatste avond. Ze hoefden trouwens niet lang te blijven en konden weer vroeg thuis zijn. Mama scheen er erg op gesteld, dien avond uit te gaan, en op een vage aanduiding van Willem, dat hij gaarne eens vroeg naar bed wilde, antwoordde zij met meer levendigheid, dan men van haar verwachten zou, dat jongelui heelemaal geen vermoeienis moesten kennen. Jonge menschen moeten flink zijn, en zij haalde uit het leven van haar man eenige staaltjes aan, die in dit geval eigenlijk niets bewezen, maar waaruit zij toch de gevolgtrekking maakte, dat haar man-zaliger enkel door onvermoeidheid en ijver het zoo ver in zijn zaken had gebracht.

Willem had te veel hoofdpijn om goed te begrijpen, hoe een theevisite bij tante Betsy vooruitgang in zijn zaken kon ten gevolge hebben; maar één ding was hem duidelijk: zijn vrouw en zijn schoonmama hadden allebei zin om dien avond uit te gaan, en de verstandigste partij was, zich daar niet tegen te verzetten.

Na een goed diner was Willem weer heel wat opgeknapt; toen de tafel afgenomen was, schreef hij nog een paar adressen en maakte eenige monsters klaar, en hij was daarmee nog bezig, toen de dames al gereed stonden om uit te gaan. Haastig pakte hij alles in, nam hoed en jas en ging met haar mee.

Bij tante Betsy was 't een vervelende visite; er waren een paar vreemde menschen, die Willem gewoonweg onuitstaanbaar vond, en dan kwam er nog bij, dat het ongeval, dat oom Antoon ten zijnent met den fauteuil overkomen was, voor die vreemde lui nog eens in geuren en kleuren werd opgehaald. Daarbij bleek hem tevens uit een paar pikante opmerkingen, dat mama, ondanks haar uiterlijke hartelijkheid, toch een zeker gevoel van animositeit jegens hem niet had kunnen onderdrukken.

Tot overmaat van ramp werd er nog een gezelschapsspelletje gedaan; Willem had het land aan die dingen, maar hij moest wel meedoen, en toen hij tot zijn schrik bemerkte, dat het al halfelf was, verbood de beleefdheid hem op te staan, want het spel moest eerst uitgespeeld worden, en daar ging nog geruime tijd mee heen.

Eerst om halftwaalf kon hij naar huis gaan, doch niet voordat mama zich nog de aardigheid veroorloofd had, op te merken, dat hij slaap had; met die aardigheid kreeg zij de lachers op haar zijde, en om zich niet be spottelijk aan te stellen was Willem zoo verstandig met de lachers mee te lachen. Maar inwendig was hij geërgerd, hij dacht niet na, dat die woorden losweg, zonder eenige kwade bedoeling gezegd waren, maar hij bracht ze in verband met het vroeger voorgevallene en maakte zich tot eigen ongerief daar noodeloos boos over.

‘Heb je je geamuseerd man?’ vroeg Anna, die veel pret gehad scheen te hebben.

Willem antwoordde ontwijkend; hij was met de gedachten weer bij zijn zaken, en onder het naar huis gaan vertelde hij, dat hij den volgenden dag het genoegen zou moeten missen, mama naar den trein te brengen, want hij moest al vroeg weg.

VII.

De dagen, dat Willem voor zaken op reis was, schenen Anna wel jaren toe; zij voelde zich zoo eenzaam, sinds haar mama weer was vertrokken, en dan, er was iets - wat het was, wist zij zelf niet - maar zij voelde het: sinds ze dat nieuwe ameublement in huis hadden, was Willem dezelfde niet meer, hij was niet zoo hartelijk voor haar als hij vroeger was.

Op den dag van zijn vertrek had zij in de vroegte gezellig met hem willen ontbijten, maar daar was niets van gekomen. Willem was met zwaarte in het hoofd opgestaan, hij had zich verlaat, en uit vrees van den trein te missen, had hij haastig staande een stukje gegeten en zich nauwelijks den tijd gegund om van zijn vrouw afscheid te nemen.

Willem had wel is waar reden gehad, zich zoo te haasten; maar toch, het deed haar onaangenaam aan. En dan was er iets voorgevallen tusschen haar man en haar mama, dat onprettig op haar terugwerkte. Wat was er dan gebeurd? Eigenlijk niets, een klein verschil van gevoelen, een paar speldeprikjes, kleine onaangenaamheden, die met wat toegeeflijkheid van weerskanten en wat minder woordenzifterij gemakkelijk te voorkomen waren geweest. Maar zoo diep dacht Anna niet na; in haar eenzaamheid haalde zij zich de vreemdste dingen in het hoofd; ze maakte verkeerde gevolgtrekkingen uit het feit, dat Willem niet schreef, met welken trein hij thuiskwam, wat hij anders wèl deed; maar zij hield heelemaal geen rekening met de omstandigheid, dat haar man wegens zaken niet in staat was, het uur van zijn thuiskomst te bepalen.

Willem kwam eindelijk thuis. Hij had een slechte reis gemaakt, van het faillissement te Leeuwarden kwam niet veel te recht en dat beteekende voor hem een schadepostje van een vijfhonderd gulden. Zijn bezoek aan de noordelijke provincies had eveneens een slecht resultaat gehad, en de orders, die hij mee thuis bracht, maakten nauwelijks zijn kosten goed. Daarenboven had hij een zware verkoudheid opgedaan, die hem leelijk in de keel kriebelde, en hij was blij, toen hij, in een motregen van het station komende, den sleutel weer in de huisdeur stak.

Anna was dien middag zenuwachtiger dan ooit; sinds eenige dagen voelde zij zich al niet prettig; ze had geschreid en nog roode kringen om haar oogen, toen ze den welbekenden stap van Willem in de gang hoorde.

Maar toen ze haar man weer zag, was opeens alle leed vergeten; opgewonden viel zij hem om den hals, nam hem zijn valies af en troonde hem mee naar de huiskamer. Willem had plezier in de vreugde van zijn vrouwtje, maar spoedig viel hem haar buitengewone gejaagdheid op en zag hij de sporen van haar tranen. Lachend vertelde zij hem, dat zij zoo zenuwachtig was geweest, maar nu was alles weer voorbij, nu zij haar goeden man weer terug had. Nu moest hij wat gebruiken, een warme kop koffie zou hem goed doen; in de keuken stond kokend water op de kachel, en daar de meid voor een boodschap uit was, zou Anna het zelf voor hem klaar maken.

Willem zat alleen in de huiskamer; hij keek rond naar de meubels, naar de schilderijen en portretten aan den muur, die nog juist zoo hingen als eenige dagen geleden bij zijn vertrek. Sinds zijn huwelijk was hij nog niet zoo lang van huis geweest, hij had zeer naar huis verlangd, maar nu hij daar alleen in de kamer zat, had hij een gevoel of de heele omgeving hem vreemd was.

In de keuken hoorde hij ijzerwerk rammelen met hortende stooten, dan snelle schreden in de gang, toen opeens een smak, een gerinkel van scherven en een kort gilletje van schrik. Hij sprong op en deed de deur open. In haar

[p. 60]

een echte tiroler, naar een photographie.

[p. 61]

haast had Anna de koffiekan uit haar handen laten vallen; ze was bleek geschrokken en deed vergeefsche moeite, de gloeiend heete scherven op te rapen, die zij toch weer los moest laten, zoodra zij ze met de vingertoppen had aangevat.

‘Verbeeld je, man, daar schiet per ongeluk de kan uit mijn handen!’

Willem haalde de schouders op. ‘Je moet je zoo niet haasten, vrouwtje; 't is niets, laat alles maar liggen tot de meid terugkomt, die zal het wel opruimen.’

een steppebrand, naar de schilderij van z. adjukiewicz.

‘Ik had geen haast, man, ik kon er heusch niets aan doen,’ herhaalde zij met een bedroefd gezichtje.

‘Hoe jammer, dat je nu geen lekkere warme koffie hebt.’

‘Dat is niets, een glas bier is ook goed.’

‘Best, dan zal ik het je aanstonds geven en een boterham ook, hé. Terwijl jij dat dan opeet, zal ik het hier opruimen, want ik ben

[p. 62]

bang, dat de witte steenen bederven, als ik die koffie zoo laat liggen.’

Vlug maakte zij een boterham en zette een fleschje bier bij hem neer.

Anna ging in de gang met natte doeken aan 't werk om de sporen van haar overijling uit te wisschen, en ondertusschen at Willem met lange tanden zijn broodje en dronk van het onsmakelijk koude bier. De illusie van zijn thuiskomst was voorbij.

Hij had zich voorgesteld, dat Anna rustig bij hem zou komen zitten; hij zou haar verteld hebben van zijn moeiten, zijn zorgen en teleurstellingen. Zijn vrouw zou hem met liefhebbende woorden moed hebben ingesproken, hem een goeden uitslag hebben verzekerd van zijn verdere plannen, en met frissche kracht zou hij weer aan den arbeid zijn gegaan. Nu miste hij echter den steun, waarop hij gerekend had; maar enfin, hij moest op zichzelf steunen, hij was immers de verantwoordelijke persoon in zaken; zijn handelsondernemingen hingen immers niet af van de goedkeuring zijner vrouw, en in den strijd om het dagelijksch brood moest hij zichzelf zijn en zelf zijn wegen afbakenen. Maar Willem, de geroutineerde koopman, die met kalm verstand en koel overleg zijn berekeningen maakte en plannen ontwierp, die met vaste hand zijn zaken bestuurde, slaagde er niet in, het onaangenaam gevoel te verzetten, dat hem beving, nu hij geen enkel bemoedigend woord kreeg van zijn vrouw, en dat alles ter oorzake van die gebroken koffiekan.

Anna kwam weer binnen, en gezellig gingen ze nu bij elkaar zitten; maar Willem had zijn gedachten en zijn zorgen weer volop bij zijn zaken en bij zijn kantoor; terloops vertelde hij een en ander van zijn reis, kort en zakelijk, als gold het een verslag, dat hij uit moest brengen, en vroeg toen of er geen brieven gekomen waren. Anna had een brief gekregen van een nicht en van een vriendin en vertelde er een en ander van, maar Willem was verstrooid en met zijn gedachten elders. Zelfs liet hij haar niet eens uitspreken, maar zei, dat hij weer naar zijn kantoor moest; 's avonds hadden ze tijd er verder over te spreken.

De jonge vrouw was niets in haar schik, toen Willem weg was; zoo ongezellig was het bij de thuiskomst van haar man nog nooit geweest. Maar ze zou een lekker dineetje voor hem klaar maken, dan werd hij weer een ander mensch.

Willem had op het kantoor de loopende zaken geregeld, maar hij voelde zich niet prettig; dat koude bier bekwam hem niets, hij was kil en rillerig en had hoofdpijn. Hij liep even uit om in het koffiehuis op den hoek van de straat een glaasje cognac te drinken en ging toen weer naar zijn kantoor terug. Het werken maakte hem niet beter, zijn hoofd gloeide en zijn voeten waren ijskoud; hij had bepaald koorts. Buiten viel nog altijd een fijne motregen, en toen het tijd van heengaan was, sloot hij het kantoor en ging met de tram naar huis.

Het eten smaakte hem niet, hij voelde zich zenuwachtig en onwel; Anna maakte zich bezorgd over hem, vroeg herhaaldelijk wat hem scheelde en spoorde hem onophoudelijk aan, nog wat te gebruiken. Maar dat aandringen prikkelde hem, hij wilde niets meer hebben en zich niet zieker maken dan hij al was. Zijn vrouwtje moest er in berusten: haar man was immers ongesteld; maar 't was toch jammer, dat zij zich zooveel moeite had gegeven om een fijnen schotel klaar te maken, waarvoor zij nu niet eens een bedankje kreeg.

Na een paar dagen was Willem weer op streek; hij ging ten minste weer aan zijn gewone bezigheden. Van influenza wilde hij niets hooren, hoezeer zijn vrouw hem ook aanmaande, daar voorzichtig voor te zijn en zich goed in acht te nemen; hij lachte er eenvoudig mee en zei, dat hij geen tijd had om ziek te zijn. Met verdubbelden ijver ging hij aan het werk om de geleden verliezen in te halen; maar de ongesteldheid zat hem nog onder de leden, die was door geen ingespannen arbeid te verdrijven, zij hinderde hem vaak in zijn bezigheden, en uitte zich in een verhoogde mate van prikkelbaarheid, die zoowel hem zelf als zijn vrouw en den kantoorklerk menig onaangenaam kwartiertje bezorgde.

Overigens was hij weer dezelfde als vroeger; dat beweerde hij ten minste herhaaldelijk als Anna naar zijn gezondheid informeerde. Maar een vrouwenoog ziet scherp; Anna putte zich uit in zorgen, wel is waar overdreven, maar goed gemeend. Doch haar welwillende aanmerkingen en belangstellende vragen werden niet altijd beantwoord met de minzaamheid en dankbare vriendelijkheid, waarop zij aanspraak had.

(Wordt vervolgd.)