De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16

Houtsprokkelen.

François Pieter ter Meulen, de schilder van het hierbij gereproduceerde doek, kennen we allerbest als beoefenaar van het genre, waarvan Mauve was de meester bij uitnemendheid: schapen, grazende in duin of op de eenzame heide. Dit sujet behandelt Ter Meulen altijd met voorliefde - zooals hij van onze groote modernen Mauve het innigst vereert. Toch heeft hij - óók alweer als Mauve - koeien geschilderd en paarden, maar welke dierfiguren hij ook kiest als motieven zijner schilderingen, hoofdzaak blijft hem de vertolking der stemming van het landschap, waarin hij zijn dieren schildert; de zuivere en hoogst gevoelige wedergave van den indruk, dien hij van het geval - landschap en dieren als onafscheidelijk geheel - heeft ontvangen. Vandaar dat de schapen, de koeien en paarden op Ter Meulen's doeken niet zijn neergezet in bestudeerde standen, dat ze er niet poseeren, met de omgeving als ‘bijwerk,’ maar eenvoudig-weg zijn onderdeelen van een harmonieus kunst-geheel, gehouden in den toon en omspreid van de atmosfeer van het landschap. Daarom zijn schilders als Mauve, Willem Maris, Ter Meulen niet bepaald dierenschilders te noemen, maar land-

[p. 416]

schapschilders, voor wie de dieren vooral zijn aanleiding tot mooie, expressieve kleur- en licht effecten in het ensemble van hun werk. Dierenschilderes is b.v. mevrouw Henriette Ronner, wier kunstdoel is te verbeelden de karakteristiek van een bepaalde diersoort en het eigene, markante van elk exemplaar eener soort in 't bijzonder.

Ter Meulen, in 1834 te Bodegraven geboren, maakte zijn eerste studiën onder leiding van Julius van de Sande Bakhuyzen, aanvankelijk met weinig succes, zoodat hij dan ook besloot het schilderen er aan te geven en aan de Leidsche Hoogeschool studeeren ging. Later keerde hij terug tot zijn eerste liefde, de kunst, en werkte met groote volharding onder den invloed onzer moderne meesters: Israëls, Bosboom, Mauve, de Marissen. Vooral Mauve trok hem aan; hij studeerde een tijdlang in diens onmiddellijke nabijheid te Laren, zoodat Mauve zijn vorming tot kunstenaar krachtig heeft beheerscht.

aantrekkelijke lectuur, naar de schilderij van theo grust.

Het geval, dat aanleiding was tot het ontstaan dezer schilderij: het witte paard in de blanke, zonne-sprankelende omgeving, is een ook uit technisch oogpunt heel moeilijk, en de knappe oplossing er van is een bewijs van Ter Meulen's respectabel kunnen. Het zonnelicht-doorschenen bosch lijkt een hooge, licht-stralende vreugdehal, waar de slanke stammen rijzen als in verheerlijking, verweg vervagend in zacht schitterenden staat; één schemer-blankheid het verschiet, één jubelende tinteling, één ware wemeling van teere glans kleuren.

Zóó ziet Ter Meulen de natuur het liefst: een lichtfestijn; zóó schildert hij bij voorkeur de rustige kudden: droometeer om spreid van ijle licht-atmosfeer; zoo is dit werk een klare openbaring van de glorieuze schoonheid der Hollandsche natuur.

M.V.