De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16

[p. 345]

[Nummer 44]

Overtollig.
Door Mathilde.
(Vervolg.)

Hier in het aangezicht der zee kwam het Robert zoo dwaas voor, zijn illusie van invloed uit te willen oefenen op Constance, haar tot zich op te heffen, en van haar een levensgezellin in de eerste en hoogste beteekenis des woords te maken.

Al zijn pogingen zouden toch schipbreuk lijden op haar traantjes, haar hoofdpijn en haar zenuwen. Het zou o zoo vruchteloos zijn.

Was hij dus wel verstandig geweest, om zich te laten inpalmen door een lief gezichtje en aardige manieren? Verschilde zijn levenskring, zijn levensopvatting niet te veel van die van Constance? Welke waarborgen bood zij hem voor hun beider geluk?

Slechts in een echt christelijk huwelijk kon hij geluk vinden, en wat wist dat wereldsch kind van christelijke liefde en opoffering? Haar moderne levensbeschouwing sprak alleen van genot en verstrooiing, terwijl hij een werkzaam leven in den huiselijken kring voor het ideaal van geluk beschouwde.

Voor 't eerst deed hij zich in allen ernst de vraag:

‘Zullen wij gelukkig zijn? Ben ik in staat haar dit te geven, wat zij van het leven verwacht, en zij van haar kant, zal zij op den duur mij kunnen bevredigen? Heeft mijn moeder niet gelijk, door met angstige zorg mijn toekomst in te zien, naast een vrouw als Constance? Maar ik heb haar mijn woord gegeven, ik kan het haar niet terugvragen - en ik heb haar, ondanks alles, zoo lief, zoo innig lief!’

Hij herhaalde zich dit telkens, zoodat hij het ten slotte zelf geloofde, hoewel telkens als hij aan haar kuurtjes en buitjes dacht, een gevoel van tegenzin hem vervulde.

Toen hij weer aan het huis der dames Manteghem aanbelde, vond hij Constance in een leuningstoel in een atmosfeer van eau de Cologne en mentholine, de oogen gesloten, het gezichtje doodsbleek - haar moeder vol bedrijvigheid haar bedienend en soms blikken werpende op Robert, alsof hij de beul was van haar zwak, ziekelijk kind.

‘'t Spijt me,’ zeide Robert, ‘dat Constance nog zoo onwel is. Ik had de dames juist willen voorstellen van avond naar de opera te gaan.’

Zij schenen het niet te verstaan, maar gaandeweg werden èn Constance's hoofdpijn èn mama's humeur veel beter; het meisje sleepte zich aan tafel, maar begon toch wat te eten en te praten, bij het dessert was zij zelfs le vendig en na het eten verklaarde zij zich voor bepaald opgeknapt en misschien zou het nog wel gaan, als zij eerst nog een kwartiertje rustte en een anti-pyrine-capsule innam om van avond mee te gaan.

‘'t Zou dien goeden Bertie zoo teleurstellen, als zij niet mee wilde naar de opera!’

een gondeltocht te venetië, naar de schilderij van j. wagrez.

Mevrouw was zelfs vriendelijk geworden; over de pijnlijke onderwerpen werd niet meer gerept en tegen halfacht kwam het door Robert bestelde rijtuig voor en reed hij met de beide

[p. 346]

dames in groot toilet weg, Constance frisch als een roosje, met stralende oogen en lieve lonkjes, haar moeder niet minder vroolijk. Robert alleen kon zijn opgeruimde stemming niet terugvinden.

‘Die vrouwen zijn als het weer,’ mompelde hij bij zich zelf, ‘regen en zonneschijn wisselen elkander telkens af. Wat was nu gemeend, de koude bui van zooeven of de lievigheid van nu? Hoe heel anders is mijn moeder: zij is niet vroolijk of verdrietig of zij weet heel goed waarom en een kleinigheid neemt haar stemming niet weg.’

XVI.

Toen Robert zijn moeder verslag deed van de wijze, waarop haar plan om alleen te gaan wonen, opgenomen was door mevrouw Manteghem en Constance en hoe zij haar besluit toeschreven aan haar weinige sympathie voor de aanstaande schoondochter, lag het der oude vrouw op de lippen, te zeggen:

‘Dat weten zij wel beter.’

Maar zij bedacht zich en zeide bedaard:

‘Ik hoop het eens je vrouw te kunnen bewijzen, dat het zoo niet is.’

‘Het beste middel om dit te bewijzen is, hier stil in huis te blijven.’

‘Neen, ik blijf bij mijn besluit, wat er ook gebeuren moge! Mijn zoon kan er mij niet van afbrengen, des te minder die dames!’

Robert voelde, dat aandringen niet hielp, en voor 't eerst drong zich weer de gedachte omhoog:

‘Ik wou, dat ik nooit met dat huwelijk begonnen was.’

Hij wandelde het dorp in om te zien, waar Vermeden gebleven was en vond hem in een net huisje, dat er met zijn goede meubels zeer keurig uitzag; 't was juist theetijd en Therese, eenvoudig in het zwart gekleed, om den rouw voor haar moeder, zat achter het blinkend theegerei, met naaiwerk bezig; haar vader, zijn pijp rookend, zat tegenover haar te schrijven.

Toen Robert binnenkwam, stonden beiden op en groetten bijna eerbiedig.

‘Wel, hoe bevalt het u hier? 't Is ruimer als daar ginds, niet waar!’

‘Dat zou ik denken, mijnheer! en ik moet u nog wel bedanken, voor uw goede regeling van alles en uw goedheid jegens ons. Mijn goede vrouw-zaliger....’

De tranen schoten hem in de keel en hij kon geen woord meer zeggen; zwijgend drukte Robert hem de hand.

‘Hoe gaat het anders? Begint ge u wat te schikken in het groote verlies?’ vroeg hij vriendelijk.

‘Och, mijnheer, 't gaat nogal! 't Is mij zoo'n troost, dat ik mijn dochter bij mij mag hebben.’

‘Nu ja,’ zei Van Berken, die het onaangenaam vond, dat die vervelende zaak weer opgehaald werd, ‘waarom zoudt ge dat niet mogen? Ge woont nu in uw eigen huis, ge kunt daarin herbergen, wie gij wilt.’

Therese vroeg hem, of hij een kopje thee beliefde en hij nam het aan; terwijl hij zich bij de tafel zette en met Vermeilen over fabriekszaken begon te spreken.

De thee smaakte geurig en het koekje, dat zij er bij presenteerde, was door haar zelf gebakken; op het tafeltje tusschen de ramen, zag Robert een boek liggen, hij wierp er uit de verte een blik op en zag, dat het een ernstig geschiedkundig Fransch werk was; voor het raam stonden met zorg verpleegde bloemen, in een hoek der kamer bevond zich Therese's naaimachine en daarboven hing een goedgelijkend portret harer moeder, met een bevallige tak van rouwviooltjes en rozen, door Therese zelf gemaakt, er om heen geslingerd.

Alles maakte den indruk van vrede en harmonie, ondanks de zware smart, die vader en dochter neerdrukte.

‘Mijn moeder heeft ook het hart niet, u van uw dochter te berooven, Vermeilen,’ zeide Robert, ‘hoe gaarne ook. Zij heeft besloten, maar alleen te Vlasveld te gaan wonen, met het domme Jaantje. Ik vind het ellendig, dat zij mij verlaat en mijn aanstaande ook - maar er is niets aan te doen - zij wil naar geen rede hooren.’

‘Uw moeder denkt zeker, dat dit het beste is.’

‘Wat 'n treurig leven gaat zij nu te gemoet; ik mag er niet aan denken.’

Zijn stem klonk dof, toen hij dit zeide.

‘Als u maar gelukkig is,’ zeide Therese, ‘dan is zij tevreden en verlangt niets anders.’

Robert stond op, nam afscheid en ging nu naar huis terug. Therese's woorden klonken hem nog in de ooren:

‘Als u maar gelukkig is, dan verlangt zij niets anders.’

Gelukkig zijn door het geluk van een ander, ja, dat was de ware, de echte liefde. Zoo had zijn moeder hem, zoo had Therese haar ouders lief; maar Constance, zou die zoo kunnen liefhebben? Constance met haar hoofd vol pretjes en beuzelingen, had zij iets voor hem over? Als hij haar zin deed, haar overlaadde met geschenken en verrassingen, dan was zij vroolijk en lief, en anders dan stiet zij hem af door haar goedkoope tranen en onuitstaanbare kuren.

Als hij eens niet gelukkig werd?

Deze twijfel verkilde zijn hart, rondom hem spreidde de sombere Novemberavond zich reeds uit, alles in een ernstig, mistig grijs hullende, alle vormen wegdoezelend, alle kleur opslurpend; zou dat het beeld worden van zijn leven?

Zoo kleurloos, zoo kil? en onwillekeurig dacht hij aan het eenvoudige kamertje, waarin vader en dochter, zoo stil en kalm en toch zoo tevreden, hun lief en leed doorleefden, waar zij samen treurden om de overleden moeder en elkander steunden en troostten.

Steun, troost, hoe kon de wufte Constance hem die ooit geven als hij ze noodig had! Was het haar niet reeds te veel, dat zij hem het offer bracht van de beloofde groote reis en van de verbouwing van het huis en de aanschaffing van nieuwe meubels?

Las hij nu niet reeds wantrouwen in haar oogen, alsof hij haar bedrogen had, door al te mooie voorspiegelingen? Vreesde zij niet reeds zich te moeten bekrimpen - was zijn geld niet de grootste aantrekkelijkheid in haar oogen en de eenige reden, waarom zij zijn aanzoek hadden aangenomen? Die vragen brachten hem hoe langer hoe meer in verwarring!

Hij was blijde weer binnen te zijn in zijn helder verlicht kantoor, tusschen zijn boeken en registers, en de post naziende, vond hij er de welbekende kokette enveloppe in van zijn meisje, die zich door een sterken geur reeds van verre deed kennen.

Hij maakte den brief haastig open en las heel veel aardige gezegden en vriendelijke woordjes, die alleen dienen moesten om het groote woord te bemantelen:

‘Mama zegt, dat het haar volstrekt niet uitkomt, dat wij reeds in Januari of Februari trouwen; het moet dus blijven zooals het reeds bepaald is, en als het je niet schikt een groote reis te maken, dan moeten wij al het andere ook maar veel goedkooper aanleggen en is het ook beter, dat je niet alle weken komt.’

Robert vond den brief koud en zelfzuchtig. Voor zijn moeder geen woord, wel stond er aan den voet van den brief, bij wijze van postscriptum:

‘Als wij toch zoo alles moeten uitzuinigen, is het misschien beter, dat mijn mama bij ons haar intrek komt nemen. Prettig vind je het misschien niet, maar om het lieve geld moet men zich wel allerlei opofferingen getroosten.’

‘Dat ontbrak er nog aan, wat is ze wijs geworden,’ zeide Robert en legde den brief neer. De sterke geur van den brief maakte hem duizelig en bracht hem Constance's hoofdpijndagen voor den geest.

‘Ik ben in een wespennest geraakt. Hoe werk ik er mij uit,’ was de gedachte, die nu het meest zijn geest vervulde.

Ondertusschen spraken vader en dochter Vermeilen nog lang over hem.

‘Ja, dat is de groote vraag, of hij met dat Haagsche juffertje gelukkig wordt,’ zei de vader.

‘'t Is immers zijn eigen keuze. Waarom heeft hij haar gevraagd?’ vroeg Therese onverschillig.

‘Je kent het meisje en hoe vind je haar?’

‘Ik zou het geen twee dagen met haar kunnen uithouden en hij moet er zijn leven lang mee huizen! - Ik zeg, hij liever dan ik.

Maar het arme moedertje beklaag ik, als zij moet toezien, hoe ongelukkig hij wordt.’

‘Hij is te degelijk voor haar.’

‘Ja, te eenvoudig en te - te ruw misschien!’

‘Noem je hem ruw?’ vroeg de vader verwonderd.

‘Misschien is ruw het rechte woord niet. Te rechtuit; als hij zachter was en slimmer, dan zou hij misschien invloed op haar kunnen uitoefenen. Nu onmogelijk.’

‘'t Zou mij spijten voor hem; hij verdient gelukkig te worden, al was het maar om hetgeen hij voor ons gedaan heeft.’

Therese antwoordde niet en ruimde zwijgend het theegoed weg.

XVII.

De oude moeder Van Berken was in den laatsten tijd erg stil en lusteloos; zij liet Jaantje vrij spel in keuken en huis. Haar breipennen, die anders onvermoeid op en neer gingen, rustten thans uren lang op de tafel, zonder dat de bezige vingers ze opnamen.

Als Robert niet zoo vervuld was geweest van zijn eigen zorgen, dan zou hem de verandering in zijn moeders manier van doen en ook in den gang van het huishouden zeker opgevallen zijn.

Nu at hij haastig zijn maaltijden, om dan dadelijk weer naar zijn kantoor te gaan en merkte niet eens, hoe zij minder goed waren toebereid dan anders; 's avonds zat hij ook nooit meer binnen, niet alleen omdat hij het zoo druk had, maar omdat hij zich onrustig voelde onder haar scherpen blik, die al zijn gedachten en gevoelens scheen te raden, en hij was er niets op gesteld, dat iemand - zijn moeder het allerminste - in zijn gevoelswereld zou lezen. Want hoe langer hoe meer werd het hem duidelijk, dat hij met Constance niet gelukkig kon worden - en dat zijn moeder dit reeds lang te voren had begrepen, maar uit kieschheid zweeg.

Dit bekende hij zich echter nog niet, hij kon het in zijn moeder maar niet goedkeuren, dat zij hem verlaten wilde, te meer nu Constance zulke duidelijke toespelingen maakte op het komen inwonen harer mama.

Hij had toegegeven van in April te trouwen en dan toch een tamelijk lange huwelijksreis te maken. Over het andere plan antwoordde hij niet, maar het bleef hem steeds verontrusten en kwellen en die ontevredenheid gaf zich lucht in een koelen toon tegenover zijn moeder; hij sprak bijna niet met de oude vrouw, die er bitter onder leed, en steeds stiller en afgetrokkener werd.

‘Ik moet weg van hier, ik moet, want ik ben overtollig,’ was het onophoudelijke refrein harer gedachten, dat haar nacht en dag vervolgde, haar geen oogenblik met rust liet en zich hoe langer hoe dieper in haar geest boorde.

Niemand merkte echter iets van haar getob; zoo Therese minder druk was geweest met de nieuwe inrichting van haar huis en allerlei huishoudelijk werk, dat door moeders ziekte was blijven liggen, zou zij zeker wel iets ongewoons aan het rappe, flinke oudje gemerkt hebben, maar Therese was reeds in geen week op het fabriekshuis geweest en verwonderde er zich eigenlijk wel over, dat zij niets hoorde of zag van mevrouw Van Berken, maar het was haar vaste besluit, zich met op te dringen en alleen bij de familie te komen, als men haar hulp noodig had en er om vroeg.

Toen op den Zaterdagmorgen Robert zich in den namiddag gereed maakte voor zijn reisje naar Den Haag, kwam zijn moeder op bijna angstige wijze naar hem toe, en vroeg òf hij eindelijk werk wilde maken van haar huisje in Vlasveld.

Hij werd ongeduldig en stampvoette van prikkelbaarheid.

‘Valt u mij daar ook al mee lastig!’ riep hij op harden toon uit, ‘ik heb zeker nog geen zorgen genoeg aan het hoofd, dat u ze nog moet vermeerderen. Als u mij zoo graag verlaat, huur het huis dan maar en laat mij alleen! U weet toch wel, dat wij pas in April trouwen, wat voor haast is er nu bij?’

Hij schaamde zich zelf over zijn ongewoon scherpen toon tegenover zijn moeder, maar hij

[p. 347]

ook was zich zelf niet meer. De oude vrouw antwoordde niet, maar zag hem wezenloos aan; hij kuste haar verstrooid en met de woorden: ‘Doe wat u niet laten kan! Ik moet weg, 't is hoog tijd,’ liep hij het huis uit en stapte in zijn jachtwagentje, dat hem naar het station moest brengen.

Juffrouw Van Berken stond onbeweeglijk hem na te zien, toen ging zij op den eersten den besten stoel zitten en liet de handen in den schoot zinken.

't Was toch zoo donker en grauw in haar hoofd, zij kon geen twee gedachten aan elkander verbinden. Eén ding was haar alleen duidelijk, zij kon hier niet langer blijven, anders zouden die vrouwen haar wegjagen, en zij zou moeten rondzwerven zonder dak, want zij was overtollig.

Zij moest zelf maar zien wat zij deed, had Robert haar gezegd; nooit had hij, die altijd zoo'n eerbiedige zoon was geweest, haar zoo hard en zoo bits toegesproken; als het zoo reeds begon vóór zijn huwelijk, hoe zou het dan later gaan, wanneer die twee vrouwen zich hier hadden gevestigd voorgoed?

Zij wond zich hoe langer hoe meer op, haar geest was verzwakt door weinig slapen, bijna niet eten en door het altijd stil verkroppen van haar leed. Zij zag vóór haar uit den grond oprijzen die deftige gestalte van de dame in het zwart, met haar geschilderd gezicht en haar wuivende handen, die zich naar haar uitstrekten of het klauwen waren; de ringen schenen reusachtige haken, die zij naar haar uitwierp.

Het koude zweet brak haar uit de poriën, zij hijgde naar lucht en kon niet opstaan; zij wist niet of zij sliep dan wel waakte, maar als een nachtmerrie vervolgde het spookbeeld haar. Zij zag het naderkomen, zij voelde de scherpe nagels in haar hals, zij hoorde een stem krijschen:

‘Weg van hier, weg! Je hoort hier niet, je bent overtollig - versta je, overtollig!’

En toen met de kracht der wanhoop sprong zij op, zwaaide met haar handen om het afschuwelijke spooksel kwijt te raken en gilde toen:

‘Ja, ja, ik ga reeds! ik ga reeds! Laat me los!....’

Niemand hoorde haar; beneden in de keuken zong Jaantje, onder het schrobben, haar hoogste lied. De werkster was op zolder bezig; niemand zag hoe zij, zoo hard als haar oude beenen het haar toelieten, de kamer uitliep en de achterdeur uit - telkens keek zij om òf het schrikbeeld van haar vijandin haar niet op de hielen volgde.

Zij ging den tuin en het bosch door, zonder hoed, zonder mantel, op pantoffels, in den kouden Novembermist; haar grijze haren vielen kil en klam van onder haar mutsje uit; de duisternis begon te vallen, maar zij vluchtte door, altijd, zooals zij meende, vervolgd en bedreigd door de wuivende handen van Constance's moeder.

Hoe lang zij liep wist zij niet, steeds verder en verder kronkelde zich het voetpad door het veld en door dennenbosschen. Er viel regen uit de lucht en doorweekte haar kleederen, de grond was drassig en zij bleef steken; haar eene pantoffel zakte in den modder en steeds vermeerderde haar doodsangst.

Het was de waanzin, die haar vervolgde en zich van haar helderen geest had meester gemaakt; zij kon niet verder en haar angst steeg nog altijd, zij voelde, dat men haar aangreep en zij gilde met haar gebroken oude stem zoo hard zij kon:

‘Help, help! Ik ga immers, heen - ik kom niet terug! Verwond mij niet en Robert ook niet - of maak mij dood en laat hem leven.’

Die haar had aangegrepen, was een boer uit den omtrek, met zijn zoon van zijn werk komend en naar huis terugkeerend.

Zij hadden die kleine gestalte in wonderlijke bewegingen over het zandpad - dat nu in een slijkpad veranderd was - zien dwalen en door den mist waren zij vlak achter haar gekomen, kort nadat zij haar 't eerst gezien hadden.

Zij hoorden haar erbarmelijk geschreeuw en wanhopend hulpgeroep, en grepen haar met hun ruwe handen onzacht aan; zij trachtten haar te herkennen, maar in het flauwe licht van de schemering bemerkten zij alleen met een oude vrouw te doen te hebben. Het kostte den boer weinig moeite haar meester te worden; hij nam den lichten last onder haar angstgehuil op zijn sterke armen, en gaf zijn gereedschap aan den jongen te dragen.

‘Hoe heet je, moedertje, wat doe je hier?’ zei hij, maar zij bleef slechts roepen:

‘Zij vervolgt mij, zij wil ons vermoorden! O, haar handen, haar handen, laat mij los!’

De mist loste zich in een vrij harden regen op, de wind begon over de velden te gieren, en de baas zich tot zijn zoon wendend zeide:

‘Ik kan het oude mensch hier niet laten in weer en wind; zij is niet goed bij het hoofd zeker - wij zullen haar naar huis brengen.’

‘Zeker is zij uit het ziekenhuis ontsnapt,’ meende de jongen; hij bedoelde een inrichting voor zenuwlijders, halfweg tusschen Doornhage en Vlasveld gelegen.

‘Ja, maar ik draag ze nu naar huis! Dan kunnen wij verder zien.’

De schrik en de koude hadden het ongelukkige oudje nu geheel verlamd en verstijfd; zij lag bewusteloos in de armen van den boer, die haar naar zijn op vijf minuten afstands gelegen huis bracht; de boerin zag eerst vreemd op, maar toen haar man haar het geval verteld had, legde zij haar in de bedstede en trachtte op alle wijzen de levensgeesten op te wekken.

XVIII.

De oude vrouw was zeker reeds een uur weg, toen Jaantje met het theewater in de huiskamer kwam en verwonderd rondzag; de breikous en de sleutelbos lagen op tafel, de kachel was uit, de deur stond open en nergens iets van de oude juffrouw, maar Jaantje - niet van de snuggersten, dacht:

‘De juffrouw is boven; zal ik de kachel nu moeten aanmaken of niet?’

Er werd juist gescheld; het was het bakkersmeisje, en er had een vrij lang gesprek aan de deur plaats. Terugkeerend met het brood, keek zij even in de huiskamer, maar deze was nog altijd even koud, donker en ledig.

Zij ging naar de keuken en trof daar de werkster aan, die juist van boven kwam.

‘Is de juffrouw boven?’ vroeg zij.

‘Wat mankeert je, kind? Wat zou de juffrouw boven doen? Ik ben den heelen middag daar aan het werk geweest, maar ik heb niemand gezien.’

‘Waar is zij dan toch? De huiskamer is heel leeg en de kachel is uit.’

‘Misschien een loopje doen.’

‘Dan zegt zij het toch altijd. Ik wist niet eens, hoeveel brood ik moest nemen.’

‘Misschien is zij in slaap gevallen. Het goeie mensch is dezer dagen nogal doezelig, niet zoo kras als anders. Zij wordt oud, zei ik gisteren nog aan mijn man, 't is of de fut er uit gaat, nu hier een andere baas komt.’

‘Maar wat moet ik nu doen, Betje?’

Er heerschte een sombere atmosfeer in huis, iets als de voorbode van ongeluk en smart, dat de vrouwen onwillekeurig vervulde.

‘Ga nog maar eens kijken!’ zeide Betje.

‘Ik ben bang!’ huilde Jaantje.

‘Dom, kind, waarom zou je bang zijn? Misschien is de juffrouw wel in de mooie kamer of bij mijnheer op het kantoor.’

Zij gingen naar voren en staken het licht op, maar er was niets te vinden, hoe zij ook zochten in alle kamers.

Nu begon ook Betje ongerust te worden.

‘Misschien is zij niet wel geworden en ligt zij in bed,’ zeide zij, en op den voet door Jaan gevolgd, liepen zij naar boven.

Maar ook alle slaapkamers waren ledig, zolder en kelder werden doorzocht, alles vergeefs. Jaantje stond te klappertanden van schrik en angst, en ook Betje was allesbehalve op haar gemak.

‘Maar is zij niet met mijnheer meegereden?’ vroeg zij ten einde raad.

‘Neen, neen! Ik heb duidelijk gezien, dat mijnheer alleen wegreed, en Jacob is al lang met het rijtuig terug - ik heb hem wel gehoord.’ ‘Ga hem maar eens vragen, en als zij er niet is, loop dan gauw naar het dorp en vraag bij juffrouw Vermeilen of zij daar niet is.’

Blijde het ongelukshuis te kunnen ontsnappen, wipte Jaan weg, en na van den koetsier gehoord te hebben, dat hij niets van de oude juffrouw wist, holde zij den weg af naar het dorp en klopte bij Therese tegen de ruiten als een bezetene.

‘Mijn hemel, wat zijn die schoolkinderen weer aardig,’ zeide Therese, die druk bezig was met het Zaterdagsche huiswerk; zij was alleen, haar vader was op de fabriek.

Op hetzelfde oogenblik echter werd er hard gescheld, en meteen op de huisdeur geslagen; de schrik sloeg haar om het hart.

‘Doe open, doe open!’ hoorde zij door de deur roepen, en haar eerste gedachte was: ‘Vader is een groot ongeluk overkomen.’

Doodsbleek opende zij de deur en zag Jaantje met verwarde haren en verwilderde oogen voor haar staan; zij dwong zich tot kalmte en vroeg half lachend:

‘Wat bezielt je toch, Jaan, zoo'n drukte....’

‘Is de oude juffrouw hier?’ hijgde zij ademloos.

(Wordt vervolgd.)