De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16

Allerlei.

De chrysanthemums. -

In dezen donkeren tijd van het jaar, nu bijna alle andere bloemen zijn verdord of bevroren, ziet men overal, voor de vensters van woonhuizen en in de uitstallingen der bloemisten, de bloem, die zoozeer in de mode is geraakt, dat haar ter eere zelfs afzonderlijke tentoonstellingen worden gehouden: de chrysanthemum,

Tot het plantengeslacht van dezen naam behooren ook wel een aantal soorten, die bij ons in het wild voorkomen, maar deze zijn meest onder andere namen bekend. De eigenlijke chrysanthemum, wier Grieksche naam niets anders dan goudsbloem beteekent, is afkomstig uit Japan. Daar is zij in hooge eere, daar bestaan reeds lang groote landhoeven voor haar kweeking, daar dient zij veelvuldig als model voor kunstenaars en schilders, daar werd zelfs in 1876 door den keizer een ridderorde ingesteld, die haar naam en waarvan het insigne haar afbeelding draagt.

Wanneer deze plant naar Europa is overgebracht, is niet met zekerheid te zeggen. De Engelschen beweren, dat een Engelschman de chrysanthemum reeds in de 13e eeuw naar zijn land heeft gebracht, maar Engelsche beweringen zijn vooral in den laatsten tijd nogal eens onbetrouwbaar gebleken. Daarom kan wel waar zijn wat de Franschen zeggen, dat een Marseillaansch scheepskapitein, Pierre Blancard, in het jaar 1789 het eerste chrvsanthemum-stekje meebracht uit China of Japan.

Een tijd lang werd zij wel voortgekweekt, maar in kleinen kring: het Fransche volk had in den tijd der revolutie en onder Napoleon wel aan ernstiger dingen dan aan bloemen te denken. Doch in het jaar 1826 kwam zekere Vernet te Toulouse op de gedachte, de plant, in plaats van door stekken en afleggers, door zaaiing te vermenigvuldigen. Het zaad kwam goed op, en - een verrassing - niet één, maar vijf of zes verschillende verscheidenheden ontstonden.

Tien jaar later had men reeds 30 verscheidenheden gewonnen en twintig jaar daarna 300. Nu is het aantal variëteiten tot duizenden vermeerderd, en een chrysanthemum-deskundige mag wel iemand met een stalen geheugen en scherpe opmerkingsgave zijn.

Het is bijna ongelooflijk, hoeveel veranderingen de vorm, de kleur en de grootte der bloem door voortdurende kweeking hebben ondergaan: letterlijk alle denkbare tinten zijn onder haar te vinden, en zoowel kleine als groote bloemen, enkele als gevulde, met stijve, gekrulde, opgerolde, in elkaar gedraaide of slap afhangende bloemblaadjes zijn op de tentoonstellingen te zien.

Alleen, ook bij de chrysanthemum is nog niet bereikt, wat de rozenkweekers reeds zoo lang tevergeefs zoeken: de blauwe kleur.

Maar tegen dat die gevonden is, zal de mode wellicht veranderd zijn en een andere plant de aandacht der kweekers en liefhebbers hebben in beslag genomen. Toch zal deze Aziatische goudsbloem daarom altijd een bijzondere plaats blijven innemen, omdat zij midden in het koudste gedeelte van den winter bloeit.

Als een merkwaardigheid kan ten slotte worden vermeld, dat op de groote chrysanthemum-tentoonstelling, voor enkele weken te Parijs gehouden, een tweetal nieuwe verscheidenheden waren, die den naam droegen van ‘Transvaal’ en ‘President Kruger.’

Wat doet men met al de spelden? -

De grootste speldenfabriek bestaat te Birmingham in Engeland. Deze vervaardigt 37 millioen spelden in één dag. De overige speldenfabrieken in Engeland leveren ongeveer 19 millioen dagelijks, wat voor Engeland alleen reeds een getal vertegenwoordigt van 56 millioen. In Frankrijk vervaardigt men dagelijks ongeveer 20 millioen, in Duitschland en andere landen zoowat 10 millioen per dag, zoodat de speldenfabrieken in geheel Europa te zamen ongeveer 86 millioen dagelijks leveren. Bij de gedachte aan dit ontzettend groot getal vraagt men zich onwillekeurig af: ‘Wat doet men met al die spelden?’

Het kleinste aantal wordt gebroken of bij het gebruik bedorven, de meeste echter gaan verloren. Er is wel niets, wat in het huishouden zoo veel gebruikt wordt, en waarop men toch zoo achteloos is, als de speld. Een speld is zóó klein en waardeloos, dat de armste menschen zich gewoonlijk niet eens de moeite geven, te bukken om ze op te rapen. Als er nu in elk huishouden slechts weinige op deze wijze verloren gaan, dan kan men wel nagaan welk een groot getal dit te zamen vertegenwoordigt. Rekent men de bevolking van Europa op 320 millioen, dan hoeft slechts één vierde van de bevolking één speld dagelijks te verliezen, om het verbruik van 80 millioen spelden te dekken. Dit verlies aan spelden vertegenwoordigt maar even de som van ruim 12.000 gulden daags.

Het vervaardigen van spelden geschiedt natuurlijk veel sneller, dan men tellen kan. De machines, die men daartoe gebruikt, zijn zeer practisch ingericht: zij snijden de spelden in de gewenschte lengte, geven elke speld haar kop, spitsen en maken haar glad, en steken ze zelfs in het papier, zooals zij in den handel komen, en dat alles gaat met een zoo ongelooflijke snelheid, dat men, als men de machine in werking ziet, zou gelooven dat ze leeft.

het crystal palace,
Gezien van de plaats waar het vuurwerk werd afgestoken.