De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16

Bij de Platen.

Een molen in het Zwarte Woud.

De naam Zwarte Woud roept onwillekeurig een beeld van nare somberheid voor den geest, en toch is niets meer in strijd met de werkelijkheid. Natuurlijk is het landschap er heel anders dan in het vlakke Nederland, maar het is er allesbehalve doodsch en verlaten. Integendeel, de heldere huizen, de schilderachtige kerkjes en lachende villa's vormen een aangename afwisseling van vriendelijke blankheid met de donkere partijen der statige pijnboomen, der machtige beuken en gespierde eiken, de woudreuzen van Middel-Europa. Het Zwarte Woud is ook rijk aan beken en riviertjes, en van dit water trekken de nijvere bewoners partij als beweegkracht voor hun molens.

Een aardig kijkje biedt onze gravure op bladz. 196: de molen en het molenhuis, van voren en van achteren door hooge boomen ingesloten, en op den achtergrond de verspreide huizen en een slanke torenspits, - beeld van stillen vrede en godsdienstzin.

Aan het Vierwoudsteden-meer bij Lucern. -

Zwitserland is het land der bergen en der meren. Een der mooiste, zoo niet de mooiste streek is het Vierwoudsteden-meer met zijn omgeving, zoo genoemd naar de vier woudkantons: Lucern, Uri, Schwyz en Unterwalden, die het insluiten. Dit meer, dat in rijkdom van vergezichten, in schoonheid en grootschheid alle andere Zwitsersche meren overtreft, bestaat uit niet minder dan zeven waterbekkens, die zich naar alle richtingen uitstrekken. Aan zijn oevers liggen de Rigi en de Pilatus, de meest bekende der Zwitsersche bergen, en de schilderachtige stad Lucern, een groot vreemdelingenkwartier, welks talrijke hotels, pensions en villa's gedurende het reisseizoen zoo overvol zijn, dat men er nauwelijks een onderkomen kan vinden. Van Lucern uit kan men met de stoomboot tochtjes maken naar alle bochten en hoeken van het meer, waarbij men de verrukkelijkste vergezichten heeft op de wazige bergen van rondom. In de nabijheid van Lucern krimpen de bergen tot heuvels, die met ooftboomen, dorpen en villa's zijn begroeid en wondermooi afsteken tegen de groene kleur van het water.

De grootste lengte van het meer bedraagt 37 kilometer, de grootste breedte 17½, de oppervlakte 113 vierkante kilometer, de grootste diepte 205 meter, de gemiddelde hoogte van den waterspiegel boven de zee 37 meter. Het meer is rijk aan visschen, vooral forellen. Geheel dichtgevroren is het meer sedert menschenheugenis niet geweest. Als het er stormt, vooral wanneer de ijzige Föhn blaast, is het Vierwoudsteden-meer een der ge vaarlijkste bergmeren.

Het verkeer is zeer levendig en wordt onderhouden door niet minder dan twaalf groote stoombooten en een groot aantal zeilschepen en roeibooten. Een tochtje van Lucern naar Flüelen, van de met heuvels omkranste oevers van het meer van Lucern tot de bergachtige omlijsting van het Urnermeer, is met zijn afwisseling van grootsche, idyllische en romantische tafereelen en de heerlijkste landschapgezichten misschien het mooiste tochtje in Zwitserland. Drie spoorwegen van Zürich Olten en Bern bereiken bij Lucern het meer; de St.-Gothardbaan volgt van Brunnen tot Flüelen den rechteroever van het Urnermeer, terwijl een tandradbaan de toeristen naar den Rigi voert.

Voeg bij al dit natuurschoon de merkwaardige geschiedkundige herinneringen, die aan het Vierwoudsteden-meer zijn verbonden. Aan den voet van den Rigi ligt Küsznacht, waar Willem Tell uit een hinderlaag den Oostenrijkschen landvoogd Gessler doodschoot. Aan den voet van den Seelisberg, aan den linkeroever van het meer, ligt Rüttli, een kleine, groene weide, waar in den nacht van 7 op 8 November 1307 de 33 mannen uit Uri, Schwyz en Unterwalden bijeenkwamen en het verbond der drie kantons stichtten, aldus den grondslag leggend tot het Zwitsersche eedgenootschap. Noordwaarts, rechts van het meer, ligt de Tellsplatte, met een kapel op een klip, aan de helling van den Axenberg, waarin Tell's geschiedenis is afgebeeld en gebouwd op de plaats, waar, volgens het verhaal, Tell uit het vaartuig van Gessler sprong. Te Altorf eindelijk, waar de Reuss in het meer uitwatert, staat op de plaats, waar Tell zijn zoon den appel van het hoofd schoot, een pomp met het standbeeld van Tell en honderd schreden verder een andere pomp met het standbeeld van den landvoogd Gessler.

De H. Fiacre. -

De H. Fiacre, een zoon van Eugenius IV, koning van Schotland, bracht op weg naar Rome een bezoek aan den H. Faron, den vromen bisschop van Meaux, die hem het kluizenaarsleven aanried en hem een woning ten geschenke gaf op het grondgebied van Breuil, dat den bisschop toebehoorde. De deugden en mirakelen van den H. Fiacre trokken een zoo grooten toevloed van menschen, dat zijn kluis te klein werd en hij den H. Faron verlof verzocht die te vergrooten. Deze stond hem zooveel grond toe als hij op één dag zou kunnen omspitten, op voorwaarde dat hij het terrein met een sloot omgaf. De Heilige begaf zich biddend aan het werk. En o wonder! naarmate hij met zijn schop vorderde, vielen de boomen, werd de grond vanzelf omgewoeld en de sloot vanzelf gegraven.

Een vrouw, Becnaude geheeten, beschuldigde hem van tooverij, waarop de H. Faron hem gelastte zijn werk te staken. De Heilige ging weenende op een steen uitrusten, en zie, de steen werd week en kreeg het afdruksel van zijn lichaam. De bisschop van Meaux erkende toen de verdiensten van den H. Fiacre en loofde God. (De steen, het voorwerp van het wonder, is bij het graf van den Heilige in de kerk geplaatst.)

Toen de vader van den H. Fiacre gestorven was, kwamen afgezanten hem de kroon aanbieden, maar hij weigerde ze. Eenigen tijd later stierf hij in geur van heiligheid den 29en Augustus 670, en de wonderen, op zijn graf gewrocht, deden zooveel geloovigen toestroomen,- vooral uit Parijs, dat er een rijtuigdienst werd ingesteld, die uit de rue Saint-Antoine vertrok. Deze rijtuigen waren de eerste, die te Parijs gehuurd werden; vandaar de naam fiacre.

Ménage zegt in zijn Dictionnaire étymologique dat die rijtuigen zoo genoemd werden naar een afbeeldsel van den H. Fiacre, dat een herberg in de rue Saint-Antoine, waar het eerst die soort rijtuigen gehuurd werden, tot uithangbord diende.

Koningen en koninginnen van Frankrijk gingen het graf van den H. Fiacre bezoeken. De H. Vincentius à Paulo en de H. Franciscus van Sales, wiens ex-voto boven het graf geplaatst is, deden er een pelgrimstocht heen.

De revolutie heeft de oude bedevaartsplaats doen verdwijnen, maar het graf is naar de parochiekerk overgebracht, waar het vereerd wordt en jaarlijks een groot aantal geloovigen trekt, die er buitengewone gunsten verkrijgen.

De schilderij van Paupion verbeeldt op gelukkige en sobere wijze de mooie legende van den Schotschen koningszoon, wiens feestdag op den 29en Augustus gevierd wordt.