Allerlei.
De influenza vóór 300 jaar. -
In het jaar 1580 vertoonde zich in verschillende landen van Europa een besmettelijke ziekte, die in haar verschijnselen met de hedendaagsche influenza overeenstemt. Zij had zich te voren nooit vertoond en werd, daar zij vooral door de Spaansche soldaten werd verbreid, de Spaansche pip genaamd. Het woord pip is, zooals bekend is, de naam van een ziekte, die allerlei vogels en vooral kippen aantast. Een Pommersch geschiedschrijver maakt in zijn dagboek daarvan op de volgende wijze melding: In den herfst is ook een vreemde, snel zich verspreidende ziekte, epidemia lues of Spaansche pip genaamd, niet alleen in deze landen, maar over de geheele wereld, zoover men daar bericht van heeft, plotseling opgekomen, veel gelijkende op koorts. In het bijzonder zet zij zich vast in het hoofd en de borst en veroorzaakt veel hoesten.
De meeste menschen, jonge zoowel als oude, worden aangetast, en geen stad, dorp of huis blijft vrij. De meesten zijn echter weer genezen, vooral, die zich onthielden van veel medicijnen en aderlatingen.