Uit den Spaansch-Amerikaanschen oorlog.
Het verloop van den bloedigen strijd heeft, helaas, alweer bewezen dat in onzen tijd van geperfectioneerde vernielingstuigen geen moed, geen dapperheid of doodsverachting meer in staat is, de overmacht het hoofd te bieden. Alles komt aan op het grootste aantal wel uitgeruste troepen, op de beste bewapening, op de zwaarste kanonnen en de sterkste pantserschepen, en daar die strijdmiddelen alleen te krijgen zijn voor veel geld, hangt het er maar van af, wie over den best gespekten buidel beschikt. Uit dit oogpunt beschouwd, was het van den beginne af gemakkelijk te zeggen dat het verarmde Spanje het onmogelijk tegen het schatrijke Amerika kon volhouden.
Het was dan ook een allesbehalve ridderlijke strijd, dien de machtige republiek ondernam, toen zij, na lang in het geniep de Spanjaarden op Cuba bestookt te hebben, zonder oorlogsverklaring de Spaansche schepen aanviel. Het is een oorlog, waarbij zij, ondanks haar overwinningen, weinig eer heeft ingelegd, terwijl daarentegen Spanje bij al zijn rampspoed den troost heeft, dat zijn heldhaftige zonen den ouden roem van hun vaderland hebben opgehouden.
aguinaldo,
Aanvoerder der opstandelingen op de Philippijnen.
Wie kon van hen vergen dat zij met hun gebrekkige verdedigingsmiddelen de vervaarlijke Amerikaansche zeekasteelen en de overmacht van troepen en kanonnen, die zij op Cuba aan land zetten, zouden tegenhouden? Onze gravure geeft een denkbeeld van de geduchte Amerikaansche strijdmacht, daar zij ons getuige doet zijn van de inscheping der zware stukken geschut, die bestemd waren, de Spanjaarden onder hunne vernietigende bommen te verpletteren. Het gezicht alleen van die moordtuigen doet ons gruwen van den oorlog, die nogal heette ondernomen om den wille der menschheid!
In dit nummer vindt men ook het portret van Aguinaldo, den aanvoerder der opstandelingen op de Philippijnen, door de Amerikanen zelf daarheen teruggebracht van Hongkong, waar hij zich ophield sinds het verdrag van Biancaboto, dat een einde maakte aan den laatsten opstand. De Amerikanen zagen er dus geen gemoedsbezwaar in, gemeene zaak te maken met een opstandeling, die het woord schond, door hem gegeven, van namelijk niet meer de wapenen tegen Spanje te zullen voeren.
Het is bekend dat Aguinaldo, zelf vrijmetselaar evenals een groot aantal van zijn medestanders, eenvoudig het werktuig is van de vrijmetselarij, die er sinds lang op uit was, de Philippijnen aan den invloed van de kloosterorden te ontrukken, die sinds eeuwen tot welzijn der bevolking daar werkzaam waren.