De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 15

Herinneringen van een dienstmeisje,
door Mathilde.
(Vervolg.)

‘Nu, Marie, dank u wel voor de moeite, hoor! En complimenten aan mijn zuster! Is Alida uit van avond? Nu, dan moet ge maar heel gaaw naar huis gaan, anders heeft mevrouw verlet om u. Daar hebt ge nog een tramkaartje en wel thuis.’

Er was niets aan te doen, Marie kon niets anders, dan zoo spoedig mogelijk weggaan; mevrouw liet haar uit en riep haar toe:

‘Trek de deur achter u dicht!’

Toen kwam ze nog even binnen om mij te zeggen:

‘Nu Geertje, eet maar op uw gemak en dan zal ik u boven brengen naar uw kamertje.’

Mijn koffer kwam in dien tusschentijd en mevrouw liet hem door den kruier nog twee verdiepingen hooger dragen, naar hetgeen mijne kamer zou worden.

't Was een aardig vertrekje, net behangen, met een helder bed en een withouten waschtafeltje; op den grond lag een frisch en aan de muren hingen een paar godsdienstige platen.

‘Ga nu maar slapen! Hier staat de wekker! Ik heb hem op halfzeven gezet; zorg dus dat gij om zeven uur beneden zijt. De kinderen moeten om acht uur naar de kerk en dan naar school en mijnheer om kwart voor negenen naar zijn kantoor. Als gij er op gesteld zijt 's morgens ook naar de kerk te gaan, dan kunt gij om halfzeven er heen, maar dan moet gij natuurlijk om zes uur op.’

Ik stond een beetje suf te kijken.

‘Morgen hoeft het natuurlijk niet,’ zei mevrouw goedig, ‘gij moet het ook zelf weten. Ik laat er u heel vrij in; maar ik zie graag dat meisjes godsdienstig zijn. Ze hebben den zegen van onzen Lieven Heer zoo noodig. Dan zal ik u morgen alles uitleggen van het werk. Nu zijt gij veel te moe en te verreisd.’

Ik was werkelijk moe en sliep aan één stuk door totdat de wekker mij om halfzeven verschrikt in de hoogte liet springen. Het was nog stikdonker, maar ik haastte mij de lucifers te zoeken, de kaars aan te steken en mij aan te kleeden.

Beneden gekomen in de huiskamer, was mevrouw er reeds met de oudste jongejuffrouw van zestien jaar; zij gaf mij toen aanwijzingen over het aanmaken van de kachel, het stof afnemen, het klaarzetten van het ontbijt en zoo meer.

Ik was nog slaapdronken, maar deed toch mijn best; mevrouw en hare dochter waren zeker niet later opgestaan dan ik. Mevrouw maakte de boterhammen van de kinderen, voor het ontbijt en om mee te nemen voor twaalf uur; de jonge juffrouw zette thee, en het ging zoo vlug en geregeld, dat om halfacht, toen de vier andere kinderen naar beneden kwamen, - drie waren op het pensionaat - alles in orde was.

Precies vijf minuten vóór achten gingen de kinderen, na ontbeten te hebben, met de jongejuffrouw naar de kerk; mevrouw ruimde alles op en ging toen met mij naar boven om de slaapkamers in orde te brengen.

Nadat de jongejuffrouw thuis was gekomen, gaf mevrouw mij nog eenige lessen:

‘Hoor eens, Geertje,’ zeide zij, ‘'t is hier een eenvoudig burgerhuishouden - ik hoor van Marie, dat gij het bij de familie Van Metoren zoo deftig gewend waart....’

Wat deed die Marie toch ook zulke stukjes te vertellen!

‘.... maar zoo gaat hot hier niet. Wij geven geen dineetjes, wij leven alleen voor de kinderen en ik wil niets liever, dan u ook als lid van mijn gezin te beschouwen - maar daarvoor is het ook noodig, dat gij onze belangen als uwe eigene beschouwt en gij aan ons houdt en niet aan anderen, begrijpt ge mij?’

‘Ja, mevrouw,’ antwoordde ik onderdanig.

‘Hier in de buurt wonen allerlei soort van menschen en ook dus allerlei soort van meiden. Reeds drie meisjes van mij zijn weggegaan, alleen omdat zij te veel praatjes hielden aan de deur, en dat wil ik volstrekt niet. Ik hoop dat ge hier goeie vriendinnen zult krijgen, met wie gij op tijd uitgaat en op fatsoenlijke manier plezier maakt. Gij kunt ze zelfs in de keuken ontvangen en met haar een kopje thee drinken, maar met de meiden uit de buurt heb ik niet graag, dat gij u inlaat. Gij zijt een braaf, net meisje van fatsoenlijke familie. Ik zal mijn best doen, dat gij het ook blijft, maar dan moet gij ook met mij meewerken.’

Ik begon te weenen; ik wist zelf niet waarom, en mevrouw ging vriendelijk voort:

‘Nu, maak u maar niet overstuur. Ik heb alle hoop dat het goed zal gaan. Praat geen woord beneden, al zeggen ze ook wat tegen u. 't Is beter dat ze u stuursch, dan al te vriendelijk noemen. Zij zullen u tegen ons opstoken, allerlei staaltjes van ons vertellen, maar bedenk: ‘Wiens brood gij eet, wiens woord gij spreekt!’

Precies hetzelfde had onze Ant mij ook gezegd, voor ik heenging.

‘Trui, Trui! Wat er ook is, trek partij voor uwe meesters. Geloof me, dat is niet alleen plicht, maar ook het verstandigste wat gij doen kunt. Die kameraden geven u geen eten en geen loon, en geen goeie getuigen, als ge door hun schuld uwe betrekking kwijt geraakt.’

Toen ik aan Ant en aan huis dacht, begon ik nog harder te weenen; er werd gescheld, en ik moest met mijn betraand gezicht de deur opendoen.

Mevrouw wees mij, hoe ik mij veel in het trappenklimmen kon verlichten, door het mandje, dat aan een ijzerdraad op en neer kon worden getrokken, beneden te laten vullen.

Het was de groenteboer, en nu zond mevrouw mij naar beneden om naar worteltjes te zien; nauwelijks stond ik voor de deur, of ik werd omringd door een half dozijn dienstmeisjes, die met haar mandjes in de hand rondom de groentekar stonden, zoo op haar gemak, alsof zij renteniersters waren.

De meesten zagen er niet heel smakelijk uit, zonder muts, met hoog opgestoken Fedora-haar en ponnies of de mutsjes op één oor, vuile boezelaars en gore japonnen aan; eenige hielden kleedjes in de hand om te kloppen, de meesten troffen mij door haar brutale oogen en giegelende manieren.

Een enkele nette was er ook bij, maar die bemoeide zich niet met de anderen en stond bij de kar groenten uit te zoeken.

Ik had niets geen lust mij met die meiden in te laten, ik voelde dat ik van een beter soort was en het veel beter voor mij zou zijn, mij bij mijn eigen mevrouw te houden; zij wisten zeker dat ik nieuw was, want zij stonden allen nieuwsgierig naar onze deur te kijken.

Zonder aandacht op haar te nemen, ging ik staan bij de kar en vroeg naar den prijs van de worteltjes.

De vergadering stond in een kring rondom den boer en mij, en toen ging het in koor:

‘Zeg, waar komt ge vandaan?’

‘Hoe heet gij?’

‘Hoe komt ge toch bij dat volk?’

‘Weet gij, wel, dat gij daar geen eten krijgt?’

‘De meiden loopen allemaal van den honger weg.’

‘En ge krijgt maar zoo'n bedroefd beetje loon.’

‘Er is niets geen verval!’

‘De kinderen zijn beesten.’

‘En mevrouw is zoo'n kwaje!’

‘Ze zijn zoo fijn als ik weet niet wat.’

‘Gij zult alle dagen naar de kerk moeten.’

‘Twee-, driemaal.’

‘Als ge niet meekwezelt, dan deug ge niet.’

‘Zij kijkt u op de vingers en laat u nooit uitgaan.’

‘Gij houdt het er nooit vol.’

‘Hoeveel verdient ge?’

‘Schepsels, houdt u daar toch stil!’ riep de nette, bedaarde meid, die ik bij de kar alleen had zien staan. ‘Wat kan het u dan toch schelen, hoe die menschen zijn en hoeveel dit kind verdient of niet verdient. 't Gaat u toch immers geen steek aan!’

Het weenen stond mij weer nader dan het lachen; ik was al zenuwachtig en dat gejengel maakte mij zoo naar, dat ik niets verstond van wat de groenteboer mij antwoordde.

De meisjes lieten zich niet onbetuigd en begonnen te gieren van het lachen over de terechtwijzing, die ze ontvingen.

‘Hoor de fijne Lena eens!’

‘Pak de leuning!’

‘Anders zijt gij ook zoo'n vrome zus niet.’

‘Als de duivel oud wordt, gaat hij onder den preekstoel zitten.’

‘Is dat uwe zorg, zij is uwe dochter niet.’

Leentje sprak niets meer; zij nam haar groenten, betaalde ze en ging weg, terwijl de meiden haar achterna uitjouwden en lachten.

Een oogenblik was de aandacht afgekeerd en ik stond verbaasd over den hoogen prijs, dien de boer mij durfde vragen voor de wortelen.

‘Maar bij ons betalen wij maar zooveel....’ liet ik mij ontvallen, ‘ik geef maar zooveel....’

‘Och kom!’ lachte de kerel, ‘wat weet gij daar nu van! Waarom moet ge nu een armen man, die als ik, fatsoenlijk door de wereld wil komen, een paar centen afpingelen? Uw volk kan het immers veel beter betalen dan ik, arme drommel!’

‘Maar gij moogt niet overvragen.’

De meisjes schreeuwden van lachen; ik vond dat haar stemmen in-gemeen klonken; ik was bepaald vies van haar en ik vond dien boer ook onuitstaanbaar.

‘Daar hebt ge een lekkeren appel van mij en zeg mevrouw dan maar, dat ik zooveel vroeg en gij het voor zooveel minder kreegt.’

‘Maar ik mag toch niet jokken!’

Weer een geschreeuw van de andere wereld.

[p. 139]

‘Wacht maar, over een week spreekt zij anders.’

‘Dan weet zij wat voor vleesch zij in de kuip heeft.’

‘Dat gedierte deugt geen van allen.’

Ik gooide den appel over de kar en zonder de worteltjes liep ik met mijn leege mand, half huilend, naar boven.

‘Wat is er, Geertje?’ vroeg mevrouw.

En snikkend vertelde ik, wat mij overkomen was.

Mevrouw glimlachte.

‘Gij moet u wennen aan de Antwerpsche boeren en de Antwerpsche leveranciers. Daar hebt gij het geld, meer zijn de wortels niet waard en voor minder krijgt gij ze niet. Hij geeft ze er wel voor!’

Beneden werd ik heel leelijk uitgejouwd.

‘Zoo'n dankverdienster!’

‘Zoo'n fleemster!’

‘Zoo'n stroopsmeerster!’

En andere leelijke woorden, die ik niet herhalen wil.

‘Praat gij de mevrouw maar voor! Zij bedriegt u toch, laat u maar op den kop zitten, dan hebt ge plezier.’

‘Dan laat zij u dood werken voor weinig eten en geen geld.’

‘Over een maand spreken wij u nader.’

De groenteboer wierp mij de wortels als het ware in het gezicht en schoof nijdig de kar voort.

Ik maakte dat ik weg kwam en voelde mij eerst veilig, toen ik de deur achter mij had dichtgetrokken. De meiden stonden nog op een hoop te praten en te giegelen; ik zag door het raampje dat aan den overkant op de ruiten werd getikt, om ze te waarschuwen voort te maken, en dan ging er eerst een met looden schoenen, telkens omkeerend en gekheid makend, langzaam weg en toen een ander.

Bij de deur stonden zij nog eens stil om mekaar wat toe te schreeuwen, en dan maakten zij een oneerbiedige beweging naar den kant van haar meesteressen, of een zeer leelijke grimas en dan eerst verdwenen zij heelemaal.

Ik kwam boven en mevrouw lachte mij vriendelijk toe, en vroeg schertsend:

‘Hebben zij u een heelen boel kwaad van ons verteld?’

Ik durfde geen ja of neen zeggen; maar sloeg de oogen verlegen neer.

‘Nu ja, ik begrijp het heel goed en weet er ook alles van, dat gij geen eten krijgt en gij onder de plak zit en een paar maal per dag naar de kerk moet en nooit uit moogt. Wat hebt gij geantwoord?’

‘Niets, mevrouw!’

‘Dat is ook 't beste. Anders zegt gij maar: Ik zal het afwachten en het u dan vertellen. Hoe minder gij u met die meiden bemoeit, hoe beter.’

Ik schrikte er voor naar de deur te gaan, want altijd stond het gezelschap op straat.

Nu eens was het voor de aschbakken, die zij naar beneden hadden gebracht, en waarbij zij zich verplicht achtten de wacht te houden, totdat de vuilniskar hun inhoud had meegenomen; dan was het weer om tot in het eindelooze tapijten en kleeden te kloppen of dan kwam weer 's avonds de melkboer en de bakker. Alles was een voorwendsel om met mekaar te babbelen en op straat te staan, en op ieder voorbijganger aanmerkingen te maken, jongens aan te roepen, in de hoop, dat zij haar na zouden loopen, aan de muts trekken en zoo meer.

Nu was ik, zooals men weet, niet zoo'n heel onnoozel buitenmeisje meer; ik had bij ons op het dorp, om geen heel mooie geschiedenis, mijn kindermeisjesdienst moeten verlaten; later bij de familie Van Meteren en met een kameraad als Cornelia, had ik ook een heelen boel moeten aanhooren, wat niet in den haak was; maar toch, dat er meiden waren zoo verregaande brutaal en lichtzinnig, als die bij ons in de buurt, had ik niet kunnen denken.

Ik voelde mij toch zoo verlaten, nu ik begreep dat ik onder mijn gelijken geen vriendin kon vinden, dat ik mij dien nacht in slaap schreide en gaarne wakker zou geworden zijn in mijn donkere bedstede bij moeder thuis.

IX.

De eerste maanden dat ik in Antwerpen was, geloof ik, dat ik een model-dienstbode was.

Zooals ik vooruit zeide, heb ik plan nauwkeurig alles van mijzelf te vertellen, zooals het werkelijk gebeurde; daarom zal ik het kwaad, dat ik uitvoerde, oprecht bekennen, maar ook wanneer ik iets goeds deed, het even goed, ronduit zonder valsche bescheidenheid zeggen.

Ik deed mijn best zooveel ik kon; 's morgens ging ik eenige malen in de week naar de kerk en maakte dan steeds het goede voornemen, dien dag mijn plichten nauwkeurig te volbrengen.

Dan scheen het of alles vanzelf kwam; mijn werk was als bij klokslag geregeld; het was een druk huishouden, maar mevrouw en de jongejuffrouw hielpen trouw mee en staken flink de handen uit.

De week was om, voor dat ik het wist; elke dag had zijn eigen werk, vandaag werd het zilver gepoetst, morgen deze, overmorgen die kamer gedaan. Zaterdag en Vrijdag waren het schuurdagen of werd de looper opgenomen.

's Zaterdags kwam de schoonmaakster, een net, bedaard mensch, mij helpen; met haar sloeg ik de kleeden uit, zoodat ik die sloeries om ons heen niet hoefde te vragen om hulp.

Nadat de vaten gewasschen waren des avonds, zat ik netjes in de keuken te breien of te naaien; mevrouw hielp mij een katoenen japon knippen en leerde mij die naaien; ik had een stuk linnen van huis meegebracht, daaruit hielp zij mij ondergoed maken; de jongejuffrouw bekortte dan, door voor mij op de machine te naaien, mijn werk.

De menschen waren door en door goed, niets van wat al die meiden mij hadden verteld, was uitgekomen; de kinderen waren niets lastig en heel beleefd.

Van het kleine Liesje hield ik zeer veel; zij was nooit blijder dan als zij bij mij in de keuken mocht eten, en ik vond het dan ook wat gezellig.

Het eten was goed en degelijk, hoewel eenvoudig. Mijnheer was geen brompot; hij bemoeide zich weinig met mij, want alles bezorgde mevrouw, maar als hij iets te vragen had, deed hij het altijd op zeer vriendelijken toon.

Wat het uitgaan betreft, mevrouw gunde mij graag een pleziertje; met de schoonmaakster ben ik eens naar een concert geweest van den Morgenpost in het Paleis voor Volksvlijt en eens naar een tooneelvoorstelling van de Zouaven, waar ik het heel lustig vond.

Aan Marie had ik weinig; ik mocht wel eens bij haar in de keuken thee drinken, maar te zamen uitgaan konden wij niet, omdat zij dan natuurlijk met haar ‘galant’ was en mij er liever niet bij wilde hebben.

Ik vond het ook eigenlijk niets lustig bij haar te zijn. Zij was wel veel netter dan de meiden in onze straat, maar toch voelde ik mij altijd ontevreden als ik bij haar was geweest.

Zij had een mooiere en grootere keuken en zij waren met hun beiden, en dan maar een mijnheer en mevrouw en een zoon om te bedienen; dus had zij minder te doen dan ik en evenveel loon.

Bovendien vertelde zij van alle poetsen, die zij had gehad in den grooten schouwburg en in de Cirk en in het Panopticum; en toen ik ook eens ophaalde van mijn uitgaan, lachte zij spottend en zei, dat alles bij mijn mevrouw aan den fijnen kant moest wezen.

‘Ziet ge, mijn mevrouw is misschien nog meer kerksch dan de uwe, zij heeft ook meer tijd, maar ik lach ze lekker uit; zij preekt ook dikwijls tegen mij - want daar houden ze allebei van, dat zit in de familie, maar ik laat ze praten en doe toch wat ik wil. Als ik uit ben, dan gaat het haar niet aan, waar ik naar toe ben.’

‘En weet zij dat gij een vrijer - ik bedoel een galant hebt?’

‘Dat ik geëngageerd ben? Zeker weet zij dat. Dat volk krijgt alles te hooren. Onbegrijpelijk hoe goochem zij zijn, maar ik hang het haar niet aan den neus. Ik heb het hun nooit verteld.’

‘En heeft zij er u nooit over gesproken?’

‘Wis en waarachtig, dat gaf weer een preek van belang; of ik wel goed dit wist en dat wist; maar mijn ouders wonen hier, en als die het goedvinden, dan heeft geen mevrouw er iets tegen te zeggen.’

De gesprekken met Marie deden mij meer kwaad dan het gebabbel der feeksen van de straat; als ik thuis kwam, was ik den volgenden dag altijd landerig en had moeite mijn gedachten bij het werk te houden; als ik geregeld thuis bleef dan was ik vroolijk en opgeruimd; dus ging ik maar veel minder naar Marie toe en vond het veel lustiger als de kinderen 's avonds met mij in de keuken mochten ganzebord of kaartje spelen.

Ik ging ook heel aardig vooruit; mevrouw liet mij een spaarbankboekje koopen en ik bracht er reeds eenige franken heen en met Sint Nicolaas zond ik moeder een warmen doek en aan de kinderen lekkers.

Neen, ik was heel erg tevreden in dien tijd en zelfs op mijn manier gelukkig; ik voelde niet dat ik ‘onder de plak’ zat, zooals de meiden van de buren mij naschreeuwden.

Zoo was het Februari geworden en de dagen werden langer, en toen begon ik toch wel eens te verlangen met een kameraad van mijn leeftijd te gaan wandelen en soms eens stil te zitten zonder iets te doen.

Met Februari waren een paar van die schreeuwleelijkers uit de buurt weggegaan en vervangen door anderen; ik kon het aan haar merken, dat zij nog niet zoo met de anderen meededen en zich een beetje terugtrokken; anderen daarentegen waren er dadelijk heel wel mee en deden mee als de rest.

Achter mijn keuken was een klein plat dak, dat door een hekje van dat der buren gescheiden was. Dit bovenhuis had den heelen winter leeggestaan en nu waren er nieuwe menschen gekomen, ook met één enkel dienstmeisje, dat er netjes uitzag.

Wij groetten elkander en zij begon een praatje te maken; zij had het over de buurmeiden, dat het zulke nare spoken waren en dat zij zich niet met haar wilde ophouden; zij leek vrij bedaard en vertelde, dat zij bij een dame alleen woonde, die erg precies en lastig was.

Den volgenden morgen spraken wij elkander aan de deur; zij scheen nogal van praten te houden en had het over allerlei dingen, van haar ouders, haar broers en zusjes; toen werd zij naar boven geroepen en ik ging ook weg, maar op het plat zetten wij ons praatje voort.

Zoo kregen wij langzamerhand de gewoonte met elkander te praten; eerst ging het onder het werk door en toen later kwamen wij wel eens, zonder dat wij iets op het plat hadden te doen, alleen om samen te praten. Ik begon mijn werk later af te krijgen, maar mevrouw scheen het niet te merken of zei er niets van.

Zij merkte wel dat ik aan Rika kennis had, maar zij kende haar mevrouw en wist dat het een zeer nette, vrome dame was, en dat die ook een meid moest hebben van fatsoenlijke afkomst.

Die mevrouw vroeg toen aan mijn mevrouw of wij eens samen mochten wandelen; haar meisje stond ook zoo op zichzelf evenals ik, en mevrouw stond het gaarne toe.

's Zondagsmiddags gingen wij te zamen uit en Rika nam mij mee naar haar ouders, die in de Potgieterstraat woonden; haar vader was schoenmaker en 't leken erg nette burgermenschen, maar zoowel Rika als haar oudere zusters waren, evenals de meeste Antwerpsche meisjes, erg ijdel op haar japonnen.

't Duurde niet lang, of ze begonnen mij uit te lachen over mijn eenvoudige kleeding.

Mevrouw had mij een capothoedje van haar zelf gegeven, dat er nog heel goed uitzag en zeide dat het veel liever en netter stond dan de groote flappen van andere meisjes; dan had ik een donkerblauwe japon en een zwarten mantel aan, zoodat ik er heel stemmig uitzag.

Rika's moeder was altijd ziekelijk, maar er was een tante in huis, die vroeger kamenier geweest was bij een gravin in Brussel, en deze had niets dan mooie kleeren in het hoofd; de vader was heel eenvoudig en deed mij aan mijn eigen, goeden vader-zaliger denken.

Den eersten keer dat zij mij zag, vroeg zij

[p. 140]

inscheping van troepen voor cuba, te tampa.

vertrek van de ‘peking’ met troepen voor manila.

[p. 141]

een bruiloft te sevilla, naar de schilderij van p. salinos.

[p. 142]

hoe oud of ik was, en toen ik antwoordde van twintig jaar, sloeg tante Sine de handen in elkander en zeide, dat zij bepaald gedacht had dat ik bij de dertig was. Maar dat kwam door mijn stijve kleeding; ik zag er niet uit als een jong meisje; wanneer het zomer werd moest ik mij jonger kleeden.

Onwillekeurig begon ik mijzelf nu ook al te ouwelijk te vinden; maar ik had nog te veel ontzag voor mevrouw om er iets van te zeggen, en ik zag met angst den tijd te gemoet, dat ik aan mijn zomerkleeren moest gaan denken.

Ik ging altijd geregeld met Rika uit, wij kwamen op klokslag thuis; mevrouw vond het aardig, dat ik een kameraadje had, maar spoedig scheen zij onzen omgang wat druk te vinden en dan had ik telkens herrie.

Nu gebeurde het wel eens, dat Rika iets lekkers klaar maakte, want haar mevrouw hield van lekkere schoteltjes en kreeg ook dikwijls menschen te eten; dan had zij eens een croquetje, of een stukje pudding en die reikte zij mij over op het plat, om eens te proeven.

Ik vond daar niets in, en toen ik eens gestoofde abrikozen had gemaakt, gaf ik er haar ook wat van mede; maar ongelukkig was Liesje in de keuken en die vertelde het binnen - ik geloof zonder erg - want zij zeide:

‘Rika vond die abrikozen ook zoo lekker, ma.’

Wij hadden aan het heele kind niet gedacht. Ik kreeg een kleur van zóó, en ik had het kind, waarvan ik anders zooveel hield, wel een klets op den mond willen geven - mevrouw keek mij aan en ik kende haar gezicht genoeg om te weten, dat zij niet in haar humeur was, maar zij zeide niets.

Na het eten kwam zij in de keuken en sprak ernstig, maar toch heel in het goeie:

‘Hoor eens, Geertje, ik moet een ernstig woordje met u spreken. Hoe weet Rika dat die abrikoosjes lekker waren?’

Ik kleurde en draaide mij om en zei niets.

‘Nu dan, antwoord mij,’ ging zij voort.

‘Ik weet niet, mevrouw,’ stotterde ik eindelijk.

‘Nu, ik weet het wel. Gij hebt ze haar laten proeven. Is dat meer gebeurd?’

‘Neen,’ jokte ik.

‘Ik hoop dat gij de waarheid spreekt. Een meisje, dat snoept en liegt, kar ik niet gebruiken, dat verliest ook alle vertrouwen. Ik heb tot nu toe geen reden tot klagen over u gehad en ik hoop dat het niet veranderen zal. Er mag niets uit mijn huis gedragen worden, verstaat gij mij? Ik heb heel graag, dat gij met Rika omgaat, maar als dit zulke gevolgen heeft, dan moet ik den omgang verbieden.’

En zij ging heen.

Als ik nu aan mijzelf was overgelaten, en behoorlijk had nagedacht, zou ik tot mijzelf gezegd hebben:

‘Mevrouw heeft gelijk. Een trouwe dienstbode doet zulke dingen niet. 't Is toch het eten van mevrouw en als ik het aan anderen geef, dan steel ik. Voortaan zal ik het niet meer doen.’

Maar daar hoorde ik roepen: ‘Sst... sst!...’

Ik naar het plat en daar stond Rika met een paar lekkere flensjes.

‘Kom, proef maar eens! Ze zijn verrukkelijk.’

‘Dank u!’ antwoordde ik stroef.

‘Waarom? Gij zijt er anders zoo dol op.’

‘Mevrouw heeft het gemerkt van die abrikozen, en zij heeft mij verboden ze nog eens aan u te geven.’

‘O zoo! Hebt ge een standje gehad? Net iets voor mevrouw Vranken om van een kleinigheid zoo'n geweld te maken. 't Zal haar niet verarmen, zoo'n onnoozel paar vruchtjes; maar als gij me niets meer geven moogt, en gij zijt zoo braaf om alles te doen, wat zij zegt - dan ben ik toch vrij, u te trakteeren. Neem ze gerust, daar zijn ze voor!’

Ik stond in tweestrijd; als ik nu eens flink en ferm de verleiding weerstond en ik nam de flensjes niet, dan zou Rika misschien kwaad zijn, maar ik deed den wil van mijn meesteres, ik was gehoorzaam en ik sprak het woord van haar, wier brood ik at.

‘Kom,’ ging Rika voort, ‘wees nu zoo kwezelachtig niet. 't Zal u niet bederven, zoo'n enkel flensje. Voor mijn part houd gij uwe traktatie maar. Bij u is toch altijd schraalhans keukenmeester; dat moet ge bij ons zien, daar wordt geen suiker en geen boter en geen wijn of rhum gespaard. Graag of niet, hoor! Maar ik dacht niet, dat gij zoo flauw waart.’

Zij reikte mij de pannekoekjes nog eens toe en ik had den moed niet te weigeren; ik nam ze aan en at ze op, maar van dat oogenblik begon alles te veranderen.

(Wordt vervolgd.)