De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 15

Bij de Platen.

Bankroet. -

Een schrikkelijk tooneel, dat helaas in de tegenwoordige wereld niet tot de zeldzaamheden behoort. Wie de lijst der dagelijks in de bladen meegedeelde faillissementen naziet, moet wel tot het besluit komen dat er tegenwoordig misschien geen zoo onzeker bestaan is als dat van [de] handelsman.

Vooral in de wereld van den groothandel zijn de bankroeten het geweldigst in hun gevolgen. Daar treffen zij soms als het weerlicht, dat de hoogste en weelderigste boomen knakt, en gelijk die boomen in hun val al het lager gewas aan hun voet verpletteren, zoo sleepen de groote bankroetiers tal van kleine slachtoffers in hunnen ondergang mee.

Zooals de bliksem menigmaal plotseling, bij helderen hemel, inslaat, zoo ook doet soms niets te voren een van die rampen vermoeden, waardoor honderden te gelijk in het verderf worden gestort. Menigmaal poogt de man, wien een bankroet boven het hoofd hangt, door uiterlijk vertoon van welvaart en weelde zijn waggelend crediet nog staande te houden en verblindt daardoor de oogen van hen, die enkel oordeelen naar den schijn.

Dit schijnt ook het geval te zijn met den ongelukkigen bankroetier op ons tafereel. Het rijk gemeubelde vertrek, waar wij hem aantreffen, de feestelijke opschik van zijn jonge vrouw zeggen ons dat hij tot het laatste oogenblik ‘de eer van zijn huis heeft opgehouden,’ zooals het heet, maar wat feitelijk zeggen wil dat hij door bedrieglijken schijn gepoogd heeft staande te houden wat niet meer te houden was en daardoor de hem dreigende ramp nog heeft vergroot.

Maar beoordeelen wij hem niet te hard. Het is

[p. 32]

ook mogelijk dat hij inderdaad den storm niet heeft zien aankomen, dat hij, niets vermoedend, in zorgelooze weelde heeft geleefd en de slag hem en de zijnen letterlijk als een donderslag treft. Ook dat is mogelijk; hij kan het slachtoffer wezen van de onvoorzichtigheid of de kwade trouw van anderen. Maar in elk geval is hij diep te beklagen, en dubbel te beklagen wanneer hij, zooals helaas meermalen gebeurt, in de jacht naar goud of in de beslommeringen van een wereldsch leven het geloof verloren heeft, dat alleen in staat is den mensch in den verpletterenden storm van een rampspoed staande te houden.

Een jonge koekoek in een roodborstjesnest. -

Aan den zoom van een bosch, zoo vertelt een Duitsch natuurvorscher, had zich een paar roodborstjes neergezet, dat in een aardholte tusschen twee sterke boomwortels ijverig zijn nestje begon te bouwen. Met groote belangstelling ging ik, zoo dikwijls mijn bezigheden het veroorloofden, kijken hoe de lieve vogeltjes onvermoeid dorre blaadjes, plantenstengels, worteltjes en mos aansleepten en het kunstig daaruit gebouwde nest van binnen met fijner stoffen als haar, draden en veertjes bekleedden.

seraing. - Hoogoven in de fabrieken van Cockerill.

Daarop begon het wijfje te leggen en spoedig telde ik vier zacht gekleurde, roodgestippelde eitjes in het nest. Vooral 's morgens en 's avonds had ik schik in het mannetje, als het aan het uiterste puntje van een tak zijn mooiste liedjes zat te zingen.

Maar spoedig brak het noodlot over het argelooze vogeltjeshuishouden los. Ik heb het niet precies gezien, maar weet toch heel goed hoe het gekomen is. Een vogel ter grootte van een duif, van boven aschblauw en bruin, van onderen wit met zwarte dwarsstrepen geteekend, naderde het nest. Verschrikt vloog het wijfjes-roodborstje op. De groote vogel zette zich op het nest en vloog na een poosje weer weg.

Toen het roodborstje terugkwam en in angstige bezorgdheid haar schat in het nestje bekeek, vond het moedertje naast haar eigen eitjes nog een groot, vreemd ei. Ook ik merkte het, toen ik kort daarop in het nest gluurde en herkende het voor een koekoeksei.

Ons roodborstje had blijkbaar wel gemerkt dat het een vreemd ei was, maar toch besloten, den indringer in vredesnaam voor eigen aan te nemen. Dit gebeurt intusschen niet altijd. Vele vogels gooien het vreemde ei uit het nest.

Zoo vertelt de natuuronderzoeker Lück:

Een versch koekoeksei, dat door een kwikstaart in genade aangenomen was, werd uit haar nest genomen en in dat van een goudvink gelegd, nadat twee van de vijf eitjes, die daar al in lagen, met alle voorzichtigheid waren verwijderd. Na een uur zat de vink, die al bezig scheen met broeien, op de eieren, maar enkel op de drie van haar eigen broedsel. Het koekoeksei lag dicht bij het nest op den grond onbeschadigd in het gras. Weer in het nest gelegd, werd het door de vink binnen drie uren opnieuw er uit geworpen. Tot driemaal herhaalde zich dit tooneeltje. Het 's avonds in het nest gelegde ei lag er den volgenden morgen naast, en ten slotte werd het nest geheel verlaten.

Hetzelfde koekoeksei werd nu in een roodborstnestje gelegd, waarin al drie eitjes lagen. Daar werd het aangenomen. De roodborstjesmoeder legde er zelfs nog een eitje bij en begon daarna te broeien.

Na veertien dagen van ijverig broeien, waarbij het mannetje zijn gaaike van tijd tot tijd afloste of haar door een liedje den tijd kortte, lagen vijf naakte jongen in het nestje. In grootte was het pleegkind niet bijzonder van de roodborstjes te onderscheiden, maar de dikke kop en de groote oogen maakten het toch aanstonds kenbaar.

Onvermoeibaar haalden de beide oude roodborstjes nu voedsel aan om den onverzadelijken honger der jongen te stillen. Eerst werden maar heel teere wompjes aangebracht, maar later ook steviger kost, kleine slakken, wormen, spinnen en insecten. De eischen van het kleine huishouden werden steeds grooter, want het pleegkind groeide op schrikbarende manier en had al na weinig dagen de dubbele grootte van de jonge roodborstjes bereikt. Zijn buitensporige vraatzucht spoorde de twee ouden tot haast koortsachtige werkzaamheid aan. Zij gunden zich geen rust of duur en vergenoegden zich zelf met de geringste portie voedsel om toch het vraatzuchtige stiefkind en de eigen jongen maar te kunnen bedienen.

Daarbij was het stiefkind nog ondankbaar ook. Het nam niet alleen zijn pleegbroertjes het voedsel voor den snavel weg, maar nam in het nest zulk een groote plaats voor zich in beslag, dat de anderen er uit gedrongen werden. Had het nest hoog gestaan, dan waren ze zeker verongelukt. Nu echter vonden ze op het mostapijt naast het nest een veilige schuliplaats.

De afbeelding op bladzijde 28 vertoont ons een spijziging van de jongen ten tijde dat zij al tamelijk gegroeid waren. Nadat de jonge roodborstjes al uitgevlogen waren, liet de koekoek zich altijd nog maar voêren. Ja zelfs toen hij al op eigen wieken kon drijven, vervolgde hij zijn pleegouders nog met luid gesjilp.

Ondanks de opgedane ervaring bouwde het roodborstje het volgend jaar zich op dezelfde plaats een nest; maar ditmaal werd het met geen koekoeksei opgescheept en kon zijn jongen zonder moeite groot brengen.

Waarom de koekoek zijn eieren in het nest van andere vogels legt is een nog onopgelost vraagstuk. Maar voor de huishouding der natuur is het in elk geval van het grootste gewicht, dat de vogels zich over de koekoekseieren ontfermen; want de koekoek is buitengemeen nuttig, daar hij juist de sterk behaarde rupsen verdelgt, die door andere vogels versmaad worden.

Het St.-Pietersplein te Rome na afloop der Pauselijke Mis. -

Alweer een gezicht uit het eenige Rome en tegelijk een treffende gedachtenis van het jongste jubilé des Heiligen Vaders, zijn diamanten priesterfeest.

Toen op den 1en Januari van dit jaar Leo XIII ter herdenking van den zestigsten verjaardag zijner eerste heilige Mis in de Vaticaansche basiliek de plechtige offerande van dankzegging opdroeg, waren duizenden geloovigen in St. Pieter samengestroomd om van dit roerend schouwspel getuige te zijn.

Uit alle oorden der aarde waren de pelgrims naar het aloude Rome gekomen, dat ditmaal een feest vierde gelijk het in de vele eeuwen van zijn roemrijk bestaan er maar zeer weinige heeft mogen aanschouwen. Leo XIII ontving op zijn feest, gelijk bij zijn vroegere jubileën, de hulde der geheele katholieke wereld. De beroofde, onttroonde koning van Rome zag zich in zijn paleis, dat tegelijk zijn gevangenis is, omstuwd van een eerestoet, als waarop geen vorst ter wereld, hoe groot en machtig ook, bogen kan, omdat alleen de Paus, de plaatsbekleeder Gods, zijn gebied uitstrekt over heel den bewoonden aardbodem. En Leo XIII, de Heilige Vader, mocht al de trouwe kinderen, die hem op zijn feest kwamen huldigen, rondom zich vereenigen in een ontvangstzaal, als waarover geen vorst ter wereld beschikt, in den reuzentempel van St. Pieter, waar zij in zijn dankoffer konden deelen.

De verrassend levendige gravure in dit nummer kan ons eenigermate een denkbeeld geven van den ontzaglijken toevloed der geloovigen op dien feestelijken dag. De photographie, door den welbekenden pauselijken photograaf F. Federicis genomen, vertoont ons het zonnige, uitgestrekte St.-Pietersplein bij het uitgaan der pauselijke Mis.

Wij staan onder de breede portiek der basiliek en overschouwen van de hooge trap het heele ellipsvormige plein, met de trotsche Egyptische obelisk in het midden, die hoog boven de woelende menigte in het kruis van haar top een deel van het kruishout onzes Heeren als ter vereering omhoog beurt. Aan weerszijden werpen de bronzen fonteinen van Bernini haar machtige waterstralen omhoog, als het beeld der onuitputtelijke stroomen van genade, die van dit heilig middelpunt der Christenheid zich gestadig over de geheele wereld uitstorten. De beide boogvormige zuilenrijen, met de standbeelden van heiligen uit alle natiën en talen bekroond, omvatten als twee onmetelijke vaderarmen de bonte schaar van geloovigen, ook van allerlei landaard, die zich te voet of per rijtuig over het gladde plaveisel beweegt.

Alles stroomt in de richting van het kleinere vierkante plein, de Piazza Rusticucci, die als het voorportaal vormt van de ontzaglijke Piazza San Pietro, het vorstelijkste plein der wereld.

Napoleon I had indertijd de huizenblokken, die de Piazza Rusticucci aan haar benedeneind afsluiten, willen wegbreken om daardoor, van den Tiber af, een breeden koninklijken toegangsweg te openen tot de majestueuze basiliek. Het trotsche plan is niet ten uitvoer gebracht; slechts drie betrekkelijk nauwe evenwijdige straten voeren van uit Rome naar het St.-Pietersplein; maar die zijn dan ook gestadig verlevendigd door breede groepen pelgrims, die uit alle oorden der wereld en in alle getijden van het jaar opgaan naar de graven der Apostelen om daar te bidden voor de bevrijding van hun opvolger, die gelijk Petrus in de gevangenis zucht, maar evenals de prins der Apostelen den troost smaakt, dat gestadig het gebed der Kerk voor hem ten hemel wordt opgezonden.

Zijn vijanden hebben gemeend hem tot machteloosheid te doemen, in hem de Kerk te kunnen knevelen en vernederen. Maar aanschouw dat ontzaglijk plein, met menschen overstroomd; 't is het beeld der alom zich uitspreidende catholiciteit. Aanschouw die fiere obelisk met het kruis in top: zóó hecht en forsch, zoo onwrikbaar staat ook de Kerk der eeuwen en geen macht ter wereld zal haar omverwerpen.