De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 14

Bij de Platen.

Een brief naar huis. -

Het is een goed teeken als de soldaat in het drukke en rumoerige kazerneleven het ouderlijk huis niet vergeet en van tijd tot tijd nog eens schrijft aan vader en moeder, broers en zusters, die zich in hun bezorgdheid zoo dikwijls ongerust afvragen, hoe toch de jongen het wel maken zal in zijn garnizoen. Niet elke milicien is intusschen even vlug met de pen en zoo wordt dat briefschrijven soms een heele karrewei, waaraan zelfs de kameraads te pas komen. Nu, die willen graag een handje helpen want op zoo'n brief volgt allicht een antwoord met het een of ander bijvoegsel in natura of in geld, dat den gelukkigen ontvanger in staat stelt, de hulpvaardige kameraads ruim voor hun diensten te beloonen.

De Fransche schilder Baille vertoont ons een drietal jonge landverdedigers, verdiept in de gewichtige bezigheid, gezamenlijk een brief naar huis op te stellen. Terwijl de een allesbehalve handig de pen voert, kijkt de ander scherp toe of hij zich niet jegens de spelling bezondigt, terwijl de derde hem blijkbaar een ideetje aan de hand doet, als zijn gedachtengang niet te best wil vlotten.

De onderteekening van het verdrag te Nymphenburg. -

Nymphenburg, ongeveer een uur van Munchen gelegen en door een stoomtram met de Beiersche hoofdstad verbonden, is voor Beieren wat Peterhof voor Rusland en Versailles voor Frankrijk is. Gelijk de meeste dier vorstelijke lustverblijven, is het met zijn parken en vijvers geheel naar het model van Versailles aangelegd. De bouw werd in 1683 begonnen onder den pronklievenden keurvorst Ferdinand Maria en onder zijn zoon en opvolger Maximiliaan II Emmanuel ten einde gebracht.

kerk, pastorie en school te larantoeka. Naar de teekening van een inlandschen schooljongen.

Ook de bijgebouwen, later door Max Emmanuels opvolgers, Karel Albrecht en Maximiliaan III opgetrokken, zijn in denzelfden met mythologische sieraden overladen bouwtrant van het oorspronkelijke gehouden.

Onder keurvorst Karel Albrecht nu had het tooneel plaats, door onze gravure afgebeeld. Toen namelijk in 1740 keizer Karel VI stierf en zijn dochter Maria Theresia zich van alle zijden besprongen zag van pretendenten, die haar de erfopvolging in de Oostenrijksche landen betwistten, deed ook de Beiersche keurvorst zijn aanspraak daarop gelden. Hij grondde die op zijn huwelijk met Maria Theresia's nicht Maria Amalia van Oostenrijk, de dochter van Jozef I.

De keurvorst liet zich in zijn buitenlandsche politiek geheel leiden door het Fransche hof, dat van ouds Oostenrijk vijandig gezind was. Wel had de Fransche vriendschap zijn vader Max Emmanuel allesbehalve geluk aangebracht, maar de keurvorst meende er toch een krachtigen steun in te zullen vinden bij zijn plannen tegenover Oostenrijk. Al spoedig verscheen de Fransche maarschalk Belle-Isle te Munchen om hem geld en troepen aan te bieden, ten einde zijn aanspraken op de Oostenrijksche erflanden te ondersteunen.

Dat kwam den keurvorst hoogst gelegen en hij wenschte niets vuriger dan zich deze welkome hulp door een formeel verdrag te verzekeren. Den 18en Mei 1741 waren de eveneens Franschgezinde raadslieden van den keurvorst met hem en den maarschalk in de conferentiezaal te Nymphenburg vergaderd om het verbond tusschen Beieren en Frankrijk tot stand te brengen. Alleen de slimme en voorzichtige kanselier van den keurvorst Unertl was er met list buitengehouden, omdat men vreesde dat hij tegen het bondgenootschap bedenkingen zou opperen.

Toen nu in de goed gesloten en bewaakte zaal het verdrag onderteekend zou worden, verscheen plotseling Unertl, buiten op een ladder staande, voor een der vensters, stiet een ruit in en riep zijn meester waarschuwend toe: ‘Onderteeken niet, Uwe Doorluchtigheid! Denk aan uw vader, vertrouw de Franschen niet!’

Op de waarschuwing van den kanselier werd helaas geen acht geslagen en de noodlottige pennestreek door den keurvorst gezet. Deze onderwierp met de hulp van een Fransch leger geheel Opper-Oostenrijk, liet zich na de inneming van Praag als koning van Bohemen huldigen en werd den 24en Januari 1742, onder de bescherming van Frankrijk, zelfs als Karel VII tot Duitsch keizer verkozen.

Maar gelijktijdig werd heel Beieren, met uitzondering alleen van Ingolstadt, Straubing en Landshut door de Oostenrijkers bezet, en nauwelijks was Karel Albrecht naar Munchen teruggekeerd of hij stierf den 20en Januari 1745, waarop zijn zoon en opvolger Maximiliaan III Joseph bij het verdrag te Füssen van alle aanspraken op het Oostenrijksche gebied afzag.

Hollandsch herfstlandschap. -

Zoogoed als lente en zomer heeft ook de herfst zijn bekoorlijkheid en vooral in ons vaderland met zijn nevelige luchten biedt het najaarslandschap met zijn stille, zachte tinten soms een stemmingstafereel, dat den schilder onweerstaanbaar boeit.

De Duitsche kunstenaar Hans Hermann heeft zich aangetrokken gevoeld, de poëzie van zoo'n Hollandsch herfstgezicht met het penseel weer te geven. Hij verplaatst ons aan een van die lommerlooze buitenwegen, gelijk er zooveel de Hollandsche weiden doorsnijden. Alleen rondom de hoeven is wat geboomte, maar overigens weidt het oog ongehinderd over de groene vlakte. Langs den weg komt een herder met zijn kudde schapen zachtjes aangestapt en zal straks wel in 't voorbijgaan een kort praatje maken met de vrouw, die met een emmer naar den waterput gaat.

Het is een eenvoudige, ongezochte greep uit de natuur, dien de schilder ons geeft: hij leert er ons mee, dat wij maar om ons heen hoeven te zien om te bewonderen en te genieten.