De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 13

[p. 217]

[Nummer 28]

Lood in het Hart,
J.R. van der Lans.
(Vervolg.)

Dokter Linde, zegt u?’ hoorde zij mevrouw De Vries verwonderd aan den bediende vragen. ‘Wat moet die van me hebben?’

De man in den zwarten rok haalde de schouders op.

‘Nu, ik zal maar even gaan hooren wat hij aan de hand heeft,’ zei mevrouw opstaande en, na zich even bij het gezelschap verontschuldigd te hebben, volgde zij den bediende naar een soort spreekkamer, waar een bejaard, netgekleed heer haar wachtte.

‘Neem me niet kwalijk, mevrouw, dat ik u zoo vroeg in den morgen kom derangeeren... Mag ik me aan u voorstellen als dokter Linde?’ dus sprak hij haar beleefd en ernstig aan.

Mevrouw boog.

‘Aangenaam kennis te maken, dokter. Neem u plaats als 't u belieft. En wat verschaft mij de eer?’

‘Ja mevrouw,’ hernam de bedaarde man aarzelend, nadat hij aan haar uitnoodiging had gevolg gegeven, ‘dat is eigenlijk een onaangename boodschap. Ik kom vanwege uw zoon... Maak u niet ongerust, mevrouw,’ liet hij er aanstonds op volgen, merkende hoe zij verschrok.

‘Hij is toch niet onwel, hoop ik?’ vroeg ze.

‘Tot mijn spijt moet ik zeggen, ja, mevrouw. Ik werd van nacht bij hem geroepen.... Maar nog eens, mevrouw, maak u niet ongerust. Er is geen onmiddellijk gevaar bij. Ik wilde u maar komen zeggen dat hij wel niet meer aan de feestelijkheden zal kunnen deelnemen, althans voor vandaag niet...’

‘Maar wat scheelt hem dan, dokter? Hij was gisteravond volkomen gezond. Er is toch geen ongeluk gebeurd?’

Mevrouw was doodsbleek geworden; haar moederlijk gevoel zei haar wel dat de dokter niet recht voor de zaak uitkwam.

‘Een ongeluk, nu ja,’ hernam hij aarzelend ‘'t had een ongeluk kunnen zijn, maar 't is gelukkig nogal goed afgeloopen; ten minste 't had erger kunnen wezen... wat lichte kneuzingen. Hij is namelijk gevallen.’

‘Gevallen?’

‘Ja, gisteravond bij gelegenheid dat de jongelui elkaar per rijtuig thuis brachten... U begrijpt dat dit, na de opgewondenheid van het feest, een beetje luidruchtig, laat ik zeggen een beetje wild toeging... In elk geval schijnt uw zoon daarbij uit het rijtuig gevallen te zijn...’

‘Groote God,’ riep mevrouw.

de brandstichter, naar de schilderij van fr. hiddemann.

‘Maak u niet ongerust, mevrouw. Hij heeft gelukkig geen ernstig letsel gekregen. En hij

[p. 218]

is onmiddellijk opgenomen door een vriend, toevallig een student in de medicijnen, die hem de eerste zorgen kon wijden. Daarna ben ik geroepen en heb hem dadelijk de noodige hulp kunnen verschaffen. We willen hopen, dat hij er spoedig weer van bovenop komt; hij heeft een leelijken val gedaan, maar zooals ik zei, rechtstreeksch gevaar is er toch niet bij...’

‘Ik hoop niet, dokter, dat u me de waarheid verzwijgt,’ hernam mevrouw zenuwachtig. ‘Lichte kneuzingen zegt u; waar is hij gewond?’

‘Ongelukkig nogal op een teere plaats... aan het achterhoofd; maar, zooals ik zei, niet bepaald gevaarlijk... Bij doelmatige behandeling en goede verpleging zal het wel losloopen, vertrouw ik...’

De angstige moeder vertrouwde hem blijkbaar niet, en in de aarzelende bewoordingen van den dokter, die telkens uit voorzichtigheid voor haar scheen terug te nemen wat hij verplicht was haar mee te deelen, school ook wel iets dat haar bezorgd moest maken.

‘Ik ga er dadelijk heen,’ zei ze gejaagd van haar stoel opstaande. ‘Uw rijtuig staat misschien voor de deur; daar mag ik zeker gebruik van maken en u zal wel zoo goed willen zijn me even te vergezellen.’

‘Ik ben tot uw dienst, mevrouw; maar ik moet u verzoeken, heel kalm te wezen... Al bestaat er geen direct gevaar, toch is de toestand van onzen patiënt wel wat kritiek; alle onnoodige stoornis moet vermeden worden; volslagen rust is noodzakelijk... Dus geen opwinding, als 't u belieft; ik moet u verzoeken, geen woord te spreken. Trouwens de patiënt is buiten kennis...’

‘Zei ik het niet, dat u me de waarheid verbergt? Ik moet er onmiddellijk heen. Ik wil hem zien...’

‘Bedaard, lieve mevrouw,’ dus kalmeerde haar de dokter, terwijl hij een kraf van een buffetkastje nam en haar een glas water inschonk, waarin hij een paar druppels uit een fleschje, dat hij bij zich had, liet vloeien.

De verschrikte moeder nam er een paar groote slokken uit en wilde de kamer uitloopen om haar hoed te halen. Mèt dat ze de deur opende, stond Henriette voor haar, ook bleek en met angstig vragende oogen.

Vernemende dat haar moeder door een dokter te spreken was gevraagd, had zij het in de eetzaal onder het vroolijk gezelschap niet kunnen uithouden. Haar angstig voorgevoel dreef haar naar de spreekkamer en aan de deur wachtende, had zij de angstige uitroepen van haar moeder al gehoord.

‘Mijn God, moeder, wat is er gebeurd?’

‘Koen is van nacht uit een rijtuig gevallen,’ riep mevrouw haar in haar schrik toe, ‘zijn achterhoofd gekneusd; hij is buiten kennis. Ik rijd er dadelijk naar toe. Haal even mijn hoed, als 't u belieft.’

Het meisje vroeg niet verder. 't Was of zij al wist wat er gebeurd was. Haar voorgevoel had haar niet bedrogen. Zoo wit als een doode ijlde zij de kamer uit, naar boven. Zonder het gezelschap in de eetzaal te verwittigen zette zij op de slaapkamer haar hoed op, kreeg den hoed van haar mama uit de kast en was daarmee in een oogwenk weer in de spreekkamer.

Zij zette haar mama den hoed op het hoofd en deze gunde zich niet eens den tijd even een blik in den spiegel te werpen, maar strikte zenuwachtig de linten onder de kin vast.

‘Hebt gij ook uw hoed opgezet?’ vroeg zij.

‘Ja, ik ga mee.’

‘Nog eens, dames,’ zei de dokter, terwijl hij ook het meisje een teug water voor den schrik aanbood, ‘moet ik u op 't hart drukken, heel kalm te zijn. Er is volstrekt geen reden, u zoo ongerust te maken, en de rust van den patiënt mag door niets gestoord worden...’

Zonder te antwoorden, volgden hem de beide dames in het rijtuig. Onderweg stelde mevrouw, tusschen zuchten en uitroepen door, nog verscheidene vragen, die de dokter deels ontwijkend, deels geruststellend beantwoordde. Henriette sprak niet, maar verslond gretig elk woord van zijn lippen; zij las in zijn oogen, op zijn trekken...

‘Waar rijden we naar toe? We zijn verkeerd. We zijn het huis al voorbij,’ riep mevrouw, onrustig uit het portier ziende.

‘Uw zoon is niet op zijn eigen kamer, mevrouw,’ zei de dokter. ‘Zooals ik zeide, is hij door een vriend opgenomen. Het ongeluk gebeurde voor diens deur en hij heeft den patiënt bij zich te bed gebracht.’

‘God, dus kon hij niet eens meer vervoerd worden!’ riep mevrouw in den uitersten angst.

‘Voorloopig was dat onnoodig,’ dus stelde haar de geneesheer gerust. ‘Bij zijn vriend was hij immers zoo goed als thuis, eigenlijk nog beter omdat deze doctor is.’

Onrustig wendde de moeder zich op het kussen heen en weer en wierp telkens ongeduldige blikken uit het portier.

‘Is het zoo ver? Zijn we er nog niet haast?’

‘Ja 't is in de nieuwe stad, mevrouw; maar we zullen er nu toch binnen een paar minuten wezen.’

Henriette bewaarde maar steeds het stilzwijgen; met strak gelaat en brandende oogen staarde zij den dokter aan, gretig elk zijner woorden opvangend. Nu en dan wierp zij een blik in de straat, waar de verwaaide en verhavende decoraties onverschillig hingen te slingeren tegen het latwerk, dat voor de illuminatie gediend had. Dat verlepte groen en die verfrommelde vlaggen schenen te spotten met haar angst. Bij wijlen bewogen zich haar opeengeklemde lippen als fluisterde zij een schietgebed.

Eindelijk hield het rijtuig in de afgelegen straat, voor den groentenwinkel stil. De dokter stapte uit en hielp daarna de beide dames uit het rijtuig. Mevrouw zette groote oogen op wegens het kleinburgerlijk aanzien der woning, waar men haar binnenleide. Den beleefden groet van de groenvrouw en de dienstmeid, die zij in haar gejaagdheid haast omverliep, beantwoordde ze nauwelijks met een hoofdknik.

De dokter hield haar vóór de trap tegen.

‘Laat mij toe, dat ik voorga, mevrouw,’ zei hij en zich voor de trap plaatsende, belette hij haar den toegang.

Juist kwam er voorzichtig iemand met lichten tred naar beneden en tot haar verrassing herkende Henriette in hem Dolf Weever, haar broers ouden vriend. Haar moeder zag het jongmensch, tegen wien ze steeds een instinctmatig tegengevoel gevoeld had, aan met een blik alsof hij de schuld was van haar Koens ongeluk.

Dolf vergenoegde zich met de dames eerbiedig en deelnemend met een beleefde buiging te groeten. Dokter Linde toch nam onmiddellijk zijn aandacht in beslag door fluisterend te vragen:

‘Hoe is 't er nu mee?’

‘Nog hetzelfde, dokter. Ik zie geen verandering.’

Dokter Linde zag een oogenblik bedenkelijk voor zich en beet op zijn grauwen knevel.

‘Heeft u 't ijs nog eens ververscht?’ vroeg hij daarop.

‘Zoo even, dokter,’ antwoordde Dolf. ‘Zou 't wel wenschelijk zijn,’ vroeg hij fluisterend, met een blik op de zenuwachtig wachtende dames, ‘de familie boven te laten?’

Mevrouw De Vries, wier gehoor, door den angst gescherpt, de vraag niet ontgaan was, zag het jongmensch met een vernietigenden blik aan, en op haar lippen trilde al een antwoord, dat allesbehalve van dankbaarheid voor zijn bezorgde tusschenkomst zou getuigen. Maar dokter Linde voorkwam het gelukkig met de opmerking:

‘Ik heb de dames al ingelicht. Ze zullen zich wel in acht nemen, niet waar mevrouw? De patiënt is nog buiten kennis en mag volstrekt niet gestoord worden. Dus geen woord, wat ik u bidden mag. Belooft u me dat?’

De arme moeder vergenoegde zich in haar gejaagdheid met een ongeduldig hoofdknikken en drong zenuwachtig naar voren, de trap op.

‘Zoo zacht mogelijk als 't u belieft, mevrouw,’ vermaande dokter Linde nog eens; en op de teenen klauterde nu het heele gezelschap de nauwe donkere trap op. Dolf Weever, die op pantoffels was, vlug vooruit, de bejaarde dokter wat langzamer achter hem, en daarna half strompelend mevrouw De Vries, door Henriette, die zich zelf aan de leuning moest vasthouden, ondersteund.

Zij kwamen op een vierkant portaaltje van waar een deur naar de voor- en een naar de achterkamer leidde. De laatste was door Dolf behoedzaam geopend. Het was een klein, maar helder en zindelijk slaapvertrek. Op een ijzeren ledekant, met effen gele gordijnen behangen, die wijd opengeschoven waren, lag de arme Koen, bleek als een lijk, met gesloten oogen, het hoofd met natte doeken omwonden.

Dokter Linde boog zich over den lijder heen om de ademhaling te beluisteren, maar met drift duwde mevrouw De Vries hem op zij.

Nauwelijks had zij een blik op haar zoon geworpen, die, gisterenavond nog zoo vroolijk en levenslustig, als een doode neerlag, of zij slaakte een akeligen kreet en zonk in d; armen van Henriette, die haar met bevende hand den mond sloot.

Zonder spreken schoof Dolf voorzichtig een stoel aan, waarop Henriette haar moeder liet neerzijgen, nog altijd de hand gereed houdend om een mogelijken nieuwen kreet, die de arme moeder ontsnappen mocht, te smoren.

Dokter Linde had alleen aandacht voor den patiënt. Op den plotselingen kreet had een lichte schok het schijnbaar levenlooze lichaam doorloopen, maar nu lag het daar weer stil en roerloos, schijnbaar zelfs niet meer ademend.

Gerustgesteld wendde de dokter zich nu naar de bezwijmde moeder. Dolf had al een glas water gegeven, waarvan Henriette haar beproefde een teug te laten drinken. Maar dokter Linde nam haar het glas uit de hand en reikte het Dolf over.

‘Hier niet bijhelpen,’ fluisterde hij kalm, ‘dan krijgen we misschien een scène.... Naar de voorkamer.’

En terwijl hij zelf den stoel vastgreep, wenkte hij Dolf, hetzelfde te doen. De beide mannen droegen de bezwijmde dame, op den stoel zittende, het portaaltje over, naar de voorkamer, terwijl Henriette het hoofd harer moeder ondersteunde.

Dolf keerde naar de achterkamer terug, begrijpend, dat mevrouw De Vries niet bij voorkeur door hem geholpen wilde zijn. Even bracht hij nog water en een handdoek, en toen hij weer wilde heengaan, vroeg Henriette, die voor haar moeders stoel op de knieën gezonken was, fluisterend:

‘Is papa gewaarschuwd, mijnheer Weever?’

Hij knikte bevestigend, haar een oogenblik in het bleeke, ontstelde gelaat starend. ‘Ik heb getelegrapheerd,’ voegde hij er bij.

‘O wat zal pa geschrokken zijn!’ stamelde zij, haar door angst vergroote oogen op den jonkman richtend.

Dolf stelde haar met de oogen gerust.

‘Ik heb het telegram in heel voorzichtige bewoordingen gekleed,’ zei hij.

‘Dokters schrikken zoo licht niet, juffrouw,’ zei dokter Linde. ‘En gij moet u ook niet zoo angstig maken; dadelijk gevaar is er niet; het geval vereischt alleen heel zorgvuldige behandeling. Dan komt alles van zelf in orde.’

Henriette dankte hem met een zucht van verlichting en hielp hem verder zwijgend haar moeder bijhelpen. Nog waren zij daarmee bezig, toen het geluid van een mannestem beneden en van voetstappen, die op de trap toekwamen, Dolf voorzichtig naar den winkel deed ijlen.

Beneden aan de trap gekomen, zag hij dokter De Vries voor zich staan. Ook deze zag er bleek en ontdaan uit; zenuwachtig drukte hij Dolf de hand.

‘Hoe is het met hem?’ was zijn eerste vraag. ‘Ik hoor, hij is nog hier.... Op uw telegram ben ik onmiddellijk op 't spoor gegaan... Dank u voor uw goede zorg... Ik kom toch niet te laat? Is er gevaar bij?’

Hijgend zag dokter De Vries zijn jeugdigen, aanstaanden collega de woorden uit den mond. ‘Ik hoop van niet, dokter. Ik heb hem gelukkig onmiddellijk kunnen helpen. Nu is dokter Linde bij hem, een bekwaam chirurgijn. Die heeft hem ijscompressen op het hoofd gelegd; maar hij is nog buiten kennis... Ook mevrouw en juffrouw Henriette zijn boven. Dokter Linde had ze gewaarschuwd en dadelijk zijn ze hierheen gekomen. Mevrouw is er erg van geschrokken, dat begrijpt u. We kregen moeite met haar, en daarom hebben wij ze maar gauw op de voorkamer gebracht. Voor den patiënt moet natuurlijk alle stoornis vermeden worden; u hoef ik dat niet te zeggen; volg mij maar, dokter.’

[p. 219]

Eenige oogenblikken later stond de vader met kloppend hart en smartelijk ontstelde trekken voor het bed, waarop zijn veelbelovende jongen bleek en roerloos als een lijk neerlag. Behoedzaam boog hij zich over hem heen, beluisterde de nauwelijks merkbare ademhaling, voelde voorzichtig den pols en schudde bedenkelijk het hoofd.

Uitgeput liet hij zich op een stoel tegenover het bed neerzinken en stelde Dolf, die hem met innig medelijden gadesloeg, fluisterend verschillende vragen. De koel berekenende en kalm handelende geneesheer in hem bedwong voor 't oogenblik den radeloozen vader, die het wel had kunnen uitschreien van smart, nu hij den innig geliefden zoon, zijn hoop, zijn trots, in zulk een toestand moest terugzien. Met geweld drong hij de smart en angst, die hem naar de keel welden, terug, om alleen te denken aan de hulpmiddelen, die de wetenschap hier aan de hand kon doen tot behoud van zijn jongen.

‘Hij moet in elk geval bediend worden,’ zei hij eindelijk met een diepen zucht.

‘Ik heb van morgen al een geestelijke laten roepen, die hem de heilige olie gegeven heeft,’ hernam Dolf. ‘Hij zou onmiddellijk terugkomen als de zieke bij kennis kwam.’

‘Nog eens dank, duizendmaal dank voor al uwe zorgen,’ zei de dokter, des jonkmans hand met innige aandoening in de zijne klemmend.

Intusschen was mevrouw De Vries, onder de vereenigde pogingen van den geneesheer en haar dochter, tot het bewustzijn teruggekeerd. Ten minste zij had de oogen geopend en staarde nu strak en wezenloos voor zich, terwijl Henriette, die nog aan haar zijde geknield lag, met betraande oogen naar haar opzag en de dokter haar het glas voorhield, waaruit ze gretig een paar groote teugen nam.

Een zacht geraas van naderende voetstappen deed haar de oogen opslaan naar de deur. Daar stond haar echtgenoot voor haar, het grijzende hoofd gebogen als onder het wicht van een ondraaglijke smart, het bleeke pijnlijk verwrongen gelaat met een uitdrukking van stom, maar streng verwijt op haar gevestigd. In zijn weggezonken, somber gloeiende oogen las zij de herinnering aan de waarschuwende woorden, die hij eens tot haar gesproken had: Gij wordt nog de oorzaak van zijn ontijdigen dood!

‘O God, Frans! onze Koen...’

Meer kon zij niet uitbrengen. Als radeloos sloeg zij de handen voor het gelaat en barstte in zenuwachtig snikken los.

XVI.

Het was doodelijk somber in de anders zoo gezellige huiskamer van dokter De Vries. De neergelaten gordijnen lieten maar een spaarzaam licht door, zoodat het vertrek in een vale schemering gehuld bleef. De groote spiegel boven den schoorsteenmantel en de schilderijen tegen den wand waren omgekeerd en vormden met hun grauwe achter vlak ken akelige kale plekken tegen het mooie behangsel.

De dokter zat als weggedoken in een hoogen armstoel en liet het treurig peinzende hoofd in de eene hand rusten. In weinige dagen tijds was de krachtige man een afgeleefde grijsaard geworden. Hol stonden de donkere oogen in het bleeke gelaat, dat geel afstak tegen het zilverwit der haren.

Aan weerszijden van den vernietigden vader zaten zijn beide dochters in zwaren rouw. Henriettes roode oogen en ontdane trekken verrieden dat zij in de laatste dagen veel had geschreid, en nog bracht zij telkens den zakdoek voor de oogen om nieuwe tranen weg te wisschen. Het fijne, zachte, lijdende gezichtje van haar jongere zuster teekende een kalmer smart, niet minder diep, maar met meer berusting gedragen.

Tegenover den dokter zat Dolf Weever, in het zwarte begrafenispak, waarin hij dien morgen zijn voormaligen boezemvriend naar zijn laatste rustplaats had vergezeld. Zijn eene hand stak nog in den witten handschoen, de andere leunde op den leeuwekop, waarmee de leuning van zijn stoel versierd was. Ook hij zag in sombere mijmering voor zich, blijkbaar niet bij machte een woord van troost te vinden, om de treurende familie op te beuren.

Trouwens woorden waren er genoeg gesproken, straks toen al de belangstellenden na afloop der begrafenis in de groote eetzaal waren saamgekomen om den diepbedroefden vader nogmaals hun innige deelneming te betuigen en te gelijk onder een kop koffie en een broodje of een glas wijn van de vermoeiende plechtigheid uit te rusten.

De dokter had een zucht van verlichting geloosd, toen hij eindelijk van dat drukke gezelschap ontslagen was en zich met de zijnen in de binnenkamer, als in een stil heiligdom van smart, kon terugtrekken.

De kring zijner dierbaren was plotseling aanmerkelijk ingekrompen, maar de liefde der overblijvenden was er des te inniger door geworden. Hij miste niet alleen zijn zoon, zijn veelbelovenden, zijn boven alles geliefden jongen, die juist op den laatsten dag der Academiefeesten, waarbij hij de hoofdrol moest spelen, aan de gevolgen van de doodelijke hersenschudding, bij zijn val opgedaan, bezweken was. Hij miste ook zijn echtgenoote, die tegen den vreeselijken schok van Koens schielijk afsterven niet bestand was geweest. De geestvermogens der anders zoo schrandere vrouw bleken hopeloos gekrenkt, en toen de ongelukkige vader het lijk van zijn dierbaren zoon naar huis voerde, was hij verplicht de moeder voorloopig in een gesticht te Leuven ter verpleging achter te laten.

In haar waanzin verbeeldde zich de arme krankzinnige dat haar Koen nog altijd de held van het feest was; zij zag hem nog altijd in het schitterend ornaat als Roomsch keizer, omstuwd van zijn ridders en hovelingen, als het middelpunt van een heele feestvierende stad. Zij leefde nog steeds in den feestroes, waarin haar geest geheel scheen opgegaan. Maanden en weken had zij aan niets anders gedacht dan den triomf van haar jongen, en nu vierde zij alleen nog die zegepraal, terwijl de feestelingen verslagen en ontzet om de lijkbaar stonden van den keizer van één dag.

Aanvankelijk had het ongeluk, dat Koen de Vries overkomen was, de feeststemming niet bijzonder gestoord. Natuurlijk bracht het plotseling wegblijven van den hoofdpersoon het program der feestelijkheden leelijk in de war. Maar de jongelui wisten daar gauw raad op. Voor Koen viel dadelijk een ander in, die hem de eer van den beginne af had benijd, daar hij zich met de hoop gevleid had, zelf tot held van het feest gekozen te worden. En over Koen maakte de onbezorgde jongelingschap zich niet ongerust. Zoo'n ongevalletje had menigeen van de jolige snuiters ook al eens beleefd en Koen zelf had soms nog wel gevaarlijker grappen uitgehaald. Daar krabbelde men wel weer van op. 't Was alleen dom van Koen dat hij er niet mee gewacht had tot na afloop van het feest; dan had hij stiekem in de lappenmand kunnen blijven zoolang hij verkoos. Nu bracht hij niet alleen een wanklank in het feestconcert, maar gat bovendien den ‘ploerten’ stof tot allerlei praatjes over brooddronken studenten-uitspattingen. Dat was beroerd. Hij had zich beter in acht moeten nemen.

Te midden der feestdrukte, waarbij ieder 's morgens laat bij de hand en verder den heelen dag in de weer was, kwam er weinig van, naar den toestand van den patiënt te gaan informeeren. En als deze en gene van de vrienden al eens bij Dolf Weever was aangeloopen en daar den indruk had gekregen, dat het geval toch leelijker was, dan men algemeen dacht, werd die pijnlijke indruk in den joligen kring der luchthartige jonge kameraden weer gauw uitgewischt.

Eerst toen het afsterven van den algemeen beminden studiemakker werd aangezegd, kwam men tot bezinning. Dat was een donderslag aan den stralenden feesthemel en ongeveinsd was de algemeene deelneming in het treurig lot, dat een der kranigste leden van het studentencorps zoo plotseling getroffen had.

Toen in den avond het lijk, dat per spoor naar Brussel zou vervoerd worden, naar het station werd overgebracht, volgde heel het studentencorps in zwaren rouw, met witte strikken om den arm, in diepe ingetogenheid, de met kransen behangen lijkkoets. Als de treurende vader er zich niet tegen verzet had, zou men dien droeven stoet den plechtigsten luister hebben bijgezet. Men sprak van fakkeldragers; men wilde een der wachtkamers van de statie tot chapelle ardente laten inrichten, waar deputaties uit de verschillende studenten-gezelschappen, tot een laatste hulde aan den diepbetreurden doode, kransen konden aanbieden, redevoeringen uitspreken. Maar al die edelmoedige plannen stuitten af op de weigering van den vader, die wenschte dat de overbrenging in den grootsten eenvoud en in alle stilte zou plaats hebben.

De sombere stoet trok toch nog bekijks genoeg en het was voor de duizenden toeschouwers iets geweldig aangrijpends, daar in den stillen avond als lijk denzelfden jonkman te zien wegvoeren, die voor een paar dagen, stralend van jeugd en vreugd, in schitterenden optocht de feestelijk gesierde stad was rondgereden.

Het heele studentencorps ook had aan de begrafenisplechtigheid willen deelnemen, die den volgenden morgen in Brussel zou plaats hebben. Maar dokter De Vries had ook daarvoor bedankt en alleen gedoogd dat de studiemakkers van zijn zoon door een kleine deputatie vertegenwoordigd werden.

Alleen Dolf Weever, die zijn armen vriend tot diens laatsten snik als een broer had opgepast, ontleende aan die toewijding het recht om als een lid van de familie beschouwd te worden en met deze den doode bij te blijven tot aan het graf. De vader verzocht het hem uitdrukkelijk; onwillekeurig zag hij in Dolf den plaatsvervanger van den zoon, die hem zoo wreed was ontrukt.

Hij had met den dokter en Henriette plaats genomen in den trein, die het droevig overschot van den voor weinige dagen nog zoo veelbelovenden jonkman meevoerde. Hoe menigmaal had hij vroeger in Koens gezelschap dat korte traject gemaakt! Wie had toen kunnen voorspellen dat zij eenmaal in zulke omstandigheden voor 't laatst gezamenlijk de reis van Leuven naar Brussel zouden doen!

Dien nacht had Dolf in het huis van dokter De Vries, waar zijn vriend boven aarde stond, gelogeerd. Geslapen had hij haast niet; telkens riep de gedachte aan den beminden patiënt, bij wien hij twee nachten had gewaakt, hem uit de lichte, onrustige sluimering wakker. Dan was het hem of Koen nog leefde, of hij om hulp riep. En verschrikt rees hij in bed overeind; hoe was 't mogelijk dat hij den ongelukkige aan zijn lot kon overlaten; dat hij slapen kon, terwijl deze op het uiterste lag? Maar de doodsche stilte om hem heen bracht hem weer tot het besef der onherroepelijke werkelijkheid terug.

Koen had hem niet meer noodig; hij sliep zelf den eeuwigen slaap. Hij lag beneden in zijn kist; koud en marmerwit, onder het gele schijnsel der brandende waskaarsen, bewaakt door een paar geestelijke broeders, die stil den rozenkrans baden voor de rust zijner ziel.

Dolf verweet zich dat hij hem aan die vreemde bewakers, hoe vertrouwbaar dan ook, had kunnen overlaten. Maar de dokter, die, zelf gebroken van afmatting, de nachtwake bij zijn lieven doode had moeien opgeven, had niet geduld dat de jonkman om zijn zoon opnieuw een nacht slapeloos doorbracht en had hem zelf naar zijn kamer geleid.

Hij had evenwel niet kunnen beletten dat zijn dochter Annette, in plaats van zich ter rust te begeven, heimelijk aan de lijkbaar was gaan neerknielen om haar broer gezelschap te houden den laatsten nacht, dien hij in de ouderlijke woning zou doorbrengen.

Het had haar smartelijk gegriefd, dat hij uit het leven gescheiden was, zonder dat zij een woord van afscheid van hem had mogen hooren, zonder dat zij zelfs een zucht van zijn stervende lippen had mogen opvangen. Haar vader was, op het eerste bericht, alleen naar Leuven gesneld, na haar met een enkel woord ingelicht te hebben. Daarop had Henriette haar wel nader geschreven, maar er niet aan gedacht, Annette tot overkomst naar Leuven uit te noodigen. In de overstelpende consternatie, waarin de toestand van den stervende en dien van de radelooze moeder hen gedompeld had, was het noch bij den dokter, noch

[p. 220-221]

DE CZAAR EN DE CZARIN TE PARIJS. Aankomst op de Place de l'Etoile, bij den Arc de Triomphe.

[p. 222]

bij Henriette opgekomen, dat ook Annette recht had op een laatsten handdruk, een laatsten blik van haar armen broer. En het meisje zelf had zich in haar schuchterheid niet durven opdringen. Zij had maar gewacht en.... gebeden, vurig gebeden. En nu nog kon zij niets beters doen dan bidden, terwijl zij in stille smart de marmerbleeke trekken beschouwde. Vreemd, nu Koen daar zoo neerlag, in de heilige kalmte van den dood, scheen hij haar nader dan in de laatste jaren van zijn leven, in den overmoed van zijn opbruisende jonkheid. Inderdaad vertoonden zijn trekken, door den dood verzacht en veredeld, nu een opvallende gelijkenis met die van het meisje, dat zich over zijn lijkbaar boog.

Hoe zou zij hem kunnen verlaten die laatste uren, dat zij hem nog mocht aanschouwen! Hoe zou zij hebben kunnen slapen! Daarbij hoefde zij haar krachten niet te sparen voor den volgenden morgen, wijl zij toch evenmin als Henriette aan de begrafenis zou deelnemen.

Nu was ook deze, allerlaatste plechtigheid weer afgeloopen; de genoodigden, die er aan deelgenomen hadden, waren al vertrokken, en het treurende viertal bleef alleen in het sterfhuis achter.

(Wordt vervolgd.)