De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 13

[p. 145]

[Nummer 19]

Lood in het Hart,
Door J.R. van der Lans.

VIII.

Ik vind het heerlijk, dat Koen binnenkort met vacantie thuis komt!’ riep Henriette, vroolijk van haar stoel aan de ontbijttafel opspringend, die in de veranda gedekt was.

Het was volop zomer en het glazen gebouwtje met zijn ranke ijzeren kolommetjes, waarlangs klimplanten dartel omhoog kronkelden, leek met zijn bloemhangers en groene guirlandes een volslagen prieel.

‘Ja, dat doet me ook plezier,’ zei mevrouw, ‘want we zien hem tegenwoordig maar zelden; hoogstens komt hij in den laatsten tijd om de veertien dagen en dan is het gewoonlijk maar gauw met een retourtje op en neer.’

‘Me dunkt anders dat hij in zijn studietijd al druk genoeg van die retourtjes geprofiteerd heeft,’ merkte de dokter glimlachend op, ‘het wordt tijd dat hij aan de academie een beetje hokvast wordt. Met dat rondfladderen brengt een student het niet ver; er moet gewerkt, geregeld, gestadig gewerkt worden en daar staat het hoofd niet naar, als men er gestadig uit vliegt en om iederen klipklap in Brussel zit. 't Doet me plezier dat ik in dit opzicht aan Koen schijn te winnen.’

‘Nu ja,’ zei mevrouw meesmuilend, ‘u zou van den jongen ook een echten boekworm en werkezel willen maken. De boog kan toch niet altijd gespannen wezen: een student mag op zijn tijd wel een uitvluchtje hebben.’

‘Zeker,’ beaamde de dokter, ‘maar daar is de vacantie goed voor. En als het me dezen keer blijkt, dat hij zijn tijd in het laatste halfjaar goed besteed heeft, dan zal ik hem in deze vacantie ook alle mogelijke ontspanning gunnen.’

‘Dat is nu eens lief van u, pa!’ riep Henriette. ‘Ik beloof u, ik zal er van weten te profiteeren. Wat zullen we weer heerlijke uitstapjes maken.’

‘Maar hij brengt dezen keer een vriend van hem mee,’ merkte mevrouw koeltjes op, ‘dien drogen jongen, hoe heet hij ook weer!’

‘Dolf Weever.’

‘Ja, ik geloof dat dàt zijn naam is.’

‘Nu, wat zou dat?’

‘Wel, dat u dan vooreerst weinig aan hem hebben zal; de heeren zullen het samen veel te druk hebben.’

‘Heb maar geen nood, mama, van dien Dolf Weever ben ik niets bang. Dat is een beste jongen.’

Mevrouw haalde de schouders op.

‘Het lijkt mij een vervelende pummel,’ zei ze. ‘Ik begrijp niet dat Koen in zoo'n jongen vallen kan, en ze schijnen tegenwoordig dikke vrienden.’

‘Dat kan geen kwaad,’ zei de dokter, ‘ik wou dat Koen nooit andere vrienden gekend had. Die jongen is een voorbeeld voor hem; dat is nu eerst een student naar mijn hart; vraag er dokter Dinkes maar eens naar, die zal u wel zeggen hoe die pummel, zooals gij hem gelieft te noemen, al de kranige heertjes over den kop werkt. Het doet me groot plezier dat Koen zoo druk met hem is; ik kan den invloed, dien Weever op hem uitoefent, heel goed aan hem merken. Hij begint nu pas te zien, dat het studeeren ernst is.’

‘Wat is het eigenlijk voor een jongen, die Weever - bah, wat een burgerlijke naam - waar komt hij vandaan?’

De dokter haalde verlegen de schouders op.

‘Ik weet niet anders van hem, dan dat hij het toonbeeld is van een student, en dat is voldoende.’

‘Weet u niet, wie hij is, ma?’ vroeg Henriette met een zegevierenden blik.

palingvisscherij aan de fransche kust, naar de schilderij van rené ravaut.

‘Och, ik heb den enkelen keer, dat hij hier

[p. 146]

aan huis geweest is, weinig notitie van hem genomen,’ zei mevrouw met minachtende onverschilligheid, ‘hij kwam me dadelijk als niets bijzonders voor. De jongen heeft geen voorkomen, u kan zoo merken dat hij in nette kringen niet op zijn plaats is, dunkt me. Enfin, ik stel geen bijzonder belang in hem.’

‘Nu, ik wel, ma,’ zei Henriette er levendig boven op, ‘en ik weet heel goed, wie hij is ook. Hij is de zoon van die lieve juffrouw Weever, u weet wel, die Estella me nog eens gerecommandeerd heeft voor het borduren. 't Is zoo jammer dat het mensch voor haar gezondheid naar buiten is gaan wonen; want ik kwam dolgraag bij haar. Die had nu zoo'n tact en zoo'n geduld om u iets te leeren, en smaak! Ik geloof niet dat er iemand in haar vak hier te vinden is, die daarmee in vergelijking kan komen. Ze had het dan ook altijd erg druk, ieder wou van haar geholpen worden....’

‘En is die vriend van Koen de zoon van dàt mensch?’ vroeg mevrouw ten toppunt van verbazing en verontwaardiging.

‘Ja, dat is zijn moeder; ze woont nu ergens op een dorp in Noord-Brabant,’ zei Henriette, niets begrijpend van de ontzetting, waarmee die meedeeling haar mama vervulde.

‘Hoe is 't mogelijk dat Koen met iemand van zoo'n afkomst conversatie houdt! Wist u dat, Frans?’ vroeg ze met groote oogen aan haar echtgenoot.

‘Ik zei u immers,’ hernam deze zonder op te zien, ‘dat ik niets anders van den jongen wist, dan dat hij een voorbeeldig student was. De rest gaat me niet aan en maakt ook weinig uit.’

‘Maakt het weinig uit, met wien onze Koen omgang heeft! Den zoon van een juffrouw, die voor de winkels borduurt!’

‘Nu, is dat zoo'n onteerend werk? Mij dunkt dat het haar tot groote eer strekt als zij zich met haar eigen arbeid weet te redden.’

‘Ja, gij, met uw zonderlinge ideeën,’ zei mevrouw schouderophalend; ‘ik heb honderdmaal gezegd dat ge niets geen kennis van de wereld hebt. Hier als vriend iemand in huis te halen van zoo'n afkomst!’

‘Ben ik dan van zoo'n schitterende afkomst?’ vroeg de dokter, haar ernstig in de oogen ziende.

‘O gij,’ zei mevrouw met de diepste minachting, ‘maar ge moet aan Koen denken, die heeft carrière te maken en als hij zich nu met zulke menschen afgeeft, wat moet daar dan van terecht komen! De zoon van een juffrouw, die voor de menschen borduurt! Ik zou me schamen, als iemand het wist.’

‘God geve dat we ons nooit over andere dingen hebben te schamen,’ zei dokter De Vries met een pijnlijken zucht en stond van tafel op, terwijl mevrouw driftig wegliep om haar ergernis in de keuken in snibbige uitvallen tegen de booien te luchten.

Henriette bleef in gedachten een wijl tegen een kolom der veranda geleund en ontbladerde achteloos een mooie gele klimroos, die tegen het ijzer oprankte.

Haar zusje Annette, die al dien tijd niets gezegd had, zag haar vader aan met de weemoedig zachte, mijmerzieke oogen, waarin bij al de argeloosheid der onschuld toch zulk een diep besef lag, als begreep dat onschuldige kind heel den omvang van het geheime leed, waaronder haar vader gebukt ging. Trouwens tegenover niemand dan haar had hij zich vertrouwelijk uitgelaten; alleen haar had hij een blik gegund in de sombere diepte van zijn binnenste. Zonder haar iets te zeggen, had hij haar toch duidelijk genoeg bekend dat hij leed. En schoon hij haar verboden had, over het treurige raadsel na te denken, kon hij toch niet beletten dat zij het flauw vermoedde.

Sedert het pijnlijk onderhoud op haar kamer, op den avond van het schitterende diner, was tusschen hen beiden nimmer weer een woord van nadere opheldering gewisseld. Sedert waren meer dan twee jaren verloopen; maar van dat oogenblik was ieder woord, in den huiselijken kring opgevangen, iedere zucht, iedere blik voor het scherpziende, zwijgende kind een nieuwe aanduiding geweest. Ja, haar vader droeg onder een uiterlijk van geluk, aanzien en voorspoed naar de wereld heimelijk lood in het hart; hij ging gebukt onder een wicht van schuld, dat hij niet van zich vermocht af te wentelen.

Waarin die schuld bestond? Zij wist het niet en het was haar verboden er naar te vorschen. Maar wat hoefde zij dat ook te weten? Aan God toch was het bekend, wat haar vader drukte en God zou zij nacht en dag bidden, hem van dien last te bevrijden. Gaarne wilde zij zelf alles verduren, alles ten offer brengen, opdat toch haar vader maar gelukkig mocht zijn.

Die gestadige bede, dat gedurig offer, telkens in stilte vernieuwd, oefende een veredelenden, louterenden invloed op heel haar ontwikkeling. Zij groeide meer naar de ziel dan naar het lichaam, en schoon haar ledematen allengs de vormen van een volwassen meisje begonnen aan te nemen, scheen toch de innerlijke wasdom der ziel te overheerschen. Duidelijk sprak dit uit liet gelaat, dat ondanks de kalme regelmaat der trekken een onbeschrijfelijke uitdrukking had, uit het diepe blauw der oogen, die zij zoo wondervreemd opslaan en zoo zacht, maar doordringend op iemand vestigen kon; uit de reine welving van haar hoog en effen voorhoofd, uit heel haar tengere gestalte, die in haar ijle rankheid aan een lelie denken deed, rijzig de blanke bloem verheffend op den fijnen stengel, die maar even de aarde meer schijnt te raken, waaruit hij ontsproten is.

Annette en haar vader zagen elkander een wijle in de oogen; hun blikken begrepen elkaar.

Henriette stond nog altijd de arme roos te mishandelen, wier teergele blaadjes den blauw en wit getegelden parketvloer bestrooiden. Zij was niet zoo diepdenkend als Annette, al was ze verscheiden jaren ouder; maar het verschil in karakter, dat zich telkens tusschen haar ouders openbaarde, deed haar toch onaangenaam aan. In haar hart moest ze meestal haar vader gelijk geven, van wien ze zielsveel hield en wiens meeningen gewoonlijk strookten met haar ingeboren gevoel van rechtschapenheid. Maar soms toch stuitte zijn ernst haar levenslustige jeugd af en voelde zij zich meer tot haar moeder getrokken, die de zaken meer van den lichten kant opnam en wier wereldsgezindheid allicht de onnadenkende ijdelheid van het jonge meisje meer toegaf. Ditmaal evenwel vond ze dat haar mama bepaald ongelijk had met zoo laag op juffrouw Weever neer te zien, die zij als een allerbest mensch kende, en die minachting zelfs over te dragen op haar zoon, van wien ze niets dan goeds gehoord had. Een oogenblik heerschte er een beklemmend stilzwijgen in den kleinen kring, toen plotseling een luid geraas van voetstappen en lachende jonge mannenstemmen de stilte afbrak.

‘Daar is Koen al!’ riep Henriette, blij verrast, wierp de rest van de verhavende roos weg en huppelde naar de deur. Maar die werd al geopend en daar stond waarlijk de verwachte student al op den drempel, kranig in zijn lichtgrijs fantasiepak en met een witte Stanley-pet zwierig op de donkere golvende haren.

‘Zoo jongen, zijt gij daar al!’ dus verwelkomde hem zijn vader met een gullen handdruk, ‘dat is eerder dan wij verwacht hadden. Welkom thuis hoor, jongen. Dag, mijnheer Weever, welkom hier,’ dus wendde hij zich tot Koens vriend, die dezen bescheiden volgde.

‘Ja,’ zei Koen, ‘ik wilde Henriette eens verrassen, die al zoo lang op mijn thuiskomst gevlast heeft. Daarom heb ik maar een extratrein genomen’ - dit zei hij met een schertsend knipoogje - ‘ik dacht dat we nog net op tijd zouden komen om van de koffietafel te profiteeren, maar ik zie het al: we vinden den hond der teleurstelling in den pot onzer verwachtingen. Dat valt ons niet mee, Dolf,’ zei hij tot het jonge mensch, dat hem vergezelde en beleefd buigend de familie groette.

‘Maak u maar niet ongerust, mijnheer Weever; er is nog genoeg in huis en een kop koffie is gauw gezet,’ zei Henriette.

En vlug bracht zij de electrische schel in beweging, waarvan het koord langs de gaskroon op de tafel afhing.

‘Doe maar geen moeite,’ zei Koen, op een stoel neervallend naast zijn zusje Annette, die hij hartelijk groette, ‘we lusten ook wel wat anders dan koffie, wat gij, Dolf? Spuitwater of anders een glas sherry is ons net zoo goed. Als er maar wat te bikken is, dat is het voornaamste; want we hebben sinds den laatsten keer niets gehad. Waar is mama?’

‘Denkelijk op haar kamer.’

‘Dan loop ik er gauw even heen om ze goeden dag te zeggen. Wolf, Dolf wil ik zeggen, valt gij intusschen maar aan.’

En een deuntje fluitend, liep hij de gang in en de trap op, terwijl de dokter al belangstellend een onderhoud had aangeknoopt met zijn vriend Weever.

‘Het doet me wezenlijk plezier, dat Koen u heeft meegebracht en dat u een deel van de vacantie bij hem wil passeeren,’ zei de heer De Vries, een luchtiger toon aanslaande dan met zijn oogenblikkelijke gemoedsstemming strookte, terwijl hij het jongmensch met zichtbare belangstelling beschouwde.

Dolf Weever was niet meer de bedeesde, linksche groen van een paar jaren terug. Hij was goed uit de kluiten gewassen en de omgang met de jolige snuiters aan de academie had van zijn voorkomen de stijve, hoekige kanten ongemerkt glad geslepen. Hij kreeg niet meer elk oogenblik een kleur, zooals vroeger, en hoefde ook niet meer naar zijn woorden te zoeken; hij bewoog zich nu onder de menschen met een gepaste vrijmoedigheid, die evenwel nooit in het luidruchtige sans-gêne van de echte Jannen oversloeg.

Daarvoor was hij van nature te ernstig en had hij daarbij te veel zorg aan het hoofd. Het academie-leven mocht voor hem geen aaneenschakeling van pretjes wezen en het besef van zijn positie noopte hem vanzelf tot een bescheidenheid van optreden, die hem heel goed stond.

Vooral tegenover dokter De Vries toonde hij zich vol deferentie, niet alleen omdat hij in dezen den ervaren medicus eerde, maar omdat een geheime stem hem zeide, dat hij dezen edelen man als den weldoener te beschouwen had, die hem in staat stelde, den stoutsten en mooisten droom van zijn jeugd te verwezenlijken.

Zekerheid had hij daaromtrent niet, maar alles toch scheen dat vermoeden te bevestigen.

Vooreerst was dokter De Vries met zijn algemeen bekende en geroemde milddadigheid de rechte man om zich een onbemiddeld jongmensch van talent aan te trekken. Dat hij voor zijn beschermeling onbekend wilde blijven, was een kieschheid, die zijn weldaad nog verhoogde en te meer den edelen menschenvriend teekende.

Hoe de dokter met hem bekend geworden was, kon Dolf niet nagaan. Maar had hij diens dochter Henriette niet bij zijn moeder gezien? En dat juist nadat de zaak van zijn studie haar beslag had gekregen! Was zijn moeder soms al vroeger met het meisje in aanraking geweest en had zij Henriette over hem gesproken, zoodat de vader door de dochter op de hoogte was gekomen van zijn omstandigheden?

Honderdmaal had hij getracht, zijn moeder daaromtrent iets te laten ontsnappen, maar ofschoon moeder en zoon overigens geen geheimen voor elkander hadden, op dit punt bleef juffrouw Weever een standvastig stilzwijgen bewaren. Alle vragen en toespelingen sneed zij af met het woord dat de weldoener onbekend wilde blijven en dat Dolf, in plaats van naar diens naam te willen vorschen, zich eenvoudig de hem bewezen gunst waardig had te toonen.

Toch kon Dolf de gedachte niet van zich afzetten en onweerstaanbaar vooral drong ze zich aan hem op, toen juist de zoon van dokter De Vries als de reddende engel was, die hem, den rampzaligen groen, uit de klauwen van zijn onbarmhartige vervolgers bevrijdde en hem onder zijn machtige hoede nam.

Had de jonkman van zijn vader een wenk gekregen om een wakend oog over den nieuwen student te houden en zich dien in zijn hulpelooze verlatenheid aan te trekken? Dolf wist het niet; en hoe vertrouwelijk hij sedert ook met Koen de Vries geworden was, toch had hij daaromtrent nooit een vraag gewaagd. De aanmaning van zijn moeder, het geheim van zijn weldoener te eerbiedigen, sloot hem den mond. De zoon wist misschien van niets: hij mocht hem niet doen raden wat zijn vader voor hem verborgen hield.

[p. 147]

Maar al had Dolf alzoo geen zekerheid, in zijn hart vereerde hij toch dokter De Vries als den man, wien hij alles te danken had. En wanneer deze hem met vaderlijke belangstelling ondervroeg omtrent zijn studies, zijn wijze van werken, hem wenken en raadgevingen verstrekte, geput uit zijn eigen ervaring en wat hij door Koen omtrent de tegenwoordige academiewereld wist, dan moest Dolf zich soms geweld aandoen om niet in geestdriftige dankbetuigingen uit te breken.

Voor Koen koesterde hij een vriendschap, eenigermate te vergelijken met het gevoel, dat Vrijdag voor Robinson bezielde. Koen had hem gered op een oogenblik, dat hij zich aan zichzelf voelde ontzinken. Niet dan met walging kon hij terugdenken aan dien avond, toen hij zich het nietswaardigste mispunt gevoeld had, toen hij zich had laten overbluffen door een troep kwajongens. Wie weet hoe het dien avond nog met hem afgeloopen zou zijn, als Koen niet juist bij tijds tusschenbeide gekomen was om hem uit die bende, waartegen hij niet opgewassen was, te verlossen! Later waren hem gevallen ter oore gekomen van onervaren jongelui, die op zoo'n ontgroeningsfuif letterlijk voor hun leven bedorven waren geworden. Daarvoor had Koen hem bewaard; Koen, de kranige student, die onder de eerste Jannen van de academie geteld werd, had het niet beneden zich geacht, hem, den onbeteekenenden groen, de hand te reiken!

Hij had hem naar zijn vorstelijk gemeubelde kamers meegenomen, hem daar onder gulle, vriendschappelijke toespraak laten uitrusten, en toen hij geheel van de vermoeienissen van den rumoerigen avond bekomen was, behoorlijk thuis gebracht.

De dankbaarheid van den armen jongen kende geen grenzen en de edelmoedigheid van den ander vond daar een voldoening in, die hem een prikkel was om ook van zijn kant de kennis aan te houden. Zoo legde die eerste ontmoeting den grond tot een vriendschap, zooals alleen in de dagen der jongelingschap kan worden aangegaan. Beiden zouden voor elkander door een vuur gevlogen zijn. Niemand, die het meer waagde een vinger naar Dolf uit te steken, wel wetende dat hij dan met Koen te doen kreeg, die allesbehalve mak was, als hij begon. En Dolf beijverde zich die bescherming te vergelden met al de diensten, die hij bij mogelijkheid zijn vriend maar bewijzen kon. Hij zou in staat zijn geweest, zich tot diens oppasser en getrouwen slaaf te maken.

Op beiden oefende die wederzijdsche vriendschap een weldadigen invloed. Dolf voelde zich in eens uit zijn verlatenheid opgebeurd en dat maakte hem flink en zelfstandig. De omgang met den vroolijken, schranderen, alzijdig ontwikkelden student gaf aan zijn karakter, dat ten gevolge zijner eenzelvige opvoeding, iets schuws en teruggetrokkens had, een heel andere plooi. Hij werd vrijer, losser in zijn bewegingen; hij ademde ruimer, dan hij in de bekrompen atmosfeer, waarin hij groot was geworden, gewend was; hij zag kloeker de wereld in, die in de werkelijkheid heel anders bleek, dan hij ze zich op de stille achterkamer van zijn moeder gedroomd had.

Maar ook op Koen werkte de omgang met zijn nieuwen vriend ten goede. Diens gewoonten van arbeidzaamheid en gezette studie waren hem een prikkel om op zijn beurt ernstiger te werken. Heele avonden zaten ze bijeen op Koens geriefelijke en gezellige studeerkamer, begraven onder boeken. En ter verpoozing van den ingespannen arbeid maakten zij groote wandelingen buiten de stad, een uitspanning, die Koen veel beter bleek te bekomen dan de luidruchtige partijen, waarvan hij vroeger de held geweest was en waar men hem nu bijna niet meer zag.

Dokter De Vries had dan ook wel reden om te zeggen, dat het hem verheugen zou, als zijn Koen nooit andere vrienden gekend had dan Dolf Weever.

Terwijl hij, met dat jongmensch in druk gesprek gewikkeld, bijna vergat dat het zijn tijd werd voor de namiddagvisites en zijn coupé al beneden voor de deur stond te wachten, had Koen met zijn mama een niet minder levendig onderhoud.

Hij had haar in haar boudoir gevonden, met een ontevreden gezicht op de sofa liggende. Zijn luidruchtige gulle begroeting had ze maar koeltjes beantwoord met de klacht dat ze aan verschrikkelijke migraine leed.

Teleurgesteld bleef Koen voor haar staan, bedremmeld voor zich uitkijkend in het kleine vertrek, opgevuld met allerlei kostbare fantasiemeubeltjes en dure nieuwmodische snuisterijen.

‘Wel dat spijt me, mama, dat u nu juist vandaag hoofdpijn moet hebben. Ik had er mij zooveel genoegen van voorgesteld, u door mijn vervroegde komst te verrassen.... Is dat zoo in eens opgekomen? Ten minste beneden schenen ze er niets van te weten. Wil ik pa even bij u sturen?’

‘Och, pa is er eigenlijk de schuld van. Ik kan me soms zoo opwinden over de vreemde ideeën van dien man,’ hernam mevrouw wrevelig.

‘Wat is er dan nu weer? Beneden kon ik niet merken dat er iets voorgevallen was.’

‘Och, voorgevallen is er eigenlijk ook niets,’ zei mevrouw, zich oprichtende. ‘Maar ik kan het niet uitstaan, dat uw vader niet de minste wereldkennis heeft. Hij had u moeten verbieden dien jongen, hoe heet hij ook weer? met de vacantie hierheen te brengen.’

‘Dolf Weever?’

‘Ja, hoe haalt ge 't in uw hoofd om u met zoo iemand af te geven?’

‘Met zóó iemand af te geven?’ herhaalde Koen verbaasd.

‘Ja, weet u wel dat zijn moeder een mensch is, dat met borduren voor de winkels haar brood moet verdienen? Vraag het maar aan Henriette, die heeft les van haar gehad. Ze was haar gerecommandeerd door Estella Rozijnman. En zoo iemand moeten we hier als vriend en logé in huis ontvangen! Is het niet om van schaamte door den grond te zinken, als iemand van onze kennissen hem hier aantreft?’

In haar verontwaardiging scheen mevrouw haar hoofdpijn geheel vergeten te hebben; want zij zat nu rechtop en zwaaide haar hoofd met een beweging, die allerminst gunstig moest werken op haar migraine.

‘Hoe is 't mogelijk, mama, dat u daarover zoo'n drukte kan maken,’ zei Dolf, die werkelijk zijn best moest doen om niet te lachen. ‘Om de waarheid te zeggen heb ik er nooit naar geïnformeerd hoe mevrouw Weever aan den kost komt. Ik weet alleen dat ze op een dorp in Noord-Brabant woont. Maar al was het nu precies zooals u het voorstelt, dan is dat toch geen reden om haar zoon de deur te wijzen. Er valt op den jongen niets te zeggen. Hij is een verduiveld knappe kop, vraag het maar aan pa, die dikwijls met hem gesproken heeft en veel belang in hem stelt.’

‘Ja, daar weet ik alles van. Maar als we al degenen, waar die belang in stelt, hier in huis moesten halen, zou het een fijn gezelschap worden!.... Ik doe mijn best om onze conversatie uit te breiden in aristocratische kringen. Waarom moet gij allen daar altijd in tegenwerken? U neem ik het niet zoo kwalijk, Koen, ge zijt nog jong; maar uw vader moest wijzer zijn. Hij moest u leeren, welke vrienden u frequenteeren moet in de wereld. U hebt kennissen genoeg onder de eerste jongelui aan de academie om zoo'n pummel te kunnen missen. Waarom brengt ge jonker Van Beest niet mee of Van den Zwetselaar of iemand anders, waarmee ge figuur kunt maken?....’

‘Ik heb kennissen bij de vleet, maar ik heb maar éénen vriend en dat is Dolf Weever.’

‘Nu, en ik ontvang hem niet. Wat denkt ge wel!’ viel ze snibbig uit.

‘Kom, mama, dat meent u niet,’ zei Koen vleiend, terwijl hij naast haar op de sofa kwam zitten en vertrouwelijk haar hand nam.

‘Lieve jongen, ik wou toch dat u wijzer was,’ hernam zijn moeder op aanmerkelijk vriendelijker toon: tegen de liefkoozingen van haar Koen - dat wist hij - was ze niet bestand. ‘Denk toch eens aan; Zaterdag komt de familie Rozijnman hier familiaar dineeren. En nu zitten we met dien lummel opgescheept! Hoe kunnen we hem aan de menschen voorstellen? Estella is er niets te goed voor om er duidelijk op te zinspelen, wat zijn moeder voor den kost uitvoert....’

‘Als ze daar het hart toe heeft, zal ik ze weten te antwoorden, het brutale nest!’ riep Koen met een tinteling van verontwaardiging in zijn donkere oogen.

‘Ziet ge wel,’ zei zijn mama, ‘om zoo'n jongen zou je ons brouilleeren met onze beste vrienden.’

Koen had een uitdrukking van spottende ironie op de lippen, maar hield ze in om zijn mama niet nog meer te prikkelen. Bij ondervinding wetende hoe haar in haar zwak te tasten, beloofde hij:

‘Nu mama, ik zal heel lief en attent wezen voor Estella en voor al uw verdere gasten, als u dan maar een beetje vriendelijk wil zijn voor Dolf. U hoeft hem volstrekt niet aan onze kennissen voor te stellen. Ik geloof niet eens dat hij daar zoo bijzonder op gesteld zal zijn. U ontvangt hem gewoon in den huiselijken kring, en als u menschen heeft, zal ik wel zorgen dat u geen last van hem heeft. Dan gaan we eenvoudig samen uit en dineeren ergens à la fortune du pot.’

‘Maar dan missen wij u toch ook.’

‘Nu wat maakt dat uit gedurende die enkele dagen, dat ik een vriend bij me heb? Als hij weg is, behoor ik weer heelemaal aan u. Is het nu goed, ma?’ vroeg hij haar vleiend in de oogen ziende.

‘Och, malle jongen, ge weet toch altijd uw zin door te drijven,’ gaf zij lachend toe, ‘ga nu maar gauw naar beneden als ge nog lunchen moet. Ik heb geen zin om aanstonds met dat nuchtere kalf in aanraking te komen. Zeg maar dat ik op mijn kamer blijf omdat ik wat hoofdpijn heb.’

‘Maar we mogen u toch aan het diner verwachten?’

‘Nu ja, deugniet.... En hoe zult gij u van middag amuseeren?’

‘O ik zal met Dolf den tijd best omkrijgen. Tot strak dus, ma, beterschap met uw hoofdpijn.’

En met een verlicht hart wipte hij de kamer uit en de trap af. In de veranda gekomen vond hij het gezelschap al in ongeduldige afwachting. Annette was naar haar kamer gegaan, daar zij les had van haar gouvernante, juffrouw Kroon. Hij gaf een vluchtige verklaring van zijn lang wegblijven en zei dat mama wat hoofdpijn had, maar dat ze dacht dat het wel over zou gaan, als ze een beetje rust nam. Daar de ongesteldheid niet ernstig was, hoefde ze voor 't gezelschap geen reden te zijn om hun opgewektheid te matigen. En weldra zaten de drie jongelui om de gedekte tafel genoeglijk te keuvelen. Koen en Dolf al etende en drinkende, Henriette hun met een glas sherry bescheid doende. De dokter, die al gewaarschuwd was, dat zijn coupé voor stond, kon maar niet scheiden van het levendige groepje, dat hij met vaderlijk welgevallen beschouwde.

‘Zeg eens Wolf, Dolf meen ik, als ge die kip verslonden hebt, waar trekken we dan van middag op los? Want het is veel te mooi weer om in huis te zitten.’

Henriette spitste de ooren.

‘Wat zou je denken van een ritje naar Blankenberge?’ vroeg Dolf met zijn mes spelende. ‘Dat zal frisch wezen.’

‘Er is een mooie matinée op het Kurhaus, meen ik,’ zei de dokter, naar een krant grijpend om het programma der muziekuitvoeringen na te slaan.

‘Jazzes, die eeuwige muziek aan het strand,’ riep Koen, ‘net of er aan zee iets mooiers kan wezen dan het plechtige lied der golven! Het is zoo iets als vuurwerk bij volle maan en sterrelicht.’

‘Daar geef ik u gelijk in,’ beaamde Dolf. ‘Als u mijn zin wou doen, dan moesten we op en neer rijden met de tram en een frissche wandeling aan het strand maken, den kant van de vuurbaak uit.’

‘Hè ja, heerlijk!’ riep Henriette. ‘Mag ik mee?’

‘Of u meemag! Vraagt u dat nog? Zeg liever dat u ons de eer wil doen ons te vergezellen en we zullen u op de handen naar Blankenberge dragen, wat gij Dolf?’

‘Ik weet niet of de juffrouw deze manier van vervoer boven de electrische tram zou verkiezen; maar dit kan ik verzekeren dat, hoe we den tocht ook maken, het gezelschap van de juffrouw het genot daarvan voor mij aanmerklijk verhoogen zal,’ antwoordde Dolf met een beleefde buiging aan het adres van Henriette.

[p. 148-149]

VLUCHT VAN KAREL DEN STOUTE NA DEN SLAG BIJ MURTEN, NAAR DE SCHILDERIJ VAN EUGÈNE BURNAND.

[p. 150]

‘Wel zeker,’ zei dokter De Vries, zoo vergenoegd als hij zich den heelen morgen nog niet getoond had, ‘gaat u met uw drietjes. Als ge gauw opstapt, kunt gij nog mooi voor den eten thuis zijn.’

‘Maar als Henriette van de partij is,’ hernam Koen, ‘zullen we ons program toch eenigszins dienen te wijzigen; want dan zal een kort bezoek aan het terras daarop wel een verplicht nummer zijn. Natuurlijk gaat een Haagsche jonge dame niet naar Blankenberg zonder zich aan al de kennissen te vertoonen, die zij er maar bij mogelijkheid kan oploopen.’

‘Kan u denken!’ viel Henriette verontwaardigd uit. ‘Dat is net iets voor mij! Ik erger me dikwijls genoeg als we met mama naar het Kurhaus gaan. Dan krijg ik elk oogenblik een por van haar in mijn zij om me attent te maken op mijnheer Zus of mevrouw Zoo, die ons toeknikken en die dan in de eerste pauze op ons afkomen om allerhande vervelende praatjes te maken. En dat heet dan dat ge zoo van de verrukkelijke muziek profiteert! Bah! ik vind niets vervelender dan daar stijf op een stoel in den tocht te zitten quasi in extase van kunstgenot, terwijl ge zoo heerlijk vrij langs het strand kunt wandelen, dat uw haren in den wind fladderen. Neen hoor, voor mij hoeft ge niet naar 't Kurhaus. Ik zal u allen met plezier langs het strand volgen, en als we het dorp ver genoeg achter ons hebben, gaan we voor de variatie de duinen op. Nu mama er niet bij is, kunnen we wel eens naar hartelust ravotten als schoolkinderen, die vacantie hebben. Niet waar, pa?’

‘Wel zeker kind,’ gaf haar vader lachend toe, dat is gezond. ‘Nu, jongelui,’ voegde hij er bij, ‘ik wensch u allen van harte veel plezier. Als ik den tijd had, ging ik ook mee. Ik kan jaloersch op u allen worden, als ik u zoo hoor praten van langs het strand loopen en duinen beklimmen. Dat doet me weer aan mijn jeugd denken, maar die is, helaas! voorbij. Geniet allen nog maar zoolang ge kunt. Ik groet u, hoor! tot strakjes! veel plezier.’

En vluchtig op zijn horloge kijkend, dat hem tot zijn schrik aantoonde dat hij zich wel een klein half uur verlaat had, ijlde hij de deur uit.

Nauwelijks was de dokterscoupé weggereden of ook het jonge drietal verliet het huis en wandelde naar de halte van de tram.

Even over etenstijd kwamen zij terug met kleuren als rozen en schitterende oogen. Koen en Henriette waren letterlijk uitgelaten. Dolf hield zich wat ingetogener, zooals een logé betaamt, maar de glans van genoegen lag toch op zijn gezicht.

De dokter verlustigde zich in de opgewektheid van de jongelui; het schouwspel van hun onbezorgde jeugd, hun gezonde, onschuldige vroolijkheid deed ook zijn voorhoofd opklaren.

Mevrouw toonde zich aan tafel een beetje effen, maar dat was als gevolg van haar hoofdpijn best te verklaren; zij bleek toch geen hinder te hebben van de luidruchtigheid der jongelui, wier eetlust, door de zeelucht gescherpt, het diner alle eer aandeed.

‘Ik heb me dol geamuseerd,’ riep Henriette. ‘Als de heeren weer zulke wandelingetjes maken, hou ik mij aanbevolen.’

‘Wederkeerig!’ verklaarden de studenten.

‘Henriette, kind!’ zei haar moeder bestraffend en vestigde op haar een paar groote verwijtende oogen, die haar herinneren moesten dat het een meisje niet paste, haar gezelschap aldus aan heeren op te dringen.

Maar de dokter toonde zijn volslagen gemis aan wereldkennis alweer door gemoedelijk op te merken, alsof het de eenvoudigste zaak van de wereld gold:

‘Wel zeker, kinderen, trekt allen er maar iederen dag op uit; dat is de gezondste manier om uw vacantie door te brengen. En gij vormt er met uw drieën nèt zoo'n spannetje voor.’

(Wordt vervolgd.)