De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 12

[p. 89]

[Nummer 12]

haar lievelingsplekje, naar de schilderij van frans gräffel.

[p. 90]

De idioot,
door J. Vesters Jr.
(Vervolg.)

Zou u dat werkelijk denken, mevrouw?” zei de baron. ‘ik heb veel meisjes gezien en gesproken, maar geen heeft op mij zoo'n indruk gemaakt als Alice. Wist ik slechts met zekerheid, dat ze iets voor mij gevoelde....’

‘Welnu, meneer de baron, Alice komt eenige dagen bij mij, en als u wil zal ik haar daaromtrent polsen. Zoodra ik iets weet, zal ik u schrijven.’

‘Mevrouw, ik blijf u erkentelijk voor uw goedheid. Ik dacht wel, dat ik niet tevergeefs een beroep op u zou doen.’

Ondertusschen was Van Dijl in een levendig gesprek gewikkeld met den rentmeester, die zijn laatsten twijfel betreffende de financieele voordeelen van heide-ontginning had weggenomen. ‘Het is een prachtige zaak als het goed wordt aangepakt,’ verzekerde mijnheer Witkamp.

‘Ja, ja,’ beaamde Van Dijl, ‘er moeten deskundigen aan het hoofd staan, dat spreekt vanzelf, en u en de baron....’

‘De baron,’ viel hem de rentmeester in de rede, ‘nog nooit heb ik een jongmensch van zijn leeftijd en positie gezien met zoo'n scherpen blik op zulk een gewichtig vraagstuk. De brochure, die hij onderhanden heeft, is een doorwrocht betoog, dat allerwegen sensatie zal maken. Van een zetel in de Staten kan hij zeker zijn, en ook in de Tweede Kamer zou hij een goed figuur maken. Zulke mannen hebben wij noodig, om er het land weer bovenop te helpen.’

Met innige voldoening hoorde Van Dijl deze loftuiting aan, waarmee hij van ganscher harte instemde.

‘En nu wil ik u nog iets zeggen, maar in het striktste vertrouwen,’ vervolgde de rentmeester, zachter sprekend, als vreesde hij, dat iemand anders hem zou kunnen hooren.

‘En dat is?’ vroeg Van Dijl nieuwsgierig.

‘Door mijn nasporingen in de Veluwe heb ik zoo goed als zekerheid gekregen, vaste zekerheid, mag ik wel zeggen, dat de door den baron aangekochte gronden den Romeinen eenmaal tot begraafplaatsen gediend hebben.’

‘Zoo,’ hernam Van Dijl, die eigenlijk niet goed wist, waar de rentmeester heen wilde.

‘En nu staat het bij mij vast,’ vervolgde deze, ‘dat de bodem rijk is aan oudheden, die schatten waard zijn.’

‘Zou u denken?’ vroeg Van Dijl, wien deze woorden het visioen gaven van een schatkamer, in de Veluwe verborgen.

‘Stellig,’ antwoordde de rentmeester op een toon van muurvaste overtuiging, ‘maar u begrijpt, mondje dicht’

‘Natuurlijk, natuurlijk,’ zei Van Dijl. ‘Ik neem aandeelen in de maatschappij, die de baron zal oprichten, en het is dus in mijn eigen belang....’

‘Mijnheer, u zal eens zien, hoe die aandeelen zullen stijgen,’ riep de rentmeester vol geestdrift uit, ‘op honderdvijftig, tweehonderd percent....’

Toen men op de villa terug was, waren Van Dijl, zijn schoonzuster en dochter bijzonder in hun nopjes. Van Dijl omdat die heide-ontginning zoo'n prachtig zaakje beloofde te worden en de baron zoo'n kraan van een kerel was. Mevrouw Zeeman om de declaratie, die Van Sichtelaar had afgelegd en om de schitterende toekomst, die haar nichtje wachtte, Alice eindelijk vond alles even bekoorlijk en zou er wel graag altijd blijven wonen.

VII.

Het was levendig aan het strand te Scheveningen. De heerlijke Augustuszon lokte allen naar buiten, om van de verkwikkende zeelucht te genieten. Zacht klotsten de golven, door den zuidenwind voortgestuwd, tegen het strand, om daarna weer terug te rollen naar zee en een oogenblik later haar dartel spel opnieuw te beginnen. Velen wandelden langs de zee, druk pratend over zaken en over alle mogelijke dingen, zonder oog te hebben voor de overweldigende grootschheid van dit schouwspel, want de zee is altijd grootsch, ook wanneer zij niet als een geweldige titan schepen te pletter smijt en dijken scheurt. Maar anderen beschouwden met aandacht de groenblauwe baren, hier en daar met witte schuimkoppen getooid, en luisterden naar den rhythmischen maatslag, waarop zij af- en aanrolden, een geheimzinnig lied neuriënd, dat straks misschien tot woest-bruisende akkoorden zou zwellen, die schrik en angst zouden storten in het hart van den schepeling.

‘Jo, mag ik een kanaal maken, zooals die jongens ginds deden?’ vroeg een knaap, wiens wangen met een blosje van gezondheid waren gekleurd en wiens oogen schitterden. ‘Toe,Jo, mag ik?’ vroeg hij nog eens, daar het meisje, dat hem bij de hand hield, hem niet scheen te hebben verstaan.

‘Gerust, Hugo,’ antwoordde Johanna, zijn hand loslatende, ‘maar zorg, dat je je niet vuil maakt.’

‘Je hoeft niet bang te zijn, Jo,’ antwoordde de knaap, met zijn wandelstok diepe voren trekkend in het rulle zand.

Johanna en Hugo waren al een paar dagen te Scheveningen. Van Dijl was in blakende geestdrift van het bezoek aan het buiten van baron Van Sichtelaar thuis gekomen en had geen tegenwerpingen gemaakt, toen zijn dochter hem voorhield, dat het voor Hugo zoo goed zou zijn, als hij eens een week aan den zeekant ging doorbrengen. Van Dijl was te gelukkig in het schitterend vooruitzicht van een adellijken en vermogenden schoonzoon, om niet eens een keer edelmoedig te zijn. ‘Het is jammer, Jo, dat je niet mee naar Vorden gegaan ben,’ zei de overgelukkige vader, ‘de streek is heerlijk en de baron is een allercharmantst mensch. Maar enfin, neem jij nu maar eens vacantie te Scheveningen. Anders,’ voegde hij er bij, ‘met Hugo zal je daar niet bijster veel aan hebben.’

‘Zeg dat niet, papa,’ had ze geantwoord, ‘Hugo is zoo dankbaar als je wat voor hem doet.’

Van Dijl haalde de schouders op, maar zei niets, en Johanna, blij dat ze zijn toestemming had, ging dadelijk haar broertje het goede nieuws vertellen.

Het verblijf te Scheveningen scheen Hugo inderdaad goed te doen, niet alleen lichamelijk, maar ook wat zijn geest betrof. Hij was opgewekt, weetgierig, toonde in alles belangstelling en vroeg overal naar. Zijn gezicht scheen niet zoo dom meer en zijn oogen tintelden van opgeruimdheid en geluk. Johanna was gelukkig in het geluk van haar broertje, en werd in haar hoop versterkt, dat met geduld en overleg zijn volledige genezing geen hersenschim zou blijken.

Terwijl ze Hugo zoo ijverig met zijn waterwerk bezig zag, of hij er den kost mee moest verdienen, dacht ze daar weer aan. Doch niet met onvermengde vreugde. De angel van den twijfel had haar gestoken, en de spits daarvan was in haar hart blijven zitten. Hoe ze ook haar best deed, ze kon die niet verwijderen, integendeel, steeds dieper drong ze in haar vleesch door en steeds vinniger werden haar steken.

Sedert dien avond van het concert was twijfel aan Willem in haar opgerezen. Was zijn liefde dan zoo egoïstisch, dat hij Hugo niet naast haar kon dulden? En toch, zij kon van den jongen niet scheiden; ze voelde, dat ze dan haar plicht zou verwaarloozen en in de taak, die ze, op zich had genomen, zou te kort schieten. Waren haar ouders welwillend, goed, bezorgd voor hem geweest, dan was het wat anders. Dan had zij gerust het ouderlijk huis kunnen vaarwel zeggen. Maar wat zou er nu van Hugo terecht komen, indien zij Willems vrouw werd en hij alleen achterbleef? Niemand zou hem dan beschermen, niemand zich over hem ontfermen. Men zou hem aan zijn lot overlaten, hem misschien naar een gesticht zenden, om van hem af te zijn. Alle kans, dat hij zou genezen, zou dan vervliegen; hij zou wegkwijnen, misschien van verdriet sterven, want hij was toch zoo onbeschrijflijk innig aan haar gehecht.

Zij wist dit vooruit zeker. Anderen, die Hugo niet kenden, zouden er misschien om lachen, er de schouders over ophalen, maar zij wist beter, zij had in zijn ziel gelezen en daar gezien, hoe hij slechts één hartstocht had: haar. Hij had zich aan haar vastgeklampt, zooals het klimop zich windt om den knoestigen eikenstam: neem den boom weg en het klimop zal verschrompelen en verdorren.

Slechts één middel was er, om Hugo lichamelijk en zedelijk te redden: hem bij zich, onder haar leiding te houden, hem met alle zorgen te omringen en alles van hem te verwijderen, wat zijn prikkelbaarheid voedsel kon geven. Maar zou haar verloofde, weldra haar man, daarin toestemmen, zou hij dat kind in huis willen nemen en haar helpen, om de zware taak, die ze op zich had genomen, tot een goed einde te brengen? Vroeger had ze daar nooit zoo ver en zoo diep over nagedacht. Het scheen haar zoo natuurlijk toe, dat haar aanstaande belang stelde in alles wat haar ter harte ging, dat hij eender met haar dacht en voelde, en dat om haar te bezitten geen offer hem te zwaar zou zijn. Na dien avond echter had zij ingezien, dat ze te veel geïdealiseerd, te veel geleefd had in de wereld der verbeelding en te weinig rekening had gehouden met het koele, nuchtere proza van het practische leven. Zij had bij anderen alleen den maatstaf van haar eigen warm en edelmoedig hart aangelegd en niet willen gelooven, dat het koude egoïsme van haar vader en Alice regel, en geen uitzondering was.

Na dien avond ook had ze begrepen, dat ze Willem moest vragen, of hij er in zou bewilligen, dat Hugo bij hen kwam. Maar ze had die vraag nog niet durven stellen, omdat het antwoord daarop over haar lot, haar geluk zou beslissen. Ze was jong, ze wilde gelukkig zijn, ze had zich zulke mooie illusies gemaakt van echtelijk geluk, en nu vreesde zij, dat dit alles door Willems antwoord wreed verstoord kon worden. Als hij weigerde, kou zij de zijne niet worden, maar dan was het met haar geluk ook gedaan. Welk een treurig, troosteloos leven zou ze dan moeten leiden. Ze dacht aan de woede van haar ouders, die haar zelfopoffering voor een gril zouden aanzien, aan de spotternijen van Alice, aan de praatjes van de menschen. Hoe zwaar zou dit alles het offer maken, en àls dat offer nu nog maar vrucht droeg. Doch was er niet evenveel, nog meer kans, dat Hugo altijd een idioot zou blijven heel zijn leven lang? En moest zij dan daarvoor haar eigen jong leven verwoesten, haar geluk met voeten treden? Kon men dat redelijkerwijs wel van haar vergen? Had ze niet haar plicht, meer dan haar plicht gedaan, en werd het geen tijd, dat eindelijk ook eens een ander zich met den jongen bezig hield?

Maar dan zag ze weer het in tranen badende gezichtje van Hugo voor zich, zooals hij haar dien avond van het concert met zacht verwijt aanstaarde, en ze dacht aan de zoo dikwijls voor het beeld der Moeder Gods gestorte verzuchting, haar broertje te genezen, desnoods ten koste van haar geluk. Zou ze thans terugdeinzen, nu wellicht het aangeboden offer van haar gevraagd ging worden?

Wellicht echter was ze te zwaartillend, te pessimistisch, en zou Willem met zijn flink, loyaal karakter haar verzoek zonder eenige bedenking toestaan. Hij hield veel van haar, en de liefde is immers machtig, zij acht niets te veel of te zwaar, als ze haar doel kan bereiken. Daarom zou ze, zoodra ze van Scheveningen thuis waren, het Willem vragen, en al haar bange vrees zou verdwijnen, en dan zou ze, blij, gelukkig, hem vertellen, welk een angst ze had uitgestaan, hoe ze aan zijn edelmoedigheid had kunnen twijfelen. Hij zou er haar dan een zacht verwijt van maken, en dat verwijt zou haar als muziek in de ooren klinken....

Zoo peinzende en door den stroom harer gedachten heen en weer gesleurd, staarde zij over het wijde vlak der zee en luisterde naar het geluid der golven, die geheimzinnig met elkaar schenen te spreken over hetgeen zij

[p. 91]

gezien hadden aan de verre kusten, van waar zij kwamen, en spottend glimlachten over het ijdel getob der menschen, die zwoegden, plannen maakten, intrigeerden, of ze eeuwen hadden te leven.

‘Maar, Jo, je kijkt niet eens naar mijn kanalen,’ zei Hugo, die maar niet begreep, waarom zijn zuster zoo strak voor zich uit naar den verren gezichteinder tuurde, terwijl hij voor haar voeten zoo'n kunstwerk had tot stand gebracht.

Door die woorden werd Johanna tot de werkelijkheid teruggeroepen en met voldoening bemerkte ze, hoe frisch en blozend er haar broertje uitzag, nu hij zich in het zweet had gewerkt. Die jongen zou niet idioot blijven, hij was nu al veel beter, en met Gods hulp en met geduld zou ze nog wel meer winnen.

‘Je hebt dat heel knuts gedaan, Hugo,’ antwoordde Johanna, daar de jongen nog altijd op een betuiging van tevredenheid bleef wachten. ‘Zou je niet ingenieur willen worden?’

‘Ingenieur,’ herhaalde de knaap, ‘maken die ook kanalen?’

‘Ja, kanalen en bruggen en wegen en sluizen. Maar om dat te worden moet je heel veel leeren.’

‘O, dat is niets,’ gaf Hugo ten antwoord, ‘ik leer graag, nu meneer Vermeer mij lesgeeft. En zou je graag willen, dat ik ingenieur werd, Jo?’

‘Ik wel; dan zou je later een knap, nuttig man worden.’

‘Nu, Jo, ik beloof je, dat ik nog beter mijn best zal doen, want ik houd toch zooveel var u.’

Zoo sprekende waren zij, in de richting van den vuurtoren, dien steenen reus, die reeds zoo dikwijls het geweld van den storm aan zijn voet gezien heeft, verder het strand langs gewandeld. Nu eens liep Hugo naast zijn zuster voort en stelde haar allerlei vragen over de zee, over schepen, over vuurtorens, dan weer snelde hij de glooiing van het duin af, als zijn oog door een veelkleurige schelp getrokken werd, of huppelde hij vlug het duin op, om er een bloempje of een roode bes te plukken. Alles leefde aan hem, en wie het niet wist, zou het aan hem niet gezegd hebben, dat hij een idioot was.

Eenigen tijd reeds had Hugo naast Johanna voortgeloopen zonder iets te zeggen. Eensklaps sloeg hij de oogen naar haar op en vroeg: ‘Jo, wanneer ga je trouwen?’

Verrast keek Johanna haar broertje aan. Hoe kwam hij daar zoo in eens op? Er was natuurlijk in de huiskamer nogal eens over gesproken, maar niemand had vermoed, dat de idioot daar op zou gelet of er iets van zou begrepen hebben. En wat gaf hem aanleiding, nu zoo in eens die vraag zonder meer te stellen?

‘Ik weet het nog niet, Hugo,’ antwoordde Johanna, wie nu weer de gedachte aan Willem met schrik vervulde.

‘Maar Jo, waarom trouw je toch met Willem?’ vroeg Hugo verder, ‘en waarom trouw je niet liever met meneer Vermeer? Die houdt toch zeker veel van je, want hij houdt ook zooveel van mij.’

Johanna bleef ontzet staan. Hoe kwam zulk een kind toch aan die vraag? Wat moest er toch veel in dat hoofdje omgaan, waarvan zij nog niets begrepen had, en wat bleef hij haar ook nu nog een raadsel. Hugo keek haar met zijn groote oogen uitvorschend aan, als wilde hij in haar ziel lezen.

Ze moest dus wel een antwoord geven, want anders zou hij nog meer vragen, en wie weet hoe zeer hij haar in het nauw zou brengen. Dat moest haar vader nu eens hooren, die wel nooit had kunnen gelooven, dat een idioot iemand in de engte zou drijven.

‘Maar Willem houdt nog meer van mij dan meneer Vermeer,’ zei het jonge meisje.

‘Neen, Jo, dat geloof ik niet,’ hernam de knaap, ‘want Willem houdt niet van mij, en meneer Vermeer wel.’

Wat moest zij tegen deze eigenaardige logica inbrengen? Het best was, dat ze den jongen wat afleiding zocht te bezorgen. ‘Kijk eens, Hugo, wat een prachtige schelpen daar liggen. Raap die eens op, dan kan je ze meneer Vermeer laten kijken, als we thuis zijn.’

Maar de knaap, anders verzot op schelpen, verroerde zich nu niet. Er ging blijkbaar nog meer in zijn geest om, waaromtrent hij licht wilde hebben. ‘Jo, als je nu trouwt,’ vroeg hij, als wilde hij den draad weer opvatten, ‘blijf je dan toch bij ons wonen?’

‘Neen, Hugo, dat kan niet,’ antwoordde zij meer en meer verbaasd, ‘dan ga ik bij Willem wonen.’

‘Maar je had beloofd, dat je altijd bij me zou blijven,’ vervolgde Hugo, op een toon van verwijt.

‘Ik neem je mee, beste jongen, en dan mag je bij mij komen wonen. Doe je dat graag?’

Hugo zette groote oogen op. ‘O, zoo graag, en dan hoef ik niet meer bij pa en Alice te blijven? Je moet maar gauw trouwen, Jo.’

Ondanks haar zelf moest het jonge meisje lachen.

‘Maar,’ hernam Hugo nadenkend, ‘als Willem nu eens niet wilde?’

‘Wat niet wilde?’ vroeg Joanna bijna op sidderenden toon.

‘Dat ik bij u kwam wonen.’

Het jonge meisje meende te droomen. Mijn God, wat gaf dien jongen toch al die vragen in? Was dat nu een idioot?

‘Daar zal Willem niet tegen hebben,’ gaf ze ten antwoord. ‘Ben je nu gerust, kleine vraagal?’

‘Maar als Willem nu niet wil,’ drong de knaap nog eens aan; ‘zal je dan niet met hem trouwen, Jo, en bij me blijven?’

‘Hoe vraag je dat toch zoo, Hugo, je weet immers dat ik veel van je houd.’

De jongen was evenwel met dit ontwijkend antwoord niet tevreden. ‘Zeg me nu, Jo, dat je niet met Willem trouwen zal, als hij me niet bij u wil laten wonen.’

Terwijl hij dit vroeg, keek hij zijn zuster met zijn groote oogen zoo smeekend aan, dat ze de diepte peilde van den onrust, die zijn hart had verscheurd, en begreep, wat er in dat hoofdje omging. Het was een egoïst, zeker, maar een egoïsme voortspruitend uit zwakheid en aanhankelijkheid, een egoïsme, dat de zwaarte niet kende van het offer, dat het vroeg.

‘Als Willem je niet bij ons wil hebben, trouw ik niet, maar blijf bij je,’ antwoordde Johanna. ‘Ben je nu tevreden?’ vervolgde ze, maar ze moest zich omwenden, want ze was haar ontroering niet meester, nu ze het beslissende woord gesproken had. Gesproken tegen een idioot, maar dit was hetzelfde, haar woord was haar heilig,

‘Beste Jo, ik hou toch zoo van je,’ juichte Hugo, bij wien nu de kalmte was teruggekeerd. ‘Ik zal goed leeren, dan word ik ingenieur en dan blijf ik ook altijd bij u.’

Johanna was thans haar zelve weer meester. ‘Laten we omkeeren, Hugo, we zijn nu al zoo ver gegaan en we moeten nog denzelfden weg terug.’

Hugo hield haar bij de hand, blij huppelend over den weg, druk pratend en zich soms verwonderend, dat zijn zuster niet dadelijk antwoord gaf op zijn gesnap. Was hij gelukkig, dat Johanna bij hem zou blijven, hij begreep niet, dat dit voor haar de zwaarste opoffering kon zijn, die ze brengen kon.

Aan het strand heerschte nog altijd dezelfde opgewektheid. Oude dames zaten bedaard op gemakkelijke stoelen met een parasol boven het hoofd naar de zee te kijken; kinderen stoeiden in het zand of groeven er kuilen, of zochten naar schelpjes en gekleurde steentjes; heeren wandelden druk pratend op en neer.

‘Dag juffrouw, welk een voorrecht u hier te zien,’ klonk het Johanna plotseling in de ooren.

Verwonderd keek ze op; ze had den klank van die stem meer gehoord. Het was baron Van Sichtelaar, in een luchtig zomertoilet gedost, vergezeld van een bejaard heer, waarschijnlijk zijn rentmeester, over wien haar vader zoo den mond had vol gehad. Op hetzelfde oogenblik stelde de baron haar reeds aan dezen voor als de dochter van zijn waarden vriend Van Dijl en hem als zijn rentmeester, mijnheer Witkamp.

‘En dat is zeker uw broertje?’ informeerde de baron. ‘Een beetje idioot, niet waar; uw papa heeft mij daar een en ander van verteld. 't Is wel ongelukkig, en me dunkt, dat hij uw genot veel moet vergallen.’

‘Toch niet, meneer,’ antwoordde Johanna kortaf, ‘als men met hem weet om te gaan....’

‘O natuurlijk,’ viel de baron haar in de rede, ‘maar ik bedoel, dat het van uw kant een heele opoffering is. De conversatie kan natuurlijk niet veel zijn en....’

‘Maar 't is mijn broertje, meneer,’ zei Johanna gepiqueerd.

‘De baron drukt zich verkeerd uit,’ kwam de rentmeester tusschenbeide. ‘Hij wilde alleen maar te kennen geven, hoeveel respect hij heeft voor uw toewijding jegens uw broertje, en veroorloof ook mij, daaraan hulde te brengen. Onze tijd is van te veel laag egoïsme getuige, om geen eerbied te hebben voor iemand als u, die zich met zooveel zelfverloochening opoffert.’

De baron sprak nu over allerlei onverschillige dingen, hoezeer het hem gespeten had, dat Johanna niet mee naar Vorden was gekomen, over haar papa en mevrouw Zeeman, een buitengewoon charmante dame, over Alice, hoe lang ze nog te Scheveningen dacht te blijven enz.

Eensklaps trok een ongewone drukte hun aandacht. De oude dames sprongen van haar stoelen op, de kinderen staakten hun spel, de heeren vroegen wat er gaande was. Johanna keerde zich om en zag Hugo niet. Ze had gedacht, dat hij zich maar een paar passen had verwijderd, om schelpen te zoeken.

‘Een kind in zee!’ hoorde ze nu roepen, en allen ijlden naar den oever.

‘Mijn God, het is Hugo!’ riep Johanna uit, bleek wordend als een doek en als aan den grond genageld. Maar het volgende oogenblik had ze al haar geestkracht verzameld en drong door de menschen heen, gevolgd door den baron, die informeerde wat er gebeurd was. Een kind heeft zich te ver in zee gewaagd en nu heeft de vloed het verrast, - dit was de toelichting.

‘Hugo!’ Hugo!’ kreet het jonge meisje, radeloos de handen wringend en zich in zee willende werpen. Een aantal gespierde armen hielden haar terug. ‘Om Gods naam waag u niet, juffrouw,’ riep men van alle kanten.

‘Maar het is mijn broer, Hugo! Hugo!’ kreet ze opnieuw. En nu den baron naast zich ziende, riep ze uit: ‘Red mijn broertje als ge een man zijt!’

Baron Van Sichtelaar was evenwel geen held; hij haalde de schouders op. ‘Hem te willen redden staat gelijk met zelfmoord,’ mompelde hij.

Gelukkig schenen niet allen er zoo over te denken, want reeds had een man zich in den vloed gewaagd, om de zee haar prooi te betwisten. Van het strand werden zijn pogingen in spanning gevolgd, terwijl een schuit werd klaar gemaakt en reddinggordels gereed gehouden.

‘Hij zal met het kind omkomen,’ zei er een. ‘Er is geen redding mogelijk,’ voegde een ander er bij. ‘Mijn God, ze verdwijnen beiden in de golven,’ riep een derde. Deze en dergelijke uitroepen wisselden elkander af, terwijl de moedige redder alle pogingen inspande, om tegen het geweld van den stroom in te worstelen. Nu neuriede de zee niet meer een zacht lied; het was of een woest, wreed gehuil uit haar opsteeg, of ze reeds juichte om den dubbelen buit, dien ze verraderlijk in haar wijd geopende kaken meende te verzwelgen.

‘Moed! moed!’ riepen een paar stemmen van het strand, terwijl de schuit van wal stak en naar de plaats roeide, waar de redder alle moeite had om zich en het kind, dat hij stevig met zijn eenen arm omklemd hield, boven water te houden. Met zijn vrijen arm beproefde hij nog een paar slagen te doen om vooruit te komen, maar machteloos zakte hij neer. Zou hij nu toch nog omkomen, nu redding naderde? Angstig hielden de toeschouwers den adem in; zij hadden de schuit wel vleugelen willen geven. Maar deze had alle moeite om tegen den stroom op te worstelen. Eindelijk was ze de plaats nabij; een der schippers stak de roeispaan toe... Daar dreef de schuit weer af. Een lange kreet van teleurstelling ging van het strand op. ‘Laat mij los!’ gilde Johanna,

[p. 92-93]

‘ik wil mijn broertje redden of met hem sterven!’

‘Hij wint, hij wint!’ juichte een stem, en allen keken weer naar de watervlakte, waar de redder, door de kracht der wanhoop gedreven, blijkbaar een laatste poging deed, om de boot te naderen. Deze van haar kant werd door rappe handen bestuurd, en eindelijk kwam ze naast de drenkelingen te liggen. Een der invarenden boog zich zoover mogelijk voorover en nam den knaap aan, dien hij in de schuit tilde. Ter zelfder tijd stak een ander den redder een roeispaan toe. Een oogenblik vreesde men, dat hij de kracht miste om ze te grijpen, maar neen, gelukkig, hij klemde zich er aan vast en werd eveneens in de boot opgenomen.

‘Gered! gered!’ jubelde het van het strand, en deze kreet werd door honderden met blij gejuich herhaald. ‘Goddank!’ lispelde Johanna, wie ten laatste alles voor de oogen had geschemerd, maar die nu op het hooren van dat gejuich, na die oogenblikken van angstige spanning al haar veerkracht herkreeg.

Vlug stuurde de boot naar het strand toe, fier dat ze de zee twee wisse offers had ontwrongen. ‘Ze leven!’ riepen de schippers al van verre, blij met de hand wuivend. Honderden verdrongen zich aan den oever, terwijl men uit de hotels met dekens kwam aandragen, om er de geredden in te wikkelen. Tal van handen werden uitgestoken om het bewustelooze kind aan te nemen, maar Johanna was allen te vlug en nam haar broertje uit de handen der schippers aan. ‘Hugo! Hugo!’ riep ze, het bleeke gezichtje met kussen bedekkend en den knaap aan haar hart drukkend, zonder er zich om te bekommeren, dat zijn doorwekte kleeren haar geheel besmeurden. Hugo sloeg even de oogen op en klemde zich dichter aan haar vast. Inmiddels was een geneesheer naderbij gekomen en had den jongen onderzocht. ‘Wees maar gerust, juffrouw, hij heeft niet het minste letsel. Maar nu onmiddelijk onder de wol!’ Aanstonds werd Hugo in een warme deken gewikkeld en maakte men aanstalten om hem naar het nabijgelegen hotel te brengen.

Nu ze haar broertje gered wist, dacht Johanna aan haar redder. Zij keerde zich om en zag hoe de dokter zich met hem bezig hield en trachtte de levensgeesten weer op te wekken door uit alle macht te wrijven.

bisschoppelijk museum te haarlem. zaal met voorwerpen van de 17e en 18e eeuw.

‘Dood!’ riep Johanna, in vertwijfeling de handen wringend.

‘Hij leeft,’ zei de geneesheer even opkijkend, en daarna onmmiddellijk weer met wrijven voorgaande.

Een zucht van verlichting ontsnapte haar borst. Zij naderde en werd nu de trekken van den moedigen redder gewaar. ‘Mijn God,’ stamelde ze, ‘meneer Vermeer.’

Op den klank van zijn naam opende Vermeer de oogen en een glimlach van geluk speelde om zijn bleeke lippen.

‘Ik dank u, ik dank u,’ zei Johanna zich over hem heen buigend.

Vermeer glimlachte ten teeken dat hij haar herkende.

Spoedig begaf men zich met de beide drenkelingen naar het hotel, Johanna het hart door de zonderlingste gewaarwordingen overstelpt en onwillekeurig denkend aan de woorden, die Hugo zoo kort voor het ongeluk tot haar gesproken had.

Baron Van Sichtelaar had zich inmiddels verwijderd, want hij begreep, dat hij na het gebeurde te veel zou zijn.

‘Dat is een leelijke streep door je rekening,’ zei de rentmeester op familiaren toon. ‘Eerst dat meisje bruskeeren, en daarna dat ongeval.’

‘Bah,’ antwoordde de baron, ‘Van Dijl geeft geen cent om dien idioot, en zal het mij niet kwalijk nemen, dat ik mijn leven niet gewaagd heb. Alice evenmin, en dat is de hoofdzaak.’

Kort daarop lag Hugo in bed. ‘Vandaag er in blijven, ventje,’ had de dokter gezegd, ‘dan ben je morgen weer opgeknapt.’ Johanna zat voor het ledikant en keek hem met zusterlijke bezorgheid en liefde aan.

‘Jo,’ verbrak Hugo het lange stilzwijgen, ‘heb ik je niet gezegd, dat meneer Vermeer veel van me hield?’

de dood van de h. clara, nr de schilderij van murillo, in de Galerian Dresden.

‘Ja, Hugo, dat doet hij, en je mag er hem wel altijd dankbaar voor zijn.’

‘Zal meneer Vermeer nu ook zoo goed beter worden als ik?’

‘Zeker, Hugo, en morgen mag je eens naar hem gaan kijken om hem te bedanken.’

Weer was er geruimen tijd stilte. ‘Jo,’ zei Hugo, ‘Jo.’

‘Wat is er, beste jongen?’ vroeg het meisje.

‘Kom eens bij me, heel dicht, met uw oor tegen mijn mond.’

Toen Johanna aan dat verzoek voldaan had, sloeg Hugo plotseling zijn beide armen om haar hals en vroeg: ‘Zal je nu met meneer Vermeer trouwen, en niet met Willem?’

Verschrikt week het jonge meisje terug. ‘Je hebt wat koorts, Hugo, je moet nu stil blijven liggen en zien te slapen, anders ben je morgen niet beter. Je weet wat de dokter gezegd heeft.’

(Wordt vervolgd.)