De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 11

Bij de Platen.

Keizer Wilhelm aan boord der ‘Hohenzollern.’ -

In vroegere eeuwen zochten koningen en ridders hun uitspanning in het edele tornooi of steekspel, maar in de negentiende eeuw stellen zij zich met een heel wat minder ridderlijke soort van sport tevreden, en zelfs de Duitsche keizer acht het niet beneden zich, persoonlijk aan zeilwedstrijden deel te nemen.

Tot dusver waren de regatta's in Duitschland onbekend, maar nauwelijks had Wilhelm II ze in het land van zijn grootmoeder, koningin Victoria, leeren kennen en ze zelf met zijn jacht Meteor meegemaakt, of hij bracht die mode naar zijn eigen rijk over. Naijverig op den roem van Cowes, dat tot dusver bij zijn jaarlijksche zeilwedstrijden de voornaamste liefhebbers van Europa tegenwoordig had gezien, besloot de keizer, dat de daarvoor uitstekend gelegen haven Kiel haar Engelsche mededingster zou op zij streven en zoo mogelijk overvleugelen. Of dit zoo gemakkelijk zal gaan is een andere vraag, want den Engelschen zit het roeien en zeilen in het bloed, maar in alle geval heeft de keizer met zijn eerste proefneming succes gehad, daar de regatta te Kiel veel deelnemers en veel bekijks had. Ook persoonlijk succes had de keizer hierbij, daar zijn jacht, de Meteor, waarop ook de keizerin gedurende den wedstrijd had plaats genomen, het eerst aankwam.

Van geheel andere constructie dan de Meteor is natuurlijk het jacht Hohenzollern, waarmee Wilhelm II zijn zeereizen aflegt. Want nog altijd blijft de keizer een eerste liefhebber van reizen, zoodat hij denkelijk nog wel lang als de Reise-Kaiser bekend zal staan, in tegenstelling met zijn vader, die de weise Kaiser, en zijn grootvader, die de greise Kaiser genoemd wordt.

het huis sandenburg in zijn tegknwoordigen staat, naar een photographie.

Hoe het ook zij, de Hohenzollern, waarmee Wilhelm ook dezen zomer van Kiel uit de reis naar Noorwegen aanvaardde, is een echt vorstelijk ingericht schip.

Aan stuurboordzijde van het jacht liggen de vertrekken des keizers, die er deftig, vriendelijk en geriefelijk uitzien. Vooral is dit het geval met zijn werkvertrek, waarin de gravure op onze eerste pagina den jongen vorst voorstelt. Electrische telegrafen voeren van de werktafel naar alle hoeken van het schip, terwijl aan de wanden der kajuit instrumenten zijn aangebracht, die den keizer omtrent de snelheid van het schip enz. voortdurend op de hoogte houden. Rechts van de werktafel bevindt zich aan den buitenwand een fauteuil met gebloemd licht overtrek en daarvoor een ronde tafel met eerige stoelen. De wanden prijken met kleine aquarellen en schilderstukjes van bekende marine-schilders, en op zijn schrijftafel staan in een bonte rij photographieën van de keizerin en van de keizerlijke familie, alsmede van de koningin van Engeland. Bijzettafeltjes aan de wanden bevatten werken over marine-literatuur, terwijl een kistje met fijne Havana-sigaren al evenmin ontbreekt.

Achter de werkkamer ligt het slaapvertrek des keizers, hoogst eenvoudig, maar degelijk en deftig. Meer naar voren, dus vóór het werkvertrek, ligt de blauwe ontvangstsalon, die de heele breedte van het schip in beslag neemt. De inrichting is blauw met zilver, en de overtrekken der glanzende meubels zijn van gebloemde zijde. Een pianino siert den salon, die een prettigen en gezelligen indruk maakt. De vertrekken der keizerin aan bakboordzijde en de eetzaal, die onder het promenadedek ligt, zijn op dezelfde manier ingericht. Al de vertrekken op het keizerlijk jacht worden, als het donker is, electrisch verlicht.

Koning Arthurs dood.

- De aloude Arthursage, die onze vaderen eeuwenlang heeft geboeid, trekt meer en meer de aandacht der hedendaagsche kunstwereld. Dichters en schilders ontleenen er de motieven aan voor hoogst aantrekkelijke scheppingen, die een welkome afwisseling bieden na al het realisme, wat wij in den laatsten tijd op kunstgebied hebben aanschouwd.

In den 24en Jaargang reeds hebben wij, naar aanleiding der fraaie schilderij ‘Koning Arthurs laatste tocht,’ op blz. 225 gereproduceerd, de aandacht gevestigd op die herleefde belangstelling in de middeleeuwsche sage. Een nieuw bewijs daarvan zien wij in de prachtige schilderij van James Archer, op blz. 132 weergegeven en voorstellende koning Arthurs dood.

Tot toelichting dezer treffende voorstelling meenen wij nog even in hoofdtrekken de sage in herinnering te moeten brengen. Koning Arthur, in vclksliederen en verhalen als het toonbeeld van een edel en rechtvaardig vorst gehuldigd, zag zich verplicht een bijna voortdurenden strijd te voeren tegen onverzoenlijke vijanden. Op het laatst van zijn leven moest hij zijn neef Mordred den oorlog aandoen om zijn gemalin, de schoone Ginevra, tegenover haar lasteraars te wreken. Had hij reeds bij vroegere wapenfeiten velen zijner trouwe ridderschaar zien vallen, in dezen laatsten strijd bezweken ze allen, op één na. De ridders van koning Arthur vormden de zoogenaamde Tafelronde, een ridderorde, wier leden zich hoofdzakelijk ten doel stelden het opsporen van den Heiligen Graal, dat is de kelk of tafelbeker, uit een enkel edelgesteente gesneden, die volgens de overlevering den Zaligmaker zou gediend hebben bij het heilig Avondmaal, of waarin, volgens een andere lezing, door Jozef van Arimathea onder het kruis het bloed van den stervenden Verlosser zou zijn opgevangen. Het bezit van dit kostbare vat werd beschouwd als het onderpand van herneischen zegen, geluk en grootheid voor het gansche land. In het ridderlijk gezelschap der Tafelronde, door koning Arthur ingesteld, bleet altijd een eereplaats open voor den ridder van den Heiligen Graal, dat is den gelukkige, die den vurig begeerden schat zou aanbrengen. Die plaats werd echter nimmer bezet.

Toen nu koning Arthur in zijn laatsten strijd al zijn getrouwen om zich had zien vallen en zelf, doodelijk gewond, zijn eindevoelde naderen, gebood hij den eenigovergeblevene zijner ridders het onverwinnelijke zwaard, dat hem in zoovele gevechten gediend had, in het naaste meer te werpen. Dat zwaard was hem namelijk eenmaal van uit dat meer toegereikt door een geheimzinnigen maagdelijken arm, met wit fluweel omhuld. De ridder, Bedivere met name, slingerde. op 's konings bevel, dat zwaard in het water terug, waaruit weer de wondervolle arm oprees, die het aangreep, tot driemaal rondzwaaide en er mee in de diepte verdween.

Daarop naderde er een geheimzinnige boot, bemand met spookachtige gestalten, die den stervenden koning opnamen, weemoedig nagestaard door zijn trouwen Bedivere. Die boot bracht den koning naar het eiland Avilion, waar het altijd zomer was en waar de koning van zijn wonden zou genezen. Hij werd er verpleegd door koninginnen met gouden kronen op het hoofd.

Dit moment heeft de schilder James Archer tot onderwerp gekozen van zijn bewonderenswaardig tafereel. Wij zien daar de koninginnen zich liefdevol neerbuigen over den stervenden vorst om zijn wonden te reinigen en met heelenden balsem te zalven, volgens

[p. 136]

voorschriften, die een harer uit een boek schijnt te putten. De stervende wordt in zijn laatste ure bemoedigd door de verschijning van den engel met den heiligen Graal, naar welks bezit hij tijdens zijn leven zoo vurig heeft gehaakt. Op den achtergrond zien wij de boot wegvaren, die hem op het eiland gebracht heeft.

wereldtentoonstelling van antwerpen.
‘In de stad Frankfort.’

De schilder behoort blijkbaar tot de zoogenaamde praerafaë1itische school, welke in den laatsten tijd zooveel van zich doet spreken en die in de kunst tot de traditiën der primitieven, dat zijn de oude christelijke meesters vóór Rafael, wil terugkeeren. De schilderij van Archer is ongetwijfeld een der gelukkigste proeven van dat belangwekkende streven, hetwelk hier in het ideale der voorstelling, het treffende der uitdrukking en de zorgvuldigheid van uitvoering bijzonder sprekend aan den dag treedt.

Wereldtentoonstelling van Antwerpen, Paviljoen van Delftsche Nijverheid. -

Wellicht denkt de lezer misschien hier op de eerste plaats aan het vermaarde Delftsche aardewerk, doch een vluchtige blik op onzegravure zal hem aanstonds overtuigen dat dit artikel in het paviljoen niet te vinden is: de talrijke opschriften zeggen het duidelijk genoeg. Voor den belangstellenden lezer geven wij hier de opsomming der exposeerende firma's: de Nederlandsche Gisten Spiritusfabriek, Nederlandsche Oliefabriek, Lijm-en Gelatinefabriek, Van Marken's Drukkerijvennootschap, Vennootschap Gemeenschappelijk Eigendom; bij deze tentoonstelling heeft zich nog aangesloten de Parfumerie Maison Neuve, firma Suringar en Co.

Eerstgenoemde firma's werken met een gezamenlijk kapitaal van f 2.600.000, en een vast personeel van 648 man. In 1893 werd aan loonen uitbetaald f 575.000, terwijl de omzet bedroeg f 4.755.000 en 208 millioen kilo's grondstoffen, kolen en producten.

Een kijkje in het paviljoen doet ons, al zijn we leek op het gebied van veekoek, gist, spiritus enz., toch verbaasd staan over de volledigheid der inzending; grondstoffen en fabrikaat zijn hier ruim voorhanden en vergelijkende tabellen van het gehalte der verschillende producten zijn voor de kenners van groot belang.

Zoodra men het gebouwtje binnentreedt, krijgt men een beeld te zien van het Agneta-park te Delft met zijn verschillende gebouwen en arbeiderswoningen, die een hoogen dunk geven van hetgeen hier in het belang van den werkman wordt gedaan. Geen wonder, dat het paviljoen zooveel bezoekers trekt; de Nederlander gaat er heen uit belangstelling in de vaderlandsche nijverheid en ook vele vreemdelingen laten het paviljoen niet onbezocht. Maar vooral hij, die belang heeft bij de fabricage van gist en spiritus, veekoek en spoeling, van fijne slaolie, gelatine enz., enz., moet er heengaan; niet alleen zal hij degelijke producten zien, maar ook alle gewenschte inlichtingen zullen hem met de meeste vriendelijkheid en bereidwilligheid worden verstrekt.

‘In de stad Frankfort,’ is het opschrift van het oud-Duitsche huisje onzer gravure, dat een sieraad is in de tuinen der tentoonstelling. Iemand, die nog ionge oogen heeft, kan op de gravure rechts boven den ingang lezen: ‘Bindings Brauerei Gesellschaft, Frankturt am Main’ en links daarvan: ‘Heinrich Bauer, Wurstfabrik.’ insgelijks te Frankfort.

Bier en worst, twee Duitsche producten in deze oud-Duitsche herberg! Jammer dat er nog geen zuurkool bij geannonceerd staat; maar bier en worst is eigenlijk voldoende: hongerigen en dorstigen vinden er beiden van hun gading. En wat wil een vermoeid Duitsch mensch nog meer hebben dan een heerlijk schuimend glas Duitsch bier en bij zijn broodje een geurig eind worst? Maar niet alleen voor de Duitschers is dit huis op de Antwerpsche tentoonstelling gezet, neen iedereen wordt tot een bezoek uitgenoodigd. Daarom lezers, die de tentoonstelling nog gaat bezoeken, loopt eerst uw tong uit uw keel, en gaat dan zur Stadt Frankfurt, en gij zult een loflied zingen op de Frankforter worst en op het bier van Binding's brouwerij.

Het park van Antwerpen.

- Een wereldtentoonstelling, met name die van Antwerpen, is eigenlijk een heel plezierig ding, machtig plezierig, zeggen veel menschen. Hoevelen er nu precies heengaan om de tentoonstelling, is erg moeilijk te zeggen; een groote aantrekkelijkheid voor de meesten is het internationaal gewoel, het dooreenwriemelen van alle mogelijke volken, de wereldherrie, als wij het zoo mogen noemen. In elk geval trekt ze duizenden bezoekers, en als 's avonds om elfuur de groote klok begint te luiden, dan verdringt zich de menigte naar de uitgangen, dan wordt er storm geloopen en gevochten om in de trams te komen en de duizenden verspreiden zich in alle richtingen door de Scheldestad, om een welverdiende rust te gaan zoeken - jawel, dat komt later.

Den anderen morgen rijden of slenteren ze bij honderden langs de prachtige kaden of gaan wat frissche lucht happen in het park.

Vooral het park van Antwerpen noodigt uit tot een heerlijk uurtje rust te midden van van natuurschoon, dat door de kunst veredeld, niet bedorven is. Schoone wandelwegen slingeren door velerhande geboomte en bloeiende struiken, en talrijke rustbanken geven den vermoeiden wandelaar (op onze plaat een slaperig soldaatje) de gelegenheid om zijn moede beenen uit te strekken.

Het park werd in 1867 aangelegd door den architect Keilig en in 1869 voltooid; het beslaat een oppervlakte van 12 hectaren.

Een der schoonste gezichtspunten heeft men van de hangende brug, die op een hoogte van 13 meters over den grooten vijver geworpen is en de rotsen aan weerszijden verbindt. Aan den eenen kant ziet men de laatste lanen van het park, waarboven de ranke torens der Sint-Jozefskerk zich hoog in de lucht verheffen; aan de andere zijde overziet het oog den vijver in zijn volle breedte en diep beneden zich, over het golvend terrein, de kronkelende wandelpaden, die zich tusschen het donker geboomte verliezen.

Al munt het park van Antwerpen niet uit door groote uitgestrektheid, zijn ligging te midden der stad geeft het weer een groot voordeel boven de wandelplaatsen in verschillende groote steden.

het park van antwerpen.