De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 10

Een schaapje in wolfsklauwen.
Vertelling van Jan Rombout.
(Slot.)

III.

Dit alles kwam Herman Velders bij stukken en brokken te hooren, toen hij de volgende dagen meermalen het bierhuis Bavaria inliep en het daarbij zoo aanlegde, dat hij door Liesel werd bediend. Maar tevens vernam hij ook in geuren en kleuren hoe bitter het arme kind was teleurgesteld.

De lieve dame, die haar uit pure belangstelling uit haar ouderlijk huis weggehaald en naar het verre Amsterdam getroond had, had zich al spoedig ontpopt in de snibbige Wirthin, die met alleen heerschappij voerde in het buffet, maar het heele huis, haar man niet uitgesloten, met haar schelle stem regeerde. Van geld verdienen was geen sprake, daar madam de toegezegde bezoldiging inhield onder voorwendsel dat eerst het reisgeld en verdere voorschotten moesten ingehaald zijn. Liesel meende zelfs te weten dat ook haar kameraden weinig of geen salaris trokken, maar die wisten zich schadeloos te stellen door de fooien, die ze kregen. Die verdienden werkelijk geld en soms veel geld, maar men moest niet vragen hoe.

Het meisje bloosde, toen ze dit haar beschermer te verstaan gaf, maar deze toonde dat zij hem daarover niets hoefde te vertellen, daar hij er alles van wist, meer dan het onschuldige kind in haar onnoozelheid zelf wel vermoedde.

‘Je moet hier geen dag langer blijven,’ had hij al den eersten keer den beste gezegd. ‘Dit is geen omgeving voor een braaf meisje.’

‘Dat weet ik wel, maar hoe kom ik hier vandaan? Madam heeft wel beloofd, dat ik als 't mij hier niet beviel, gerust kon heengaan; maar toen ik haar aan die belofte herinnerde, viel ze bits uit: “Wat! je hebt nog niet de helft verdiend van wat ik je voorgeschoten heb, en nu spreek je al van heengaan! Zuiver eerst aan wat je schuldig ben en spaar dan voor reisgeld!” Ik moest de stadsche kleeren teruggeven, die ze mij gegeven had, daar ze bang was dat ik er mee zou wegloopen! Ik had ze nooit meer aangehad Waar zou ik ook naar toe loopen, in een wildvreemde stad, waar ik zelfs de taal niet ken? Waar moest ik blijven, als ik op straat stond zonder geld?... O ik bid alle dag Maria Hilf om uitkomst...’

Schuw toonde ze den student een van die kleine medaillons achter glas, zooals er in de bedevaartplaatsen worden te koop geboden en dat zij verborgen onder haar keursje droeg. Het stelde het Moedergodsbeeld voor, waarvoor hij haar in de kerk van Ettal zoo vurig had zien bidden.

‘En wat zeggen je goede ouders er wel van?’ vroeg Herman Velders, meewarig het arme kind beschouwend, maar tevens een oogje houdend op haar gezellinnen, die onder allerlei voorwendsels om zijn tafeltje heendrentelden.

‘Vader en moeder meenen dat ik het heel goed maak.... Ik heb het hun niet durven schrijven, om hun geen verdriet aan te doen.... En madam moest altijd mijn brieven lezen; ik kon ze natuurlijk zelf niet op de post bezorgen, omdat ik in dit costuum niet de straat op kan; ik moest dus bij haar om een postzegel aankloppen en haar verzoeken, hem te laten wegbrengen. Den blief, dien u voor mij meegenomen heeft, is de eerste, dien zij niet heeft gezien.... 't Was altijd: alweer een brief naar huis! En daarom verzond ik hem liever buiten haar om....’

‘Maar heb je dan geen enkele kameraad hier, die....’

‘O, die zijn geen van alle te vertrouwen.... U weet niet hoe valsch en gemeen ze zijn!’

‘Neen, 't is ook maar beter je zoo weinig mogelijk met die schepsels in te laten.... Je moet hier weg, je moet naar je ouders terug, en dat liever nog vandaag als morgen....’

Liesel brak op dit woord in tranen uit en bukte kwanswijs om iets op te rapen ten einde de uitbarsting van haar droefheid te verbergen.

‘O,’ snikte zij, ‘ik kan er 's nachts niet van slapen als ik denk dat ik zoover van huis ben. Dan stel ik me voor, hoe vader en moeder over mij praten, zich verheugen dat ik het zoo goed getroffen heb, allerlei mooie voorstellingen maken voor de toekomst, terwijl ik hier mijn oogen uitschrei. O! ze moesten alles eens weten! Hoe kom ik nog ooit naar huis! kon ik er maar heen loopen, al moest het op mijn bloote voeten zijn, graag zou ik het doen.’

‘Pas op!’ zei de student, ‘daar komt de Wirthin,’ en hij begon, om de achterdocht van het kwaadaardige wijf af te leiden, aanstonds een praatje over onverschillige dingen, waarop Liesel zoo los en ongedwongen als haar mogelijk was, antwoordde.

‘Ze vermoedt, dat je wat in 't schild voert,’ merkte hij op, zoodra de madam met haar valsch vriendelijk gezicht zich weer naar andere bezoekers gewend had. ‘Dat is een reden te meer om haast te maken. Je moet hier vandaan, dat staat vast. Voor reisgeld hoef je niet bang te zijn, daar zal ik wel voor zorgen. Maar hoe kom je het huis uit? Allereerst dien je kleeren te hebben, waar je buitenshuis mee voor den dag kan komen...’

En terwijl de madam en de andere kellnerinnen, brandend van nieuwsgierigheid wat die twee toch met elkaar te verhandelen hadden, gedurig om hen heen dribbelden, beraamden zij een weloverlegd plan tot ontvluchting.

Aanvankelijk was de student geneigd, recht naar het buffet te stappen, een onderhoud met de madam te verzoeken, haar onder het oog te brengen, hoe schandelijk zij het meisje bedrogen had en haar te zeggen, dat Liesel op staanden voet haar huis zou verlaten. Maar uit voorzichtigheid zag hij daarvan af; hij begreep dat zij zich dat alles maar niet bedaard zou laten zeggen; zij zou hem te verstaan geven, dat hij den neus niet in haar zaken had te steken, en dat zij alleen te maken had met Liesel, die zich tegenover haar had verbonden. Het bleek inderdaad dat het meisje een contract geteekend had, zonder recht te weten wat dat inhield. Wie weet welk een schadevergoeding het wijf zou eischen voor het verbreken van de aangegane verbintenis! Ze zou het meisje niet laten gaan voor alles tot den laatsten cent was betaald. Haar man en het heele huis zouden er misschien aan te pas komen. Met zulk volk kan een rechtschapen mensch nooit uit; het raadzaamste was dus maar dat Liesel met de stille trom aftrok.

Nog in den avond van denzelfden dag kwam Herman Velders terug en bracht een klein handkoffertje mee, dat hij quasi bij vergissing onder zijn tafeltje liet staan.

Toen hij weg was en Liesel zijn geleegd glas wegruimde, nam zij meteen het achtergelaten koffertje mee.

‘Waar breng je dat ding naar toe?’ vroeg de waardin, toen zij langs het buffet naar achteren wilde gaan.

‘Ik wou het op mijn kamertje zetten, om het den heer terug te geven, als hij er om komt.’

‘Je kan het toch evengoed hier in het buffet laten staan.’

‘Ze is bang dat een ander het hem teruggeven en haar het fooitje afsnoepen zal,’ kwam een brutale kellnerin ineens tusschen beide en wilde haar het koffertje al ruw uit de hand rukken.

Maar de gebiedende blik van de meesteres des huizes hield haar ineens terug.

‘Blijf af, dat is haar zaak,’ zei de madam, deels om de onbeschaamde mededingster haar heerschappij te doen gevoelen, deels omdat zij begreep dat Liesel nu zachtjes aan op den weg kwam, waarop zij haar hebben wilde; zij begon bezoekers te lokken en trachtte die aan zich te verbinden. Daarin moest zij haar niet tegenwerken.

‘Neem maar mee en bewaar het ding waar je wil,’ zei ze kortaf en wendde zich weer om naar de bierpomp.

Liesels hart klopte, toen zij schijnbaar onverschillig met het koffertje wegtrippelde, terwijl haar kameraad haar nog spottend toeduwde:

‘Bewaar het maar goed voor je Schatz!’

In een wip was zij op haar kamertje en had in een ommezien een kaarsje aangestoken. Met bevende vingers haalde zij uit haar beursje een sleuteltje voor den dag, waarmee zij het koffertje opende. Zij haalde er een grooten mantel, een zoogenaamde rotonde uit, dien zij zich onmiddellijk omhing. In dien mantel zat een eenvoudig, donker kapothoedje gewikkeld met een zware bruine voile. Dien hoed zette ze voor haar spiegeltje op, trok de voile er over heen, rommelde nog wat in haar kastje, haalde daar in de gauwigheid het een en ander uit voor den dag, dat zij in alle haast in het koffertje stopte, zoodat het kleine ding haast niet meer dicht kon.

Met inspanning drukte zij op de knip, en toen deze met een knappend metaalgeluid dichtsloeg, schrok zij er zoo van, dat haar hart bonsde. Nog even haalde zij uit haar beursje het gewijde medaillon te voorschijn en drukte er een vurigen, eerbiedigen kus op. Toen nam ze het koffertje aan den arm onder haar mantel, wierp nog een blik in het spiegeltje, trok de voile recht over het gezicht, blies de kaars uit en ijlde de trap af.

Bevend van angst bleef zij beneden een oogenblik voor de glazen deur staan. Door de gekleurde figuren kon zij op het buffet en ver[d]er de zaal in zien. Zij nam de kruk alvast in de hand en wachtte in ademlooze spanning het gunstig oogenblik af. Het was vrij druk in de bierhalle. De meeste tafeltjes waren bezet en de kellnerinnen liepen bedrijvig op en neer met haar glimmend koperen schenkbladen en schuimende bierpotten. Uit het rumoerige gegons klonk haar het geroep tegen van: ‘Zwei Franziskaner! Drei Löwenbrau!’ of ‘Aannemen!’ Zij sidderde als een van haar kameraden op de deur scheen te zullen toetreden, waarachter zij nog verscholen stond. Wat zou ze zeggen, als zij ontdekt werd? Hoe langer ze aarzelde, hoe meer gevaar! Zij moest het er op wagen.... in Gods naam!.... Daar bukte zich de waardin om onder in de buffetkast iets te zoeken. Haar man, een dikke Pruis, stond op een paar schreden afstands in druk gesprek met een bezoeker.

De kellnerinnen waren allen met de gasten bezig...

Vastberaden, maar zonder gedruisch, draaide Liesel de kruk om, opende de deur en wipte er uit, rakelings het buffet voorbij, waar de madam nog altijd tusschen de kruiken en de glazen scharrelde, midden door de volle verlichte zaal, regelrecht op den ingang toe.

De kellnerinnen, die zij voorbij kwam, keken haar brutaal nieuwsgierig aan, maar zij stoorde er zich niet aan en ging zonder groet voorbij, als een juffrouw, die daar niet thuis hoorde, een naaister of modiste, die het een of ander bij de madam had thuis gebracht en zich liefst in zoo'n bierhuis niet langer dan noodzakelijk ophield.

[p. 415]

Eindelijk, daar was zij buiten de deur. Verfrisschend woei de koele avondlucht haar in het brandende, bleeke gelaat. Zij haalde ruimer adem en een diepe zucht van verlichting ontsnapte aan haar lang geprangde borst. Toch durfde zij niet omzien of stilstaan, maar sloeg onmiddellijk links af en liep recht door, het trottoir houdende, tot aan de eerste dwarsstraat, een donkere smalle steeg.

Ze kon een minuut of tien van het huis verwijderd zijn. Nu keek ze voor 't eerst op, en.... daar stond haar beschermer voor haar in gezelschap van een bejaarde burger juffrouw van goedig uiterlijk. Het was zijn hospita, een best mensch, die in het complot was ingewijd en de noodige kleeren had verschaft.

Liesel zou bij haar den nacht doorbrengen en den volgenden dag met den eersten trein de reis naar huis aanvaarden. De juffrouw zou haar vergezellen tot Keulen en dan zou het meisje verder zelf den weg wel vinden. Zij had dan geen moeite meer met de taal en kon met vragen verder komen.

Natuurlijk gaf de student haar, toen zij 's avonds veilig en wel bij zijn kostjuffrouw zat, die haar nu geheel in het pak had gestoken, alle mogelijke aanwijzingen voor de lange reis, schreef de voornaamste stations op, die zij te passeeren had, gaf haar vertrouwde hotels aan, waar zij te Mentz of te Munchen den nacht kon doorbrengen, als het haar te vermoeiend werd, met den nachttrein te reizen, kortom trachtte haar door doelmatige inlichtingen en waarschuwingen voor alle mogelijke ongevallen te vrijwaren.

Liesel van haar kant schreef onmiddellijk een langen brief naar huis om vader en moeder op haar onverwachte terugkomst voor te bereiden. Het was de eerste brief, waarin zij haar hart ongehinderd kon uitstorten; de pen vloog over het papier en nu en dan moest zij een oogenblik ophouden om de tranen af te wisschen, die haar oogen verduisterden. Het waren ditmaal geen tranen van verdriet en heimwee, maar van overstelpende blijdschap bij de herinnering aan al het leed, dat zij zoolang had opgekropt en waarvan zij nu ineens verlost was, en bij het heerlijke vooruitzicht, binnen een paar dagen haar vader en moeder weer om den hals te kunnen vliegen.

Telkens bedankte ze Herman Velders met niet te zeggen dankbaarheid voor zijn goedheid en beloofde, als ze thuis was, te zullen werken en sparen om hem spoedig het voorgeschoten reisgeld te kunnen terugbetalen.

‘O, dat komt wel terecht,’ zei hij, stralend van voldoening, ‘maak je daar niet ongerust over. Ik zal nog wel eens in Ettal komen, als ik eerst maar gepromoveerd ben....’

‘O ja, dat moet u zeker doen.... Wat zullen vader en moeder u dankbaar zijn, dat u ze hun Liesel terugbezorgd heeft. Naast Maria Hilf, die ik dag aan dag om uitkomst heb gebeden, heb ik mijn redding aan u te danken!.... Wie weet wat er van mij geworden zou zijn, als ik u niet ontmoet had!.... Maar kan ik nu niets doen, om u mijn erkentelijkheid te toonen?’

‘Ja zeker, heel veel zelfs! Zooals nu weer gebleken is, kan je van Maria Hilf alles verkrijgen. Welnu bid voor mij nu en dan een Weesgegroetje om van Maria te vragen dat ze mij flink door mijn examens helpt. Als dat gebeurt, kan je er op rekenen mij gauw in Beieren terug te zien....’

‘Nu, dat beloof ik u plechtig; iederen morgen zal ik in de kerk van Ettal voor u bidden. Hoor ik het van u, als u gepromoveerd is?’

‘Zeker, u zal het van de eersten weten!.... En ik verneem natuurlijk van u ook of u veilig en wel thuis gekomen is.’

‘Ganz gewiss!’ zei Liesel met vuur.

Den anderen morgen om een uur of zeven stond zij met haar gezellin, Hermans hospita, aan den trein en nam met tranen van dankbaarheid afscheid van haar weldoener. Plechtig hernieuwde zij op het laatste oogenblik, fluisterend aan zijn oor, nog eens haar belofte, en stapte in den trein. Niemand zou in dat nette juffertje met haar fraai reismanteltje en de bruine voile over haar kapothoed de kortgerokte kellnerin uit de Bavaria herkend hebben.

Herman Velders wuifde haar, zoolang zij nog in 't gezicht was, tot afscheid toe en keerde na de afleiding der laatste dagen welgemoed tot de studie terug, hartelijk verheugd dat hij in de gelegenheid geweest was, aldus een onschuldig schaapje uit de wolfsklauwen te bevrijden. Weldra mocht hij een brief ontvangen, overvloeiend van dankbetuigingen, waarin Liesel hem haar gelukkige thuiskomst meldde, en weinige weken daarna zond hij er haar een terug in niet minder opgewekten en erkentelijken toon, daar hij haar den gelukkigen afloop mocht melden van zijn promotie, die hij grootendeels toeschreef aan haar gebed.

Na het ingespannen maanden lang blokken mocht hij natuurlijk wel een poosje rust hebben. Hij maakte daarvan gebruik voor een mooi rondreisje door Beieren en Tirol en mocht het genoegen smaken, het bleeke treurige kellnerinnetje uit de Bavaria als een gezonde, vroolijke deern terug te zien bij haar ouders te Ettal, waar hij ditmaal vrij logies genoot.