De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 10

Als men geen geld op zak heeft.
Historische vertelling,
(Slot).

‘Mij ook goed,’ zei madame Arbalet doodbedaard. ‘Wil jij, wijsneusje, eens voor twaalf frank ervaring koopen, dan kan je dat geen kwaad, en je hoeft dan ook niet naar het politie-bureau te gaan.’

‘Dank u wel voor uw goedheid en vertrouwen, juffrouw Madelon,’ zei de in de kamer gebleven gast. ‘Ik had glad vergeten, dat ik een horloge bij me heb. Mag ik u dat als pand voor onze schuld ter hand stellen?’

‘Ik heb geen pand noodig, mijnheer,’ antwoordde Madelon.

‘Nog eens, juffrouw, van harte bedankt. U zal vandaag nog van ons hooren.’ Daarmee trad hij op den in de deur wachtenden heer toe, om met hem den terugweg aan te nemen.

Op dit oogenblik trad als derde gast voor dezen morgen een jonge man van de straat de gelagkamer binnen. Het was mijnheer Bertelot, die nu, daar het elf uur was geworden, zijn vrij halfuurtje bij madame Arbalet in gezelschap van zijn Madelon wilde komen doorbrengen. Terwijl hij den in de deur staanden kleinen man voorbijging, voer hem plotseling een rilling door het lijf, rukte hij zijn hoed van het hoofd en stond zoo pal als een staak, terwijl de beide heeren hem voorbijgingen. Hij keek hen lang na, en toen zij in de naastbijzijnde dwarsstraat verdwenen waren, wankelde hij bijna alsof hij droomde op de beide dames toe. Hij vergat te groeten en had er in het eerst geen erg in, dat Madelon hem de hand toestak.

‘Je zet me daar een gezicht, meneer Bertelot,’ sprak madame Arbalet hem toe, ‘alsof je spoken gezien had. Wat mankeer je toch?’

‘Madame,’ antwoordde Bertelot, ‘als ik hier spoken gezien had, zou ik er zeker verwonderd over zijn. Maar ik moet u zeggen, dat ik mij over de menschen, die ik hier gezien heb, en over de omstandigheden, waaronder ik ze zag, haast nog meer verwonder.’

‘Wat was het dan toch voor merkwaardigs?’ riep madame Arbalet uit. ‘Ken jij die twee oplichters ook al? Ze hebben hier gegeten en gedronken en ze hadden geen geld bij zich. Het scheelde geen haar of ze waren me ontsnapt; de kleinste was de slimste, die was al aan de deur. Wanneer ik ze niet heb laten in rekenen, hebben ze dat aan Madelon te danken, die zoo onnoozel was, de twaalf franken voor te schieten, die ze nooit zal terugzien.’

Mijnheer Bertelot keek stom van verbazing madame Arbalet geruimen tijd met open mond aan. ‘Inrekenen!’ herhaalde hij ten slotte. ‘Nu, madame, het is goed, dat u het zoo ver niet gedreven hebt. Kende u die gasten, juffrouw Madelon?’

‘Hoe zou ik?’ antwoordde het jonge meisje. ‘Ik zag ze vandaag voor het eerst. Maar ze schenen heel fatsoenlijke heeren te zijn, een beetje ernstig, maar toch vriendelijk.’

‘Kom nu voor den dag met je geheimzinnigheden, meneer Bertelot,’ zei madame Arbalet. ‘Wat weet jij van de gasten?’

‘Hebben de dames den kleinen man goed in het gezicht gekeken?’ vroeg Bertelot. ‘Zou u hem herkennen, als ik een goed portret van hem liet zien?’

‘Ik herken hem dadelijk,’ verzekerde madame Arbalet.

‘Ik geloof van ja,’ voegde Madelon er bij.

‘Hier, bekijk dezen kop eens, madame,’ zei meneer Bertelot, terwijl hij een zilveren vijffrankstuk uit zijn beurs nam en het haar overhandigde. Terwijl zij het, als verwonderd over Bertelot's inval, tegen het licht hield, keek Madelon over haar schouder heen. De trekken van madame Arbalet schenen plotseling te versteenen.

‘De gelijkenis is toch maar toevallig?’ vroeg ze fluisterend aan Bertelot.

‘Neen, madame,’ antwoordde hij beslist, ‘'t is een en dezelfde persoon. De kleinste van uw gasten was de keizer.’

III.

De dag was rijk aan de meest verschillende gewaarwordingen voor madame Arbalet en haar nicht. Om twee uur kwam een hofkoerier voor en overhandigde een schriftelijke uitnoodiging, waarin den beiden dames Arbalet verzocht werd, zich tegen zes uur voor een bezoek bij Hare Majesteit de keizerin gereed te houden. In geval van een toestemmend antwoord zou een rijtuig van het keizerlijk hof haar om dien tijd afhalen. Een weigering was niet wel mogelijk, en daarom tooiden de dames, tusschen hoop en vrees heen en weer geslingerd, zich met haar Zondagsche kleeren. Tijdens haar afwezigheid zou de keukenmeid in de gelagkamer bedienen. Den heer Bertelot wilden ze van de uitnoodiging kennis geven, maar deze was des namiddags nergens te vinden. Het heette, dat hij van den architect plotseling een bijzondere opdracht had gekregen. Misschien was hij wel naar de steengroeven in Normandië moeten vertrekken.

[p. 127]

Om zeven uur zat madame Arbalet met Madelon in de ontvangstkamer van keizerin Josephine, en de populaire heerscheres, die met menschen van elken rang en stand gemakkelijk wist om te gaan, onderhield zich met haar over de beste manier om schapebouten te braden, die de lievelingsspijs van haar keizerlijken gemaal waren.

Plotseling ging de deur open. ‘Henri!’ riep Madelon, zonder te bedenken, dat ze tegen de etiquette zondigde, maar overgelukkig. Met den keizer, die zijn groene jagersun.form droeg, en generaal Duroc trad mijnheer Bertelot de kamer binnen, met het kruis van het Legioen van Eer in het knoopsgat.

‘Ik groet de dames,’ zei de keizer, ‘en haast mij nu, aan u, juffrouw Madelon, onze schuld te betalen. Hier hebt ge uw twaalf franken terug, en nogmaals bedankt.’ Hiermee overhandigde hij haar een kleine zijden geldbeurs.

‘Ik hoop, madame Arbalet,’ ging hij daarna vergenoegd verder, ‘dat het u genoegen zal doen te weten, dat er op de wereld toch ook nog eerlijke oplichters zijn.’

‘Uwe Majesteit gelieve mij te vergeven,’ zei madame Arbalet, ‘maar zooals ik al de eer had, Hare Majesteit de keizerin te doen opmerken, ik kon niet weten wie die heeren waren, ik moet voor mijn zaak staan en er van leven. Uwe Majesteit leeft toch ook van uw zaak!’

‘Volkomen juist,’ bevestigde de keizer met klimmend genoegen, ‘ieder moet zien, dat hij er komt en zich voor schade hoedt, en al te lichtgeloovig mag men niet zijn, noch op den troon, noch aan de spits van een leger, noch in de gaarkeuken. Ik had nog een verzoek, madame. Meneer Bertelot is keizerlijk bouwmeester, op een traktement van 6000 franks en vrije woning. Geeft u nu uw toestemming, dat hij juffrouw Madelon trouwt?’

‘Graag, Majesteit!’

‘Nu, mijnheer Bertelot,’ vervolde de keizer, ‘geef uw bruid den arm en vier in de rue Saint-Honoré een vroolijk verlovingsfeest. Hier, juffrouw Madelon,’ voegde hij er bij, haar een geopend étui met prachtige, van smaragden fonkelende gouden sieraden aanbiedend, ‘hebt u een broche, belletjes en armband voor de bruiloft, en in deze cassette liggen een paar rolletjes goudstukken voor de eerste kleine uitgaven van uw nieuw huishouden.’

‘Sta ook mij toe, juffrouw Madelon, u een gedachtenis aan dezen morgen te vereeren,’ zei generaal Duroc, terwijl hij het jonge meisje een kistje met zilveren eetlepels overhandigde.

Bertelot en Madelon stamelden woorden van dank, terwijl zij zich met madame Arbalet naar de deur begaven.

Hier zei de laatste knikkend: ‘Ik hoop dat Uwe Majesteit en de generaal mij nog eenmaal met een bezoek vereeren. Nu ik u ken, geef ik u graag crediet.’

‘Als ik eens terugkom, madame,’ antwoordde de keizer, ‘dan kom ik toch liever niet zonder geld in den zak - van generaal Duroc.’