|
| |
Wetenswaardig Allerlei.
Een kunstig uurwerk. -
De uurwerk-industrie gaat met reuzenschreden vooruit. Moeilijkheden, die eertijds onoverkomelijk schenen, worden tegenwoordig niet meer geacht en de samenstelling der horloges wordt ieder jaar meer ingewikkeld en kunstig. Zoo heeft het huis Patek, Philippe en Co. te Genève de bestelling aangenomen van een horloge, dat de nieuwste vindingen op dat gebied in zich vereenigt en een wonder moet worden in zijn soort. Twee jaren lang zal er aan gewerkt worden en de maker meent het volle recht te hebben voor zijn kunststuk een sommetje van 6 à 7000 gulden te vragen. De doorsnede van
| |
| |
het uurwerk bedraagt niet meer dan zes centimeters, dus kan het gemakkelijk in den vestzak worden geborgen. Ziehier in 't kort wat op dat horloge zooal te zien zal zijn.
Vooreerst een dubbel uurwerk, elk op zich zelf staande en dat voor twee verschillende landen het uur aanwijst. Een minuut- en secondewijzer, elk met teller; bovendien een wijzertje, dat 1/5 seconde aangeeft en in een seconde zijn plaatje rondloopt. Een slag- en speelwerk geeft uur, halfuur en kwartier aan, terwijl een ander speelwerk als wekker dienst moet doen. Een afzonderlijke wijzer bepaalt elken dag de afwijking tusschen middelbaren en waren tijd van een bepaalden meridiaan. Andere wijzers teekenen den dag, datum en maand op, zonder dat er ooit iets aan veranderd behoeft te worden, zelfs niet bij schrikkeljaren - het uurwerk houdt overal rekening mee. Ook de verandering der maan wordt bij voortduring zeer nauwkeurig opgeteekend. Voeg hier nog bij een thermo- en barometer en de uitrusting van het wonderhorloge is voltooid.
Het verwonderlijkst is dat een klein horloge met al zijn radertjes zoo nauwkeurig de maanden aangeeft met hun verschil van 31, 30, 29 of 28 dagen, en dat blijft doen.
Een officier van het Engelsch leger, ook in het bezit van een dergelijk horloge, bevond zich verleden jaar (schrikkeljaar) den 28en Februari in zijn club en roemde de nauwkeurigheid van zijn uurwerk. De vrienden konden niet aannemen, dat het horloge den volgenden dag 29 Februari zou aangeven, indien de eigenaar er niets aan verzette. Er werd een weddenschap aangegaan en 't horloge behoorlijk in de kas van de club opgesloten. Daags daarna wees het den 29en. De vrienden waren nog niet tevreden; opnieuw werd het uurwerk achter slot gebracht en den volgenden dag stond tot aller verwondering de wijzer op 1 Maart. De officier had zijn weddenschap gewonnen.
| |
De kolenbrander is meester in zijn huis. -
Koning Frans I van Frankrijk, die een zeer langen neus had, werd op zekeren keer op de jacht door den nacht overvallen, zoodat hij, van zijn gevolg gescheiden, bij een kolenbrander in het woud, die hem niet kende, een onderkomen moest zoeken. De kolenbrander noodigde den koning tot het avondeten, nam evenwel aan tafel de eerste plaats in en wees zijn gast de tweede met de woorden: ‘Ieder is meester in zijn huis.’ Daarna noodigde hij den vorst uit, flink toe te tasten en te eten wat en zooveel hij verkoos, ‘maar,’ voegde hij er bij, ‘het is niet noodig, den grootneus (bijnaam voor den koning) te zeggen dat ik u op wild getrakteerd heb.’
De koning liet het zich voortreffelijk smaken. Den volgenden morgen blies bij op zijn hoorn, om zijn gevolg een teeken te geven, waar hij zich bevond, en spoedig waren allen om de kolenbrandershut verzameld. De kolenbrander hield zich voor een verloren man, maar de koning klopte hem op den schouder en zei hem, dat hij meester in zijn eigen huis was.
| |
Het telegrapheeren van het schrift. -
voor den slag, naar de schilderij van th. kleehaas.
De nieuwste overwinning der electrotechniek is een toestel, waardoor men op telegraphische wijze schrift of teekeningen kan weergeven. Het denkbeeld, dat aan deze uitvinding ten grondslag ligt, is niet nieuw. Reeds lang bestaan verschillende toestellen voor datzelfde doel, o.a. die van Caselli, Meyer, Cowper enz. Maar deze vervulden alle slechts op zeer onvoldoende wijze hun taak, waren zeer omslachtig en eischten een groote mate van geschiktheid om ze te bedienen. De nieuwste telegraaf tot het bliksemsnel overbrengen van schrift en teekenen is voor een algemeen gebruik geschikt, daar iedereen, die schrijven of teekenen kan, zich er van kan bedienen Uit dit toestel komen twee hefboomen te voorschijn, waarmee een stift in verbinding staat, waarmee op een zich daaronder bevindend stuk papier geschreven of geteekend kan worden. Op het tweede station, dat met het eerste door een electrische leiding verbonden is, bevindt zich een dergelijk toestel, waarbij de stift uit een spits toeloopend glazen buisje bestaat, dat met inkt gevuld is en dezelfde bewegingen maakt als de eerste stift.
Dit zeer belangwekkend toestel heet telautograaf en werd door professor Gray uitgevonden. Op de wereldtentoonstelling te Chicago is deze nieuwe uitvinding te zien, waar zij de algemeene verbazing en bewondering gaande maakt.
| |
‘Zieke’ paarlen in een kooi. -
Aan den voet van een rots onder de vensters van het slot Miramare, de gewezen residentie van den lateren keizer van Mexico, Maximiliaan I, bevindt zich, twintig meter beneden de oppervlakte der Adriatische zee, een soort kooi, die door duikers in den rotsigen grond is uitgehold. In deze kooi bevinden zich de kostbaarste paarlen, die er misschien ter wereld zijn.
Zij behooren toe aan de aartshertogin Reinier van Oostenrijk. Nadat deze de kleinoodiën geruimen tijd niet gedragen had, kwam zij tot de ontdekking, dat ze haar glans verloren hadden en ‘ziek’ geworden waren. Zij sprak er met deskundigen over, die eenparig verklaarden dat het eenige middel, om de parels haar vroegeren glans terug te geven, hierin bestond, dat ze geruimen tijd aan de zee werden toevertrouwd. Zoo liggen ze nu al een reeks van jaren op bedoelde plaats en krijgen daarbij, zooals gecontroleerd is, zachtjes aan, maar zeer langzaam haar ouden glans weer terug.
| |
De oorsprong van een beroemd gezegde. -
Euclides, die gewoonlijk de vader der wiskunde genoemd wordt, onderwees dit vak op de hoogeschool te Alexandrië. Toen hem door den Egyptischen koning Ptolemeus Soter eens gevraagd werd, of hij hem deze wetenschap niet langs een korteren weg kon leeren, gaf Euclides het voor alle eeuwen merkwaardige antwoord: ‘Er is geen koningsweg voor de kennis.’
| |
Telephonen voor duikers. -
Onlangs heeft men telephonen ook in de metalen helmen der duikers en wel zoo gemakkelijk aangebracht, dat de man onder het water het hoofd maar een weinig behoeft te wenden, om een meedeeling naar boven te laten komen, of er een van boven te ontvangen.
| |
Verandering van het ei. -
Van den dag waarop het ei door de kip gelegd werd, tot het oogenblik, waarop het wordt gebruikt, verliest het aan gewicht en omvang. Dit vindt vlugger bij warm dan bij koud weer plaats en dat is dan ook de reden, waarom men's winters minder bedorven eieren vindt dan 's zomers. Wordt dit verdampingsproces - want hierop berust die verandering - verhinderd, dan houden de eieren zich langen tijd goed. De stoffen, waarmee men tot dit doel de poriën der eierschaal tracht af te sluiten, moeten in water onoplosbaar zijn, en als zoodanig is de kalkmelk voortreffelijk geschikt. Door de schaal der eieren er dik mee te bestrijken, worden ze voldoende voor verdamping beschut, daar de eieren in den regel vroeger verbruikt werden, dan de koolzuren der lucht de laag kalk geheel in krijt (koolzure kalk) en daardoor in een poreuze zelfstandigheid veranderd hebben.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd